MAGAZINE OVER & VOOR (B)RUISEND HEERLEN (B)RUIS Featuring: * (G)OUD - in gesprek met Paul Berden * ‘T KOFFIEHUUSKEverse streekgerechten in een gezellige huiskamer * DE DAUTS - een broedplek voor creatief ondernemen 5 OP #4 ISSUE Heerlense online ondernemers 1 RIJ LEEGSTAND IN HEERLEN - wie weet waarom?
(B)RUIS magazine
Uitgegeven in eigen beheer info@bruismagazine.nl Mogelijk gemaakt door Ondernemersfonds Heerlen
Concept & design: Zindzi Slegers
Fotografie: Jonathan Widdershoven
Redactie: Judith Bouwels, Jop Delheij en Leonie Kohl
Alle rechten voorbehouden.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
ISSN: 2772-705X
© 2022, (B)RUIS magazine
(B)RUIS
MAGAZINE
(B)RUIS is een magazine gemaakt door creatievelingen die belang hebben bij het bruisen van de gemeente Heerlen. De lokale ondernemer en initiatiefnemer die hart heeft voor de stad, biedt kleur en diversiteit en heeft een positieve invloed op de leefbaarheid van de stad. Zonder de Heerlense ondernemer is er geen bruis. In samenwerking met het Ondernemersfonds Heerlen vertellen wij het verhaal van de lokale ondernemer en initiatiefnemer om zo de Heerlenaar en de stad in beweging te brengen.
Mogelijk gemaakt door het Ondernemersfonds Heerlen
museum/ voelen en laten voelen
Bieb/ de huiskamer van de stad
Kijk voor alle activiteiten en cursussen op
schunck.nl
muziek en dans/ vind het ritme dat bij jou past
JOUW (B)RUISENDE BOODSCHAP HIER? Adverteer ook in hét magazine van Heerlen. Mail naar info@bruismagazine.nl
Halfvol, halfleeg of inhoudsloos?
Wat speelt er in Heerlen? (B)RUIS #4, de editie die voor je ligt, lijkt tot de kern te komen. Is het glas halfvol, halfleeg of überhaupt inhoudsloos? Halfvol als je luistert naar de vele positieve geluiden, zoals van de Heerlense Emma die met veel plezier boven de Bongerd woont. We drinken een goedgemutste kop koffie bij ’t Koffiehuuske en Paul Berden neemt je mee in de nieuwe, ambitieuze plannen die zich binnenkort op zijn bovenste verdieping zullen ontvouwen. De creatieve ondernemers van De Dauts pakken zich samen en zien alleen maar kansen in Heerlen. Met een beetje visie en een flinke bak geld wordt Bijsmans een hip hostel, zo ver gaan we in deze (B)RUIS!
PROLOOG
(B)RUIS zou (B)RUIS niet zijn als we niet diep zouden turen in het halflege glas, dat symbool staat voor de leegstand. In de vele – inmiddels honderden –gesprekken die wij hebben gevoerd echoot leegstand als grootste pijnpunt van de stad. Vier stemmen uit het vastgoed en het ondernemerschap wijzen oorzaken aan voor deze vijand nummer één. Is het online shoppen? Ook vijf Heerlense online ondernemers komen aan het woord. Andere kritische geluiden klinken uit de Sittarderweg, waar werd geluisterd naar de stem van de straat en ons eigen redactielid Jop vraagt zich af of we in Heerlen niet te veel naar vorm kijken in plaats van inhoud. Is het glas halfvol of halfleeg, is er bruis of ruis? Het houdt de gemoederen én onze redactie nog wel even bezig…
Wij wensen je veel leesplezier!
Team (B)RUIS
INHOUD * INHOUD VS. VORM * 5 OP 1 RIJ * COLUMN - Leonie Collombon * PAULS PLEK MET POTENTIE * (G)OUD * DE STEM VAN DE STRAAT 8 16 32 34 40 50 In Heerlen Online ondernemers Magisch Heerlen Akerstraat 7 Berden Sittarderweg
* VERGEZICHT VOL GROEN * ‘T KOFFIEHUUSKE * LEEGSTAND IN HEERLEN * (T)HUIS * (B)RUIS IN BEELD * HET FAALVERHAAL VAN * DE DAUTS * ONDERNEMERSFONDS HEERLEN 56 70 80 90 98 102 108 118 Wie weet waarom? Bij Emma Lempers En haar stille omslag Een rondje door de stad Leonie Kohl Carlos en Jacco met Happy Food Een broedplek voor creatief ondernemen En hun meest recente projecten
Inhoud
Waar moet het toch heen met onze stad Heerlen? Een vraag die prangend lijkt nu er veel verandert. Nieuwe projecten zorgen voor een stad met een ander aangezicht: het nieuwe stadskantoor, de uitbreiding van Poppodium Nieuwe Nor, het herontwikkelde Van Grunsvenplein, de toekomstige renovatie van het Thermenmuseum. Dat is mooi, erg mooi, maar waar dient het toe? Heeft dit ook consequenties voor de inhoud van die gebouwen? Praten we in Heerlen niet te veel over de vorm in plaats van over de inhoud? Gaat het niet allemaal te veel over uiterlijk vertoon? In dit opiniestuk probeer ik daar een mening over te vormen. Opinie door Jop Delheij
vs. vorm
Als we kort terugblikken op ons verleden was Heerlen er vorige eeuw vooral om kolen uit de grond te halen. Kolenkachels werden door het hele land gevuld (over inhoud gesproken!) en dat leek ook een culturele diepgang met zich mee te brengen. Modernistische architectuur zoals het Nieuwe Bouwen vond bijvoorbeeld sterke voet aan de grond in Heerlen. Galerie Zuid was een culturele beweging die nu bij het grote publiek niet meer zo bekend is, maar in de jaren vijftig landelijk bekende schrijvers en kunstenaars aantrok om een bijdrage te leveren aan haar tijdschrift (bijvoorbeeld Hugo Claus en Lucebert). Tevens had deze club jongelingen, onder wie Nic. Tummers, een vaste plek bij café Monopole in de Saroleastraat. Burgemeester Van Grunsven sprak bij de eerste opening de woorden: “De stad is meer afhankelijk van de plannen van zijn jongeren, dan van welke stedenbouwkundige ingreep dan ook.” Deze laatstgenoemde hechtte veel waarde aan kunst in Heerlen, wat wel blijkt uit zijn inspanningen om een gemeentelijke collectie hedendaagse kunst tot stand te brengen. In deze enkele voorbeelden toonde Heerlen zich naar mijn mening van hoog niveau en hechtten men zichtbaar waarde aan inhoudelijke diepgang ten opzichte van uiterlijk vertoon.
10
Deze tijden zijn natuurlijk niet te vergelijken met onze eigen, maar ik denk wel dat Heerlen er inspiratie voor haar identiteit uit kan putten. We kunnen ons afvragen waar Heerlen heden ten dage een toneel voor is, zoals het vroeger een toneel was voor een grote verscheidenheid aan architectuur. Een antwoord dat voor de hand ligt is street art. De vele muurschilderingen in de stad zijn niet te missen. Wat ik mij nu afvraag, en nu kom ik bij de crux van dit stuk, is in hoeverre men nu echt geeft om de inhoud van die murals. Lijkt het er niet vooral om te gaan dát die muurschilderingen er zijn? Wordt het niet, onder andere door gemeente, vooral gebruikt als een middel voor stadsmarketing? Als we alle schilderingen op een rijtje zetten, zijn er maar een paar die in het publieke debat inhoudelijk zijn besproken, zoals de Maria-figuur van INTI op de Auroraflat. Laten we eerlijk zijn, hoeveel mensen geven er nu om wát er precies geschilderd wordt? Lijkt het niet belangrijker dát de muurschilderingen er zijn en wij dat heel hard kunnen roepen naar de rest van het land? Wij zijn de street art hoofdstad van Nederland!
11
Hetzelfde zou men misschien kunnen zeggen van Cultura Nova. Vraag een willekeurige voorbijganger in de Saroleastraat of ze Cultura Nova kennen en het gros van de mensen zou volmondig met ‘ja’ antwoorden. Vraag ze welke voorstellingen, of welke theatergenres er afgelopen editie geprogrammeerd zijn en veel meer mensen zouden het niet weten. Als Cultura Nova er maar is, dan kunnen wij zeggen dat er een internationaal theaterfestival in Heerlen plaatsvindt. Maar op welke specifieke internationale theatervoorstelling zijn wij trots? Geen idee.
Ook de expositie van Keith Haring, die tot en met september 2022 te zien was in SCHUNCK, leek veel meer te gaan over uiterlijk vertoon dan over inhoud. Naar mijn mening had de tentoonstelling sowieso weinig diepgang en bleef het bij een oppervlakkige beschouwing van het werk van Haring. Ik had ook thuis kunnen blijven en de documentaire over hem op de bank kunnen kijken. Zijn beelden had ik op het internet kunnen opzoeken. De foto’s van zijn werk in de metrostations had ik ook kunnen googelen. Het leek meer op een publiciteitsstunt dan een prikkelende tentoonstelling die me verrijkte en aan het denken zette. Het leek mij veel meer te gaan om de mogelijkheid om te kunnen roepen: wij hebben een tentoonstelling van een wereldberoemde kunstenaar in Heerlen! Bijkomstig financieel gewin zal vast ook wel welkom zijn geweest bij SCHUNCK en een grote rol hebben gespeeld in het neerzetten van deze tentoonstelling, alhoewel dit speculatie is van mijn kant.
12
Nu wil ik even benadrukken dat ik geen kritiek behoef te leveren op de organisaties die kunst en cultuur naar Heerlen brengen, positieve bijdrages leveren en de kwaliteit ervan naar een hoger niveau tillen. Mijn kritiek is vooral op de perceptie van de Heerlenaar, op hoe men gebeurtenissen in de stad bespreekt. Het kon mij niet ontgaan dat men meer over de vorm dan over de inhoud spreekt. Waarom zijn de nieuwe bouwprojecten van IBA van hoge kwaliteit? Waarom zijn de murals van Heerlen zo goed? Waarom is Cultura Nova een goed festival? Wie vertelt het me? Waar is het te lezen? Waar zijn inhoudelijke besprekingen?!
Een schrijnende kwestie - in mijn optiek - die ook tekenen vertoont van de inhoudelijke desinteresse die ik hierboven bespreek, is die van Vereniging De Stadstuin Heerlen-Centrum (later: De Stadstuin). In het allereerste artikel dat ik voor (B)RUIS schreef, over burgerparticipatie (issue #1), uitte ik veel lof over dit initiatief. Die lof houdt nog steeds stand. Inwoners namen het heft in eigen handen om een braakliggend stuk centrum om te toveren tot een bruisend stadspark waar oud, jong, krank en gezond gebruik van maakte. Op guerrilla-achtige wijze hebben deze mensen de stad zelf vormgegeven. Zij handelden toentertijd overduidelijk tegen gemeentebeleid. Echter, nu organiseert de vereniging vooral activiteiten die bij uitstek binnen gemeentebeleid passen. Ze krijgen in de toekomst een stuk tuin van ongeveer honderd vierkante meter aangewezen om hun ding in te doen. Ze bepalen daardoor niet meer hun eigen voorwaardes. Is het dan belangrijker dat de vereniging voor vergroening zorgt, of wordt er ook nog vanuit de gemeente en de inwoners belang gehecht aan hóe dat gebeurt?
13
Ik bedoel: iedereen wil meer groen in de stad. Maar, als het Van Grunsvenplein na herontwikkeling nog steeds een snikhete stenen vlakte is (ga er maar eens staan op een zomerdag!) en helemaal niet veel ruimte laat voor groen of invulling van inwoners, staat De Stadstuin bij de officiële opening van het plein metaforisch lintjes te knippen. Waar is dan nog het tegengeluid dat tussen 2019 en 2021 zoveel teweeg heeft gebracht? Ik zeg, de Stadstuin was een voorbeeld van een focus op inhoud die de stad heeft verbeterd: een inhoud die ging over zeggenschap, over stadsontwikkeling, over manieren van samenleven. Dergelijke partijen, die zich aanvankelijk niks aantrekken van beleidsmakers, worden blijkbaar murw geslagen door gemeentelijke en andere instituten met geld en macht. De Stadstuin is blij gemaakt met meer contact met de gemeente, om zogenaamd meer voor elkaar te krijgen, met meer erkenning in de vorm van bijvoorbeeld honderd vierkante meter stadstuin. Wat echter het geval is, is dat De Stadstuin niet meer haar eigen voorwaardes bepaalt en dus indirect voor hetgeen handelt waar het aanvankelijk tegen handelde. Het lijkt er dus op dat alles weer terug bij af geraakt. Daar moeten we iets tegen doen, en ik denk op dit moment dat we dat kunnen doen door inhoudelijk op zaken in te gaan, door diepgang op te zoeken.
In dit alles hebben we het nog niet eens over de demografische samenstelling van iedereen die iets te zeggen heeft gehad in de stad, mijn vermoeden is vooral witte mensen, mijn vermoeden is dat bepaalde delen van de samenleving slecht vertegenwoordigd worden. Wie spreekt me tegen? Wie gaat hier inhoudelijk op in?
