Henk Schiffmacher: Onderhuids

Henk Schiffmacher aka Hanky Panky is zeker in Nederland een van de bekendste tatoeëerders. Na zijn tattooencyclopedie Lexion der Tatoeages verschijnt nu Onderhuids, met verslagen van zijn reizen door Azië.

Door: Arjan van Sorge

Als het over Henk gaat, of Hanky Panky zoals hij liefkozend wordt genoemd, worden in een adem met ‘tatoeage’ gelijk zijn beroemdste klanten genoemd. Niet zo vreemd, want dat zijn wel zijn levende (of in sommige gevallen dode) visitekaartjes. OK dan, hebben we dat alvast gehad: Robbie Williams, Anouk, Lemmy, Jan Cremer en de bands Red Hot Chili Peppers en Pearl Jam dragen allemaal een onder de huid aangebrachte inktversiering van de stevige Amsterdammer. De lichaamsschilderijen van Kurt Cobain, Willy DeVille en Herman Brood behoren net als de dragers ervan inmiddels tot het verleden.

Een uitstekend verteller Weken stoned

Van Harderwijk in de 50er/60er jaren naar de dagelijkse beslommeringen van een tattoowinkelier (‘een struise dame wordt kreunend van een roosje voorzien en maakt mij op die manier deelgenoot van de vochtige momenten die zij eraan beleeft’) naar een huurlingentraining in de bossen van Alabama. Vandaar naar de afgehakte vingerkootjes van miskleunende yakuza/ gangsters in Japan naar hond eten in de Filippijnen naar de he-she’s van Singapore - Henk kan er meeslepend over schrijven.

Er wordt stevig gezopen bij Schiff, maar zoals vooral in het hoofdstuk over Thailand blijkt, is-ie zo op z’n tijd ook niet vies van een lekkere stick. Een bestelling bij een riksjarijder blijkt ‘genoeg om weken stoned te zijn en het vermogen van je familie tot nul te reduceren, mochten ze je ervoor vrij moeten kopen uit de klauwen van de Royal Siam Police’. High van de Thaise wiet hangen Henk en een vriend dagenlang snorkelend boven een koraalrif, zachtjes deinend op de aanrollende golven. ‘We leren de Duitse buurman ook snorkelen en terwijl hij lekker rondslen-

Schiffmacher (1952) komt uit een katholieke slagersfamilie in Harderwijk en geeft voor hij de lezer laat meegenieten van zijn ervaringen in Azië eerst even een kijkje in zijn jeugd. Die stond vooral in het teken van vlees, poep en pies, een combinatie die garant staat voor smeuïge anekdotes en rauwe verhalen. De Schiff toont zich een uitstekend verteller die je op het puntje van je stoel kan laten zitten en steeds weer naar de volgende pagina doet bladeren. Het starre schoolsysteem uit die tijd is hem allerminst bevallen, de leerschool van het leven is de doe-hetzelver uiteindelijk beter afgegaan. lijn weet te brengen in zijn boek. De liefhebber van tattoos kan daarnaast ook nog ietwat bedrogen uitkomen, want bladzijdenlang komt er geen lichaamsversiering in voor. Onderhuids gaat meer om het verhaal van de reis zelf dan over tatoeages. Maar Henk maakt het allemaal goed door met zijn pen gedoopt in bloed, zweet en tranen de spannende en vaak ook heel grappige verslagen neer te pennen. Zuipen, blowen en seks zijn daarbij de vaste ingrediënten.

tert in zee ontfermen wij ons om beurten over zijn aan wal gebleven vriendin’.

Borneo Tattoo

Maar het meest bloedstollende en grootste deel van Onderhuids gaat over de zoektocht naar de roots van de tatoeage, de Borneo Tattoo, die tot op de dag van vandaag velen in de westerse wereld inspireert. Er staat alleen nog wat ondoordringbare jungle voor de bron van de bodybeeltenissen, iets wat uiteindelijk Hank en reisgenoten bijna fataal wordt. Anthony Kiedis, de zanger van de Red Hot Chili Peppers en vriend van onze joviale Mokummer, dreigt uiteindelijk te bezwijken aan malaria, maar dan blijkt maar weer eens hoe handig het is om een wereldberoemde muzikant (met geld) te zijn.

