Praktisch verbintenissenrecht 2021 by VAN IN

Praktisch verbintenissenrecht 2021

Hoofdstuk 4 Regels gemeenschappelijk aan de verschillende verbintenissen

1.1.2

Algemene regels en basisbegrippen van het bewijsrecht

Aanvullend karakter van de bewijsregels

4. Algemene regel. Vele regels van materieel bewijsrecht uit Boek 8 van het Burgerlijk Wetboek zijn van aanvullend recht (artikel 8.2 BW). De partijen kunnen van regels van aanvullend recht contractueel afwijken. Zo mogen partijen bij overeenkomst bv. eigen afspraken maken over de bewijslastverdeling, de toegelaten bewijsmiddelen, de bewijswaarde van de bewijsmiddelen en de geoorloofdheid van het bewijs. Bewijsovereenkomsten mogen echter niet in strijd zijn met wetgeving van openbare orde of van dwingend recht. Een wettelijk verbod om de bewijsregels te moduleren is bijvoorbeeld te vinden in artikel VI.83, 21° WER en in artikel VI.95/5, 7° WER. Op basis van die artikels kunnen contractuele clausules die de bewijsmiddelen van een consument opzichtens een onderneming respectievelijk van de ene onderneming opzichtens de andere onderneming beperken, nietig worden verklaard.

Voorwerp van het bewijs

5. Algemene regel. Rechtshandelingen en feiten moeten in principe maar bewezen worden wanneer ze aangevoerd én betwist zijn (artikel 8.3, eerste lid BW). Algemeen bekende feiten of ervaringsregels moeten niet bewezen worden (artikel 8.3, tweede lid BW). Voorbeeld Het is een ervaringsregel dat de wegen glad zijn als het sneeuwt.

Ook het recht, zelfs buitenlands recht, moet niet bewezen worden. Dit wordt verwoord in de Latijnse rechtsspreuken “ius novit curia” (de rechter kent het recht) en “da mihi factum, dabo tibi ius” (geef mij de feiten en ik zal je recht bepalen). Voorbeeld Wanneer een Nederlandse verkoper een goed verkoopt aan een Belgische koper, kan het Nederlandse (koop)recht hierop van toepassing zijn. Het is mogelijk dat een geschil tussen de Nederlandse verkoper en de Belgische koper gebracht wordt voor de Belgische rechter en dat de Belgische rechter dan internationale rechtsmacht heeft. De Belgische rechter zal in die hypothese het Nederlandse recht moeten toepassen.

In het Belgische privaatrecht ligt het procesinitiatief bij de partijen en niet bij de rechter. De partijen bepalen vooreerst de precieze contouren van het geschil dat zij aan de rechter ter beslechting voorleggen (beschikkingsbeginsel). Het is de rechter principieel verboden om het geschil uit te breiden tot zaken waarover de partijen geen betwisting voeren. 280

Praktisch Verbintenissenrecht 2021_v7.indd 280

28/06/21 16:23

Praktisch verbintenissenrecht 2021

Articles inside

3.6 Rechtsverwerking

Trefwoordenregister

3.8 Test jezelf

3.5 Afstand van recht

3.2 Schuldvergelijking of compensatie

3.7 Bevrijdende verjaring

2.2 De passieve overdracht

1.1.4 Bewijsmiddelen

1.1.3 Toelaatbaarheid van de bewijsmiddelen

1.3 Test jezelf

1.2 Interpretatie van verbintenissen en overeenkomsten

2.1.1.2 Totstandkoming en tegenwerpbaarheid van de overdracht van schuldvordering

2 Overdracht van verbintenissen en overeenkomsten

2.6 Test jezelf

1.1.2 Algemene regels en basisbegrippen van het bewijsrecht

2.3.3 De aansprakelijkheid van aanstellers voor hun aangestelden

2.3.2 De aansprakelijkheid van onderwijzers en ambachtslieden voor hun leerlingen en leerjongens

2.3.4.2 De aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door dieren

2.3.4.3 De aansprakelijkheid voor schade berokkend door de instorting van gebouwen

2.5 Het oorzakelijk verband

2.4 De schade

2.2.1 Een onrechtmatigheid (objectief element

2.2.2.2 Toerekenbaarheid

Hoofdstuk 3 Verbintenissen uit rechtsfeiten

2.2 Aansprakelijkheid voor eigen foutieve daad, nalatigheid of onvoorzichtigheid

2.1.2 Overzicht van de buitencontractuele aansprakelijkheidsregimes

1.3 Ongerechtvaardigde verrijking

1.2 Onverschuldigde betaling

3 Test jezelf

2 Verbintenissen uit eenzijdige rechtshandeling: de eenzijdige wilsuiting

1.4.2.2 De toerekenbare niet-nakoming: contractuele aansprakelijkheid

1.5.2.2 Derdemedeplichtigheid aan contractbreuk

overeenkomst

1.5.1.2 Nuances en uitzonderingen op het principe van de relativiteit

1.5 Draagwijdte van overeenkomsten ten aanzien van derden

1.4.3.3 Herroeping

1.4.1 De vrijwillige betaling

1.3.2.2 De vier geldigheidsvoorwaarden van overeenkomsten nader bekeken

1.3.3 De sanctionering van een probleem bij de totstandkoming van een overeenkomst

1.4 Nakoming en andere vormen van tenietgaan van verbintenissen uit overeenkomst

1.2.3 De goede trouw

overeenkomsten

1.2.2 Bindende kracht van de overeenkomst

1.1.2.5 Andere indelingen

kanscontracten en overeenkomsten uit vrijgevigheid

1.1.2.2 Eenzijdige overeenkomsten versus wederkerige overeenkomsten

overeenkomsten

5.5.2 Verbintenissen met tijdsbepaling

6 Test jezelf

1.1.2 Diverse indelingen van de overeenkomsten

Hoofdstuk 2 Verbintenissen uit rechtshandelingen

5.4.4 Verbintenissen in solidum

5.3.3 Deelbare en ondeelbare verbintenissen

Voorwoord

Lijst van verkort aangehaalde wetten

5.2.2 Verbintenissen met een persoonsgebonden karakter (intuitu personae

1 Algemene inleiding

5.3.2 Resultaatsverbintenissen versus inspanningsverbintenissen

3.2.2 Een verbintenis ontstaat krachtens de wet

5.1 Verbintenissen en de bron waaruit zij ontstaan