14
Om af te sluiten met een quote: wijlen Lex Nelissen haakte nog mooi in op bovenstaande kwestie bij een interview voor Heerlen Laat Los: “Ze zouden eigenlijk vanaf nu minder in stenen moeten gaan investeren, maar meer in het welzijn van de mensen. Neem bijvoorbeeld die geweldige evenementen die er worden gehouden en het nieuwe stadspark, midden in de stad, dat zou moeten blijven. Wat ik in Heerlen de laatste jaren merk en wat mij enorm tegenvalt, is dat je geen kritiek mag hebben op dingen die gebeuren in Heerlen. Dan schieten ze je af!”
15
5 OP 1 RIJ ONLINE ONDERNEMERS
STUDIO HEEY
De portreetreeks: vijf van dezelfde in Heerlen, met dit keer online ondernemers en initiatiefnemers. Hoe zijn zij begonnen? Waarom enkel online, met de huidige leegstand in (voornamelijk) Heerlen-Centrum? De vijf creatievelingen geven een kijkje achter de (beeld)schermen.
Helène Klein
Door Judith Bouwels
Wie is Helène?
“Mijn naam is Helène Klein, ik ben 29 jaar en sinds anderhalf jaar woon ik in Heerlen. Ik maak graag citytrips en ben erg geïnteresseerd in kunst en cultuur. Drie dagen per week werk ik als educatief medewerkster in het Natuurhistorisch Museum Maastricht. De rest van de tijd werk ik aan en voor Studio Heey.”
Wat houdt Studio Heey in?
“Studio Heey is een sustainable, gender free sieraden brand. Ik maak armbanden, kettingen, oorbellen en sleutelhangers. Uit mijn vorige collecties zijn ook nog enkele ringen te koop. Alle producten maak ik zelf, van gerecycled plexiglas. Alle sieraden zijn hypoallergeen. De stijl van de producten is te beschrijven als een mix tussen Y2K/urban en mijn eigen stijl. Eén van mijn kamers in huis heb ik omgedoopt tot werkruimte en daar worden alle producten van Studio Heey geproduceerd.”
Wanneer en hoe ben je gestart met jouw onderneming?
“Nadat ik mijn studie afrondde vroeg ik me af wat ik voor mezelf wil doen. Wat vind ik echt leuk? In 2019 ben ik daarmee een duidelijke richting in kunnen gaan dankzij een kennis bij wie ik voor het eerst een lasersnijder mocht uitproberen. Samen met mijn vriend heb ik de brand identity van Studio Heey uitgewerkt en in 2021 heb ik de webshop officieel geopend.”
Waarom (alleen) online?
“Omdat je online publiek bereikt dat je niet altijd in een winkel tegenkomt. Mijn doelgroep is tevens online groter. Wel liggen de producten van Studio Heey ook in een aantal winkels: bij twee zaken in Maastricht en bij Oh My Soul in Heerlen, in de Saroleastraat. Iedere winkel heeft een eigen selectie aan producten, die ook weer anders zijn dan in de webshop. Een eigen winkel hebben lijkt me voor mijn merk een risico. Ik vraag me af of de doelgroep in en om Heerlen groot genoeg is daarvoor. De combinatie van online en gedeeltelijk in winkels verkopen is voor mij ideaal.”
Wat zijn volgens jou de nadelen van online ondernemen?
“Bij mij is het grootste nadeel de maten van de sieraden inschatten. Dat is de reden dat ik gestopt ben met ringen maken. Andere nadelen zijn voor mij de hoeveelheid schermtijd - ik zit veel achter mijn laptop en op mijn telefoon met een eenmanszaak - en de reis die pakketjes maken naar hun bestemming. Onlangs is een pakketje onderweg hoogstwaarschijnlijk gestolen. Dat is natuurlijk erg jammer.”
18
Hoe ziet volgens jou de toekomst van online ondernemen vs. ondernemen in een winkel eruit in Heerlen?
“Ik denk dat hubs creëren een goede zaak is. Verschillende ondernemers bij elkaar in één winkel zetten werkt goed omdat je elkaar versterkt. Dit zie je in Heerlen al vaker gebeuren. Winkels zullen altijd blijven volgens mij, want alleen daar kunnen mensen ervaren, voelen en proeven. Toch denk ik dat webshops de toekomst zullen hebben. Het is nou eenmaal gemakkelijker.”
19
studioheey
40 Forest
Camiel Simonis
20
Wie is Camiel?
“Ik ben Camiel Simonis, 23 jaar oud. Geboren en getogen Heerlenaar. Behalve tijdens mijn reizen en een half jaar studie heb ik altijd in Heerlen gewoond. Op Molenberg om precies te zijn. Dat mijn werk- en showruimte zich op C-Mill bevindt was voor mij niet meer dan logisch.”
Wat houdt 40forest in?
“Bij 40forest recycle ik plastic tot gebruiksvoorwerpen en kunst én bedruk ik kleding met zowel mijn eigen merk als voor bedrijven. Deze kleding - shirts en hoodies - is gemaakt van biologisch katoen en gerycycled plastic. Hiervoor werk ik samen met een leverancier die van start tot levering zorgt voor een duurzaam en fair proces. Het plastic dat ik recycle bestaat uit PP, HDPE, LDPE. Dit plastic haal ik samen met vrienden en familie zelf uit de natuur en ontvang ik van mensen die het inleveren op C-Mill. Het proces gaat als volgt: ik scheid het plastic, was het in mijn oude wasmachine, versnipper het en smelt het vervolgens in één van de mallen. Hiermee maak ik onderzetters in verschillende vormen en sleutelhangers. De laatste tijd richt ik me meer op kunstobjecten maken. Ook geef ik workshops in mijn werkruimte.”
Wanneer en hoe ben je gestart met jouw onderneming?
“Sinds 2017 reis ik graag. Ik heb op veel plekken in de wereld gezien wat klimaatverandering met mensen en plekken doet. Ook hier in Nederland. Daarom ben ik in maart 2020 gestart met mijn onderneming. Het doel van 40forest is om op regionaal niveau een uitlaat te zijn om plastic afval in te leveren, aangezien de mogelijkheid om te recyclen in de omgeving minimaal is.”
Waarom (alleen) online?
“Het is de makkelijkste optie om op grote schaal publiek te creëren. Tevens sluit online ondernemen aan op mijn opleiding commerciële economie. Zo heb ik meteen geleerd een website te bouwen en een marketingplan te schrijven. Ik heb geen eigen winkelpand in Heerlen omdat ik - mede als econoom - zie dat een winkelpand niet veel zal opleveren. De krimp in Heerlen neemt toe. Meerdere bedrijven samenvoegen in één pand is volgens mij aantrekkelijker. Dat is één van de redenen dat er een van mijn kunstwerken van gerecycled plastic bij Pat’s Tosti Bar hangt en mijn kleding bij Greyhaus in de Raadhuisstraat ligt. Ook omdat eigenaresse Bianca Hausoul en ik dezelfde visie voor ogen hebben en zij mij vanaf het begin af aan heeft gesteund. Als iemand mijn kleding wil kopen, zal ik altijd als eerst doorverwijzen naar de collectie die bij Greyhaus ligt.”
21
Wat zijn volgens jou de nadelen van online ondernemen?
“Je moet de snelheid bijhouden. Dat is voor mij het grootste nadeel. Op sommige momenten is in mijn eentje een online onderneming runnen moeilijk te combineren met mijn studie en bijbaan. Ook is het soms een nadeel dat grote voorraad lang blijft liggen. Daarom ben ik nu overgegaan op maken op bestelling.”
Hoe ziet volgens jou de toekomst van online ondernemen vs. ondernemen in een winkel eruit in Heerlen?
“Ik verwacht dat horeca, werk, wonen en entertainment alleen maar meer wordt in Heerlen en dat het aantal retailwinkels zal krimpen. Dit is overigens niet typerend voor enkel Heerlen. Alle relatief kleine steden zullen hier in de toekomst mee te maken hebben, verwacht ik. Zelf zal ik altijd kiezen voor de combinatie in Heerlen: zowel online verkopen als in de winkel van Greyhaus.
22 40forestnl
Youri Beckers
HERLIN MITTE
23
Wie is Youri?
“Mijn naam is Youri Beckers, ik ben 24 jaar en net afgestudeerd van de studie visuele communicatie in Maastricht. Ik ben opgegroeid in Heerlen. Omdat ik een verschil wil maken in Heerlen en Heerlen me dierbaar is, ben ik de Instagrampagina Herlin-Mitte begonnen.”
Wat houdt Herlin-Mitte in?
“Herlin-Mitte is een sociaal platform waarmee ik Heerlenaren informeer en hoop te enthousiasmeren en activeren. Mijn doel is om inwoners van de hele gemeente op de been te krijgen om zelf de stad ‘te maken’. In het begin repostte ik vooral foto’s van anderen, inmiddels deel ik projecten, bijeenkomsten en nog meer waarbij Heerlenaren zelf betrokken kunnen zijn. Bijvoorbeeld: bloemetjes planten ter vergroening van een winkelcentrum in Heerlerheide waarvoor mensen zich als vrijwilliger kunnen aanmelden.
Wanneer en hoe ben je gestart met jouw initiatief?
“Twee jaar geleden ben ik de Instagrampagina begonnen. Ik hoorde steeds meer geluiden dat Heerlen het Berlijn van het zuiden zou zijn. Berlijn staat voor mij voor het zelf ‘maken’ van de stad, na de val van de muur. Aangezien Heerlen veel braakligging heeft, bracht me dat op het idee dat inwoners hier ook de stad zelf zouden kunnen maken. Daaruit volgde de pagina Herlin-Mitte (midden Heerlen).”
Waarom (alleen) online?
“Tijdens mijn afstuderen heb ik onderzoek gedaan naar de doelgroep van Herlin-Mitte. Dit bleken early te zijn en deze groep is voornamelijk online te vinden. Als afstuuropdracht heb ik drie braakliggende plekken in Heerlen uitgekozen - het voormalig beddenhuis van het Sint Josephziekenhuis, het terrein aan de Spoorsingel waar nu Taimoil ligt en Q-park aan de Schakelweg - waarbij ik door middel van argumended kon laten zien wat de invulling van deze plekken zou kunnen zijn. Pat’s Tosti Bar in de Saroleastraat heb ik omgedoopt tot clubhuis van de ‘Herliners’. Ik maak liever gebruik van de (braakliggende) plekken die er al zijn. Dit is goed voor de cohesie in een wijk en je merkt dat de gemoedstoestand van buurtbewoners verbetert als er iets gedaan wordt met ongebruikte plekken met potentie. Een goed voorbeeld hiervan en voor mij een inspiratie is de stadstuin op het voormalig Plu-terrein.”
Wat zijn volgens jou de nadelen van online aansporen?
“Ik vind het soms lastig dat ik online mensen in contact breng met elkaar, maar zelf niet het échte contact ervaar. Via Herlin-Mitte komen Heerlenaren op plekken terecht, maar ik ben enkel de verbinder. Daarnaast run ik de pagina alleen en is dat soms erg veel werk aangezien het tot nu toe nog in de hobbyschoenen staat. Ik hoop dat als mensen het platform steeds vaker weten te vinden, de community kan groeien.”
24
Hoe ziet volgens jou de toekomst van online ondernemen/initiatief nemen vs ondernemen/ initiatief nemen in een winkel eruit in Heerlen?
“Ik denk dat plekken zoals ‘PAND, waar creatievelingen bij elkaar komen, zullen blijven bestaan. Ik heb zelf het idee dat toch weer meer mensen naar de winkelpanden komen om producten in het echt te kunnen zien. Ik hoop dat met het online leven van Herlin-Mitte steeds meer mensen zelf dingen gaan ondernemen in real life. Online bereik je hedendaags toch makkelijker een groot publiek.”
25
herlin_mitte
Luxury For Princess
Vera Speycken & Gelan Tark
26
Wie zijn Vera en Gelan?
“Wij zijn Vera Speycken en Gelan Tark. We hebben in 2012 samen Luxury For Princess opgericht. Vera is geboren en getogen in Heerlen, Heerlerheide. Gelan is met zeven jaar oud naar Nederland gekomen en woont sinds zijn achttiende in Heerlen. We werken elke dag vanuit ons kantoor en onze winkel in Heerlerheide.”
Wat houdt Luxury For Princess in?
“Bij Luxury For Princess kun je terecht voor extensions in de vorm van matten (clip ins en tape ins), half up-half down, ponytails en braids van verschillende kleuren, lengtes en diktes. Ook voor styling tools en accessoires zijn klanten bij ons aan het juiste adres. Onze basislijn is gemaakt van honderd procent Remy human hair. Ook verkopen we synthetische producten, voor een kleinere prijs. Deze producten zijn gemaakt met een Japanse synthetische vezeltechnologie en zijn de dichtstbijzijnde replica’s van echt mensenhaar. Bij ons kunnen klanten van alle leeftijden en genders terecht, zowel in onze webshop als - sinds één jaar - in onze winkel aan de Rennemigstraat in Heerlerheide.”
27
Wanneer en hoe zijn jullie gestart met jullie onderneming?
“We zijn begonnen in 2012, in Vera’s ouderlijk huis. Toen Vera dat jaar extensions bestelde en drie tot vier maanden moest wachten op bezorging vanuit China, vroegen we ons af waarom er nog geen Nederlands bedrijf extensions verkocht. Dat was voor ons een teken om aan de slag te gaan. We begonnen met vijf kleuren en drie grammen. Inmiddels verkopen we 22 kleuren en acht verschillende grammen. Vanaf het begin wilden we zelf niet het gezicht zijn van ons merk. Omdat mensen wereldwijd onze producten kopen, werken we sinds dag één met modellen en influencers. Veel mensen zijn verbaasd als ze horen dat het hoofdkantoor en de enige winkel ‘gewoon’ in Heerlen liggen.”
