VMT food 2 (2017)

Page 9

VOEDINGSMIDDELEN, MANAGEMENT EN TECHNOLOGIE VOOR DE FOODPROFESSIONAL .be
100% DUURZAME CHOCOLADE TEGEN 2025 • 10 VOEDINGSTRENDS • INNOVATIE VOOROP IN SPEERPUNTCLUSTER • ROSANNE HERTZBERGER: LAAT TECHNOLOGEN VRIJUIT SPREKEN WWW.VMTFOOD.BE 2017 | EDITIE 2
‘Van Honsebrouck is brouwerij van de toekomst’

Produceert u babyvoeding of poeders? Tetra Pak biedt u complete oplossingen, vanaf de ontvangst van grondsto en tot en met het afvullen van uw producten. Ons portfolio omvat o.a.: warmtewisselaars, food-processing, indampers, drogers, poedertransport, automation & services. Samen met u ontwerpen we de optimale oplossing voor uw speci eke eisen.

Geïnteresseerd? Neem dan contact met ons op:

+31 30 634 99 99 (NL)

2 467 68 11 (BE)

tpps.benelux@tetrapak.com

Tetra Pak ® , and PROTECTS WHAT’S GOOD are trademarks belonging to the Tetra Pak Group. www.tetrapak.com
+32
www.tetrapak.com ALLEEN HET BESTE IS GOED GENOEG

KLARE KIJK OP CERTIFICATIE

Vertrouwen en innovatie door certificering

■ DNV GL is wereldwijd de vertrouwde certificeringspartner voor organisaties actief in alle domeinen van de samenleving.

■ Een certificaat van DNV GL staat voor integriteit, verbetering, duurzaamheid en innovatie.

■ DNV GL heeft de nodige expertise op het vlak van kwaliteit, veiligheid, milieu, MVO, KMO Portefeuille, NEN-EN 1090, informatiebeveiliging, voedselveiligheid en sectorspecifieke onderwerpen om uw partner in certificering, auditing en training te zijn.

Contacteer ons vrijblijvend voor meer info + 32 3 206 65 30

Auditeren van voedselnormen

ISO 22000, FSSC 22000 Food, FSSC 22000 Packaging, BRC Food, BRC-IoP, BRC S&D, IFS Food, IFS Logistic, IFS Broker, GMP+, RSPO, SEDEX/SMETA.

www.dnvgl.be/food

dnv.certificationbelgium@dnvgl.com

SAFER, SMARTER, GREENER
04 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 INHOUD
10. Drie biertypes op één locatie bij Van Honsebrouck . . . . . . . . . . . . 16. Rosanne Hertzberger: ‘Angst om te praten bij industrie’ . . . . . 14. Rousselot Factory of the Future 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . 32. HighQJuice maakt het verschil
. . . . . . . . . . . . . Foto cover: Van Honsebrouck

Nieuws

Goed voorbeeld

10 Van Honsebrouck is brouwerij van de toekomst

14 Rousselot is Factory of the Future 2017

32 HighQJuice maakt het verschil

34 Watero ensief begint bij de bron

39 Industrie 4.0 centraal op Drinktec

40 Tien prominente voedingstrends

Ingrediënt & Product

16 ‘Industrie hee angst om te praten’

26 Duurzaam door Forever Chocolate

Economie & Bedrijven

21 Innovatie voorop in speerpuntcluster

Wetgeving & Toezicht

29 Is gezond eten voor iedereen anders?

Voedselveiligheid & Kwaliteit

30 e Good & e Ugly studiedagen

De grootste chocoladeproducent stelt een duidelijk voorbeeld voor voedingsbedrijven door resoluut te kiezen voor 100 procent duurzame chocolade tegen 2025. In de eerste plaats dienen voedingsbedrijven te focussen op vier weloverwogen duurzaamheidspijlers. In het geval van de chocoladefabrikant: géén kinderarbeid, minstens 500 duizend cacaotelers uit de armoede halen, een positieve CO2-balans en géén ontbossing en, niet in de laatste plaats, 100 procent duurzame ingrediënten.

