N=1 Wie de opleiding tot cgt'er volgt, bewijst zijn of haar bekwaamheid onder meer met een N=1. In deze rubriek blikt een cgt'er terug op de eigen bekwaamheidsproef.
Anne Kok Functie: Klinisch psycholoog en cognitief gedragstherapeut Werk: Vroege Interventie Psychose-team (VIP-team)*
De stemmen van Shanti Shanti (31) hoort al jaren stemmen. Als ze verward wordt aangetroffen op een station en een zelfmoordpoging doet, volgt een opname. Ze komt bij het VIP-team* in behandeling, maar voelt weinig voor psychologische hulp. Pas na een tweede opname staat Shanti wél open voor therapie.
B
ij de kennismaking met therapeut Anne Kok heeft Shanti een coöperatieve houding. Ze vindt het lastig om haar klachten te specifice ren, maar doet daar wel zichtbaar haar best voor. Over haar verleden wil ze liever niet praten; ze komt om haar huidige problemen op te lossen. De hele dag door krijgt ze opdrachten en commentaar van de stemmen. Waarom overkomt haar dit allemaal? Zullen de stemmen altijd blijven? Ze wil af van haar angst en depressieve klachten en te allen tijde een derde opname voorkomen. Daarnaast heeft ze last van haar overge wicht. Ze vindt zichzelf dik, lui en niet de moeite waard. NEGATIEVE ZELFSCHEMA’S Anne Kok constateert dat bij Shanti sprake is van dreigende stemmen die bevelen geven: imperatieve hallucinaties, die angstgevoelens oproepen. Daarnaast heeft ze last van stemmen die haar uitschelden. Van deze stemmen wordt ze vooral somber. Omdat de stemmen en Shanti’s negatieve zelfbeeld elkaar lijken te beïnvloeden, besluit Anne beide klachten te behandelen door middel van een geïntegreerde gepersonaliseerde behandeling. Daarbij lijkt het zinvol om te kijken naar een mogelijk
22
Jubileummagazine
verband tussen de inhoud van de stemmen en de traumatische ervaringen in het verleden vanwaaruit negatieve zelfschema’s zijn ontstaan. Dit sluit aan bij recent onderzoek naar de route van trauma naar psychotische ervaringen. Bij Shanti speelt mogelijk vooral de problematische relatie met haar moeder een rol. OPSTANDIG Shanti is geboren in Suriname. Haar vader is al sinds haar geboorte uit beeld. Als moeder vanwege haar eigen psychische problemen (ook psychosegevoeligheid) naar Nederland gaat, wordt Shanti in Suriname onder gebracht bij een pleeggezin. Op achtjarige leeftijd verhuist ze naar Nederland, waar ze intrekt bij haar moeder, die inmiddels een nieuwe partner en nog drie kinderen heeft. Shanti is in de war en wordt opstandig. Bij het gezin zijn diverse hulpverleners betrokken, maar de hulp komt niet goed van de grond. Op haar elfde komt Shanti tijdelijk terecht in een opvangtehuis. Het contact met moeder is altijd stroef gebleven, maar met haar halfbroer en halfzusjes kan ze prima opschieten. Zij hebben alle drie ook psychotische klachten.
