2 De balans: actief =
3 Indeling van de balans in rubrieken
3.1 De indeling van de actiefzijde
3.2 De indeling van de passiefzijde
4 Opsplitsing van de passiefrubriek I. Inbreng naargelang de juridische rechtsvorm
4.1 De Wet van 23.03.2019 tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) en het KB van 29.04.2019 tot uitvoering van WVV
4.2 Voorstellingswijze van de passiefrubriek I. Inbreng
4.3 Definiëring van rubriek I. Inbreng
4.4 Voorbeeldsituatie van de oprichting van de bv Dirieckx
6 Wijzigingen in de werk- en financieringsmiddelen
7
1 Splitsing van de balans in rekeningen
3 Verschilpunten tussen balans en rekening
4 De afsluiting van de balansrekeningen
4.1 De afsluiting van actiefrekeningen
4.2
5
Hoofdstuk 3 De resultatenrekeningen
1 Het resultaat van het boekjaar als verschil tussen opbrengsten en kosten
2 De bestemming van het resultaat
3 Wettelijk schema van de resultatenrekening
4 Boekingsregels van resultatenrekeningen
5 Schematische
6
6 Schema’s van de te publiceren jaarrekening en link met het
6.1 Balans na winstverdeling van het volledig model van kapitaalvennootschappen
6.2 Resultatenrekening van het volledig model van kapitaalvennootschappen
2.1
2.2
2.3 Regularisatie van resultatenrekeningen via overlopende rekeningen
2.4
4 De bestemming van het resultaat van het boekjaar in de eindbalans
DEEL II Registratie van de commerciële activiteiten en de financiële activiteiten in de handelsonderneming
1 Registratie van aankoop- en verkoopdocumenten
1.1.1
1.1.2
1.2
1.2.1
1.2.2
1.3 De belasting over de toegevoegde waarde
1.3.1 Begrip ‘Belasting over de toegevoegde waarde’
1.3.2 Belastingplichtige
1.3.3 Werkingssfeer
1.3.4 Maatstaf
1.3.5
1.3.6
1.3.7
1.3.10
1.3.11
1.3.12 Boekhoudkundige verwerking van een ingaande creditnota
1.3.13 Boekhoudkundige verwerking van een uitgaande creditnota
1.3.14
1.4 Speciale gevallen
van de btw met de btw-administratie
1.4.1 Boekhoudkundige verwerking van commerciële kortingen
1.4.2 Boekhoudkundige verwerking van de directe aankoop- en verkoopkosten
1.4.3 Boekhoudkundige verwerking van terugstuurbare verpakking
1.5 Diensten en diverse goederen aankopen
1.6 Samenvatting
1.6.1 Handelsgoederen aankopen
1.6.2 Handelsgoederen verkopen
1.7 Oefeningen
2 Voorraadwijzigingen handelsgoederen
2.1 Inleiding
2.2 Boekhoudkundige verwerking
2.3 Schematische samenvatting
2.4 Oefeningen
Hoofdstuk 2 Financiële activiteiten
1 Rekeningen van de beschikbare waarden
1.1 Inleiding
1.2 Situering in de balans en het MAR
1.3 Boekhoudkundige verwerkingen betreffende beschikbare waarden
1.3.1
1.3.4
1.4 Boekhoudkundige verwerking van ontvangen intresten op beleggingen en te betalen rente op leningen
1.5 Boekhoudkundige verwerking van financiële kortingen
1.5.1 Financiële kortingen ontvangen van leveranciers
1.5.2 Financiële korting toegestaan aan klanten
1.6 Btw verlegd
1.7 Aankoop en verkoop van goederen in het buitenland
1.7.1 Aankoop van handelsgoederen in een lidstaat van de EU
1.7.2 Aankoop van handelsgoederen in een land buiten de EU
1.7.3 Verkoop van handelsgoederen aan een lidstaat van de
1.7.4 Verkoop van handelsgoederen aan een land buiten de
‘ondernemingsentiteit’
