Praktisch verbintenissenrecht 2021 by VAN IN

Praktisch verbintenissenrecht 2021

Hoofdstuk 4 Regels gemeenschappelijk aan de verschillende verbintenissen

Overdracht van verbintenissen en overeenkomsten

1. Algemeen. Verbintenissen creëren een band tussen een schuldeiser en een schuldenaar. Er zijn verschillende situaties en redenen denkbaar waarbij verbintenissen worden overgedragen aan een derde. 2. Actieve en passieve overdracht. De rechtsverhouding blijft na die overdracht van verbintenissen in beginsel in ongewijzigde vorm voortbestaan, alleen bindt ze vanaf dan (deels) andere partijen. Wordt een schuldeiser vervangen door een andere schuldeiser, dan spreekt men van een ‘actieve’ overdracht. Wordt een schuldenaar vervangen door een andere schuldenaar, dan spreekt men van een ‘passieve’ overdracht. 3. Oorzaken van de overdracht. De overdracht van verbintenissen kan het gevolg zijn van een rechtsopvolging ten algemene titel of van een rechtsopvolging ten bijzondere titel (artikel 1122 oud BW). 1 Een rechtsopvolging ten algemene titel houdt in dat een volledig vermogen of een abstract breukdeel ervan, met inbegrip van alle rechten en plichten die deel uitmaken van dat vermogen, wordt overgedragen op de algemene rechtsopvolger. De algemene rechtsopvolger treedt automatisch volledig in de plaats van zijn rechtsvoorganger. Zo neemt hij alle overeenkomsten over alsof hij er van bij het begin partij bij was. De rechtsopvolging ten algemene titel vindt steeds plaats van rechtswege, dus zonder dat de wederpartij daarmee akkoord moet gaan. Voorbeeld 1 De wettelijke erfgenamen en algemene legatarissen bij het overlijden van een natuurlijke persoon.

Voorbeeld 2 De ‘overnemende’ of ‘opslorpende’ vennootschap bij de fusie van vennootschappen.

2 Een rechtsopvolging ten bijzondere titel houdt in dat de oorspronkelijke schuldeiser of schuldenaar van een bepaalde verbintenis wordt vervangen door een derde, hetzij op grond van een wet, hetzij op grond van een overeenkomst tussen twee of meer partijen. a De vervanging van een schuldeiser door een andere schuldeiser kan het gevolg zijn van (1) een overdracht van schuldvordering of cessie (artikel 1689 e.v. oud BW) of van (2) subrogatie of indeplaatsstelling (artikel 1249 e.v. oud BW). b De vervanging van een schuldenaar door een andere schuldenaar is een schuldoverdracht. c De overdracht van een gehele contractpositie, dat wil zeggen alle rechten en plichten van een partij, is een contractoverdracht (bv. artikel 1717 oud BW met betrekking tot de huuroverdracht). Hierna bespreken we de overdracht van verbintenissen ten bijzondere titel. 317

Praktisch Verbintenissenrecht 2021_v7.indd 317

28/06/21 16:23

Praktisch verbintenissenrecht 2021

Articles inside

3.6 Rechtsverwerking

Trefwoordenregister

3.8 Test jezelf

3.5 Afstand van recht

3.2 Schuldvergelijking of compensatie

3.7 Bevrijdende verjaring

2.2 De passieve overdracht

1.1.4 Bewijsmiddelen

1.1.3 Toelaatbaarheid van de bewijsmiddelen

1.3 Test jezelf

1.2 Interpretatie van verbintenissen en overeenkomsten

2.1.1.2 Totstandkoming en tegenwerpbaarheid van de overdracht van schuldvordering

2 Overdracht van verbintenissen en overeenkomsten

2.6 Test jezelf

1.1.2 Algemene regels en basisbegrippen van het bewijsrecht

2.3.3 De aansprakelijkheid van aanstellers voor hun aangestelden

2.3.2 De aansprakelijkheid van onderwijzers en ambachtslieden voor hun leerlingen en leerjongens

2.3.4.2 De aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door dieren

2.3.4.3 De aansprakelijkheid voor schade berokkend door de instorting van gebouwen

2.5 Het oorzakelijk verband

2.4 De schade

2.2.1 Een onrechtmatigheid (objectief element

2.2.2.2 Toerekenbaarheid

Hoofdstuk 3 Verbintenissen uit rechtsfeiten

2.2 Aansprakelijkheid voor eigen foutieve daad, nalatigheid of onvoorzichtigheid

2.1.2 Overzicht van de buitencontractuele aansprakelijkheidsregimes

1.3 Ongerechtvaardigde verrijking

1.2 Onverschuldigde betaling

3 Test jezelf

2 Verbintenissen uit eenzijdige rechtshandeling: de eenzijdige wilsuiting

1.4.2.2 De toerekenbare niet-nakoming: contractuele aansprakelijkheid

1.5.2.2 Derdemedeplichtigheid aan contractbreuk

overeenkomst

1.5.1.2 Nuances en uitzonderingen op het principe van de relativiteit

1.5 Draagwijdte van overeenkomsten ten aanzien van derden

1.4.3.3 Herroeping

1.4.1 De vrijwillige betaling

1.3.2.2 De vier geldigheidsvoorwaarden van overeenkomsten nader bekeken

1.3.3 De sanctionering van een probleem bij de totstandkoming van een overeenkomst

1.4 Nakoming en andere vormen van tenietgaan van verbintenissen uit overeenkomst

1.2.3 De goede trouw

overeenkomsten

1.2.2 Bindende kracht van de overeenkomst

1.1.2.5 Andere indelingen

kanscontracten en overeenkomsten uit vrijgevigheid

1.1.2.2 Eenzijdige overeenkomsten versus wederkerige overeenkomsten

overeenkomsten

5.5.2 Verbintenissen met tijdsbepaling

6 Test jezelf

1.1.2 Diverse indelingen van de overeenkomsten

Hoofdstuk 2 Verbintenissen uit rechtshandelingen

5.4.4 Verbintenissen in solidum

5.3.3 Deelbare en ondeelbare verbintenissen

Voorwoord

Lijst van verkort aangehaalde wetten

5.2.2 Verbintenissen met een persoonsgebonden karakter (intuitu personae

1 Algemene inleiding

5.3.2 Resultaatsverbintenissen versus inspanningsverbintenissen

3.2.2 Een verbintenis ontstaat krachtens de wet

5.1 Verbintenissen en de bron waaruit zij ontstaan