Het initiatief is daarnaast toe te juichen vanwege de nauwe betrokkenheid van alle stakeholders, onder wie leveranciers van de verschillende ingrediënten voor de chocolade en de belangrijkste ngo’s. Het is evident dat de duurzaamheidstopics voor de ingrediënten samenhangen met het herkomstland en de leverancier. “We kunnen onze duurzaamheidsdoelstellingen niet alleen bereiken”, benadrukt senior globalmarketingmanager Sustainability bij deze multinational in een interview in deze editie. Om dit streefdoel te realiseren, is samenwerken met de leveranciers uit de verschillende landen essentieel, maar ook het begrijpen van welke duurzaamheidsstandaarden er zijn voor de grondstoffen in de verschillende productketens. Doel is het vinden van werkbare oplossingen voor duurzame chocolade, maar het kan om het even welke voedingsproduct zijn. Welke bedrijven en productketens volgen het voorbeeld?

05 COLUMN
6 Nieuws
6 Column Henk Dejonckheere 43 Ingrediënten 45 Agenda 46 Colofon Technologie & Techniek
Yves De Groote • redactie@vmtfood.be

Unilever ziet groei in duurzame merken

Unilever ziet duidelijk groei en waarde door zijn sustainable living brands. Dit zijn voedingsmerken als Ben & Jerry’s en Hellmans. Zes jaar geleden startte Unilever met het Sustainable Living Plan, waardoor deze merken nu met 50 procent sneller groeien dan zijn overige merken. Meer dan 60 procent van de totale groei van het bedrijf was dit jaar a omstig van de duurzame merken. In het voorgaande jaar was dit 46 procent.

......................................................................................www.unilever.com

Meerlaagse verpakkingen geüpcycled als tafel

Partners van het Virtuous Circle-project slagen erin van meerlaagse verpakkingen nieuwe tafels te produceren voor scholen in Zuid-Afrika. Deze productie moet er voor zorgen dat verpakkingsafval op een goede manier geüpcycled kan worden. Het Virtuous Circle-project deelt zelf futurelife smart food uit aan schoolgaande kinderen in Zuid-Afrika. Deze voeding is voorzien van belangrijke nutriënten voor de ontwikkeling van de kinderen. ...................................................................http://thevirtuouscircle.co.za

Spa Duo dankzij foodpairing

Naast de bestaande reeks bruisende Spa Fruit lanceert Spa onder de naam Spa Duo een vernieuwend gamma niet-bruisende limonades. Deze limonades bevatten 100 procent natuurlijke ingrediënten en zijn laag aan calorieën. Bij de ontwikkeling van drie smaken koos de fabrikant voor foodpairing. Het eerste smaakduo is een fusie van watermeloen en aardbei. Het tweede duet bestaat uit limoen en gember. Nummer drie tenslotte is een combo van appel en dalandan, een sinaasappelsoort met groene schil.

................................................................................................www.spa .be

Nieuw geo-informatieplatform voor aardappelsector

Belspo, VITO, CRA-W en ULG en Belgapom lanceerden het webplatform watchITgrow, een nieuw geo-informatieplatform voor de aardappelsector, inclusief de aardappelindustrie. Doel is de Belgische aardappelproductie met big data beter in te schatten, op een duurzame manier te verhogen en te verbeteren. Door satellietbeelden, dronebeelden, weergegevens, bodemgegevens en oogstvoorspellingsmodellen te combineren, kan de sector via watchITgrow onder meer snel en e ciënt de juiste informatie raadplegen over de percelen. ..................................................................................www.watchitgrow.be

Werknemer van de toekomst

De Fevia Innovatiewedstrijden in april toonden ons de voeding van de toekomst. Opnieuw streden 35 teams voor de prijzen tijdens de tiende wedstrijd van sectorfederatie Fevia. Sterk gemotiveerde jongeren zorgden voor een event met uitstraling en creëerden onze voedingsproducten van morgen. Maar zagen we er ook onze werknemers van morgen?

Interesse in werken met voeding was er zeker. Maar de vraag is of deze jongeren morgen wel aan de slag gaan in de voedingssector. Misschien wil het merendeel eerst nog verder studeren of toch niet per se in de industrie aan het werk.

Bereiken we als industrie wel de juiste jongeren?

