Film: Smokescreen

Dansen tot je er gek van wordt

Door: Richard Tuinstra

Het is weer tijd voor de Oscars. Het jaarlijkse ritueel is altijd een goed moment om terug te kijken op het afgelopen was die met kop en schouders boven de rest uitstak.

De favoriet is zonder meer The Social Network. De lm over de geboorte van Facebook, verreweg de meest populaire sociale netwerksite in de wereld, wordt door de critici als koploper gezien. Dat zouden we David Fincher, ook regisseur van Se7en en Fight Club, best gunnen. Maar vlak ook Christopher Nolan’s ingewikkelde kaskraker Inception niet uit. En omdat de meeste kiesleden voor de Oscars al op leeftijd zijn is ook het Britse historische drama The King s Speech over koning George VI niet zonder kansen. Onze persoonlijke favoriet van het afgelopen jaar is uiteindelijk Black Swan van Darren Aronofsky geworden.

Black Swan

Regisseur: Darren Aronofsky Met: Natalie Portman, Mila Kunis en Vincent Cassel

Hoogtepunten

Als er één regisseur is wiens loopbaan we al vanaf het begin met veel interesse gevolgd hebben dan is het wel Aronofsky. Lang, heel lang geleden schreven we namelijk al een behoorlijk positief artikel over zijn debuut lm (Pi). Dat was een geniale zwartwit lm over een ge ipte wiskundige. Het betekende de start van een loopbaan met hoogtepunten (Requiem for a Dream, The Wrestler) en een enkele misser (The Fountain).

Black Swan speelt zich af in het milieu van het professione ballet. Net als in zijn vorige lm (The Wrestler) gaat het ook hier om de duistere zijde van een beroep dat voor velen een onbekende wereld is. Nina Sayers (Natalie Portman) is al sinds haar vroege jeugd gefascineerd door ballet. Na jarenlang gruwelijk veel trainen is ze dan uiteindelijk een succesvolle ballerina bij een gezelschap in New York geworden. Haar leven thuis wordt volledig gedomineerd door haar overheersende moeder, die zelf vroeger ook een ballerina was. Op een dag wordt haar droom werkelijkheid. Thomas Leroy (Vincent Cassel), de artistiek directeur van het gezelschap, selecteert haar voor de hoofdrol in Het Zwanenmeer van Tchaikovsky.

Probleem

Maar er is een probleem. Nina moet namelijk twee rollen spelen. Met de rol van Witte Zwaan , het symbool van puurheid en onschuld, heeft Nina geen enkel probleem. Maar de sensualiteit die nodig is voor de rol van de Zwarte Zwaan is haar volledig volledig vreemd. Thomas wil haar daar wel bij helpen en probeert de maagdelijke Nina te verleiden. Ook de nieuwe danseres Lily (Mila Kunis) biedt haar steun aan, maar zijn haar motieven wel zo eerlijk? Nina dreigt aan de druk te bezwijken. Terwijl de première steeds dichterbij komt wordt Nina steeds meer geteisterd door hallucinaties. Het verschil tussen droom en werkelijkheid wordt voor Nina (en de kijker) steeds onduidelijker.

Black Swan is in de handen van Aronofsky een zeer geslaagde psychologische triller geworden. Natalie Portman is een ware openbaring in de rol van Nina. Maandenlang oefende ze dag en nacht om maar te overtuigen als balletdanser. De beloning van dit alles lijkt voor het oprapen. Portman is de grote favoriet voor de Oscar voor beste actrice. Ook tegenspeelster Mila Kulis maakt een kans op een Oscar.

Lesbische scene

Dat brengt ons tenslotte tot de nu al legendarische scene die de twee met elkaar hebben. Portman hierover: Iedereen was erg bezorgd over de vraag wie deze lm nu zou willen gaan zien. Ik herinner me dat men zich afvroeg, hoe haal je mannen over om een lm over ballet te zien? En hoe haal je vrouwen over om een thriller te zien? Het antwoord was een lesbische scene. Iedereen wil dat zien. Of dat ook voor de Nederlands bioscoopgangers geldt? De tijd zal het leren. Maar wat ons betreft, laat deze kans niet schieten, want Black Swan is een niet te missen lm.