83
pl
ar
ǡȳǜǣǘǘȨǠ ɕŵ ŵȨǜǣǙǡ ȰǣǡǘǣǞǥ
se m
↥
forteljinga til oss som lesarar. Forteljaren må ikkje forvekslast med forfattaren. Forfattaren er eit menneske av kjøt og blod, som eksisterer utanfor teksten. Forteljaren finst derimot berre i teksten. Når ein forfattar skal skrive ein episk tekst, må ho eller han velje seg ein forteljar som kan føre ordet. Kven er det som ser, opplever og skildrar det som skjer? Kven si stemme er det vi som lesarar får «høyre» når vi les? Vala forfattaren gjer her, har konsekvensar både for kva som kan forteljast, og korleis det kan forteljast.
Vu
rd er
in g
JSVJEXXEV
se k
ʄ P]XXI XMP IMR JSVXIPNEV LEV ZM KNSVX XMP EPPI XMHIV :M KNIV HIX JVEQPIMW
Korleis kan forfattaren skrive for å gi inntrykk av at forteljaren er ung? Korleis kan ho eller han skrive for å gi inntrykk av at forteljaren er gammal?
Personal forteljar TIVWSREP JSVXIPNEV
J VWXITIVWSRJSVXIPNEV
Dersom forteljinga blir fortald av ein av person som sjølv opptrer i historia, har vi å gjere med ein personal forteljar. Ein personal forteljar er framfor alt kjenneteikna av at han eller ho sjølv er til stades i teksten som eit eg. Derfor blir denne typen forteljar også kalla førstepersonforteljar eller eg-forteljar. Ein personal forteljar kan vere delaktig i sjølve handlinga i større eller mindre grad. Nokre gonger er
