Chú tâm chọn lọc Chú tâm chọn lọc là khi chuyên viên TVTLHĐ chọn lựa để thể hiện sự chú ý đặc biệt đến một điều gì đó được thân chủ nói ra. Chuyên viên TVTLHĐ có thể tập trung đến cách thân chủ nói về vấn đề đó, chẳng hạn như bực tức, khó chịu, không thoải mái, hoặc về một nội dung, một ý hoặc một câu nào đó. Chuyên viên TVTLHĐ lắng nghe để hiểu được lý do thân chủ bộc lộ những cảm xúc đó, suy nghĩ đó và thu thập thông tin nhiều nhất có thể về thân chủ để có thể diễn giải được cảm xúc, suy nghĩ đó. Qua đó, chuyên viên TVTLHĐ hiểu được thân chủ và có thể hỗ trợ được thân chủ trong quá trình trao đổi. Kiểm soát sự tập trung Đôi khi kiểm soát thường trực sự tập trung không dễ. Chúng ta thường dễ bị sao nhãng bởi những thứ xung quanh và mất tập trung. Sự chú tâm đòi hỏi chuyên viên TVTLHĐ chú ý về cả tâm trí và thể chất trực tiếp hướng đến thân chủ trong suốt buổi làm việc cá nhân với thân chủ. Một số hành vi biểu hiện sự không chú tâm là: Cắt
ngang lời
Ghi
chép
Đưa
lời khuyên (chúng ta phải để thân chủ tự khám phá giải pháp)
3.2 Kỹ năng lắng nghe tích cực Khi giao tiếp, mọi người thường không lắng nghe tích cực. Chúng ta thường sao nhãng, nghĩ về vấn đề khác hoặc nghĩ (phán đoán) xem người kia sẽ nói gì tiếp theo, và điều đó không khuyến khích người nói chia sẻ. Với công việc của chuyên viên TVTLHĐ, lắng nghe và đáp trả một cách phù hợp cũng là hai trong số những kỹ năng cơ bản phải sử dụng trong các buổi tham vấn một-một với thân chủ. Lắng nghe tích cực (hay còn gọi là lắng nghe chủ động) là cách lắng nghe và đáp trả phù hợp, thể hiện sự lắng nghe, chú ý, quan tâm, thấu hiểu của chuyên viên TVTLHĐ đến thân chủ. Lắng nghe tích cực để hiểu được các thông điệp, cảm xúc của thân chủ cũng như quan điểm của thân chủ, làm tăng khả năng hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau. Lắng nghe tích cực cho phép người nghe nhận, diễn giải thông điệp của người nói và đưa ra những đáp trả phù hợp. Chất lượng và số lượng Để giúp thân chủ cải thiện cuộc sống của họ bằng cách đào sâu những vấn đề, khó khăn và tạo ra sự thay đổi, chuyên viên TVTLHĐ phải biểu hiện sự 112
THỰC HÀNH TỐT KHI LÀM VIỆC TRONG NHÀ TRƯỜNG
