Hoofdstuk 5 Behandelingsmodaliteiten
3.1.5.2 Vermoeidheid Uit studies blijkt dat vermoeidheid de meest gehoorde klacht is bij kankerpatiënten. Dit komt voor bij 60 tot 90 % van de patiënten. Vermoeidheid wordt gedefinieerd als een subjectief gevoel met verschillende dimensies. Het wordt ervaren als een extreme uitputting van het hele lichaam en de hele psyche die niet in verhouding is met of niet gerelateerd wordt aan een activiteit of inspanning. Dit gevoel leidt tot een toename van ongemak. Het gaat hier om veel meer dan gewone vermoeidheid omdat het een toestand van lange duur kan zijn. De vermoeidheid heeft een ernstige impact op de levenskwaliteit van de patiënt en bijgevolg soms ook op de re-integratie in de maatschappij. Verschillende dimensies van kankergerelateerde vermoeidheid De klacht vermoeidheid bij patiënten met vermoeidheid wordt gekenmerkt door zijn multidimensionaal voorkomen. Vermoeidheid kan niet louter worden beschouwd als een lichamelijke klacht. Vermoeidheid heeft een belangrijk psychologische, sociale en gedragsmatige component. Bleijenberg (2009) beschrijft deze verschillende dimensies.
Figuur 29 kanker
verwerking van kanker
angst voor recidief
moe na kanker
opvattingen rondom vermoeidheid
slaap-waakritme
activiteitenregulatie
verwachtingen van de omgeving
Bleijenberg, G., Gielissen, M. & Knoop, H. Cognitieve gedragstherapie bij vermoeidheid na kanker. BIJB 25, 51–57 (2009). https://doi.org/10.1007/BF03087619
In figuur 30 worden mogelijke invloeden en oorzaken beschreven van de kanker gerelateerde vermoeidheid. Als verpleegkundige is het belangrijk om niet enkel op zoek te gaan naar een medische verklaring voor deze bijwerking, maar ook aandacht te hebben voor de psychosociale dimensie bij deze klacht. 112
597193_Oncologie_Inner_2021.indd 112
13/08/21 08:20