Waarom (alleen) online?
“We hebben lang enkel online gewerkt om een zo groot mogelijk bereik te creëren. Steeds vaker kregen we echter verzoeken om het haar te kunnen ‘passen’. Daarom hebben we de benedenverdieping van ons woonhuis omgebouwd tot winkel. Hier kunnen klanten - met en zonder afspraak - van maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur terecht voor advies. In de toekomst willen we ook de service kunnen bieden van het plaatsen van de matten.”
Wat zijn volgens jullie de nadelen van online ondernemen?
“We ervaren heel weinig nadelen van online ondernemen. De botte reacties die mensen online plaatsen zijn niet altijd even leuk en het meegaan met de trends vereist veel werk.”
Hoe ziet volgens jullie de toekomst van online ondernemen vs. ondernemen in een winkel eruit in Heerlen?
“Online ondernemen wordt alleen maar sneller en groter en voor consumenten alleen maar makkelijker. Ondernemers die vanuit een winkel werken worden volgens ons steeds minder. Om mensen naar je winkel te laten blijven komen, moet je - niet alleen in Heerlen - het zo aantrekkelijk mogelijk maken. Dit doet ieder op zijn eigen manier.”
28 luxuryforprincess
TEARS
Naud Verboeket
Wie is Naud?
“Ik ben Naud Verboeket, 25 jaar en ik woon in Landgraaf. In mijn jeugdjaren heb ik veel tijd in Heerlen doorgebracht. Later ben ik veel het land in gegaan, waar mijn inspiratie voor Tears vandaan is gekomen. De producten van Tears produceer ik in een ruimte in C-Mill.”
Wat houdt Tears in?
“Tears is een kleding- en schoenenmerk. Het staat onbewust ook voor een levensstijl. Ik werk namelijk tevens veel samen met artiesten en produceer producten voor hen. Vooral met Joost Kleijn werk ik veel samen en ik reis mee naar zijn shows. Mijn designs zijn geïnspireerd op eigen gebeurtenissen. Eén van mijn eerste opdrukken is een foto van mij als kind, dat op veel shirts en hoodies is gedrukt.”
30
Wanneer en hoe ben je gestart met jouw onderneming?
“Zeven jaar geleden ben ik gestart met Tears. Ik heb veel mensen leren kennen op feestjes in het hele land. Ik had onbewust een groot bereik gecreëerd doordat ik op feestjes salto’s maak in het publiek. Met dit bereik wilde ik iets nuttigs doen en daarom ben ik kleding gaan maken. Ik vond kleding nooit sick en besloot mijn eigen draai eraan te geven. Ik hoop dat ik die lust altijd kan vasthouden.”
Waarom (alleen) online?
“Het online actief zijn is organisch gegaan. Het grootste gedeelte van mijn bereik zit op Instagram. Vaak sta ik met mijn kleding ook op pop-up plekken of in pop-up zaken. Een eigen winkel in Heerlen heb ik niet, omdat ik niet graag lang op één plek ben. De plek van waaruit ik voornamelijk produceer is C-Mill, maar ik boek ook vaak een Airbnb voor een weekje, om even in een andere omgeving aan de slag te kunnen gaan en nieuwe inspiratie op te doen. Het allerliefst zou ik in een bus rondtoeren en van daaruit mijn producten verkopen. Dat is tot noch toe een droom.”
Wat zijn volgens jou de nadelen van online ondernemen?
“Ik kan niet fysiek toelichten waar mijn producten voor staan. Ook moet je veel bereik hebben of met influencers samenwerken, anders kun je niet van je merk leven. Ook vind ik het een nadeel dat je geen pijl kunt trekken op hoe succesvol een product wordt. Wat ík hard vind, hoeft niet se een hype te zijn.”
Hoe ziet volgens jou de toekomst van online ondernemen vs ondernemen in een winkel eruit in Heerlen?
“Ik kan me niet voorstellen dat het over vijf jaar hier in Heerlen helemaal lijp is qua winkels. Er staat nu al veel leeg. Zelf ben ik ook weg moeten gaan uit Heerlen om m’n creativiteit de ruimte te geven. Dus ik zou zeggen dat online ondernemen de winkels in Heerlen de kop zullen kosten.”
tears.rip
COLUMN MAGISCH HEERLEN
Journalist en redacteur Leonie Collombon woont al ruim zeven jaar niet meer in Heerlen. Waar wegtrekken uit een stad voor velen de liefde bekoelt, wakkert het bij haar alleen maar een vlam aan. Juíst omdat ze er niet meer dagelijks komt, weet ze de schoonheid van de stad te waarderen. Voor (B)RUIS schrijft ze over die liefde, en hoopt ze jou als lezer door haar ogen naar Heerlen te laten kijken.
Door Leonie Collombon
De liefde voor een stad zit ‘m niet in evenementen, de bekende winkels of het aantal inwoners. Het draait om de kleine plekken waar herinneringen liggen. Plekken waar een ander z’n hoofd geen twee keer voor omdraait, maar waar jij een warm, liefdevol, nostalgisch gevoel van krijgt. Het zijn niet de hotspots van een stad waar alle hippe mensen zich verzamelen. Het zijn de onbekende locaties die weinig voor een stad betekenen, maar des te meer voor een kleine groep inwoners ervan.
Het Kaldeborn Bos is daar een persoonlijk voorbeeld van. De beek in het Kaldeborn Bos, om precies te zijn. Het beekje is weinig bijzonder en er zijn zonder twijfel mooiere landschappen te vinden in en rondom Heerlen. Toch is het voor mij speciaal, en kijk ik met weemoed terug op dat simpele beekje. Niet omdat het nou zo’n adembenemende natuur is of omdat er veel te doen is, wel omdat er heel veel herinneringen liggen die me dierbaar zijn.
Hoewel ik als jonge tiener en later puber geen groot fan was van wandelen, is het beekje in het Kaldeborn Bos de plek waar ik steevast onze hond Sasja mee naartoe nam. In ruim zestien jaar speelde ze heel wat af in het ondiepe water en die beelden blijven - in de positieve zin van het woord - voor altijd op mijn netvlies staan. Ook picknicks met vriendinnen en een zoveelste poging om hardlopen leuk te vinden (nog altijd niet gelukt, helaas) met een van m’n zussen zijn momenten die me in gedachten langs het beekje doen lopen.
Al zijn het niet alleen de positieve herinneringen die me melancholisch aan het bos doen terugdenken: slechts twee jaar geleden kwam ik er nog om mijn hoofd leeg te maken op de dag dat mijn oma overleed, en bood het kabbelende water troost. Troost zoals het dat jaren eerder ook regelmatig deed. Als puber kon ik mijn gevoelens soms moeilijk onder woorden brengen. Deze plek was dan mijn go to om even uit te huilen of boos te zijn op de wereld. Om er een week later weer terug te komen met vrienden of familie en een verdrietig moment om te zetten in een nostalgische herinnering voor later.
Die combinatie van troost en mooie herinneringen met dierbaren maakt dat dit beekje een van mijn lievelingsplekken in Heerlen is. Iets met genieten van de kleine dingen in het leven? Hoe dan ook bewijst het opnieuw: de stad maakt de herinneringen, maar herinneringen maken ook de stad.
33
Leegstand of kans? De binnenstad van Heerlen kampt - net als veel andere steden - met veel leegstaande winkelpanden. Hiertussen bevinden zich meerdere pareltjes van panden, echte kansplekken. Kun jij door de lege etalages, de gedateerde inrichting en het ‘lege witte vel’ heenkijken?
Stadmaker Paul Leufkens kan dat als geen ander. Heerlen is zijn werkveld en hij neemt ons mee naar een plek met potentie van zijn keuze. Door Leonie Kohl
plek potentiemet
7
Adres: Akerstraat 7
Bouwjaar: 1722
Oppervlakte: 260 m²
Akerstraat
36 Uitzicht op de grote buitenruimte
Dit pand heeft haar potentie vooral in het verleden bewezen en dat op een buitenproportionele manier. Op nummer 7 van de Akerstraat zijn meer gedeelde herinneringen gemaakt dan op enige andere plek in Heerlen. Het roemruchte café Bijsmans behoeft weinig introductie, maar toch staat het pand - waar trots het jaartal 1722 op prijkt - al sinds 2016 leeg. Gelukkig is Heerlen in 2022 niet meer hetzelfde Heerlen als in 2016 en Paul ziet reële kansen voor het pand van het voormalige café Bijsmans.
Pand
“Het pand zelf is in vrij slechte staat, daar kun je niet omheen. De makelaar spreekt niet voor niets over het ‘thans in casco staat verkerende’ café. Maar de ruimte, circa 260 m² op de begane grond alleen al, biedt kansen. De oude bar staat er nog in en verder zijn er grote, open ruimtes. Achterdoor is een grote buitenruimte middenin de stad, ook dat biedt nieuwe mogelijkheden. Aan de kant van de Plaarstraat ligt een aparte feestzaal. Aan ruimte geen gebrek.”
Locatie, locatie, locatie
“De locatie is gewoon super, die hebben we al benoemd toen we het buurpand bespraken waar nu Stichting Boekensteun in huist (issue #1). Erg leuk dat daar intussen een invulling voor is gekomen. Samengevat: ook dit pand ligt aan de rand van de binnenstad langs een belangrijke aanlooproute. De buitenruimte heeft een zijingang aan de Plaarstraat, vlak bij De Vijf Pleintjes. Veel doorloop en goede zichtbaarheid.”
EEN STUKJE GESCHIEDENIS
Café Bijsmans was anno 1722 een tolhuis, Huis aan den Slagboom genaamd. Het stond in de 18e eeuw aan de rand van het dorp Heerlen. In 1779 kreeg het een vergunning tot herberg en logement en jaren later, in 1845, zou er het eerste officiële bier zijn getapt. Rond 1920 komt familie Bijsmans in het café. Het bloeit op het rijke verenigingsleven van steenkoolmetropool Heerlen. Er wordt een kegelbaan gebouwd en Bijsmans is het stamlokaal van talloze verenigingen. Dat blijft zo tot na de mijnsluitingen. Ook staat het bekend als hét sport-, muziek- en literair café van Heerlen. Carnaval in Bijsmans was voor de vele stadverlaters een reden om jaarlijks terug te keren. In 2016 sluit het café tot groot verdriet van vele Heerlenaren.
Ingang aan de Plaarstraat
Wat doet de buurt en wat doen de buren?
“Hier zit een grote kracht. Er liggen geweldige plannen voor de panden aan de rechterzijde (als je ervoor staat). Dit nu wat doodse gebied zou worden herontwikkeld tot appartementen. De historische gevels van de leegstaande panden blijven daarbij zoveel mogelijk behouden. De herontwikkeling maakt het gebied een stuk opgeruimder en levendiger. Daar kun je op meeliften. Links van je ligt Stichting Boekensteun, die sluit dadelijk naadloos aan op het nieuwe concept.”
Waar zit de potentie?
Voor een nieuwe toekomstwaarde van voormalig Bijsmans denkt Paul om te beginnen vanuit de historie van het pand, dat ooit een herberg was. “Ik denk dat je die oude functie perfect kunt loslaten op het Heerlen van nu, maar dan voor een jongere doelgroep. Noem het een hostel, met beneden gecombineerde horeca en een plek om hippe producten te verkopen, blurring zoals een dergelijke combinatie genoemd wordt. Gericht op een jongere doelgroep die voor een vriendelijke prijs op de bovenverdiepingen kan overnachten, in zowel een slaapzaal (zolder) als op thematisch ingerichte kamers met meerdere bedden en gedeelde faciliteiten. Beneden behoud je de bar en gebruik je de ruimte voor een combinatie van gezellige zitjes en retail, lekker gemixt. Zoals in die zaken waar je alles kan kopen wat je ziet: kleding, meubeltjes, servies. Wel eigentijds in een bepaalde hippe, urban stijl die bij Heerlen past, aansluitend bij de sfeer van De Vijf Pleintjes. Het zou een culturele ontmoetingsplek voor jongeren van binnen én buiten Heerlen kunnen worden met activiteiten die daarop aansluiten. Ook wat betreft de buitenruimte die je zou kunnen transformeren tot een ludieke biergarten met minipodium of buitenbioscoop. Zoiets heeft Heerlen nu niet. Met de onderwijsinstellingen die naar het centrum verhuizen zal de vraag naar dat soort hotspots alleen maar groeien. Is de wat oudere bezoeker dan helemaal niet welkom? Nee, dat is niet het geval. In de wat strakker in te richten ruimte moet ook plaats komen om het historisch verleden te belichten door middel van beelden en verhalen.”
++ Rijke historie en naam om op terug te grijpen
+ Veel verschillende soorten ruimtes: binnen en buiten, boven en beneden.
