Ð î ç ä ³ ë 3. ÂÇÀªÌÎÄ²ß Ò²Ë. ÑÈËÀ
Ðîçãëÿäàþ÷è ð³çí³ ðóõè ò³ë, ìè äî öüîãî ÷àñó íå çâåðòàëè óâàãó íà òå, ÷îìó ³ ÿê äîâãî ò³ëà ìîæóòü çàëèøàòèñÿ ó ñïîêî¿, ùî ñïðè÷èíþº çì³íó ¿õíüî¿ øâèäêîñò³ òà íàïðÿìêó ðóõó. Ïðîòå, ùîá âèçíà÷àòè ïîëîæåííÿ ò³ëà (àâòîìîá³ëÿ, ì³æïëàíåòíî¿ ñòàíö³¿, êîðàáëÿ) ó òîé ÷è ³íøèé ìîìåíò ÷àñó, íåîáõ³äíî çíàòè, ÿê âîíî ðóõàòèìåòüñÿ çà òèõ ÷è ³íøèõ óìîâ. Ó öüîìó ðîçä³ë³ âè ïîçíàéîìèòåñü ç ïðè÷èíàìè, ÿê³ âèçíà÷àþòü òîé ÷è ³íøèé õàðàêòåð ðóõó ò³ë.
§ 24. ßÂÈÙÅ ²ÍÅÐÖ²¯. ²ÍÅÐÒͲÑÒÜ Ò²ËÀ Çà ÿêèõ óìîâ ò³ëî ïåðåáóâຠó ñïîêî¿? Çàêð³ïèìî îäèí ê³íåöü ïðóæèíè â ëàïö³ øòàòèâà òàê, ùîá ¿¿ äðóãèé ê³íåöü â³ëüíî çâèñàâ. Ïðè÷åïèìî äî íüîãî òÿãàðåöü ³ â³äïóñòèìî (ìàë. 3.1). ϳä 䳺þ çåìíîãî òÿæ³ííÿ òÿãàðåöü ïî÷íå ðóõàòèñÿ âíèç. Îñê³ëüêè âåðõí³é ê³íåöü ïðóæèíè çàêð³ïëåíèé, òî, ä³þ÷è íà ¿¿ íèæí³é ê³íåöü, òÿãàðåöü çì³íèòü øâèäê³ñòü ¿¿ ÷àñòèí, ïî÷èíàþ÷è ç íèæíüîãî ê³íöÿ. Ïðóæèíà ðîçòÿãóºòüñÿ (äåôîðìóºòüñÿ) ³, â ñâîþ ÷åðãó, ïî÷èíຠä³ÿòè íà òÿãàðåöü. ×åðåç äåÿêèé ÷àñ ðóõ òÿãàðöÿ ïðèïèíèòüñÿ ³ â³í íàáóäå ñòàíó ñïîêîþ. Óÿâèìî íà ìèòü, ùî çíèêëî çåìíå òÿæ³ííÿ. Ùî ñòàíå ç òÿãàðöåì? ³í ï³ä 䳺þ ïðóæèíè, ÿêà ïî÷íå ñêîðî÷óâàòèñÿ, ïî÷íå ðóõàòèñÿ âãîðó — çì³íèòü ñâîþ øâèäê³ñòü. Êíèæêà íà ñòîë³, ì’ÿ÷ íà ï³äëîç³ ñïîðòèâíî¿ çàëè ïåðåáóâàþòü ó ñïîêî¿, áî íà íèõ îäíî÷àñíî é ó ïðîòèëåæíèõ íàïðÿìêàõ ä³þòü Çåìëÿ, ïðèòÿãóþ÷è äî ñåáå, ³ ñò³ë àáî ï³äëîãà, íà ÿêèõ âîíè çíàõîäÿòüñÿ. ßêùî ÿêàñü ä³ÿ íà ò³ëî (êíèæêó, ì’ÿ÷, òÿãàðåöü) íå áóäå çð³âíîâàæåíà òàêîþ ñàÌàë. 3.1
144
