Hoofdstuk 5 Behandelingsmodaliteiten
rapie bestaat er uit om de patiënt op ijsblokjes te laten zuigen 15 minuten voor aanvang van de chemotherapie tot 15 minuten na afloop van de cytostaticabehandeling. LLLT wordt preventief ingezet door regio’s in de mondholte te laseren waar ulceraties vaak terugkomen bij de desbetreffende patiënt. Tegelijk is het een belangrijke techniek in het management van orale mucositis. LLLT laat namelijk toe pijnstillend en anti-inflammatoir te werken en bespoedigt de wondheling, Naargelang de gradatie van de mondletsels (graad 1 tot 4) wordt de intensiteit ingesteld waaraan gelaserd moet worden. Meer uitgesproken letsels zullen dus aan een hogere energie moeten worden blootgesteld. Symptomatisch is een adequaat analgeticabeleid essentieel in de behandeling van orale mucositis. Verpleegkundige interventies – Algemeen • Adviseer gebitssanering voor het starten van een systemische behandeling of radiotherapie in het hoofd-halsgebied. • Informeer de patiënt over het belang van goede mondhygiëne, de preventie en het risico op mondslijmvliesdefecten. • Observeer en rapporteer frequent mogelijke mondletsels, pijnproblematiek of ontstekingsverschijnselen. – Preventieve maatregelen • Adviseer de patiënt om na elke maaltijd de tanden te poetsen met een medium-zachte tandenborstel. Pas een aangepaste mondhygiëne toe. • Adviseer tandflossen (draad) indien de patiënt hiermee vertrouwd is. • Zorg voor voldoende luchtvochtigheid in de kamer. • Zorg voor voldoende speekselsecretie: geef zo nodig suikervrije kauwgom, of gebruik bij voorkeur een mondgel om de slijmvliezen intact en vochtig te houden. • Bevochtig de lippen en houd ze soepel met een lippenbalsem. • Vermijd irriterende voedingsstoffen: te warme, te gekruide, te zure spijzen, alcohol. • Pas cryotherapie toe bij specifieke chemoschema’s. – Curatieve maatregelen • Ook als er eyrtheem of ulceraties optreden, blijft mechanische reiniging belangrijk. Mechanische reiniging kan nooit vervangen worden door het gebruik van spoelvloeistoffen. • Verwijder een kunstgebit bij pijn of letsels thv het mondslijmvlies. Een tandprothese mag niet hinderen. • Pas de voeding aan. • Houd de mondholte vochtig d.m.v. spoelingen of door regelmatig kleine hoeveelheden te drinken. Neem maatregelen in overeenstemming met de graad van orale mucositis.
3.1.5.4 Nausea en braken Nausea (misselijkheid) en braken (vomiting/emesis) zijn frequente nevenwerkingen van chemotherapie. Ze kunnen dikwijls relatief goed worden gemonitord mits adequaat gebruik van antiemetica. In de farmacologische aanpak wordt hierbij een onderscheid gemaakt tussen anti-
119
597193_Oncologie_Inner_2021.indd 119
13/08/21 08:20