+ Locatie in de binnenstad op aanlooproute
-- Een grote renovatie is noodzakelijk
39
(G)OUD
In de rubriek (G)OUD spreekt de redactie van (B)RUIS ondernemers die al jaren geleden hun plek veroverden in Heerlen. Warenhuis Schunck zette in de vorige eeuw een goede naam neer, waar Berden met visie en sterk ondernemerschap op voortborduurde. Want als je anno
2022 een gigantisch warenhuis in Heerlen onder je hoede hebt, dan mag dat gezegd worden. Door
Leonie Kohl
We spreken Paul Berden, algemeen directeur van Berden mode, wonen & meer. Hij is de vierde generatie binnen de ondernemersfamilie uit Blerick en de volgende staat al zo goed als klaar. “Elf kinderen zijn nu aan het studeren en langzaam helpen ze al mee in de winkels,” vertelt Paul trots. Winkels in het meervoud, want Berden heeft een handvol zaken in naburige steden als Sittard, Geleen en Roermond en is vanuit thuishonk Blerick ook noordwaarts uitgebreid naar Veghel, Uden, Varsseveld, Axel en Lienden, de franchisewinkels door het hele land niet meegerekend. Een waar imperium met - volgens Paul zelf - dé voorbeeldwinkel in Heerlen.
“Het was toen nog bar
42
Paul
enbo
Het begin in Heerlen, beruchte jaren negentig “Het begin was niet makkelijk,” vertelt Paul. “In 1989 huurden we de bovenste etages van Schunck voor onze meubels en in 1995 namen we als Berden de hele zaak over. Het was toen nog bar en boos in Heerlen. Als ik de parkeergarage uit liep, moest ik over de junks stappen. Waar nu de fietsenstalling bij het Van Grunsvenplein is, stonden de tenten waar ze sliepen… Het keerpunt kwam onder leiding van burgemeester Sakkers met Operatie Hartslag, daar hebben wij veel aan gehad. Doordat enkele landelijke ketens zoals Peek & Cloppenburg, Kreymborg en MS Mode in diezelfde tijd sloten, ontstond er voor ons wat ruimte. Het gaf wel aan dat het geen makkelijke tijden waren voor de detailhandel, ondanks dat Heerlen destijds als drukke koopstad werd gezien.”
Toch heeft Berden tot nu toe ‘alles’ overleefd en breidt binnenkort zelfs nog verder uit in Heerlen. Wat maakt deze Berden-winkel zo bijzonder en succesvol? “Ik heb sowieso een speciale band met de winkel in Heerlen. Mijn afstudeerscriptie schreef ik over de overname van Schunck door Berden. Meteen na mijn studie ben ik er gaan werken. Berden Heerlen is tegenwoordig onze grootste winkel met de meeste omzet én roltrappen van de kelder tot de bovenste verdieping! Dat zorgt ervoor dat de winkel ook nu nog een speciale plek heeft binnen Berden. Heerlen is namelijk onze voorbeeldwinkel. Hier proberen we dingen uit, zoals nieuwe concepten of shop-in-shops. Met succes, want het zijn lang niet alleen Heerlenaren die bij ons komen winkelen. Wij bedienen heel Parkstad en hebben ook klanten uit Maastricht. In ons directe verzorgingsgebied wonen een kwart miljoen mensen, dat hebben we nergens anders.”
43 boosin H
eerlen . Alsikdeparkeergarage uitliep, moest ik over de junks stappen. ”
Floreren en familiegeluk creëren Dat grote verzorgingsgebied hebben andere, minder succesvolle winkels in Heerlen natuurlijk ook. Er moet meer zijn waardoor Berden floreert. “Ons aanbod in Heerlen is groot: we hebben vijf stevige verdiepingen aan winkelruimte met heel veel shop-in-shops. Het gaat van een uitgebreid modeassortiment tot aan bijzondere designmeubels, exclusieve bedden en beddengoed, maar ook de grootste kookwinkel van Zuid-Limburg. We hebben bij Berden de visie dat we familiegeluk willen creëren. Op alle belangrijke momenten kun je bij Berden terecht: wanneer je je eerste schooldag hebt, als je gaat solliciteren, gaat trouwen, verhuizen of als je cadeaus zoekt voor verjaardagen of de feestdagen. Wij willen de geluksmomenten vergroten en steun bieden om sneller door moeilijke tijden te komen. Deze visie is ontstaan vanuit het familiebedrijf dat nu al 120 jaar bestaat. Sinds 1989 ondernemen we in Heerlen. We hebben in al die jaren een goede naam opgebouwd.”
Tussendoor maken we een wandeling door het steeds indrukwekkender wordende warenhuis. In The Basement (kelder) vind je kleding voor kinderen van nul tot zestien jaar en hippe, eigentijdse kledingmerken voor dames en heren. Op de begane grond huizen de shop-in-shops van ICI Paris XL, Visser Chocolade, Juwelier Mynt, Omoda en Van Os tassen en koffers en ook de eigen afdelingen damesmode, ondergoed en beenmode. Op de eerste verdieping hangt de laatste mode voor dames en heren in de rekken en op de tweede verdieping staan designmeubels van merken als Vitra, Leolux en Pastoe. De derde verdieping is volledig gewijd aan slaapgenot (Auping, Vandyck) en een smallere roltrap leidt je naar de vierde verdieping. Daar ga je nu nog ‘enkel’ lunchen bij Ambiance - dat nog stamt uit de Schunck-tijd! - en winkelen bij die grootste kookwinkel van Zuid-Limburg, Byversloot. De plannen die er liggen zijn ronduit spectaculair.
44
45 “ W i j liw l e n d e g e luksmomentenvergroten en steun bieden om snellerdoor moe i l i kj e it dj ne t e k o men. ”
De vierde verdieping
“Vorig jaar heeft Berden besloten om haar bijschrift te veranderen van Mode, wonen & slapen naar Mode, wonen & meer. Die wijziging ga je in het tweede kwartaal van 2023 pas echt proeven op onze vierde verdieping in Heerlen. Dat proeven is deels letterlijk, want naast Ambiance - die wordt verbouwd maar op haar plek blijft - komt er ook een bekende koffiezaak, Coffeelovers. Die wordt geïntegreerd in het concept van een andere grote naam, Dominicanen Boekhandel.” Deze combinatie bestaat al in de Dominicanenkerk in Maastricht, maar Heerlen krijgt de hippe versie. Samen met Kookwinkel Byversloot en Ambiance wordt er 1500 vierkante meter van deze etage benut. Winkeloppervlakte uitbreiden, dat hebben we allang niet meer gezien in Heerlen.
Door het
46
at aanwezigi s , komtdeskyline van Heerlen je tegemoet enhebj e eenprachtig uitz
veleglasd
Een stukje Parijs in Heerlen
Er komt meer verrassends op deze verdieping, want het wordt een panoramische plek. ‘Door het vele glas dat aanwezig is, komt de skyline van Heerlen je tegemoet en heb je een prachtig uitzicht over de stad,’ luidt het persbericht. Maar er is meer. Paul verklapt aan (B)RUIS dat het terras rondom, dat helemaal van de Dautzenbergstraat, via de Honigmannstraat tot aan de Promenade reikt, open zal gaan voor het winkelende publiek. “Er worden zitgelegenheden gecreëerd en aan de reling komen van die boekenkasten die je in Parijs langs de Seine ziet. Je kunt dan een boek pakken en op het terras lezen, natuurlijk onder het genot van een kop koffie met wat lekkers. Ook komt er een binnentuin!”
zicht overde st a
47
Huiskamer van de stad (B)RUIS vroeg zich af: hebben deze ontwikkelingen te maken met de komst van Hogeschool Zuyd tegenover? “We wisten dat er intenties waren om de onderwijsinstellingen terug naar het centrum te halen, echt een heel goede ontwikkeling. We hadden geen idee dat er een kans bestaat dat Zuyd onze overbuurman wordt. Wethouder Clemens gaf me vlak na de veelbelovende gesprekken een telefoontje, dat kon ik erg waarderen. Mocht het allemaal doorgaan, dan zijn wij daar ontzettend blij mee. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor de stad. Een binnenstad is de huiskamer van die stad en gezelligheid krijg je niet alleen met winkels, zelfs niet met alleen horeca erbij. Je hebt de juiste mix nodig van retail, horeca, maar ook cultuur en jeugd. Heerlen is een stad die openstaat voor vernieuwing en creativiteit. De mijnsluiting en alle gevolgen van dien kun je heel negatief benaderen, maar door het uiteindelijk te omarmen is het er heel bijzonder geworden, met bijvoorbeeld al die mooie murals. Dat was anders nooit gebeurd. En ik heb heel veel vertrouwen in het nieuwe actieplan voor de binnenstad. Als je kijkt naar die grote plattegrond op de Promenade, dan is Heerlen over vijf jaar een totaal andere stad.”
“Een binnenstadisdehuiskam
49
”
mer
van die stad. Je hebt de juiste mix nodig van retail,horeca, maar ook cultuur enjeugd.
De stem van Sittarder-
Als we het Maankwartier als de verbinding tussen Noorden Zuid-Heerlen zien, dan kunnen we de Sittarderweg toch wel als de slagader van de noordkant zien. De weg
loopt van de Willemstraat helemaal tot aan de Schelsberg en is zo een charmante doorgang van het centrum richting Heerlerheide en Brunssum. Het is een gebied waar voornamelijk gewoond wordt, maar waar desalniettemin
van de straat weg
verschillende branches huisvesting vinden. We spreken af in Café De Sport met diens kastelein Appie Eulink, vertegenwoordigers van Cultuurhuis Myra von Berg en Petra
Pijls, Marco Peters van Bed and Breakfast The Project en Tamaar en Stan Lucassen van de vintage winkel In de Oude Textielfabriek. Een open gesprek over de straat was het gevolg. Door Jop Delheij
Marco
Project)
Om maar met het verleden van de straat te beginnen vertelt Appie Eulink over “gouden tijden” van zijn café en hoe die begonnen: “Ik ben in de zaak opgegroeid. Ik heb hier in de wieg gestaan, want mijn ouders gingen hier op stap.” Vroeger was Café De Sport een hotel/bar waar buurtbewoners ‘op café gingen’. “Dat was een generatie die allemaal jonge kinderen had en die mee werden genomen, hier was altijd wel wat loos”, herinnert Appie zich. “Het was een van de beste zaken van Heerlen.” Nu spreken we over de tijd dat de mijnen nog in vol bedrijf waren. Toen Appie en zijn vrouw op 21-jarige leeftijd het café overnamen op de Sittarderweg waren deze net gesloten. “Net na de sluiting van de mijnen had je mijnwerkers die in een vast ritme zaten van iedere ochtend, iedere middag en iedere avond naar het café gaan. We waren daarom geopend van 9:00 tot 3:00 uur. Om twee minuten over negen ‘s ochtends had je hier al dertig á veertig man binnen zitten. In de ochtend dronken ze hier vijftien glazen bier met jonge jenever!”
Dit klinkt erg anekdotisch en misschien wat grimmig, maar het geeft juist ook aan wat voor bedrijvigheid je op de Sittarderweg had in die tijd. Een stuk of twintig cafés moeten er geweest zijn in die tijd, met ieder een eigen klantenkring. Appie is de enige die daar nog van over is. Waar hij het toen moest hebben van de oud-mijnwerkers, moet hij het nu hebben van het verenigingsleven. In die zin is de Sittarderweg indicator van een veranderende tijdsgeest. De typische mijnwerkershuizen staan er nog, maar de mijnwerkers die bij Appie naar het café kwamen zijn er niet meer. Nu is er nog een wijk met veel cohesie en verenigingsleven, minder ondernemerschap en vooral ook minder drugsen prostitutie-problematiek. Ook dat laatste laat de Sittarderweg zien. In de jaren tachtig en negentig was de weg namelijk een bekende tippelzone. Zo bezien is de straat er enorm op vooruit gegaan en laat het zien van hoe ver Heerlen al is gekomen.
Petra
Appie (Café de Sport)
(Cultuurhuis)
(B&B The
52
(Cultuurhuis)
Tamaar Stan
Marco Peters van Bed en Breakfast The Project beaamt deze vooruitgang en benadrukt door het hele gesprek heen dat die weg vooruit nog in volle gang is. Zo zegt hij dat er in de komende vier á vijf jaar veel zal veranderen in positieve zin. Om een voorbeeld te noemen staat het gebied waar ooit de Lange Jan stond hoog op de ‘prioriteitenlijst’ van de buurtcommissie en gemeente. Het idee is om daar een mooi stadspark van te maken. “Een leefbaarder park om de flats heen scheelt al een hoop”, zegt Marco. Ondertussen is er volgens Tamaar en Stan Lucassen nog een gebrek aan onderhoud. Tamaar: “Ik vind het jammer dat ze van de Auroraflat een mooi marketingverhaal maken, maar nog geen euro aan onderhoud kunnen uitgeven.” Stan vult aan: “Er wordt gewoon geen onderhoud gedaan.” Marco stelt op zijn plaats dat ook dat al beter gaat. “Door in contact te komen met mensen die regelmatig op de bankjes zitten kun je al veel bereiken.” Ook Tamaar beaamt dat de mensen die daar zitten juist heel vriendelijk zijn. Aan cohesie op de Sittarderweg is dan ook geen gebrek. Ook bij het Cultuurhuis zien ze dit. Daar vinden regelmatig buurtavonden plaats voor bewoners en verschillende partijen om het een en ander te bespreken.
Myra (Cultuurhuis)
(In de Oude Textielfabriek)
(In de Oude Textielfabriek)
“In de komende jaren zal er veel veranderen in de positieve zin.”
