BEWEGING
DE ONTWIKKELING VAN EEN DIGITAAL BEWEGINGSPROGRAMMA IN DE THUISSETTING VOOR PATIËNTEN MET BLAASKANKER: EEN TOEPASSING VAN HET INTERVENTION MAPPING PROTOCOL
PROBLEEM- EN DOELSTELLING(EN) ONDERZOEKSPROJECT
Op heden bestaat heel wat evidentie dat fysieke activiteit zowel vóór als na de behandeling verschillende positieve effecten heeft voor kankerpatiënten. Echter, voorgaand onderzoek toonde aan dat nog geen 30% van de patiënten voldoet aan de richtlijnen voor fysieke activiteit. De motivatie van patiënten speelt hierbij een belangrijke rol dewelke beïnvloed wordt door zowel persoonlijke (bijv. eigen-effectiviteit, kennis) als omgevingsfactoren (bijv. transportmoeilijkheden, doorverwijzing, kostprijs). Het is belangrijk dat toekomstige bewegingsprogramma’s inspelen op zowel persoonlijke als omgevingsfactoren, met als doel patiënten te motiveren en gedragsverandering teweeg te brengen. Het doel van dit project is een theorie en evidentie gebaseerde gedragsveranderingsinterventie te ontwikkelen om bewegingsgedrag te stimuleren vóór en na de behandeling van patiënten met blaaskanker.
ONDERZOEKSOPZET Het Intervention Mapping Protocol werd gebruikt voor een systematische ontwikkeling van het bewegingsprogramma. Er werd gestart met een literatuuronderzoek om bestaande bewegingsinterventies voor patiënten met blaaskanker te identificeren. Daarna werd een kwalitatief onderzoek verricht waarbij 30 semigestructureerde interviews werden uitgevoerd met (ex-) blaaskankerpatiënten. Het doel van dit onderzoek was om determinanten van fysieke activiteit vóór en na radicale cystectomie te identificeren. Daarna werden de meest belangrijke en veranderbare determinanten uitgekozen waarop we het vervolg van de interventieontwikkeling baseerden. Vervolgens werden theoretische gedragsveranderingstechnieken gekoppeld aan de determinanten waarna we deze vertaalden in praktische toepassingen. Regelmatige bijeenkomsten met patiënten en zorgverleners gedurende het ontwikkelingsproces zorgden voor de betrokkenheid van verschillende belangrijke stakeholders. Tenslotte wordt het bewegingsprogramma momenteel geëvalueerd tijdens een pilootstudie.
RESULTATEN Het ontwikkelde bewegingsprogramma biedt een structuur aan om beweging te stimuleren in de thuissetting van de patiënten. De beweging bestaat uit een wandelprogramma en krachtoefeningen. De preoperatieve duur van de interventie is 4 of 12 weken, afhankelijk van de toediening van neoadjuvante chemotherapie. Postoperatief duurt de interventie 12 weken. In totaal bevat het bewegingsprogramma 27 gedragsveranderingstechnieken, dewelke vertaald werden naar praktische toepassingen. De interventie bestaat uit een digitaal oncologisch platform (DOP), verschillende consulten met zorgverleners, een persoonlijk boekje en follow-up telefoongesprekken. DOP bevat informatie, dagboeken, visuele weergave van de vooruitgang, 130
