Ð î ç ä ³ ë 3. ÂÇÀªÌÎÄ²ß Ò²Ë. ÑÈËÀ
Ïðîâåäåííÿ åêñïåðèìåíòó 1. Âèì³ðÿéòå ìàñó ò³ëà íà òåðåçàõ ó ãðàìàõ ³ âèðàç³òü ¿¿ ó ê³ëîãðàìàõ. 2. Çà äîïîìîãîþ ìåíçóðêè âèçíà÷òå îá’ºì ò³ëà â êóá³÷íèõ ñàíòèìåòðàõ ³ çàïèø³òü éîãî â êóá³÷íèõ ìåòðàõ. 3. Îá÷èñë³òü ãóñòèíó ðå÷îâèíè ò³ëà ³ âèðàç³òü ¿¿ â îäèíèöÿõ Ѳ. Ðåçóëüòàòè âèì³ðþâàíü òà îá÷èñëåíü çàíåñ³òü äî òàáëèö³. 4. Ñêîðèñòàâøèñü ïîðîæíüîþ ïîñóäèíîþ ³ òåðåçàìè, âèçíà÷òå ìàñó íåâ³äîìî¿ ð³äèíè. Çâåðí³òü óâàãó íà òå, ùî ìàñó ð³äèíè ìîæíà âèçíà÷èòè ÿê ð³çíèöþ ìàñ ïîñóäèíè ç âîäîþ òà ïîðîæíüî¿ ïîñóäèíè. 5. Ñêîðèñòàâøèñü ìåíçóðêîþ, âèçíà÷òå îá’ºì ð³äèíè. 6. Ðåçóëüòàòè âèì³ðþâàíü çàïèø³òü äî ñêëàäåíî¿ âàìè òàáëèö³. 7. Çà â³äîìîþ ôîðìóëîþ çíàéä³òü ãóñòèíó ð³äèíè â ãðàìàõ íà êóá³÷íèé ñàíòèìåòð òà â ê³ëîãðàìàõ íà êóá³÷íèé ìåòð. 8. Çðîá³òü â³äïîâ³äí³ âèñíîâêè ùîäî âèçíà÷åííÿ ãóñòèíè ð³çíèõ ðå÷îâèí.
§ 28. ÑÈËÀ Ðåçóëüòàò âçàºìî䳿 ò³ë ìîæå áóòè ð³çíèì. Êîëè ³ãðàøêîâèé àâòîìîá³ëü íàòðàïëÿº íà ñò³íêó, â³í çóïèíÿºòüñÿ. ϳñîê, ðîçñèïàíèé íà éîãî øëÿõó, àáî êèëèìîê ëèøå çìåíøóþòü øâèäê³ñòü ³ãðàøêè. Öå îçíà÷àº, ùî ä³ÿ ñò³íêè íà ³ãðàøêîâèé àâòîìîá³ëü á³ëüøà, í³æ ä³ÿ êèëèìêà. Ò³ëà ìîæóòü ä³ÿòè îäíå íà îäíå íå ëèøå çà áåçïîñåðåäíüîãî êîíòàêòóâàííÿ. Ñòàëåâà êóëüêà, ùî êîòèòüñÿ ïîâç ìàãí³ò, íà â³äñòàí³ çàçíຠéîãî 䳿 ³ çì³íþº íàïðÿìîê ðóõó (ìàë. 3.20). Âèïóùåíà ç ðóê êíèæêà, êàì³íåöü àáî ì’ÿ÷ ïàäàþòü íà Çåìëþ. Ç âëàñíîãî äîñâ³äó ìè çíàºìî, ùî Çåìëÿ ïðèòÿãóº äî ñåáå âñ³ ò³ëà. ßêùî äî ïðóæèíè ïðè÷åïèòè òÿãàðåöü (ìàë. 3.21) ³ â³äïóñòèòè, â³í ñïî÷àòêó ïî÷íå ïàäàòè. Íà íüîãî 䳺 Çåìëÿ, ïðèòÿãóþ÷è äî ñåáå. Òÿãàðåöü, ó ñâîþ ÷åðãó, ïî÷èíຠä³ÿòè íà ïðóæèíó. Ïðîòå é ïðóæèíà, ðîçòÿãóþ÷èñü, òàêîæ ïî÷èíຠä³ÿòè íà òÿãàðåöü. Âðåøò³-ðåøò 䳿 ïðóæèíè ³ Çåìë³ íà òÿãàðåöü êîìïåíñóþòüñÿ ³ â³í çóïèíèòüñÿ. Öå îçíà÷àº, ùî ä³ÿ ç áîêó òÿãàðöÿ íà ïðóæèíó ñòàëà ð³âíîþ 䳿 ïðóæèíè íà òÿãàðåöü. ßêùî ïðè÷åïèòè äâà òÿãàðö³, âñå ïîâòîðèòüñÿ òàê ñàìî, àëå
164