Waar wel een gebrek aan is op de Sittarderweg zijn parkeerplekken. Daar is iedereen aan tafel het over eens. Volgens Appie is dat ook één van de redenen dat het erg moeilijk is om je momenteel aan de Sittarderweg te vestigen als ondernemer. Veel parkeerplekken zijn door de jaren heen weggenomen om plaats te maken voor meer groen. Dat raakt de relatief kleine ondernemingen in deze straat. Je zou juist denken dat de Sittarderweg veel potentie heeft om kleine ondernemingen en initiatieven te huisvesten. Voor het Cultuurhuis is er bijvoorbeeld een gebrek aan initiatieven omtrent
cultuur, zij lopen over met aanvragen voor repetitie- en opslagruimtes. Nu prijzen steeds verder stijgen zal dat er niet minder op worden, is de verwachting van Petra Pijls en Myra von Berg. Overheidssteun voor kleine initiatieven is daarvoor belangrijk, maar ook contact tussen verschillende partijen. Petra ziet het daarom rooskleurig in, omdat er steeds meer van dit contact is en men samen op zoek gaat naar oplossingen voor verschillende problemen. “Er moet ook een gunfactor bestaan voor elkaar, als het alleen maar ‘ik, ik, ik’ is dan kom je niet ver”, zegt ze.
“Er moet ook een gunfactor bestaan voor elkaar, als het alleen maar
‘ik, ik, ik’ is dan kom je niet ver.”
De ambities voor meer cohesie en groen in de vorm van een stadspark worden dus al nagejaagd. Tamaar en Stan willen met hun onderneming in de toekomst inzetten op een stukje cultuur. In welke vorm zij precies cultuur gaan faciliteren weten ze nog niet. Ze zeggen geen haast te hebben, omdat ze het belangrijk vinden dat er iets goeds gebeurt wat een verschil kan maken voor cultuur in Heerlen. “Ik wil graag dat het organisch ontstaat”, zegt Tamaar daarover.
De toekomst moet nog uitwijzen wat er hier gaat gebeuren. Dat geldt voor de hele Sittarderweg. Nu er meer focus op Heerlen-Noord komt te liggen vanuit gemeente, Provincie en Rijk komen er wellicht weer meer mogelijkheden te liggen bij de Sittarderweg. Ondertussen zullen de ondernemers ongetwijfeld doorgaan om de goede weg voort te zetten.
VERGEZICHTEN VOL GROEN
Een rondje door de stad
Door Jonathan Widdershoven
Heidserpark
Aambos
Ter Worm
Imstenraderbos
Brunssummerheide
Brunssummerheide
De stille omslag van ‘t Koffiehuuske:
verse streekgerechten in een huiskamergezellige
Vlakbij de snelweg en toch middenin het groen ligt ’t Koffiehuuske. Pal tegenover een weide met schapen en koeien schuilt dit restaurant, dat vanbinnen aanvoelt als een warme, gezellige huiskamer. Dat zagen Vivian Schepers en Matthijs Alberigs ook. Daarom besloten ze eind 2019 ’t Koffiehuuske over te nemen, om samen hun droom waar te maken.
Door Judith Bouwels
Het roer om
Vivian en Matthijs hebben jarenlang samengewerkt bij vorige werkgevers. Er ontstond een wens om samen een eigen zaak te runnen: Vivian aan de voorkant (bar en bediening) en Matthijs aan de achterkant (keuken).
“Eén ding wisten we zeker: we zouden alles anders doen dan hoe we het zelf hebben meegemaakt”, vertelt Vivian. “We vinden het belangrijk dat het personeel zich gewaardeerd en gelukkig voelt. Daar doen we alles aan. Maar ook andere dingen zouden we op onze eigen manier doen: een hoge gastvrijheid en verse, lokale producten in de keuken en aan de bar. Matthijs wilde alles zelf gaan bereiden.”
73
Vivian Matthijs
In het zuiden
Voordat dat beeld werkelijkheid zou worden, moest er een zaak zijn. Ze zochten naar een concept dat bij hen past. Vivian: “We zochten een pand dat hierop aansluit. Iets gezelligs, knus, huiselijks. Het moest passen bij Limburg, bourgondisch zijn. Maar niet te ingewikkeld, liefst lekker eenvoudig.” Wáár in Limburg dit pand zou staan, had geen voorkeur voor Vivian en Matthijs. Zolang het maar in het zuiden zou zijn.
In 2018 start Vivian als bedrijfsleidster bij ’t Koffiehuuske. Als haar ter oren komt dat de eigenaren “ergens in de toekomst” de zaak zouden willen verkopen, pakt ze haar telefoon. Matthijs: “Vivian belde me. Ze zag een kans. ’t Koffiehuuske past goed bij ons. We wilden niet in een centrum beginnen. En de hele bourgondische belevenis klopte bij deze zaak. Aan de achterkant ligt Heerlen, Parkstad, aan de voorkant het Heuvelland.” En zo ging het duo in gesprek met de eigenaren. December 2019 was de verkoop rond.
74
“De hele bourgondische belevenis klopte bij deze zaak.”
Het team op nummer één Zodra ze van start gaan in hun zaak, heeft het personeel de eerste prioriteit. Vivian: “Wij zijn dan wel de eigenaren, maar je draait met een team. Het team dat we nu hebben is heel hecht. Als die onderlinge band en samenwerking goed zit, is het plaatje aan tafel voor de gasten ook goed. We willen dat onze medewerkers zich verzorgd en happy voelen. Alle verschillende persoonlijkheden bij elkaar zorgt dat de groep voelt als een familie. Zelfs een pensionado komt nog met alle plezier de bloemetjes en het terras verzorgen.”
En dan komt Covid-19 om de hoek kijken. Zes weken nadat Vivian en Matthijs hun dromen hadden omgezet in werkelijkheid start de eerste lockdown. Ze zetten hun schouders eronder en pakken aan. “Het personeel kunnen blijven uitbetalen stond op de eerste plaats”, vertelt Matthijs. “Ook gaven we de zaak een opfrisbeurt. We hebben alle muren opnieuw geverfd en behangen. Maar dat het zo’n heftige eerste twee jaren zouden worden had niemand kunnen voorspellen.”
75
Renée aan het werk
het kernwoord.”
Omslag in de keuken
Ook in de keuken gaan de ondernemers aan de slag. Niet alleen door het een en ander bij te bouwen om het proces te optimaliseren, maar vooral in de manier waarop gerechten bereid worden. Matthijs: “Voor ons is genieten het kernwoord. Dit bieden wij aan door zoveel mogelijk zelf te maken met verse streekproducten. Hier komt niks uit een potje. Dat was voor ons één van de voornaamste doelen. Die connectie met de streek - Zuid-Limburg - vinden we belangrijk. Ook kunnen vegetarische en veganistische gasten steeds meer bij ons proeven. Vooral dit najaar gaan we ons meer focussen op vegan gerechten. De keuze blijft verdeeld: allergeen, vegan, vegetarisch en vlees of vis. Bij ons moet iedereen het fijn hebben.”
Matthijs vertelt vol passie in zijn keuken. Hij glundert terwijl hij praat over zijn vak. Een collega-kok sluit zich aan: “Sinds de start van Vivian en Matthijs is er veel veranderd. Op de manier waarop wij nu de gerechten bereiden, heb ik nooit eerder gewerkt. Dit is eten bereiden op een fijne, dankbare manier.” Vivian en Matthijs zijn nog niet klaar met plannen maken. “De werkruimte en koelruimte in de keuken zijn net te klein. Op een drukke dag staan we met vier koks en één afwasser, van half tien ’s ochtends tot negen uur ’s avonds in deze ruimte. Het is onze wens om in de toekomst te kunnen verbouwen.”
“Voor ons is genieten
Zelfgebakken vlaaien
Vivian neemt ons mee naar de voorkant van ’t Koffiehuuske, waar ook met veel liefde wordt gewerkt. “Alle vlaaien bakken we zelf. Streekproducten achter de bar, zoals speciaalbieren, zien we ook het liefst zo veel mogelijk.” In de bediening zijn Mijke en Renée bezig om zich voor te bereiden op de avondstroom aan gasten. “Het is ontzettend fijn om hier te werken. Vivian en Matthijs zijn warme mensen, met veel empathie en begrip voor de medewerker. De locatie, deze supermooie omgeving in het gezellige Heerlen, draagt ook bij aan de totale beleving.”
77
Het uitzicht vanaf het terras van ‘t Koffiehuuske
Het team van ’t Koffiehuuske maakt alles in het gereed om hun gasten in de wintermaanden te kunnen begroeten in de wintertuin. Het terras, aan de voorkant van hun zaak, is opnieuw betegeld en er zijn zo’n veertig zitplaatsen onder de verwarmde overkapping. Vivian: “We doen er zo veel mogelijk aan om tijdens alle seizoenen van het jaar lange, aangename dagen te kunnen werken. We hebben nog veel meer plannen voor ons Koffiehuuske, die nog even een verrassing blijven. We zitten hier goed en streven ernaar om zo lang mogelijk te kunnen blijven.”
79
LEEGSTAND HEERLEN: WIE WEET WAAROM?
LEEGSTAND IN HEERLEN:
Vijand nummer één in Heerlen is de leegstand, het is de ultieme ruis. Maar waar ligt het eigenlijk aan? Wat is de oorzaak van de leegstand? Is het eigenlijk wel zo makkelijk om één oorzaak aan te wijzen? Wij vroegen een bemiddelaar, bedrijfsmakelaar, pandeigenaar en ondernemer om hun visie op leegstand. Door Leonie Kohl
“DE GROOTSTE OORZAAK VAN LEEGSTAND VANDAAG DE DAG IS HET TEVEEL AAN
VIERKANTE METERS
WINKELRUIMTE.”
82
MARC VAN DEN BERG
BEDRIJFSMAKELAAR MVGM
OORZAKEN LEEGSTAND VOLGENS
MARC:
*TE VEEL VIERKANTE METERS
WINKELRUIMTE
*ONLINE WINKELEN
*BEPERKTE DRAAGKRACHT VAN DE REGIO
*ONOVERBRUGBARE KLOOF TUSSEN
HUURDER EN VERHUURDER WAT
BETREFT HUURPRIJS
*HOGE EISEN VAN BANKEN RICHTING
VASTGOEDEIGENAREN
*WETGEVING RONDOM DUUR VAN
HUURCONTRACTEN
“Het verhaal van de leegstand heeft veel ingrediënten. De grootste oorzaak is nog steeds dat er in Heerlen te veel vierkante meters winkelruimte zijn ten opzichte van de behoefte van deze regio aan winkels. Het is een nalatenschap van betere tijden, toen Heerlen een van de rijkste steden van Nederland was. Na de mijnsluitingen sloten veel traditionele winkels die beneden de zaak hadden en waar boven werd gewoond. In de jaren negentig kon je nog steeds goed winkelen hier. Het was - in makelaarstermen - een A-stad waar grote ketens zich vestigden. Dat soort formules heeft liever niemand boven de winkel wonen. Daarna kwam internet om de hoek kijken en daalden de omzetten in fysieke winkels. Heerlen is nu een B-stad en zal dat ook blijven.”
Marc is bedrijfsmakelaar, bestuurslid van MKB Limburg en raadslid in de gemeente Heerlen. In zijn werk ziet hij waar dingen misgaan van beide kanten, zowel bij de huurder als de pandeigenaar/verhuurder. Ook heeft hij vanwege zijn werkveld in Zuid-Limburg een bredere blik.
“Heerlen heeft niet meer leegstand dan andere steden, dat is een hardnekkige mythe. Er spelen hier zaken die ook landelijk, op veel andere plekken spelen. Er zijn specifieke problemen vanuit huurdersperspectief en vanuit verhuurdersperspectief.”
“Voor huurders is er landelijke wetgeving die hen beschermt. Dat houdt onder andere in dat je - afhankelijk van de afspraak - weinig tussentijdse uitstapmomenten
van je huurcontract hebt. Het uitgangspunt is een tienjarige overeenkomst. En dat is ook een redelijke termijn om je inventaris af te schrijven en geeft je ook de zekerheid, zeker als je een goedlopende zaak hebt, dat de verhuurder jou er niet zomaar uit kan zetten. In gebieden waar geen leegstand is, is dit een belangrijk beschermend aspect. Met leegstand is dit een ander verhaal, want huurders/ondernemers durven in onzekere tijden niet voor langere tijd bij te tekenen. Dat is de keerzijde van de medaille: een contract is een contract en wil je er vanaf omdat het toch niet loopt zoals je dat voor ogen had, moet je met de verhuurder tot een (financieel) vergelijk komen. En zo zie je soms dat de huurder het pand niet exploiteert en het leeg laat liggen omdat het goedkoper is dan afkopen.”
“Bij de verhuurder speelt ook een aantal belangrijke zaken. Tot grote frustratie van potentiële huurders zijn verhuurders/pandeigenaren vaak niet bereid om met de huurprijs te zakken en laten ze het pand liever leeg staan. Dit heeft - in sommige gevallen - te maken met de financiering. Vaak zit er nog een financiering op het pand en zit daar een bank tussen met eisen. Banken willen betonblokken onder water tegen brand verzekeren, dat wil zeggen: nemen nul risico. Dus als jij bijvoorbeeld je huurprijs verlaagt, wordt je pand minder waard en wil de bank soms extra zekerheden van de eigenaar. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat de eigenaar extra moet aflossen. Daartoe zijn ze vaak niet bereid. En in die vicieuze cirkel zie je dat het onderhoud erbij inschiet, waardoor sommige pandenboven de winkelruimte - er armoedig uitzien.”