1.2 Boekhoudplichtige ondernemingen en ondernemingen die niet boekhoudplichtig zijn
1.3 Aard en omvang van de boekhouding
1.4 Wat moet geboekt worden?
1.6 Bewijsstukken in de boekhouding
2 De verplichte boekhouding naargelang de categorie van de onderneming
2.1 De vereenvoudigde boekhouding van de ‘zeer kleine’ onderneming
2.1.1 Omschrijving van de zeer kleine ondernemingen
2.1.2 Verplichte boeken
2.1.3 Andere verplichtingen
2.2 De dubbele boekhouding van de kleine en grote vennootschappen
2.2.1 Omschrijving van de kleine en grote vennootschappen
2.2.2 Verplichte boeken
2.2.3 Minimum Algemeen Rekeningenstelsel
2.2.4 Inventaris en jaarrekening
2.3 De dubbele boekhouding van de ondernemingen met speciaal regime
3 Vormvoorschriften en bewaring van de boeken
4 Sancties bij niet-naleving van de wet op de boekhouding van ondernemingen
5 De doelstellingen
5.1 Vermogensverantwoording
5.2 Resultatenbepaling
6 Algemeen aanvaarde boekhoudprincipes
7 Bondig overzicht van de toepassing van de wetgeving op de boekhouding en de jaarrekening van de ondernemingen
Hoofdstuk 2 De centralisatiemethode
1
2 Case study bv DATA DESIGN
2.1 Voorstelling van de bv DATA DESIGN
2.2 Btw-bijzonderheden
2.3 Boekhoudkundige verwerking
2.4 Bespreking van de btw-aangifte
2.4.1 Verkorte toelichting – omschrijving van de kaders en roosters
2.4.2 Btw-aangifte: bv DATA DESIGN
3
2 Situering in de balans en het MAR
3 Kosten van oprichting kapitaalverhoging
3.1 Indeling
3.2 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
3.3 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
3.3.1 Waardedalingen – afschrijvingen
3.3.2 Waardestijgingen – herwaarderingen
4 Kosten bij uitgifte van leningen
4.1 Indeling
4.2 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
4.3 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
5 Overige oprichtingskosten
5.1 Indeling
5.2 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
5.3 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
6 Herstructureringskosten
6.1 Omschrijving
6.2 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
6.3 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
7 Oprichtingskosten in de jaarrekening volledig schema
8 Oprichtingskosten in de jaarrekening verkort schema en microschema
9 Schematische voorstelling
10 Oefeningen
Hoofdstuk 2
2
in de balans en het MAR
3 Indeling van de immateriële vaste activa
4 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
4.1 Boekhoudkundige verwerking van de aanschaffing bij derden
4.2 Boekhoudkundige verwerking bij aanschaffing door eigen werken
4.3 Boekhoudkundige verwerking van de aanschaffing door inbreng
5 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
5.1 Waardeverminderingen
5.2 Afschrijvingen
5.3 Waardestijgingen
5.3.1 Terugneming van waardeverminderingen
5.3.2
6 Boekhoudkundige verwerking van de realisatie van immateriële vaste activa
7 Immateriële vaste activa en jaarrekening volledig schema
8 Immateriële vaste activa en jaarrekening verkort schema en microschema
1
4 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
4.1 Boekhoudkundige verwerking van de aanschaffing bij derden
4.2 Boekhoudkundige verwerking van de aanschaffing door eigen werken
4.3 Boekhoudkundige verwerking bij aanschaffing door inbreng
5 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
5.1 Waardeverminderingen
5.2 Afschrijvingen
5.2.1 Bepaling van het afschrijvingsbedrag
5.2.2 Afschrijvingen en de boekhoudwetgeving
5.2.3 Boekhoudkundige verwerking van afschrijvingen
5.3 Herwaarderingen
5.3.1 Inleiding
5.3.2 Boekhoudkundige verwerking van een gewone herwaardering
5.3.3 Boekhoudkundige verwerking van terugneming van waardeverminderingen
6 Buitengebruikstelling van materiële vaste activa
7 Realisatie van materiële vaste activa
8 Materiële vaste activa en jaarrekening volledig schema
9 Materiële vaste activa en jaarrekening verkort schema en microschema
10 Schematische samenvatting
Hoofdstuk 4 Financiële vaste activa
1 Inhoud van deze rubriek
2 Situering in de balans en het MAR
3 Indeling van de financiële vaste activa
3.1 Verbonden en geassocieerde vennootschappen
3.2 Verbonden vennootschappen als financiële vaste activa
