Crystal Fighters gaan het maken

Crystal Fighters

Techno-opera op houtbasis

Tekst: Arjan van Sorge // foto’s: Owen Richards, Karina Lax, Kirsty Mitchell

Voor wie zin heeft in stevige, hypnotiserende elektronische beats waar de wietdampen vanaf stomen, met invloeden uit folkmuziek en waarbij ook nog eens van bijzondere instrumenten gebruik gemaakt wordt, die moet zeker verder lezen. De rest ook trouwens.

Want vanuit een loods uit Londen komen Gilbert, Sebastian en Graham met een techno-opera, gebaseerd op nagelaten geschriften uit Baskenland, en bijzondere instrumenten zoals txalaparta en txistu. Heel bijzonder allemaal, maar niet helemaal onlogisch. Het drietal heeft zich laten leiden door wat er op hun weg kwam. Dat resulteerde al in spetterende optredens op festivals als Lowlands en Eurosonic. En ze zullen vaker in Nederland te horen zijn, want ze houden van de vibes hier, vertelt zanger/producer Sebastian aan Highlife.

Geluid van hout

De txalaparta bestaat uit twee houten balken op pootjes waar twee spelers naast of tegenover elkaar polsdikke stokken op laten stuiteren. “We willen graag wat meer een folky, natuurlijk gevoel in de opnames en de liveshow brengen. Mensen horen banging bas en drums, maar dan is daar ook een soort mysterieuze, natuurlijke inbreng van hout, en dat werkt goed. Het hout geeft een heel interessant geluid, en een hoop elektronische muziek gebruikt hetzelfde geluidspalet. In Baskenland en Spanje kent iedereen de txalaparta, het is daar een bekende sound. Maar daarbuiten kent bijna niemand het, dus we laten het graag aan meer mensen horen. Het geluid spreekt voor zich.”

“Er wordt daar ook les in gegeven, maar wij hebben het onszelf geleerd. Het was een suggestie aan ons, om voor de opera waar we mee bezig waren gebruik te maken van de txalaparta. De schrijver van die opera, Bakar, sprak over de manier waarop hij zich voorstelde hoe mensen zouden optreden met deze instrumenten. We hebben dus wat we op normale drums konden spelen omgezet naar een ander type van percussie. Maar er bestaan verschillende technieken van spelen op de txalaparta en het klinkt allemaal heel anders.” Sebastian noemt de twee vrouwen van Ttukunak als een grote bron van inspiratie. “Ze gaan zo snel!”

Technieken

“We kijken vaak online om nieuwe technieken te ontdekken, zo zag ik laatst nog iemand op een steen spelen. Twee mensen in de woestijn, en dan kasjonke dsjonke dsjonke... En een gast in een hol, ergens... Het hoeft dus niet allemaal alleen met hout te zijn. We zijn zeer vereerd dat we deel uit mogen maken van de evolutie van dit instrument! Het klinkt natuurlijk hetzelfde, maar er is steeds meer en altijd ander publiek dat het meemaakt. Er zijn in Baskenland waarschijnlijk andere acts die er elektronische dance mee maken, maar dan niet met Engelse teksten. Ach, dat is ook niet zo belangrijk. Tegenwoordig zingen zoveel mensen in Engels, het is zowat het ijkpunt voor liedjesteksten. Het is heel moeilijk om teksten te hebben in bijvoorbeeld Frans of Duits en daar dan internationaal mee te scoren. Natuurlijk gebeurt dat, maar toch.”

“Wij willen graag op dat niveau meedraaien, dus dan wordt het al snel in het Engels; misschien dat we op het volgende album wel meer Spaans gaan gebruiken. Bij dance is de taal ook niet zo belangrijk, het zijn vaak korte loops van een stukje tekst, het is meer een geluid, een ritmisch ding. We zitten meer in de richting van liedjes, maar die loopnatuur van dance houden we er graag in. Het hoeft geen traditionele songstructuur te zijn, als er maar een pakkende trance-achtige loop in zit. Als we dan Spaanstalig gaan dan worden de teksten zeker korter, meer richting traditioneel dance-ding. Less meaning, more rhythm.”

Boeken uit Baskenland

“Gilbert en ik kennen elkaar al sinds ons achtste van school. Graham leerden we kennen via een gezamenlijke vriend. Hij bracht ons in contact met Laure, die naar Baskenland ging toen haar opa overleed. Ze bracht de boeken mee waarop we vervolgens onze muziek hebben laten inspireren. Mimi kwamen we tegen door m’n broer, en dan zijn er nog wat meiden die een bijdrage aan het album leveren. We houden van verschillen in de vocalen om het meer een operagevoel mee te geven: persoonlijkheden, karakters... Etherische zang, Spaans accent, Engels met een touch, versprekingen, dingen op een andere manier zeggen. Het klinkt cool.”