SJAAK VINKEN
MEDE-OPRICHTER STREETWISE
“Zo’n tien jaar geleden vormde leegstand voor mij de drijfveer om samen met Leonie Kuepers StreetWise op te richten. De binnenstad klopte niet meer. Ik kom uit Heerlen en ik voelde me geroepen om iets te doen, het werd een missie. Wij begeleiden jonge ondernemers die bijna alles op het spel zetten voor een vestiging in de binnenstad. Deze ondernemers zijn gedreven, maar lopen tegen torenhoge muren aan: bestemmingsplannen, vergunningen, bestaande structuren, noem maar op. Die nieuwe generatie moet vooruit kunnen, de volgende stap kunnen zetten, maar het lijkt erop alsof
OORZAKEN LEEGSTAND VOLGENS
SJAAK:
*VERDWENEN WINKELS WAREN NIET
MEER RELEVANT
*WEINIG RUIMTE VOOR NIEUW, INNOVATIEF ONDERNEMERSCHAP
“WE ZIJN JONGE MENSEN
84
we jonge mensen uit het oog zijn verloren.” Sjaak ziet dat de behoefte van de nieuwe ondernemer niet aansluit bij de huidige wet- en regelgeving, zowel landelijk als gemeentelijk. Deze groep sluit zich ook minder graag aan bij traditionele branche- en ondernemersverenigingen, ze voelen zich daar niet gehoord.
“Een goed voorbeeld zijn de mengformules, bijvoorbeeld een winkel in combinatie met horeca onder één dak. Koninklijke Horeca Nederland, de GGD en sommige politieke partijen verzetten zich daartegen.
Zij willen geen extra alcoholverkooppunten, sommige vanuit gezondheidsoverwegingen, sommige vanwege de groeiende concurrentie. Voor de jonge, innovatieve ondernemers die met nieuwe concepten komen, lobbyen wij zelfs tot in Den Haag. De huidige leegstand is een gevolg van het feit dat de winkels die zijn vertrokken simpelweg niet meer relevant waren. We kochten niks meer bij de V&D. Nu is de consument op zoek naar beleving en andere concepten in de binnenstad, maar daar moet wel ruimte voor zijn en dat is er op dit moment nog veel te weinig.”
UIT HET OOG VERLOREN.”
MENSEN
85
MIRJAM BOUWELS
ONDERNEMER EN EIGENAAR
MBXAPOTHECARY
EN OH MY SOUL
Mirjam heeft een winkel met natuurlijke, handgemaakte zeep, cosmetica en duurzame cadeaus in het oude Parapluiehuis in de Saroleastraat. “Wat betreft de leegstand denk ik het eerst aan de te hoge huren. Het is gewoon niet in balans. Als ik niet zo’n geluk had met mijn verhuurder, dan was ik niet in het centrum gaan ondernemen. Ik weet dat er een startsubsidie is, maar als de gemeente nou zou zeggen: wij nemen het eerste jaar een deel van de huur op ons, dan zou het veel makkelijker zijn voor kleine ondernemers om te beginnen. Mensen willen wel, maar het is bijna onmogelijk. Je moet veel geluk hebben.”
OORZAKEN LEEGSTAND VOLGENS
MIRJAM:
*TE HOGE HUREN
*SLECHT IMAGO VAN DE STAD
*TE RUIME OPENINGSTIJDEN
“ALS IK NIET ZO’N GELUK HAD MET MIJN VERHUURDER, WAS IK NIET IN HET CENTRUM GAAN ONDERNEMEN.”
“Verder hoor ik veel negatieve klanken over Heerlen. Het imago van Heerlen is nog van toen het niet goed ging, terwijl Heerlen geweldig aan het groeien is. Er zijn zoveel goede initiatieven. Ik vind het jammer als mensen in de negativiteit blijven hangen. Ik ga hier keer op keer tegen in en vertel altijd hoe fantastisch Heerlen is. Als je van Heerlen houdt, zie je de potentie en de groei. Op zaterdag is het bijvoorbeeld hartstikke druk, dat kan ik zien als ondernemer. Ga nou zelf eens kijken, het valt allemaal heel erg mee. Het Maankwartier speelt daarin een grote rol, in die negatieve beeldvorming. Veel mensen klagen erover dat het leegstaat. Dan gaan ze weer: ‘er is zoveel geld in gestoken, het wordt nooit wat…’. Ik ben het hier helemaal niet mee eens, ik vind het Maankwartier prachtig. Het doet - ondanks de leegstand - ontzettend veel voor de stad, al is het zeker jammer dat ook daar leegstand is.”
Kleine, startende ondernemers hebben het niet makkelijk volgens Mirjam: “Het is echt vooral de huur, maar er zijn ook andere dingen die niet helpen. In Heerlen zijn de openingstijden heel erg ruim: je hebt elke zondag koopzondag. Als kleine ondernemer kun je daar niet aan meedoen. Als we nu - zoals andere steden in Limburg - teruggaan naar één koopzondag per maand, dan is het op die dag extra druk en kan iedereen meedoen.”
“Online winkelen aanwijzen als de oorzaak van leegstand vind ik te makkelijk. Een groot deel van de mensen vindt het nog steeds leuk om samen de stad in te gaan. Er is zo’n enorme vergrijzing hier, die mensen shoppen niet online. Die komen lekker naar de stad, drinken een kop koffie en gaan ergens lunchen. Hier zie ik kansen, want voor de ouderen is er niet veel aanbod en de meeste traditionele winkels vertrekken.”
87
ROB PIETERS
PANDEIGENAAR EN VERHUURDER
OORZAKEN LEEGSTAND VOLGENS ROB:
*VASTGOEDEIGENAREN ZIJN NIET
BETROKKEN
*CENTRUM IS NIET COMPACT GENOEG
*BETAALD PARKEREN IS EEN DREMPEL
Speciaal voor zijn dochter Angie kocht Rob een winkelpand in de Oranje Nassaustraat. “Ik heb 33 jaar een eigen bakkerij gerund. Met de verkoop van de zaak financierde ik dit pand. Later heb ik het pand ernaast gekocht. Die panden waren allebei van beleggingsmaatschappijen. Die investeerders hebben nooit een stap in Heerlen gezet, het gaat heen puur om de centen. In de jaren negentig kon het allemaal niet op hier in Heerlen. Toen kwam internet en werden de huren te duur voor de ondernemers. De panden kwamen leeg te staan en brachten niks meer op. Die investeerders lenen dat volledig en dan zegt de bank: dat pand moet een x-bedrag opbrengen. En als ze die hoge huur niet krijgen, dan laten ze het gewoon leegstaan.”
Rob vindt de slechte bereikbaarheid van de binnenstad ook niet meehelpen. “Mensen zijn al vijf euro kwijt aan parkeergeld voordat ze in de binnenstad zijn. Die euro’s worden niet meer in de winkels of horeca uitgegeven. Kort door de bocht is Heerlen gewoon een dorp en dan staan die parkeergelden niet in verhouding tot wat je krijgt. In Kerkrade kun je volgens mij gewoon gratis parkeren en in Maastricht is het parkeren duur, maar daar is veel meer te doen en ben je wel een hele dag zoet.”
“Ook ligt alles te ver uit elkaar, er is eigenlijk geen centrum”, vindt Rob. “Als je schoenen wilt kopen en nog een kop koffie wilt drinken, ben je veel te lang onderweg. Eigenlijk is het allemaal wat rommelig in de stad.” Die slechte bereikbaarheid, dat geldt volgens Rob niet alleen voor het winkelend publiek. “Als ondernemer moet je laden en lossen. Als pandeigenaar heb ik ook veel werk aan de panden, bijvoorbeeld met het onderhoud. Als je dan vijf minuten buiten de beperkte tijden met de auto bij je pand staat, heb je meteen een boa achter je staan die een boete uitschrijft. Op zo’n moment voel je je niet echt gesteund door de gemeente.”
Rob gaat door met zijn investeringen in de binnenstad. Na de panden waar nu FLY en Kakauw in zitten, heeft hij onlangs een pand in de Dautzenbergstraat gekocht. “Ik vraag niet veel huur. Ik vind dat je schappelijk moet blijven. Je kunt niet te veel verwachten van ondernemers, het zijn onzekere tijden. Eerst had je corona, nu die energieprijzen en misschien komen de coronamaatregelen weer terug. Zaakjes als Kakauw, daar heeft Heerlen er meer van nodig: plekken waar mensen gezellig kunnen eten, drinken en wat kopen, dingen die je niet via internet krijgt.”
88
“DIE INVESTEERDERS HEBBEN NOOIT EEN STAP IN HEERLEN GEZET, HET GAAT HEN
PUUR OM DE CENTEN.”
Veel verschillende visies op leegstand dus, maar wat vind jij? In de volgende editie van (B)RUIS gaan we van de oorzaak naar de oplossingen voor leegstand, want we willen wel vooruit met z’n allen! Reageren? Stuur een mail naar info@bruismagazine.nl met als onderwerp ‘Leegstand’.
(T)HUIS
bij Emma Lempers
In deze rubriek neemt (B)RUIS een kijkje achter de voordeur van iemand die in hartje Heerlen-Centrum boven een winkel- of bedrijfspand woont. Dit keer is het de beurt aan Emma Lempers, die dankzij de combinatie van rust en bruis nergens liever zou wonen dan in Heerlen. Door Judith Bouwels
92
Emma
Waar veel jongeren Heerlen verlaten tijdens hun studieperiode en niet meer terugkeren, kon voor Emma geen plek tippen aan haar geliefde Heerlen. Van Nijmegen tot Malta - steeds dacht ze: ik wil terug. “Als kind ben ik fijn opgegroeid in Heerlen en heb ik altijd veel connectie met het centrum gevoeld”, vertelt Emma aan tafel in haar appartement aan de Bongerd. “Wat ik vroeger heb opgebouwd, zowel met mensen als met de ambiance van de stad, zorgt voor mijn verbintenis met Heerlen.”
Warm en knus
Aan de Bongerd, boven onder andere de avondwinkel, ligt een complex met acht appartementen. Vier jaar geleden verhuisde Emma naar haar huurwoning met terras en twee slaapkamers. De vele en grotendeels ronde ramen geven het appartement een open en speelse look. De zwartgeverfde muur in de woonkamer valt snel op. “Ja, dat was een gok”, zegt de Heerlense lachend. “Ik ben er heel blij mee. Het past bij mijn stijl: warm en knus. Als die lange muur wit was gebleven in deze grote woonkamer was het voor mij te kil geweest.”
De rust, waarvoor anderen Heerlen bekritiseren, vindt Emma juist fijn. “Ik ren veel en vind het heerlijk om dat ’s ochtends door het stille centrum te doen. Daarnaast ben je binnen een paar minuten in het groene Aambos en op andere groene plekken. Die plekken worden hopelijk aangevuld in de komende jaren. Als ik naar de 21 (nieuwbouw)projecten kijk die Heerlen Mijn Stad op haar website heeft staan, gaat dat helemaal goedkomen. Ik hoop vooral dat de woonplannen zorgen dat meer mensen in het centrum komen wonen. Ik kan het iedereen aanraden, het heeft zo veel voordelen.”
Bruisende weekenden
Volgens Emma is er nu al genoeg te doen in de gemeente Heerlen. “Af en toe kom ik weekenden tekort met alles wat er te doen is in Heerlen. Zeker in de weekenden! In dat opzicht vind ik absoluut dat Heerlen bruist.”
Dagelijks fietst Emma vanuit haar woning in het centrum naar de fysiotherapiepraktijk in Welten waar ze sinds een aantal jaar werkt. Dat alles voor haar op fiets- en loopafstand is, maakt dat ze het hebben van een auto niet mist. “Ik ben zo bij mijn vrienden en op het station. Ook boodschappen doen en winkelen lukt mij met een paar keer koprollen.”
93
Winkelen in andere steden
Goed, genoeg gezwijmeld. In Heerlen ruist het toch ook? Wat zijn de nadelen volgens Emma? “Ik ben een echte Heerlen-liefhebber moet ik toegeven. Maar één ding dat ik mis zijn gevarieerde kledingwinkels. Ik heb vaak moeite met in Heerlen kleren te vinden die bij mij passen. Winkelen doe ik daarom vaker in andere steden. Verder kan ik voor mij en mijn huidige leefstijl geen nadelen bedenken. Ik kies voor het lawaai en de rumoerigheid. Ik vind de levendige momenten in het centrum juist ook heerlijk.”
Als ze puur naar haar eigen woning kijkt, is er wel enige ruis voor Emma. Het pand is slecht geïsoleerd en zorgt voor bloedhete zomerdagen en ijskoude winternachten. “Met de huidige energieprijzen maak ik me daar wel zorgen om in dit seizoen. Al drijft het me niet weg. Ik ben erg blij met dit appartement op deze plek.”
96
Lievelingsplekken
Emma’s lievelingsplek? “De bank. Die heb ik gekocht van mijn eerste salaris. Het heeft veel moeite gekost om dit huge bankstel naar binnen te krijgen, maar het is het absoluut waard. Ik organiseer graag etentjes voor vrienden en familie en die avonden eindigen altijd in uitbuiken op mijn grote bank. Mijn terras komt op een goede tweede plaats van lievelingsplekken.” Ook de rest van de inhoud en het interieur van haar woning zorgt dat Emma zich thuis voelt. “De helft van wat hier staat komt uit mijn ouderlijk huis. Ik ben heel blij met de platencollectie die ik van mijn vader heb kunnen overnemen. Ook op de poef en stoel uit mijn vaders oude studentenhuis ben ik erg gesteld. Voorlopig blijf ik hier nog graag wonen.”
