LÆR OM
Frode Grytten – kåseri
Lag en liten timeplan som viser hva du gjør på en normal 17. mai.
buekorps: opprinnelig en organisasjon som startet på 1800-tallet, for gutter, med offiserer, soldater og «rævdiltere». Medlemmene lærer eksersis og trommemarsjer og arrangerer sosiale aktiviteter. Det er 14 buekorps i Bergen i dag. To er åpne for jenter.
Forfatteren Frode Grytten (1960–) er vokst opp i Odda, men bor nå i Bergen. Han har latt seg fascinere av den bergenske feiringen av nasjonaldagen. I Bergen er det nemlig de voksne som deltar i byens næringsliv og i lag og foreninger, som er mest i fokus denne dagen. En annen særegen ting for Bergen på nasjonaldagen, er buekorps. Her får du lese starten av et kåseri Grytten skrev til boka 17. mai – Bergen, en fotobok med bilder av bergensere på nasjonaldagen.
Søttendes
ar
17. mai der du bor?
Denne byen har vore på beina i timevis allereie. Grytidlig alarm, strekke
m pl
Hvordan feires
litt på bodyen. Kaste kaldt vatn i ansiktet. Stire på seg sjølv i spegelen. Fikse flaisen. Stryke sløyfer og bunadsskjorter. Flette hår og blomekrans. Pusse medaljar og finne fram sablar. Børste støv av flosshattar. Gå ut i
se
FØR DU LESER
morgonsola i sine finaste klede. Puste inn vårlufta.
ek
Kvar 17. mai blir bergensarane forvandla til brasilianarar. Dei går amok i gatar og smau, dei går amok på allmenningar og grusbanar,
gs
på festplassar og fortau. Dei går amok i bodane som pusjar kapsar, solbrillar og heliums-spidermenn. Dei marsjerer, spring, roper, hyler,
rin
kåseri: en saktekst der ironi, humor og satire er viktige virkemidler. Forfatteren har gjerne et skråblikk på virkeligheten og vil få leseren til å le.
slår på tromme, slår på ring, slår opp latterdøra. Dei heisar flagg løftar
rd e
faner, dansar folkedans, dansar swing, dansar jenka, dansar døden i senk. Dei sig saman, kollapsar, blir liggande og flire. Søttendes er sjølve dagen i Bergen. Det blir sagt at en dårleg bergensar
Vu
er han som ikkje er sår i halsen den 18. mai. Det handlar ikkje om alkoholinntaket på nasjonaldagen, det handlar om at den gode bergensaren skal bidra med entusiastiske hurra gjennom eit heilt døgn. Det finst til og med noko ein kaller 17. mai-bergensar, han som er evig entusiastisk, han som konstant er gjennomskylt av patriotisme og pågangsmot. Vi er ein nasjon i gummistøvlar. Vi er eit folk som rotar rundt med dugnad, matpakke og restskatt under eit skiftande skydekke. Bergen vil så mykje meir. Bergen vil gå med floss og finskor i øspøs regn. Bergen vil pynte seg på ein måndag. Bergen vil vere på sitt beste absolutt heile tida. /.../ Frode Grytten, fra «Søttendes» i 17. mai Bergen, 2015
12 Les tekster i kontekst
271
