Hoofdstuk 5 Behandelingsmodaliteiten
2.7 Radioprotectie 2.7.1 Inleiding Radioprotectie of stralingsbescherming is het beschermen van de bevolking tegen de effecten van straling, zowel accidenteel als tijdens de uitoefening van het beroep. De wettelijke reglementering betreffende ioniserende straling is bepaald bij Koninklijk Besluit van 20 juli 2001 en 9 februari 2020 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen. De blootstelling aan straling is toegelaten voor medische doeleinden voor patiënten in het kader van hun persoonlijke medische diagnose of behandeling. De blootstelling aan straling is ook in beperkte mate toegelaten in het kader van het medisch toezicht beroepshalve, van bevolkingsonderzoeksprogramma’s, van medisch-juridische procedures en voor gezonde personen of patiënten die vrijwillig deelnemen aan medische of biomedische onderzoeksprogramma’s. In alle gevallen moeten de risico’s geminimaliseerd worden. De blootstelling aan straling moet op een medisch verantwoorde manier gebeuren. Verpleegkundigen en technologen medische beeldvorming die actief de medische blootstelling van patiënten helpen realiseren, moeten opgeleid zijn en moeten daarom een cursus stralingsbescherming volgen.
2.7.2 Radioprotectieprincipes Voor de radioprotectie gelden drie algemene principes. 1 Elke blootstelling aan straling moet verantwoord zijn (justificatieprincipe) en overbodige risico’s mogen niet genomen worden. De voordelen van het gebruik van ioniserende straling moeten opwegen tegen de nadelen. 2 De stralingsdosis moet zo laag zijn als redelijkerwijs mogelijk is: as low as reasonably achievable (ALARA-principe). 3 Voor de dosislimieten mogen bepaalde grenzen in geen geval overschreden worden. De dosislimieten zijn streng gereglementeerd door de Belgische wetgeving. Sievert is de eenheid voor het dosisequivalent. Het dosisequivalent is een maat voor het effect van straling in het lichaam, rekening houdend met het soort straling en het biologische effect per orgaan. Zwangere vrouwen mogen beroepshalve niet blootgesteld worden aan straling en voor hen gelden dezelfde dosislimieten als voor de bevolking, namelijk 1 mSv per jaar (twaalf glijdende maanden). Het is ook verboden voor zwangere of borstvoeding gevende vrouwen om te werken op plaatsen waar een risico op radioactieve besmetting bestaat. De dosislimiet voor leerlingen en studenten tussen 16 en 18 jaar, in het kader van hun studies, is gesteld op maximaal 6 mSV per jaar. Voor studenten van 18 jaar en ouder gelden dezelfde regels als voor de beroepshalve bloot-
97
597193_Oncologie_Inner_2021.indd 97
13/08/21 08:20