3.3 Vennootschappen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat
3.4 Andere financiële vaste activa
3.5 Vorderingen ontstaan in het kader van financiële vaste activa
4 Boekhoudkundige verwerking van de verwerving
4.1 Deelnemingen en andere aandelen
4.2 Vorderingen, vastrentende effecten en borgtochten
5 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
5.1 Waardedalingen
5.1.1 Deelnemingen en aandelen
5.1.2 Vorderingen en borgtochten in contanten
5.2 Waardestijgingen
5.2.1 Gewone herwaardering
5.2.2 Terugneming van waardeverminderingen
6 Realisatie van financiële vaste activa
7 Financiële vaste activa en jaarrekening volledig schema
8 Financiële vaste activa en jaarrekening verkort schema en microschema
9 Schematische samenvatting
Hoofdstuk 5 Vorderingen op meer dan één jaar
1 Inhoud van deze rubriek
2 Situering in de balans en het MAR
3 Indeling van de vorderingen op meer dan één jaar
3.1 Handelsvorderingen
3.2 Overige vorderingen
4 Boekhoudkundige verwerkingen i.v.m. de vorderingen op meer dan één jaar
5 Schematische samenvatting
Hoofdstuk 6 Voorraden en bestellingen in uitvoering
1 Inhoud van deze rubriek
2 Situering in de balans en het MAR
3 Indeling van de rubriek
4 Wetgeving m.b.t. de waardering van voorraden en bestellingen in uitvoering
4.1 Begrip aanschaffingswaarde
4.2 Waardeverminderingen, aanvullende waardeverminderingen, terugneming van waardeverminderingen
4.3 Voorzieningen
5 Waarderingstechnieken
5.1 Fifo-methode
5.2 Lifo-methode
5.3 Methode van de gewogen gemiddelde prijzen
6 Boekhoudkundige verwerking van waardeverminderingen op voorraden
7 Voorraadwijziging goederen in bewerking en gereed product
8 Voorraden en de jaarrekening opgemaakt volgens het volledig schema
9 Voorraden en de jaarrekening opgemaakt volgens het verkorte schema en het microschema
10
11
Hoofdstuk 7 Vorderingen op ten hoogste één jaar
1 Inhoud van deze rubriek
2 Situering in de balans en in het MAR
3 Indeling van de rubriek
4 Boekhoudkundige verwerking bij het ontstaan van de vordering
5 Boekhoudkundige verwerking van waardeverminderingen
6 Factoring
7 Vorderingen op ten hoogste één jaar en de jaarrekening opgemaakt volgens het volledige schema
8 Vorderingen op ten hoogste één jaar en de jaarrekening opgemaakt volgens het verkorte schema en het
9
5
7 Geldbeleggingen en jaarrekening opgemaakt volgens het volledige
8 Geldbeleggingen en jaarrekening opgemaakt volgens het verkorte
4 Boekhoudkundige verwerking van de aanschaffing
5 Boekhoudkundige verwerking van een wijziging in de waardering
6
Hoofdstuk 1 Inbreng
1 Inhoud en indeling van deze rubriek en situering in de balans en het MAR
1.1 Voor naamloze vennootschappen, Europese vennootschappen en Europese coöperatieve vennootschappen
1.2 Voor ANDERE dan naamloze vennootschappen, Europese vennootschappen en Europese coöperatieve vennootschappen
2 Betekenis
3 Waardering
4 Boekhoudkundige verwerking
4.1 Oprichting van een naamloze vennootschap
4.2 Oprichting van een besloten vennootschap
4.3 Kapitaalverhoging
4.3.1 De eigenlijke kapitaalverhoging
4.3.2 De oneigenlijke kapitaalverhoging
4.4 Kapitaalvermindering
5 Oefeningen
Hoofdstuk 2 Herwaarderingsmeerwaarden
1 Inhoud van deze rubriek
2 Situering in de balans en het MAR
3 Boekhoudkundige verwerking
3.1 Herwaardering materiële en financiële vaste activa
3.1.1 Boeking van de meerwaarde
3.1.2 Boeking van de afschrijving op de meerwaarde
3.1.3 Behoud van de herwaarderingsmeerwaarde in de groep 12 488
3.2 Herwaardering door terugname van geboekte waardeverminderingen 491
3.3 De herwaardering in toepassing van art. 3:22., 4de lid KB WVV 492
4 Realisatie van een geherwaardeerd vast actief 493
4.1 Voorbeeld 1 493
4.2 Voorbeeld 2 495
5 Oefeningen 500
Hoofdstuk 3 Reserves 503
1 Inhoud van deze rubriek 503
2 Situering in de balans en het MAR 504
3 Indeling en boekhoudkundige verwerking 504
3.1 Onbeschikbare reserves 504
3.1.1 De wettelijke reserve (rekening 130) 505
3.1.2 Statutair onbeschikbare reserves (rekening 1311) 506
3.1.3 Reserve voor eigen aandelen (rekening 1312) 506
3.2 De belastingvrije reserves (rekening 132) 507
3.3 De beschikbare reserves (rekening 133) 507