HEERLEN, BRUIS OF RUIS?
Bruis. Er is altijd iets te doen in Heerlen. Als je ziet hoeveel er aan de stad gewerkt wordt, zal dit alleen nog maar meer worden. Ook alle nieuwe, jonge ondernemers die zich vestigen in Heerlen zie ik graag komen.
97
(B)RUIS in beeld
Wie vormen de bruisende kracht achter (B)RUIS magazine? In dit voorstelrondje maak je kennis met Leonie Kohl (1988), redactielid van (B)RUIS. Ondanks dat ze een local is, kijkt Leonie door een toeristische bril naar Heerlen. Met haar beeldende schrijfkunsten zet ze haar woorden enthousiasmerend, vernieuwend en ook kritisch op papier.
Door Judith Bouwels
Leonies top 3 favoriete plekjes in Heerlen:
1. Bagels & Beans
2. Nederlands Mijnmuseum
3. Begraafplaats Akerstraat (“zó’n mooie begraafplaats, bijna een botanische tuin”)
Leonie (34)
*Opgegroeid in Eygelshoven
*Woont in Heerlen-Centrum
*Runt haar eigen tekstbureau
*Kan uit haar blote hoofd de volledige tijdlijn van Heerlen sinds vóór de middeleeuwen beschrijven
*De natuur maakt haar blij
BRUIS
ruimte voor initiatief en creativiteit, kleinschalig (“Heerlen voelt als een dorp, in de positieve zin van het woord”), boeiendste geschiedenis van alle Nederlandse steden bij elkaar, de plannen die nu liggen (Open Universiteit naar de binnenstad, facelift Royal, gevelrenovaties, etc.)
te weinig groen, leegstand, onverzorgde types in de Sarool
RUIS
Hoe ben je bij (B)RUIS terechtgekomen?
“Sinds 2019 houd ik me bezig met de promotie van Heerlen. Dat doe ik onder andere bij Heerlen Mijn Stad. Toen Zindzi (de oprichtster van (B)RUIS, red.) in contact kwam met mijn collega David Doelen, heeft hij ons aan elkaar voorgesteld. Ik dacht meteen: dit ga ik doen. Ik heb een zwak voor print en in het bijzonder voor tijdschriften, ondanks dat ik veel online doe. Dat de hoofdonderwerpen Heerlen en ondernemerschap zijn, maakte het aanbod om mee te schrijven voor mij helemaal te gek.”
Hoe ben je in Heerlen terechtgekomen?
“Ik kende Heerlen al. Het is ‘de grote stad’ als je opgroeit in Kerkrade. Tot mijn achttiende kwam ik er vaak. Vooral om kleren te kopen met mijn moeder en zus. Daarna ben ik gaan studeren in Wageningen en kwam ik in 2015 terug. Ik ging werken als tekstschrijver in de Creative Corridor. Een klant tipte mij op een mooi appartement in de binnenstad, waar ik sinds 2018 woon.”
Je vertelt met veel passie over Heerlen. Hoe is jouw connectie met Heerlen ontstaan?
“Heerlen kende ik uit de jaren negentig. Toen ik in 2015 terug kwam, was ik in shock. De stad was op een positieve manier veranderd. Er waren zoveel nieuwe, leuke plekken. Vroeger hadden we een vast rondje: parkeren achter het station, onder die beruchte tunnel door, Saroleastraat, Promenade, ’t Loon en dan weer naar huis. Nu waren er ineens de Vijf Pleintjes, het uitzicht vanuit het Glaspaleis en de street art. Ik ontdekte alle hoeken en gaten van de stad. Er gebeurde superveel en ik vond het allemaal inspirerend. Ik heb uren door de stad gestruind, wat me op het idee bracht om een toeristische plattegrond van Heerlen te maken, in samenwerking met Aline Ploeg. Ook beheerde ik een tijd het Instagram account Hidden Heerlen, met foto’s van mooie, verborgen plekken. Meer mensen moesten weten wat Heerlen te bieden had (en nog steeds heeft).”
Wat doe je naast (B)RUIS?
“Ik werk onder andere voor het Nederlands Mijnmuseum, Heerlen Mijn Stad en Visit Zuid-Limburg. In mijn vrije tijd reis en wandel ik graag. Tussendoor heb ik steeds weer een nieuwe, kortstondige hobby: koken, kleding naaien, lezen, vogels spotten, op pad met mijn metaaldetector, altijd iets anders, maar nooit voor lang. Wandelen is mijn grote, blijvende hobby. Met name van langeafstandswandelingen word ik rustig en die geven me voldoening.”
Wat zou jij in Heerlen graag nog zien gebeuren?
“Dat er een supercoole, nieuwe plattegrond komt van de stad. De plattegrond die Aline en ik in 2019 hebben gemaakt, is inmiddels verouderd. Ik hoop op een moderne, mooi geïllustreerde plattegrond waarmee mensen verrassende plekken kunnen bezoeken. Daarnaast zou ik graag vergroening, serieuze vergroening, in de stad willen zien. Niet zo’n compromis als het nieuwe Van Grunsvenplein. Ik weet niet wat dat is, maar vergroening is het niet. Ook heb ik ooit eens gelezen dat er sporen van onderaardse structuren (gangen) gevonden zijn onder Landsfort Herle. Ik zou het leuk vinden als men dat onderzoekt. Als je die opent samen met de Schelmentoren, krijgt Heerlen een soort ondergrondse attractie, die perfect aansluit op het toeristische verhaal van de tijdlijnen.”
Hoe zie jij Heerlen over tien jaar?
“Ik denk oprécht dat Heerlen onherkenbaar zal zijn na het uitvoeren van de plannen die er nu liggen. Ik denk dat de gemeente te clean wordt. Dat het te opgeschoond zal zijn, omdat we het te netjes willen maken. Het zal een mooie, schone stad zijn, met opgeknapte gevels, maar zonder ruwe randjes. Het zal daarmee niet het Heerlen zijn dat ik ken, maar Heerlen is de stad die de meeste verandering heeft ondergaan dan welke stad dan ook in Nederland, dus het hoort erbij.”
101
HET FAALVE
CARLOS & JACCO
Jacco
RHAAL VAN
*Ex-partners in zaken en de liefde
*Geboren en getogen Heerlenaren
*Faalden met Happy Food
*Carlos “zou het zo weer doen”
*Jacco kijkt dankbaar terug op leerzaam ondernemersavontuur
In deze rubriek spreken we Heerlense ondernemers, die hun project, winkel of initiatief ondanks alle investeringen, plannen en goede wil niet hebben kunnen laten slagen. Waar ging het mis? En wat zijn de geleerde lessen?
Carlos
Door Leonie Kohl
“Gaan jullie weer beginnen?”, klinkt het in het korte moment dat we foto’s maken van Carlos Gubbels en Jacco Schmitt in de Honigmannstraat. Happy Food zit nog (vers?) in het geheugen van de Heerlenaar. De zaak liep vooruit op de tijd, want van blurring hadden we toen nog niet gehoord. Bij Happy Food kreeg je verse groenten van allerlei soorten kwaliteit, lekkers uit het vuistje en je lunchte er in het horecagedeelte, binnen of buiten.
Horecaervaring nam Carlos mee uit De Eetwinkel van Carlos & Thorsten, maar de relatie met Thorsten eindigde samen met de zaak. Carlos komt uit een rasechte Heerlense ondernemersfamilie, die al sinds de oorlog met groente en fruit op de markt in Heerlen stond. Die markt was Carlos een beetje beu. “Het zijn extreem lange dagen: tussen drie en vier in de ochtend gaat de wekker en je bent pas laat klaar. In de winter bevries je zowat. Ik ontmoette iemand uit de horeca en we besloten in 2015 samen ‘De eetwinkel van Carlos & Thorsten’ te openen. Dat vormt de voorgeschiedenis van Happy Food.”
In de doorstart zonder zijn partner kon Carlos helemaal zijn eigen ding doen. “Happy Food zat al vanaf het begin in mijn hoofd. Het moest een combinatie worden van de markt en een restaurant. Mijn familie hielp in de zaak. Ik gooide het vlees van de kaart, die werd vegetarisch en deels vegan. Ik volgde alle eettrends en voerde die door in de zaak. Ik bakte al een hele tijd gezonde taarten, die kon ik nu verkopen. De winkel was een verlengde van mezelf: de producten, de inrichting, het contact met de klanten. Ik was helemaal niet zakelijk, maar wel betrokken. De klanten voelden die gemoedelijke sfeer.”
Happy Food maakte naam met verse smoothies om mee te nemen en een lekkere lunch in de meest verborgen stadstuin van Heerlen. Een groentewinkel annex horecazaak, toen superhip en gewaagd. Begin 2017 veranderde De Eetwinkel van Carlos & Thorsten aan de Honigmannstraat 43 in Happy Food. Samen met Jacco heeft Carlos de zaak een tijd lang gedraaid, maar eind 2019 sloten de deuren.
104
(B)RUIS neemt je mee in het ondernemersverhaal van de twee heren vol waardevolle levenslessen en mooie herinneringen.
105
Vonk
Niet lang daarna was er een jongen die wel heel vaak een smoothie kwam halen… Jacco werkte destijds bij Boekhandel Bij ‘t Raethuys en de vonk tussen de twee sloeg over. Jacco: “Ik was eigenlijk een beetje klaar met het werk in de boekhandel. Toen ben ik vrij snel in de zaak begonnen. Ik ben iemand van de cijfers, Carlos was meer de creatieve. Ik stond in de winkel, maar ik dook ook al vrij snel in de boekhouding. Dat bleek nodig, want die zag er niet goed uit. Achteraf gezien hadden we een slechte boekhouder. Hij was vergeten het pensioen van de werknemers af te houden, waardoor we een stevige aanslag kregen. Het was altijd heel druk in de zaak en vooral rond lunchtijd stonden de rijen soms tot buiten voor onze smoothies, maar toch ging het in de boeken heel slecht. De marges klopten niet en het roer moest om.”
Carlos: “Avonden hebben we gebakkeleid: wat gaan we doen? We lieten al het personeel los, wat extra pijnlijk was, want mijn zus werkte ook in de zaak. In het begin wilde ik iedere klant bedienen, maar Jacco zag in de cijfers wat goed liep en wat niet. Als een bepaalde taart goed verkocht, vond ik ‘m inmiddels weer saai om te maken. Met het commerciële inzicht van Jacco hebben we het tij weten te keren. Zo gingen we wat betreft verse groenten en fruit niet meer iedereen bedienen, maar alleen het hogere segment, dat je niet in de supermarkt krijgt. Ook werd de menukaart beperkter en overzichtelijker.” Jacco vult aan: “Het frappante was dat het rustiger werd, maar het zakelijk beter ging. Mensen vroegen of het nog wel goed ging, maar juist dat was een goede tijd.”
106
Stuur een mail naar info@bruismagazine.nl.
Heb jij een goed faalverhaal en wil je het - samen met jouw leermomenten - aan (B)RUIS kwijt?
Veranderende stad
In 2019 begon het einde van de zaak zich aan te dienen, een combinatie van factoren. “We hadden de zaak nu beter staan dan ooit”, vertelt Jacco. “Maar er speelden een aantal zaken. Dat het stadskantoor verhuisde naar de Putgraaf heeft ons geen goed gedaan. Dat merkten we meteen: de kantoormedewerkers die we bijna dagelijks in hun pauze zagen, kwamen vanwege de afstand niet meer. De loop in de stad veranderde doordat meer bedrijven verhuisden. Het fluctueerde heel erg qua aanloop. Daarnaast was het gewoon heel veel werken en was je 24 uur per dag samen, het stopte nooit. Dat legde zo’n druk op mezelf en de relatie dat die laatste uiteindelijk stukliep.”
Carlos was het vele werken vanuit zijn familie gewend. “Vakanties zijn bijvoorbeeld heel lastig. Je moet altijd daar zijn, lachen, bezig zijn met de klanten, maar ik vond dat leuk en had het ervoor over. Ik zou het zo weer doen, maar destijds was het risico om door te gaan te groot. De druppel was dat we ons huurcontract moesten verlengen voor vijf jaar. Het was te onzeker. Nu ook de relatie ten einde liep, leek stoppen de beste optie. Ook kreeg ik een geweldige kans om te ondernemen binnen een coöperatie in Maastricht. Die kans heb ik gegrepen.”
Geleerde lessen
Jacco en Carlos zijn allebei hun eigen pad gevolgd, maar zitten wel samen voor dit interview. “Als je me direct na de sluiting van Happy Food had gevraagd om erover te vertellen, had ik het niet gedaan,” vertelt Jacco. Hij doet nu een opleiding tot apothekersassistent. Carlos zette zijn ondernemersdroom voort binnen coöperatie De Gedeelde Weelde in Maastricht. “Als ik nu terugkijk op Happy Food, waren er beginnersfouten gemaakt. Ik deed alles op gevoel, maar je moet de kosten-batenanalyse goed in de gaten houden. Ook kun je je beter richten op een smallere doelgroep dan iedereen willen bedienen, maar zoals gezegd: ik zou het zo weer doen!” Jacco zegt hierover: “Achteraf was het levensvatbaarder geweest als we alleen horeca gedaan hadden en een goede boekhouder is dus heel belangrijk. Persoonlijk miste voor mij de juiste werk-privébalans, maar ik kijk er positief op terug. Door Carlos heb ik de kans gekregen dit mee te maken. Dat had ik anders nooit gedaan. Ik ben in het diepe gesprongen, er was geen tijd om lang na te denken over alles.” Carlos vat het samen: “Deze ervaring heeft ons beiden gevormd tot wie we nu zijn.”
