Hoofdstuk 5 Behandelingsmodaliteiten
– Voldoende drinken (1,5 liter/dag), zuigen op pepermunt, snoepjes of kauwgom bij een vieze smaak in de mond. – Zorg voor een goede mondhygiëne.
3.1.5.9 Huidreacties Als gevolg van de toediening van cytostatica en doelgerichte therapie kan de patiënt last hebben van verschillende bijwerkingen ter hoogte van de huid. De huid oefent meerdere functies uit (bv. sensatie, thermoregulatie, beschermen van immuniteit …). Een van de voornaamste functies is de barrièrefunctie. De huid biedt namelijk bescherming tegen onze omgeving en voorkomt dat vocht uit het lichaam naar buiten kan treden. Een verminderde barrièrefunctie geeft gemakkelijker aanleiding tot kloven, ontstekingen en infecties. Huidzorg zal er zich dus op richten om de barrièrefunctie maximaal in stand te houden. De oorzaken van een verminderde barrièrefunctie zijn divers. Een fysiek trauma kan de barrièrefunctie namelijk rechtstreeks doorbreken. De dikte van de huid is ook een beïnvloedende factor voor de barrièrefunctie (de huid wordt dunner naarmate men veroudert). Tot slot zal elke blootstelling van de huid aan de omgeving een effect uitoefenen op de huidconditie. Zeep en detergenten, extreme temperaturen, een lage luchtvochtigheidsgraad (bv. airco) hebben een impact op de huid. Omgekeerd zal hydratatie d.m.v. een crème de huid voeden en de barrièrefunctie herstellen. Het zijn de aangrijpingspunten waarop huidzorg en de aanpak van oncologische huidreacties gericht zijn. Verpleegkundige interventies – Een hydraterende crème kan preventief worden gebruikt in geval van een droge huid. Het lichaam wordt idealiter na blootstelling aan water (wassen/zwemmen) ingewreven en men kan de frequentie opdrijven naargelang de noodzaak. – Adviseer de patiënt een neutrale zeep of doucheolie te gebruiken om zich te wassen. Alcohol is vaak een bestanddeel van geparfumeerde zepen en droogt de huid uit. – Langdurige blootstelling van de huid aan water verweekt de huid en heeft een uitdrogend effect. Ideaal is dus om zich kort te douchen/baden met lauw water. – Om zich te drogen gebruikt men bij voorkeur een zachte handdoek. Alle lichaamsdelen, ook huidplooien en de zones tussen vingers en tenen, moeten goed gedroogd worden. – In de winter is aangepaste kledij aan te raden om zich tegen de koude te beschermen. In de zomer is fysische protectie nodig op de meest intense zonuren. Een zonnecrème factor 50 is aanbevolen. – Bescherm drukgevoelige zones van handen en voeten d.m.v. goed passend, los schoeisel (cave hoge hakken); katoenen sokken; bescherming van drukgevoelige punten. – Knip de nagels steeds recht af (i.p.v. rond) en niet te kort. Vermijd nagelbijten en het verwijderen of intrekken van de nagelriem. – Draag eventueel handschoenen voor huishoudelijk werk of klusjes in de tuin om trauma te voorkomen. – Bij aanvang van de therapie is een grondige inspectie van de huid aangewezen. Het laat toe om eventuele afwijkingen proactief op te sporen en te behandelen (bv. kalknagels, knellend
128
597193_Oncologie_Inner_2021.indd 128
13/08/21 08:20