Hoofdstuk 2 Verbintenissen uit rechtshandelingen
1.1.2.5 Andere indelingen 28. Veelheid aan indelingen naargelang de invalshoek. Voor de volledigheid merken we nog op dat er nog vele andere manieren zijn om overeenkomsten in te delen, al naargelang welk aspect van de overeenkomst men wil belichten. 1 Voorovereenkomsten en voorbereidende overeenkomsten. Het criterium is hier de mate waarin de voorgenomen transactie met de overeenkomst afgewikkeld is (zie verder). 2 Raamovereenkomsten (of kaderovereenkomsten). Dit zijn overeenkomsten waarbij de partijen de algemene principes overeenkomen waarbinnen zij latere uitvoeringsovereenkomsten zullen sluiten. 3 Overeenkomsten met of zonder een persoonsgebonden karakter (intuitu personae). Het criterium is hier of een welbepaalde persoon de verbintenis moet uitvoeren (zie hiervoor). 4 Aflopende overeenkomsten (of dadelijke overeenkomsten of overeenkomsten met aflopende prestaties) en duurovereenkomsten (of overeenkomsten met doorlopende prestaties dan wel opeenvolgende prestaties). Een onderscheidingscriterium zou hier kunnen zijn of de duur zelf van de overeenkomst essentieel is voor de schuldeiser van de prestatie. Het is evenwel niet mogelijk om beide categorieën zeer scherp van elkaar af te lijnen. Voorbeelden Een koop-verkoopovereenkomst in haar eenvoudigste vorm is een aflopende overeenkomst (bv. men koopt in de supermarkt etenswaar en betaalt onmiddellijk aan de kassa). Een huurovereenkomst is een duurovereenkomst: het verschaffen van het huurgenot door de verhuurder is een doorlopende prestatie, het periodiek betalen van de huurgelden door de huurder is een opeenvolgende prestatie.
5 Duurovereenkomsten van bepaalde of onbepaalde duur. Het onderscheidingscriterium is hier of er op een vooraf vastgesteld tijdstip een einde komt aan de duurovereenkomst. 6 Hoofdovereenkomsten en bijkomende overeenkomsten. Het onderscheidingscriterium is hier of een bepaalde overeenkomst afhankelijk is van een andere overeenkomst. Een hoofdovereenkomst is in haar bestaan en uitvoering onafhankelijk van andere overeenkomsten. Een bijkomende overeenkomst is een overeenkomst waarvan het bestaan en de nakoming gekoppeld zijn aan een andere overeenkomst. Voorbeeld Een bank verstrekt een lening aan een jonge vrouw. De ouders van de jonge vrouw stellen zich borg voor de terugbetaling van de lening en bijhorigheden. De leningovereenkomst is dan de hoofdovereenkomst en de borgstelling is de bijkomende overeenkomst.
7 Onderhandelde overeenkomsten en standaard- of toetredingscontracten. Het onderscheidingscriterium is dan de vrijheid die de beide partijen hadden bij het bepalen van de inhoud van het contract.
81
Praktisch Verbintenissenrecht 2021_v7.indd 81
28/06/21 16:23