Eindconclusie van Henk: ‘Het woud, de longen van onze wereld, is er niet voor onnozele waaghalzen zoals wij. Het dient mijns inziens met rust gelaten te worden. Ga er niet heen. Er is niets, je bewijst niets. Hoogstens je eigen roekeloosheid. Het is er gevaarlijk, onvriendelijk. Je verrot en verdwijnt er, het had onze dood kunnen zijn’. Je hebt wel een heel spannend avontuur o meegemaakt natuurlijk... Maar een tattooshop op de Ceintuurbaan in Amsterdam is daarbij vergeleken toch wel zo relaxed.

Thai Sticks

Highlife sprak enige jaren geleden uitgebreid met Henk Schiffmacher. Hieronder enige delen uit dat grote interview, waarbij natuurlijk veel aandacht voor het blowen.

Onderhuids, Een ontdekkingsreis naar tatoeages van Amsterdam tot Borneo Henk ‘Hanky Panky’ Schiffmacher Uitgeverij Carrera Klopt het dat je met de opbrengst van meegenomen wiet uit Thailand je Tattoo-shop bent begonnen?

“Dat is een verhaal dat ik ooit een keer in een boek van mij, ‘Heet van de naald’, heb opgeschreven. Maar dan praten we over 1978, dat is 26 jaar geleden. Ik was op een gegeven moment een soort van stranded in Azië en toen heb ik een partijtje Thai Sticks mee naar huis genomen. In Nederland bleek dat een erg goede keuze te zijn, en van de opbrengst heb ik toen mijn Tattoo-shop kunnen nancieren. In die tijd was dat vingerdikke, aan stokjes gebonden Thaise wiet die aan de uiteinden in goud gedoopt waren. Dat waren prachtige apparaatjes. Marihuana en hasj was toen een heel exotisch gebeuren, Tempelballen uit Nepal met goud eromheen en prachtige stempels en dingen erin, het waren bijna e verzamelaarsitems.”

Blow je nog?

“Als ik een joint heb gerookt ga ik de hele avond naar de Evangelische Omroep zitd ten kijken, dat vind ik dan het allerleukste dat er is, dat gezeur over bekering en zo. De hasjbonbons vond ik vroeger het leukste, en wat ik nu ook nog wel kan waarderen is een goede zachte waterpijp, zodat je niet meteen je hele hersenen je neus voelt uitkomen als je een trekkie neemt. Maar alom ontstaat er een passieve Schiffmacher die de hele avond gaat zitten grinniken, ik word er niet zo actief van. Mijn grote drug is toch nog altijd een ijskoude wodka. Schilderen is een kwestie van concentratie. Met een jointje op kun je heel goed geconcentreerd op een plekje werken, maar je moet uitkijken dat je niet te veel inzoomt met dat spul op.”

en goud eromheen g temp het ware ndingenerin hetwarenbijna enen di erzame erz aarsitems.”

nog?

n joint heb g deEv

Blow

“Als ik d avond n kij

B ow e

n gen Alsikeenjointhebge arde ar ar de Evangelische Omr de o j t datvind le d zo b bons vond ik vroege ns voo t ik nu oo s naar ngsreis waarderen i en goede za m tot Bo zodat je niet eteen je h fmache m men aneus voelt uitkom neemt. Maar alom on

ten eworde e be heid.

og

kunnen zijn’. nd avontuur een tattoosterdam is r axed. s ee

nz vontuu vo avond v oooo n n kijken, daten te kenenkijke is ste dat er is, da eri zo. De hasjbonb D h j jbonbas leukste, en wat eukste, en w renise

e Evangelis dvind ik k tenkijken,datvindikdanhet Am gezeur over ur daterisdatgezeurot gezeur over beke s vond ik vroe ond ik vroeg og w

c

iknuookn ok l el tewa erpte

dbleekdat ke, sg die aan waren. Dat waren pra a

Marihuana en hasj was ttjes. M ee sch gebeuren, Tempel ch gebeure goud eromhe o oud dingene o.Dehasjbonbonsvo v ik nu ooo goede z g ers t