Hoofdstuk 2 Verbintenissen uit rechtshandelingen
1.4.3.3 Herroeping 171. Begrip. Ook door ‘herroeping’ kunnen verbintenissen tenietgaan. De term duidt op een eenzijdige beëindiging of intrekking van de aangegane verbintenissen. Over het precieze gebruik van de term ‘herroeping’ bestaat echter discussie. Volgens sommigen is het begrip voorbehouden voor de eenzijdige beëindiging van rechtshandelingen om niet. Voor overeenkomsten onder bezwarende titel spreekt men dan niet over een herroeping, maar over een verbreking, ontbinding of vernietiging. Voorbeelden – De artikels 955 e.v. oud BW: een schenker kan in een aantal gevallen zijn schenking (d.i. een meerzijdige rechtshandeling om niet) herroepen wegens ondankbaarheid van de begiftigde. – De artikels 1035 e.v. oud BW behandelen de herroeping van testamenten (d.i. een eenzijdige rechtshandeling om niet).
Anderen gebruiken het begrip als wijze van tenietgaan van eenzijdige overeenkomsten (al dan niet om niet). Voorbeeld Artikel 2004 oud BW: de lastgever kan zijn volmacht herroepen wanneer dit hem goeddunkt.
De wetgever hanteert de term ‘herroeping’ ook ten aanzien van meerzijdige overeenkomsten. Zo gebruikt artikel 1134, tweede lid oud BW – volgens velen ten onrechte – de term ‘herroepen’ in plaats van ‘verbreken’. Recentere wetten gebruiken de uitdrukking ‘herroepingsrecht’ als synoniem voor een verzakingsrecht. Voorbeeld Het Wetboek van Economisch Recht garandeert consumenten een herroepingsrecht bij overeenkomsten op afstand of overeenkomsten die worden gesloten buiten de gewone verkoopruimten van de onderneming. In beide gevallen krijgt de consument minimaal veertien dagen om zich te bedenken en alsnog af te zien van de overeenkomst, zonder dat hij daar een reden voor moet geven of zonder dat hem hiervoor kosten aangerekend kunnen worden (zie artikel VI.47 WER voor overeenkomsten op afstand en artikel VI.67 WER voor overeenkomsten gesloten buiten de onderneming). Deze termijn wordt nog verlengd wanneer de onderneming nalaat om de consument bij het sluiten van het contract op de hoogte te brengen van het herroepingsrecht. Om de correcte toepassing van het herroepingsrecht te ondersteunen, bevatten de bijlagen bij Boek VI WER ‘modelinstructies voor herroeping’ en een ‘modelformulier voor herroeping’.
172. Gevolgen. De herroeping werkt in principe ex tunc. De rechtshandeling zal tenietgaan vanaf het ogenblik van haar ontstaan en dus met terugwerkende kracht. 181
Praktisch Verbintenissenrecht 2021_v7.indd 181
28/06/21 16:23
