Tumorgroei
bij onvoldoende zuurstoftoevoer. De tumorcellen veranderen op ‘epigenetisch’ vlak (d.w.z. niet de genen zelf, maar de functies van de genen wijzigen), waardoor de celwerking beïnvloed wordt en dat door gunstige omstandigheden te creëren voor de groei van kanker. De studie wijst uit dat zuurstoftekort een belangrijke factor is voor ‘hypermethylering’, een epigenetisch proces dat de buitensporige groei van kankercellen stimuleert. Deze afwijkingen ontstaan omdat bepaalde enzymen, die normaal de epigenetische veranderingen tegengaan, niet goed werken als er niet genoeg zuurstof is. Een betere zuurstoftoevoer naar de tumorcellen zou deze hypermethylering kunnen tegengaan, en zo de woekerende cellen minder excessief doen groeien of uitzaaien. Om verdere voorspellingen te maken over het verloop en de behandeling van kanker moet de zuurstoftoevoer naar de tumor dus optimaal gemonitord worden. Bloedvatvoorziening en angiogenese van tumoren is dus een complex, maar belangrijk gegeven om verder te bestuderen en om nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen. Via de bloedvaten kunnen immers niet enkel extra zuurstof, maar ook systemische geneesmiddelen, beter bij de tumor geraken. Anderzijds kan angiogenese bij andere tumorcellen ook leiden tot meer groei en ontsnappingsroutes voor tumorcellen. Dit paradoxaal fenomeen zal dus zeker nog het onderwerp zijn van veel toekomstig wetenschappelijk onderzoek.
4
Het mechanisme van invasie en metastasering
Omdat invasie en metastasering belangrijke eigenschappen van kwaadaardige tumoren zijn, bekijken we deze mechanismen wat meer in detail. Deze eigenschappen van kanker zijn zeer belangrijk voor de diagnose, het verloop van de ziekte en de behandeling. Vaak zorgen invasie en metastasering ook voor pijn bij de kankerpatiënt en soms zijn het precies deze eigenschappen die de eerste symptomen teweegbrengen. De mortaliteit van kanker is heel vaak ook te wijten aan (complicaties ten gevolge van) metastasen.
4.1
Loskomen uit weefselverband
We vetrekken opnieuw vanuit de normale situatie. Normaal gezien blijven cellen bij elkaar in weefselverband als in een groep, ze hechten aan elkaar en aan omgevende structuren. Het is namelijk de bedoeling dat hechte weefsels en organen ontstaan en niet dat cellen loskomen uit de weefsels en zich in het lichaam gaan verspreiden. In een normale cel zit een ingebouwd mechanisme, die de cel via apoptose doet vernietigen als ze zou loskomen en zich zou vestigen op een plaats waar dat type cel niet thuishoort.
47
