Voorwoord Toolkit Commissariaat ‘Het is een speer’, zei degene die de slagtand van de olifant voelde. ‘De olifant is als een boomstam’, aldus de persoon die bij de poten stond. En de persoon bij de staart beschreef de olifant als een touw. Ongetwijfeld kent u het verhaal over de blinden en de olifant. Elk van hen voelde en beschreef een gedeelte van de olifant, maar geen van hen kon de olifant in zijn geheel waarnemen. Bij deze belangrijke handreiking voor commissarissen moest ik denken aan dit verhaal. Als ondernemer sta je heel dicht bij een onderneming. Dan dreigt altijd het gevaar dat je niet het hele plaatje meer overziet. Daarom zijn toezichthouders binnen de onderneming meer dan cruciaal. Zij staan op een afstand en dragen met hun toezicht bij aan het overzicht en de nodige rust. VNO-NCW zet zich al jaren in voor effectief bestuur en toezicht met onze inzet voor de Nederlandse Corporate Governance Code die heldere principes en best practice bepalingen bevat voor bestuurders, commissarissen en aandeelhouders van beursgenoteerde vennootschappen. Daarnaast brengen we zelf -of in de SER- regelmatige belangrijke adviezen uit. Bijvoorbeeld om de diversiteit te vergroten met een uitgekiende aanpak op meerdere fronten. Ook op andere terreinen (brede welvaart, klimaat, arbeidsmarkt) geven we richting en duiding voor ondernemers, 6
het ondernemings- en landsbestuur op basis van ons overzicht en signalen uit de praktijk. Effectief bestuur en toezicht is trouwens niet alleen van belang voor de grote onderneming. Juist ook binnen het midden- en kleinbedrijf (mkb) of staatsbedrijven draagt toezicht bij aan een goede governance, een duidelijker focus op lange termijn waarde creatie én een betere risicobeheersing. De Toolkit Commissariaat bevat voor elke persoon die een toezichthoudende rol binnen een onderneming vervult praktische handvatten. Ondernemingen ontwikkelen zich hierbij in een continu veranderende omgeving. Denk bijvoorbeeld aan de roep om steeds meer transparantie over de (maatschappelijke) impact van de onderneming. Wij zijn als VNO-NCW groot voorstander van transparantie over negatieve externe effecten van het handelen (of niet-handelen) van ondernemingen. De commissaris kan hier in de uitoefening van zijn taak een belangrijke bijdrage aan leveren. Door de maatschappelijke impact van de onderneming goed in kaart te brengen kan je als onderneming de juiste gesprekken voeren en succesvol beleid ontwikkelen.
