Hoofdstuk 5 Behandelingsmodaliteiten
Voorbeelden zijn: hydroxycarbamide (behandeling van leukemieën), pemetrexed (behandeling van mesotheliomen en niet-kleincellig longcarcinoom) en raltitrexed en trifluridine/tipiracil (behandeling van colorectaal carcinoom) Belangrijkste contra-indicaties voor het gebruik van antimetabolieten – Zwangerschap – Ernstige leverof nierinsufficiëntie – Uitgesproken pleuraeffusie of ascites – Alcoholmisbruik – Monden maagdarmulcera, stomatitis Belangrijkste ongewenste effecten bij gebruik van antimetabolieten – Hematologische toxiciteit – Stomatitis – Hand-voetsyndroom (bij gebruik van capecitabine en fluorouracil) – Oedeem – Diarree – Huidrash – Interstitieel longlijden – Hepatotoxiciteit – Niertoxiciteit Belangrijkste voorzorgen bij gebruik van antimetabolieten – Frequente controles van hematologische parameters, nierfunctie, elektrolyten, levertesten en bilirubine zijn noodzakelijk – Bij gebruik van hooggedoseerd methotrexaat wordt folinezuur of levofolinezuur gegeven om de hematologische toxiciteit tegen te gaan – Bij intrathecale toediening moet de oplossing zonder bewaarmiddelen gebruikt worden – Pemetrexed: ter preventie van de toxiciteit en de ernstige allergische reacties dienen patiënten gelijktijdig corticosteroïden, foliumzuur en vitamine B12 te krijgen
3.1.1.2 Alkylerende middelen Alkylerende middelen gaan door middel van alkyl-groepen verbindingen aan met het DNA en verstoren zo de celdelingscyclus. Gekende alkyl-groepen zijn ethyl, methyl en propyl. De alkylerende middelen worden verder onderverdeeld in vier subgroepen, namelijk: stikstofmosterd en derivaten, N-nitroso-ureumderivaten, platinumderivaten en andere alkylerende middelen. Stikstofmosterd en derivaten Deze middelen worden gebruikt bij allerlei solide tumoren en hematologische maligniteiten. Voorbeelden zijn: melfalan, cyclofosfamide, ifosfamide en busalfan
103
597193_Oncologie_Inner_2021.indd 103
13/08/21 08:20