Bakkers, bachelors voedingsmiddelentechnologie, buso-jongeren, bio-ingenieurs, leerlingen uit het sociaal-technische; aan diversiteit geen gebrek. Maar vooralsnog bereiken we nog geen TSO-leerlingen. Geen nood. Met de Food@Work Techno Awards krijgen leerlingen Elektromechanische Technieken vanaf 20172018 de kans om samen een technische uitdaging van hun bedrijf aan te pakken. En zo is het voor hen mogelijk hun werkgever van de toekomst te ontmoeten. Maar zijn wedstrijden wel hét middel om jongeren voor te bereiden op een toekomst in de voedingsindustrie?

De formule werkt in ieder geval. Scholen en bedrijven vinden elkaar steeds vaker: jongeren die op de werkvloer komen leren of studenten die een project komen uitwerken voor een bedrijf. Leerkrachten met de vinger aan de pols die je werknemers een technische opleiding komen geven. Het aanbod vanuit de scholen is er. Geen medewerkers vinden en dan maar zeggen dat het aan het onderwijs ligt, is geen optie meer. Bedrijven, het is nu aan jullie. Open die deuren!

06 NIEUWS GASTCOLUMN
Henk Dejonckheere is algemeen directeur van Alimento Groep

omas More Kempen wint Ecotrophelia-prijs

TM’S Food Factory van Thomas More

Kempen University College heeft de Ecotrophelia-prijs gewonnen met Tagliavena, een glutenvrije havermoutpasta.

Andere winnaars van de Fevia Innovatieprijzen waren het Koninklijk Atheneum Zottegem met Kaztaar, een glutenvrij bier, en het Collège des Etoiles uit Haren met zijn product Chocodat, een zoete snack die dadels en amandels verrassend combineert met chocolade. Niet minder dan 35 teams stelden hun ecoinnovatief voedingsproduct voor en kozen opvallend vaak voor voeding die verrassend smaakt en past binnen een trend van gezonde keuzes. Studenten zien daarnaast toekomst in vernieuwende producten die zijn aangepast aan de noden van consumenten met een glutenintolerantie, zo bleek tijdens de prijsuitreiking. De wedstrijden zijn voor studenten uit het secundair en hoger onderwijs. Voorzitter Jean Eylenbosch van Fevia, de federatie voor de voedingsindustrie: “De Belgische voedingsindustrie investeert veel in innovatie en blij groeien. Om dat succesverhaal mogelijk te maken, moeten onze

bedrijven competitief blijven en de juiste geschoolde medewerkers kunnen aantrekken. De Fevia Innovatiewedstrijden zijn de ideale gelegenheid om jongeren zelf te laten voelen welke toekomstperspectieven de voedingsindustrie hen kan bieden. Het is dan ook een zeer positief signaal dat

er ieder jaar meer teams deelnemen en dat de producten die de teams voorstellen morgen misschien in de winkel liggen.”

.........................................www.feviatrophies.be

Onderzoek brengt niveau dierenwelzijn in kaart

De Federatie van het Belgisch Vlees (Febev) en de KU Leuven zijn het internationale onderzoeksproject Respectful Life gestart.

Dit project moet het dierenwelzijnsniveau in de paardenvleessector in kaart brengen en de transparantie doorheen de volledige internationale keten waarborgen. Onderdeel van het project is de identi catie van objectieve en veri eerbare parameters op vlak van dierenwelzijn.

De onderzoekers van de KU Leuven krijgen hiertoe volledige toegang tot de faciliteiten van de projectleden, met name bedrijven uit de paardenvleessector in Europa en Zuid- en Noord-Amerika.

Het onderzoek verloopt volgens de eisen van de KU Leuven en de methodologie houdt rekening met landeigen parameters zoals klimaat, seizoen, beschuttingsmogelijkheden, transportduur en -methode. Inmiddels inspireerde het pionierswerk ook andere vleessectoren.

.....................................www.respectfullife.com

NIEUWS MEER NIEUWS OP WWW.VMTFOOD.BE VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2
07

Colruyt Group test samenwerking met aardappeltelers

Negen Belgische telers hebben in nauwe samenwerking met Colruyt aardappelen aangeplant. Het gaat om aanplanting voor een totale bruto-oogst van 5.000 ton.

