Oorzaken en preventie van kanker
Volgens schattingen kan door preventie meer dan 50 % van alle kankers voorkomen worden. Als we ons aan bepaalde levensgewoonten houden en als we een aantal risico factoren vermijden, kunnen we de initiatie van heel wat kankers afwenden. Tabel 3 bevat een overzicht van de belangrijkste oorzaken van te voorkomen kankerincidentie. Roken neemt het grootste aandeel in. Zoals gezegd, zorgt dat voor 30 % vermijdbare kankerincidentie en 80 tot 90 % vermijdbare longkankerincidentie. Daarnaast zijn ook overmatig alcoholgebruik, slechte voedingsgewoonten en overgewicht belangrijke vermijdbare factoren. oorzaken
te voorkomen kankerincidentie door preventie
tabaksgebruik
30 % (tot 90 % voor longkankers)
ongezonde voeding
meer dan 10 %
overmatig alcoholgebruik
3-10 % (tot 20 % in sommige streken)
overgewicht en te weinig beweging
5 % (tot 10 % de komende jaren)
uv-straling (zon en zonnebank)
1-5 %
overige (radioactieve straling, infecties, milieuvervuiling, beroepsfactoren)
meer dan 5 %
Tabel 3 Belangrijkste oorzaken van te voorkomen kankerincidentie
Het is vermeldenswaardig dat ook voldoende lichaamsbeweging kan bijdragen tot de preventie van kanker. Het heeft een positief effect op een gezond lichaamsgewicht en voldoende dagelijkse beweging stimuleert de goede werking van verschillende weefsels, organen en het hele lichaam.
4.1 Preventie Primaire preventie kan gericht zijn op de totale bevolking of op individuen met een verhoogd risico. Methoden die gericht zijn op de totale bevolking met als doel sociale, economische en culturele levenspatronen te vermijden die bijdragen tot een verhoogd risico op het ontstaan van ziekte, hebben een belangrijke impact op het ontstaan van nieuwe gevallen van kanker. Effectieve preventie op bevolkingsniveau vraagt om sterke regulerende en fiscale maatregelen van de overheid. Die maatregelen moeten leiden tot het vermijden van risicofactoren en de blokkering van promotie van risicofactoren. Het is bijvoorbeeld de taak van de overheid om tabaksgebruik zeer strikt te reglementeren. Zeker voor jongeren moet de overheid antirookmaatregelen nemen en antirookcampagnes voeren. Een streng opgevolgd rookverbod in de horeca is daarbij een heel belangrijke maatregel. Daarnaast kan een individuele preventiestrategie, gericht op de bescherming van de meer vatbare individuen, zeer efficiënt zijn voor mensen met een hoog risico op kanker. Zo wordt transplantatiepatiënten die vatbaar zijn voor bepaalde types huidkanker het best aangeraden om overmatige blootstelling aan de zon te vermijden. Individuele preventiestrategieën situeren zich echter vaker in het gebied van de vroege opsporing.
91