4 Oefeningen 509
Hoofdstuk 4 Overgedragen winst (overgedragen verlies)
1
2
3
4 Boekhoudkundige verwerking van kapitaalsubsidies
4.1 Regeling t.o.v. investeringen verworven vóór aanslagjaar 2007 in geval van gewestelijke kapitaalsubsidies en in geval van federale kapitaalsubsidies, ongeacht het jaar van de investering 522
4.2 Regeling t.a.v. investeringen verworven sinds aanslagjaar 2007 in geval van gewestelijke kapitaalsubsidies 526
5 Realisatie van een actiefbestanddeel met kapitaalsubsidie 528
5.1 Regeling t.o.v. investeringen verworven vóór aanslagjaar 2007 in geval van gewestelijke kapitaalsubsidies en in geval van federale kapitaalsubsidies, ongeacht het jaar van de investering 528
5.2 Regeling t.o.v. investeringen verworven vanaf het aanslagjaar 2007, in geval van gewestelijke kapitaalsubsidies 530
6 Overheidstussenkomst onafhankelijk van investeringen in vaste activa 531
7 Kapitaalsubsidies en jaarrekening volledig schema 532
8 Oefeningen 536
Hoofdstuk 6 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief 539
1 Inhoud van deze rubriek 539
2 Situering in de balans en het MAR 539
3 Boekhoudkundige verwerking 540
Hoofdstuk 7 Voorzieningen en uitgestelde belastingen 543
1 Inhoud van deze rubriek 543
1.1 Voorzieningen voor risico’s en kosten (code 160/5) 543
1.2 Uitgestelde belastingen (code 168) 544
2 Situering in de balans en het MAR 545
3 Wettelijk bepalingen m.b.t. de vorming van voorzieningen 545
3.1 Verantwoordelijkheid 545
3.2 Gestelde eisen 545
3.3 Referentieperiode 546
3.4 Toepassingsgebied 546
4 Betekenis en boekhoudkundige verwerking van voorzieningen 547
4.1 De vorming van voorzieningen 547
4.2 De latere toevoeging of terugneming van voorzieningen 548
4.3 De latere besteding van de voorziening 549
4.4 Uitgewerkt voorbeeld m.b.t. de voorziening voor grote herstellingsen grote onderhoudswerken 553
5 Toelichting bij de overige voorzieningsrekeningen van de groep 16 557
5.1 Voorzieningen voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen (rek. 160) 557
5.2 Voorzieningen voor belastingen (rekening 161) 559
5.3 Voorzieningen voor milieuverplichtingen (rekening 163) 560
5.4 Voorzieningen voor overige risico’s en kosten (rekeningen 164-165) 564
6 Voorzieningen vanuit fiscaal oogpunt 565
7 Uitgestelde belastingen 566
7.1 Inleiding 566
7.2 Voorbeeld 567
7.3 Opmerking 571
8 Vragen 572
9 Voorzieningen en jaarrekening volledig schema 573
10 Oefeningen 576
Hoofdstuk 8 Schulden op meer dan één jaar 581
1 Inhoud van deze rubriek 581
2 Situering in de balans en het MAR 582
3 Indeling 582
3.1 Financiële schulden 583
3.1.1 Achtergestelde leningen, al dan niet converteerbaar (rekeningen 1700 en 1701) 583
3.1.2 Niet achtergestelde obligatieleningen, al dan niet converteerbaar (rekeningen 1710 en 1711) 583
3.1.3 Leasingschulden en soortgelijke (rekening 172) 583
3.1.4 Kredietinstellingen 594
3.1.5 Overige leningen (rekening 174) 595
3.2 Handelsschulden (rekening 175) 595
3.3 Vooruitbetalingen op bestellingen (rekening 176) 595
3.4 Overige schulden 596
4 Waardering en boekhoudkundige verwerking 596
4.1 Waardering tegen nominale waarde 596
4.2 Waardering verschillend van de nominale waarde 601
5 Leasing en jaarrekening volledig schema 605
6 Oefeningen 614
Hoofdstuk 9 Schulden op ten hoogste één jaar 619
1 Inhoud van deze rubriek 619
2 Situering in de balans en het MAR 620
3 Indeling, waardering en boekhoudkundige verwerking 621
3.1 Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen (rekeninggroep 42) 621
3.2 Financiële schulden (rekeninggroep 43) 621
3.2.1 Kredietinstellingen 621
3.2.2 Overige leningen (rekening 439) 624 Oefeningen 625
3.3 Handelsschulden (rekeninggroep 44) 627
3.4 Vooruitbetalingen op bestellingen (rekening 46)
3.5 Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten (rekeninggroep 45)
3.5.1 Belastingen
3.5.2 Bezoldigingen en sociale lasten
3.6 Overige schulden (rekeninggroepen 47 en 48)
3.6.1 Schulden uit de bestemming van het resultaat (groep 47)
3.6.2 Diverse schulden (groep 48)
1
1.1
1.2
1.3
1.4 Andere aanpassingen van balansrekeningen
1.4.1 Meer dan 1
1.4.2
1.1 Van proefbalans naar saldibalans
1.2 Vanuit de saldibalans de aanpassingen
1.3