Het jaar van de vleermuis Door: Marian Henderson
Iedere diersoort een eigen jaar. Dit jaar is het de beurt aan de vleermuis. Niet zo gek, want de vleermuis is een ondergeschoven dier. We zien ze zelden. Bovendien vinden veel mensen vleermuizen eng. Maar klopt dat wel? Wat kun je doen om ze te lokken, als je tenminste durft, en hebben wietliefhebbers nog iets aan deze geheimzinnige dieren?
menselijke haren te vermijden. Hij kan in het stikdonker een stukje vissnoer van 0,3 millimeter waarnemen. Wij waren ooit op vakantie in Zuid-Limburg en gingen s avonds naar
ons vleermuizenlaantje . Hier stikte het van
Al zo n 60 miljoen jaar Àaddert de vleer-
vaarlijke ziekten? Nee, vleermuizen zijn
de vleermuizen, die kriskras door elkaar vlo-
muis op aarde rond. Veel fossielen zijn er
opvallend schoon op zichzelf. In Neder-
gen. Er werden heel wat smakelijke mugjes
niet, want van hun rag¿jne botjes blijft
land komen 21 soorten vleermuizen voor.
weggewerkt, maar we werden geen enkele
weinig substantieels over. Behalve soms
Daarvan zijn maar twee soorten - heel
keer geraakt. De kleine luchtacrobaatjes
een mooie afdruk. Zijn het vliegende muis-
soms - besmet met rabiës. Dat zijn de
wisten ons uitstekend te ontwijken.
jes? Nee, ze heten dan wel vleermuis,
Laatvlieger en de Meervleermuis. Maar
maar ze behoren tot de orde van de Chiro-
wacht even, slechts 0,01% van de vleer-
ptera. Vleermuizen zijn de enige vliegende
muizen is besmet. In Nederland is zover
Echolocatie
zoogdieren. Hun bijzondere ledematen met
wij weten nog nooit een mens of dier met
Vleermuizen zijn niet blind, maar in het
lange vingers en vlieghuid zijn helemaal op
rabiës besmet. In heel Europa zouden vijf
donker is jagen is toch wat lastig. De evo-
vliegen ingesteld. Lopen en graven kunnen
dodelijke slachtoffers zijn gevallen. De
lutie heeft de dieren toegerust met echo-
ze niet. Ze zijn daarom dus afhankelijk van
kans dat een vleermuis bijt is erg gering.
locatie. Ze maken heel hoge, meestal door
bestaande nestplaatsen. Leve de specht,
Het zijn namelijk vriendelijke dieren, die
het menselijke oor niet hoorbare geluidjes,
die zulke mooie gaten maakt en een hoe-
confrontaties uit de weg gaan. Alleen een
bij het vangen van een prooi soms wel
raatje voor de spouwmuur. Er bestaan we-
vleermuis in nood zal van zich afbijten.
200 keer per seconde. De roep zelf horen
reldwijd 1100 soorten vleermuizen. Slechts
Laat vleermuizen daarom liever met rust
ze niet, omdat hun oortjes dan even wor-
twee daarvan eten bloed. Bang voor vam-
en gebruik handschoenen. Afblijven moet
den afgesloten, maar de echo ervan des te
piers hoeven we dus niet te zijn. Bovendien
zelfs, want het zijn beschermde dieren,
beter. Zo kunnen ze een driedimensionaal
likken die twee soorten alleen een piepklein
die je niet mag vangen of bewaren, zelfs
beeld van hun prooi vormen. De Groot-
beetje bloed van dieren die ze een wondje
niet als ze dood zijn.
oorvleermuis kan zelfs een bladluis horen
hebben toegebracht. Gooi die draculafantasiëen maar overboord.
lopen. De vleermuizen in Nederland zijn al-
Niet in je haar
lemaal insecteneters, die met deze echolocatie zijn toegerust. Fruitetende vleermui-
Vreemd genoeg zijn veel mensen bang dat
zen uit de (sub)tropen gaan af op zicht en
vleermuizen in hun haar gaan zitten. Wat
reuk. Fruit heeft namelijk niet de hinderlij-
Vleermuizen hebben een aureool van
zouden ze daar in vredesnaam moeten
ke gewoonte voor hen op de loop te gaan.
eng om zich heen. Vieze dieren met ge-
doen? Een vleermuis is perfect in staat om
Voor echolocatie is altijd een object nodig
Geen hondsdolheid
dat de tonen weerkaatst. Daarom hebben vleermuizen een hekel aan open ruimtes. Boomrijen, hagen en muren vormen voor hen een
echobaken
.
Batdetector Hoge
vleermuizentonen
zijn
door
het
menselijk oor niet hoorbaar. Slechts een deel van de sociale geluiden horen we. Daar is iets op gevonden. Een apparaatje dat deze tonen opneemt, versterkt, en ze op een lagere frequentie presenteert, zodat ze voor het menselijk oor te horen zijn. Vleermuizen zijn te herkennen aan hun speci¿eke geluid. Zo produceert de
84
