10.6.3 Digitale transformatie en disruptie
Van automatisering naar digitale transformatie
Bij digitalisering is onderscheid te maken tussen twee ontwikkelrichtingen: de digitale transformatie en de digitale disruptie.
De begrippen digitale transformatie of digitalisering en Informatietechnologie worden vaker door elkaar gebruikt, maar is er een wezenlijk verschil. De afdeling Informatietechnologie (IT) is verantwoordelijk voor de automatisering van de interne bedrijfsvoering: de systemen moeten functioneren om bijvoorbeeld de administratie van de huren te regelen. De IT-medewerkers houden zich bezig met ERP-systemen, portals en applicaties. De digitale transformatie gaat over veel meer dan digitalisering van interne bedrijfsprocessen en heeft grote gevolgen voor de bedrijfsstrategie, de werkprocessen en voor de structuur van en de cultuur in de organisatie. Naast het inzetten van digitale technologie biedt ook het gebruik van data geheel nieuwe mogelijkheden. In een datagedreven onderneming vraagt data-analyse om andere vaardigheden van medewerkers (er ontstaan nieuwe functies zoals datascientist) en om een meer wendbare organisatie (een andere manier van werken zoals de inrichting van een datalab). Samenwerken in de keten met partners en toeleveranciers (de vorming van een ecosysteem) wordt met hulp van verdergaande digitalisering eenvoudiger en efficiënter.
Bij digitale transformatie gaat het om bestaande bedrijfsprocessen die de ondernemingen digitaliseert en/of op een nieuwe leest schoeit. Een voorbeeld is een online portal voor de communicatie met (toekomstige) huurders over contracten en onderhoudsvragen; hierbij blijven de achterliggende processen ongeveer hetzelfde. Is er sprake van digitale disruptie, dan vernieuwt de organisatie de bedrijfsprocessen fundamenteel, zoals bijvoorbeeld Spotify in de muziekindustrie heeft gedaan. Bedrijven die zowel inzetten op digitale transformatie als digitale disruptie zijn bijvoorbeeld Spotify, Uber, Booking.com en Netflix, allen bekende voorbeelden uit de platformeconomie.
170