Advocaten van drugs

“Ah, het is voor een Nederlands blad, dus ja, ik steek zo af en toe een spliff op. Weet je, mijn moeder is nogal gevoelig voor dat soort zaken, maar het zit wel goed hoor. Dus ja, we blowen. Het is zeker belangrijk denk ik, drugs in het algemeen geven toch een andere wereld, een ander perspectief op de werkelijkheid. Er is echt een voor en na, als je ouder wordt stop je te realiseren wat het is, wat er gebeurt als je wiet rookt. Het geeft een heel ander perspectief op het leven zoals hoe je in het moment leeft, en stelt je in staat om helderder mogelijke manieren om te leven te overdenken. We zijn echt advocaten van drugs, maar we willen het ook weer niet overdrijven.”

“We gaan erin mee, we supporten het. Er zitten ook mindere kanten aan, maar daar hebben we het niet over toch?! Luiheid, gebrek aan motivatie, minder functioneren in het businessleven zouden issues kunnen zijn. Maar dan moet je je gewoon realiseren wanneer wel en wanneer niet te smoken. En misschien niet vlak voor een optreden blowen, maar wel ergens eerder op die dag. Onze optredens zijn energiek, maar

ik ken veel bands die vol energie staan te spelen en toch blowen. Als we op tour zijn is het trouwens wat moeilijker om aan goed spul te komen, maar als je in Londen woont en je kent de juiste mensen dan is het natuurlijk geen probleem.”

Wiet met glas

“Laatst was er nog dat probleem met vervuilde marihuana, vermengd met berglas en siliconen. In het begin ging het om echt glas, maar dat merkte je dan als je het tussen je tanden liet gaan en je voelde zo’n zanderig, siliconenachtig iets. Wij hebben daar geen problemen mee, maar als je in Londen op straat koopt dan loop je een groot risico om troep te krijgen. Wat je gelukkig niet in Amsterdam hebt. Anyway, we hebben een tijdje dit gedoe in heel Engeland gehad, het was zo goed als onmogelijk om nog goed spul te krijgen, behalve als je het zelf kweekte. En dat probleem draaide trouwens vooral om skunk, gewoon, omdat ze het zwaarder wilden laten wegen. We hebben daar nu zeker geen problemen meer mee, want we wonen in een buurt waar veel zelf gedaan wordt. En dat is ook van grote invloed geweest op de omstandigheden waaronder het album is gemaakt; ja, dat heb je exclusief!”

Flexibel

“We wonen allemaal samen in een warehouse in Oost-Londen, daar hebben we ook onze studio in gebouwd, een houten constructie aan een van de uiteinden van de loods, met een kleine zangcabine. Het is er gelukkig warm, maar over het algemeen is het erg koud in die enorme loodsen. We hebben bijna alles daar opgenomen, dus het album zit vol met de vibes van die plek. Het meeste is ontstaan uit jams en die hebben we vervolgens weer omgeturnd tot iets dat echt gaat bangen in de clubs, of waar je ook optreedt. Je probeert verschillende vocale loops over verschillende muziekstukken, je schrijft – in het begin was alles echt helemaal exibel, er waren liedjes, beats, zangpartijen – maar dan ga je alles mengen en dan wordt het meer een grote beweging dan een album. Uiteindelijk hebben we dat verdeeld in songs, om tot een album te komen. En toen werden het meer songs die op zichzelf staan. Maar het begon dus meer als een soep.”

Hoogste concentratie

“We betalen huur, maar in het gebied waar we nu wonen is vroeger wel ontzettend veel gekraakt. Nu biedt het redelijk goedkope huisvesting, vooral voor artiesten. Het heeft de hoogste concentratie artiesten op de wereld, OK dat is wel heel opschepperig, maar het is toch echt waar. Er gebeurt waanzinnig veel en in de winter is het er steenkoud, maar er hangt een goede sfeer en er wordt goed samengewerkt. Hackney Wick ligt vlakbij een snelweg, het is een uithoek in een industrieel gebied, vlakbij een kanaal - echt een havengebied. Maar veel daarvan is verdwenen, kunstenaars kwamen er voor in de plaats, er werden enorme raves gehouden. Eerst was er niet veel te doen Overdag was het er doods en ’s nachts en in het weekend kwam het tot leven, maar nu is het meer een mix, want het ligt vlakbij de Olympics, en daar komen er weer nieuwe mensen bij.”