107
DE DAUTS: EEN
VOOR CREATIEF
In de Dautzenbergstraat, naast café ’t Brandje, broeden achter een rode voorgevel jonge ondernemers op een plek waar bezoekers van alles tegen kunnen gaan komen. Een plaats van kruisbestuiving en uitwisseling waar men staat voor een rooskleurige toekomst. We spreken in de oude
Dinja
Angie
EEN BROEDPLEK
ONDERNEMEN
bakkerij af met Anne van Dun waar ze vertelt over dit initiatief - gedoopt tot De Dauts, de toekomst van Heerlen en haar eigen onderneming. De ruimte ademt creativiteit.
We zitten in de keramiekwerkplaats van Anne die vertelt over het ontstaan van De Dauts. Door
CREATIEF
Anne
Jop Delheij
Gemma
(aan het woord)
Vruchtbare bodem in Heerlen
“Angie Pieters van FLY Conceptstore deed een oproep aan creatieve ondernemers om een ruimte te delen waar kruisbestuiving plaatsvindt. Om zo een locatie te creëren waar mensen veel verschillende dingen kunnen doen zoals workshops volgen, eten, winkelen en om elkaar te versterken in het ondernemerschap”, vertelt Anne. Toen Anne hoorde dat ze een plek in De Dauts zou krijgen, reed ze direct naar de bouwmarkt om verf te kopen voor de muren, ook al had ze nog geen contract getekend. Enthousiasme genoeg dus. “Als je op een gegeven moment het initiatief neemt, gewoon doorpakt en de mensen erbij betrekt, gaat het ineens heel snel.” En zo geschiedde.
In het pand zijn vier ondernemers gevestigd. Anne keramiekt onder de naam Tengelwerk, Gemma Richterich maakt glas in lood onder de naam De Laatste Loodjes, Dinja Paters zet dreadlocks als DP Dreadlocks en Angie Pieters zal vintage meubels en kleding verkopen (FLY Loves Vintage). Dat kunnen er altijd nog meer worden impliceert Anne: “De invulling van het pand is nog in ontwikkeling en staat niet vast. We hopen dat ook zo te houden.” Er wordt waarde gehecht aan experiment en invulling van buitenaf. Het lijkt bij uitstek een Heerlens initiatief. “Niet voor niets kiezen wij voor Heerlen, we willen niet alleen een geslaagde onderneming neerzetten, maar ook Heerlen op de kaart zetten.”
110
De winkelruimte van Angie
De ruimte die nog op zoek is naar een creatieveling
De atelierruimte van Anne en Gemma
“Ik voel super erg dat het hier nog moet gebeuren”, gaat Anne verder. “Ik had ook de kans gekregen om in het Sphinxkwartier in Maastricht een ruimte te huren voor bijna dezelfde prijs. Toen heb ik heel bewust voor Heerlen gekozen. Ik weet dat ik in Maastricht meer verkoop dan in Heerlen, maar daar gaat het niet om. Het gaat ook om bijdragen aan de stad, en dat vind ik heel cool. In Maastricht lijkt alles al helemaal geregeld.” Bij de ontwikkeling van de stad Heerlen, waar nog veel aan bij te dragen is volgens Anne, ziet ze een belangrijke rol voor de jeugd weggelegd. “Ik vind het leuk om te zien dat de jeugd hier heel bewust is. Ze willen een beweging creëren, daar wil ik bij zijn. Heerlen hoeft geen grote stad te worden en mag gewoon zichzelf blijven en daarin ontwikkelen met jonge mensen, dat vind ik superbelangrijk. Ik denk dat we in Heerlen heel veel kansen krijgen omdat we nog uitzoeken wat we willen met onze identiteit en met onze mensen en hoe we dat gaan doen.”
112
Gemma aan het werk
Dinja aan het werk in haar werkruimte
Denk je dat Heerlen een geschikte stad is voor meer van dit soort initiatieven? “Ja, ik denk het wel. Ik denk dat het nog iets vrijer mag. In de Oranje Nassaustraat zie je dat FLY en Kakauw elkaar versterken. Die kruisbestuiving trekt aan en met een klein groepje mensen kun je al veel doen. Dat idee van samenwerking en elkaar als onderneming versterken, in plaats van elkaar zien als concurrentie, dat is wat we ook in De Dauts willen creëren. Het gaat veel verder dan ondernemen om geld te verdienen.” Als voetnoot plaatst ze daarbij: “Voor mij zit er ook een stukje kunst in, want Heerlen is voor mij ook kunst.” Dat steekt erg af tegen een kapitalistisch winstoogmerk: “Ik denk dat we van het principe af moeten dat we allemaal veel geld moeten verdienen om gelukkig te zijn. We hebben maar een beperkte oppervlakte aan ruimte in Nederland, diekunnen we beter delen en van het idee af dat alles ‘van mij’ moet zijn.”
Dragen jullie je al gezamenlijk uit? Anne: “Nog niet, maar ik denk dat dat nog komt. Omdat er zoveel individuele vrijheid is, duurt het nog best lang voordat we überhaupt starten omdat iedereen in zijn eigen fase zit. Ik heb nu veel tijd om dingen aan te pakken, maar niet iedereen heeft dat. Daarom hebben we geen startdatum. Je kunt niet de tijd en energie van vijf mensen gelijkzetten.”
Wel staat de naam, heel belangrijk, al vast: De Dauts. Het wordt met een s geschreven omdat het in het Schots de betekenis heeft van ‘liefkozing’ en ‘streling’.
115
Keramiek
Ondertussen gaan de ondernemers gewoon verder met hun ding doen en zal De Dauts gaandeweg steeds meer vorm krijgen. Anne keramiekt in de tussentijd verder. Ze laat trots zorgvuldig geproduceerde mokken zien waar ‘tuup’ op staat. Die mokken produceren kost meer werk dan men zou verwachten. Los van het vormgeven en maken van de objecten moeten ze een dag in de oven en een dag afkoelen voordat ze überhaupt geglazuurd kunnen worden. Daarmee brengt Anne dus ook een stukje ambacht naar Heerlen-Centrum.
Haar objecten zijn onmiskenbaar Heerlens, Parkstads en Limburgs tegelijk: ze gebruikt lokale klei om haar objecten te maken. In haar werken zit een tweesplitsing tussen gebruiksvoorwerpen en vrouwelijke lichaamsdelen. Zo laat ze wierookhouders in de vorm van vulva’s zien. “Het is leuk om het gesprek over dingen te openen, als hier een moeder en een kind binnenkomen en een gesprek hebben gehad naar aanleiding van mijn ontwerpen ben ik al superblij.” Met haar eigen keramiekoven blijft ze in de oude bakkerij onvermoeid doorbakken, maar daar blijft het niet bij. “Ik wil graag workshops opzetten. Met een hapje en een drankje gezellig bezig zijn.”
Afsluitend wordt ook een andere rol van De Dauts duidelijk. Anne vertelt: “Dit is de eerste keer in mijn leven dat ik echt iets doe wat ik leuk vind. Dit is dus niet alleen een zoektocht naar de identiteit van Heerlen, maar ook naar die van mij.”
Annes keramiek
Anne aan het werk 117
ondernemersfonds heerlen
Het Ondernemersfonds Heerlen ondersteunt lokale ondernemers en organisaties bij het uitvoeren van inspirerende initiatieven die Heerlen meer aantrekkingskracht geven. Zo steunt het Ondernemersfonds ook (B)RUIS magazine. Om een paar van deze inspirerende initiatieven in het zonnetje te zetten: hieronder lees je over het Zomer Maan Fest, Velocity Limburg en de vergroening en verduurzaming van winkelcentrum Heerlerheide.
Zomer Maan Fest
Bij het Zomer Maan Fest maken bezoekers niet alleen kennis met de lekkerste vegan producten uit de regio, maar ook met de ondernemers achter deze producten en het iconische Maankwartier dat het prachtige decor vormt voor dit festival. Aline Ploeg en José Bouwels toveren jaarlijks het Maanplein om tot een smaakvol festivalterrein. Drie dagen kunnen bezoekers hier genieten van plantaardig eten én swingen op muziek van dj’s en bands uit Heerlen. De ondernemers slaan de handen ineen om veganisme onder de aandacht te brengen en hopen mensen enthousiast te krijgen voor veganistisch eten. Door op deze manier veganisme laagdrempeliger en toegankelijker te maken voor een groot publiek levert dit festival een positieve bijdrage aan dierenwelzijn, problematieken rondom voedselverdeling en het milieu, maar biedt het ook nieuwe kansen voor nieuw ondernemerschap.
samen maken we
Heerlen BRUISEND
Foto door LauraBus
Velocity-deelstations in Heerlen
Je hoort het steeds vaker: sharing is caring. En dat geldt zeker voor Velocity; een duurzaam, makkelijk, gezond én betaalbaar vervoersaanbod, waarmee je elektrische fietsen kunt delen. Voor zover bekend gaat het om het eerste elektrische en internationale fietsdeelsysteem. En dat is best bijzonder. Je pendelt in Parkstad én zelfs richting Aken en omgeving. Velocity ging afgelopen mei van start met verschillende deelstations. In Heerlen vind je de E-bikes in de Akerstraat tegenover de fietsenstalling, bij OV-knooppunten en grote instellingen zoals het Zuyderland ziekenhuis, de Brightlands Smart Services Campus en Hogeschool Zuyd. En inmiddels kunnen ook de werknemers en bezoekers van onze bedrijventerreinen gebruik maken van de Velocity E-bikes. Ondernemersverenigingen realiseerden recentelijk met steun van Ondernemersfonds Heerlen vijf nieuwe deelstations op de bedrijventerreinen Emma, Trilandis, De Koumen, C-mill en de Beitel. De wens is om in de toekomst het E-bike-deelsysteem nog verder uit te breiden in en om Parkstad Limburg.
Vergroening en verduurzaming van winkelcentrum
Ondernemers in winkelcentrum Heerlerheide werken binnen vereniging BIZ Heerlerheide al jaren samen om een aantrekkelijk aanbod van winkels, horeca, dienstverlening en cultuur te bieden aan inwoners van Heerlerheide en omgeving. Zo organiseren ze bezoekersactiviteiten en klantenacties. Maar ook wordt er aandacht besteed aan de aankleding van het winkelcentrum. In de winterse feestdagenperiode hangt er mooie kerstverlichting en in zomerperiode sieren de hanging baskets met zomerbloeiers de winkelstraten en pleinen. In de herfstvakantie van 2022 sloegen ondernemers, vrijwilligers en buurtbewoners de handen ineen en wipten met toestemming van de gemeente 2.500 stoeptegels uit de grond om er bloem-, bollen- en plantperken voor in de plaats te brengen, plus een heus bijen- en insectenhotel. Op die manier brengen de ondernemers niet alleen kleur in het centrum, maar leveren ze ook bijdrage aan een betere luchtkwaliteit, meer biodiversiteit, hemelwateropslag en een beter klimaat. Diverse instanties waaronder Ondernemersfonds Heerlen ondersteunen het project dat op initiatief van ondernemers tot stand kwam.
wij zijn er voor jou en voor de stad
www.ondernemersfondsheerlen.nl
Heerlerheide FotodoorNienk e Sand e r s
* Ben jij ondernemer leuk initiatief? Mail naar: zine.nl en wie weet sta editie van (B)RUIS magazine. benieuwd naar jullie tips, feedback, opmerkingen naar: info@bruismagazine.nl Instagram: @bruismagazine een leuk idee voor Heerlen nemersklimaat versterkt?
ondernemersfondsheerlen.nl
ondernemer en vind je dit een naar: info@bruismagasta jij in de volgende magazine. * Wij zijn erg reactie. Voor vragen, opmerkingen en info, mail info@bruismagazine.nl * Volg ons op @bruismagazine * Heb je zelf Heerlen dat het onderversterkt? Mail naar info@ ondernemersfondsheerlen.nl
JOUW (B)RUISENDE BOODSCHAP HIER? Adverteer ook in hét magazine van Heerlen. Mail naar info@bruismagazine.nl
Mogelijk gemaakt door: Het Ondernemersfonds Heerlen & Team (B)RUIS
Met dank aan:
Helène Klein
Camiel Simonis
Youri Beckers
Vera Speyken & Gelan Tark
Naud Verboeket
Leonie Collombon
Paul Leufkens
Paul Berden
Appie Eulink, Myra von Berg, Petra Pijls, Marco Peters en Stan & Tamaar Lucassen
Vivian Schepers & Matthijs Alberigs
Marc van den Berg
Sjaak Vinken
Mirjam Bouwels
Rob Pieters
Emma Lempers
Carlos Gubbels & Jacco Schmitt
Anne van Dun
(B)RUIS magazine
Uitgegeven in eigen beheer info@bruismagazine.nl Mogelijk gemaakt door Ondernemersfonds Heerlen
Concept & design: Zindzi Slegers
Fotografie: Jonathan Widdershoven
Redactie: Judith Bouwels, Jop Delheij en Leonie Kohl
Alle rechten voorbehouden.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
ISSN: 2772-705X
© 2022, (B)RUIS magazine