3.2 Schuldvergelijking of compensatie

Hoofdstuk 4 Regels gemeenschappelijk aan de verschillende verbintenissen

6. Gevolg. Het gevolg van schuldvernieuwing is dat de oude verbintenis verdwijnt. Daardoor vervallen de bestaande voorrechten en hypotheken en zijn de medeschuldenaars en borgen bevrijd (artikel 1278 en 1281 oud BW).

De oude verbintenis wordt vervangen door een volledig nieuwe verbintenis waarvan de partijen vrij de inhoud en de draagwijdte bepalen.

7. Onderscheid met andere uitdovingsgronden. Schuldvernieuwing onderscheidt zich van de overdracht van schuldvordering omdat bij een overdracht van schuldvordering de oorspronkelijke verbintenis onveranderd blijft bestaan in hoofde van de gecedeerde schuldenaar. Bij schuldvernieuwing daarentegen verdwijnt de oorspronkelijke verbintenis met al haar accessoria en excepties.

Schuldvernieuwing onderscheidt zich van subrogatie ingevolge betaling doordat de schuldvernieuwing zich voordoet buiten elke betaling om.

Ook bij de delegatie blijft de oorspronkelijke verbintenis bestaan, maar krijgt de schuldeiser naast zijn oorspronkelijke schuldenaar een bijkomende schuldenaar toegevoegd die een nieuwe verbintenis op zich neemt.

8. Wettelijke basis. Artikels 1289 e.v. oud BW.

9. Begrip. Schuldvergelijking of compensatie in zijn meest eenvoudige vorm houdt in dat wanneer twee personen elkaars schuldeiser zijn (en tezelfdertijd dus ook elkaars schuldenaar zijn) en dus over en weer een schuldvordering bezitten (en tezelfdertijd dus ook over en weer een schuld hebben) onder bepaalde voorwaarden de wederzijdse schuldvorderingen elkaar ten belope van het kleinste bedrag opheffen.

Persoon A

Schuldvordering van A op B

Schuldvordering van B op A

Persoon B

10. Drie soorten. Men onderscheidt wettelijke, gerechtelijke en conventionele schuldvergelijking.

Wettelijke schuldvergelijking heeft van rechtswege plaats uit kracht van de wet, zelfs buiten weten van de schuldenaars (artikel 1290 e.v. oud BW). Dit is de meest courante vorm van schuldvergelijking.

Opdat wettelijke schuldvergelijking zou plaatsvinden, moeten een aantal voorwaarden vervuld zijn:

– Er moeten over en weer twee schuldvorderingen bestaan tussen dezelfde personen.

– De twee schuldvorderingen moeten een geldsom of een hoeveelheid vervangbare zaken van dezelfde soort tot voorwerp hebben.

– De twee schuldvorderingen moeten onbetwist zijn of niet voor ernstige betwisting vatbaar.