Bij dit proefproject worden de aardappelen vanaf september dit jaar in 78 Colruyt-winkels aan de klant aangeboden onder onder twee referenties van de huismerken van Colruyt.

Volgens Colruyt zijn de telers enthousiast. “We zijn aangenaam verrast door het enthousiasme waarmee de telers met ons in dit pilootproject wilden stappen”, zegt Rony Neu ens, afdelingschef Aankoop groenten van Colruyt Group.

“Samen hebben we het engagement aangegaan voor een nog stabielere kwaliteit van de aardappelen in de versmarkt en het verhogen van de duurzaamheid in teelt en transport. Tot slot streven we naar een verlenging van het Belgische seizoen in het voorjaar, zodat we de import van aardappelen kunnen verminderen.”

Ingenieurs erkend als ingénieurs diplômés

De erkenning van de Vlaamse ingenieurs als ingénieurs diplômés in Frankrijk is niet alleen een bevestiging van de kwaliteit van de academisch opleidingen. Voor de Franse arbeidsmarkt is de titel een noodzakelijke voorwaarde. De titel van ingenieur is in Frankrijk niet beschermd. In Frankrijk beoordeelt de Commission des Titres d’Ingénieur (CTI) al sinds 1934 de kwaliteit van de ingenieursscholen en inmiddels is CTI ook wereldwijd actief. Binnen het domein van ingenieurs-opleidingen hee dit autonome instituut dan ook heel wat aanzien en geldt een CTI-erkenning als internationaal kwaliteitskeurmerk.

.............................................................................www.cti-commission.fr

Beslissingsbevoegdheid voor onverdoofd slachten versnipperd

Doordat de Europese wetgeving de beslissingsbevoegdheid voor onverdoofd slachten bij de regio’s legt, kent België vanaf 2019 waarschijnlijk drie regelingen voor deze materie. In Vlaanderen geldt vanaf 1 januari in dat jaar een totaalverbod op onverdoofd slachten. Vanaf die datum wordt elektronarcose gebruikt voor schapen en kleine herkauwers, en post cut stunning (verdoven onmiddellijk na het kelen) voor runderen. Deze laatste techniek is een overgangsmaatregel.

Hangcultuurmosselen vinden gretig aftrek

Op 23 mei zijn in Zeeland de eerste hangcultuurmosselen van dit seizoen geoogst. Deze aan touwen in het water gekweekte mosselen dienen zich altijd vier tot zes weken eerder aan dan de mosselen van de bodemcultuur. De Zeeuwse hangcultuurmosselen zijn een nicheproduct dat gretig a rek vindt in België en in de Nederlandse restaurants. Bodemcultuurmosselen worden al 150 jaar in Zeeland gekweekt, maar dit kweken aan touwen is voor Nederland relatief nieuw. De productie bedraagt ongeveer vijf procent van het totale Nederlandse mosselaanbod.

08 NIEUWS MEER NIEUWS OP WWW.VMTFOOD.BE VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2
be
............................................................................................www.febev
................................................................................www.mosselbureau.nl
............................................................www.colruytgroup.be

Puratos neemt Diamant over

Puratos heeft de Oostenrijkse bakkerij-ingrediëntenproducent Diamant overgenomen van de Werhahn Groep. Het bedrijf is onder eigen merknaam of private label ook sterk aanwezig in Polen, Tsjechië en Centraal- en Oost-Europa via distributeurs en partners.

Servaco Food Control

Stefan Coghe is sinds 1 maart de algemeen directeur van Servaco Food Control in Wetteren, een laboratorium voor microbiologische en chemische analyses van voedingswaren, dierenvoeder, dierlijk afval en water. Coghe stond iets meer dan tien jaar terug mee aan de wieg van innovatieplatform Flanders’ FOOD, dat intussen een speerpuntcluster is.

www.servaco.be

Mondelēz International

“De overname van Diamant zal ons helpen om onze aanwezigheid op de Oostenrijkse markt te vergroten en onze toch al sterke positie in Centraal- en Oost-Europa te versterken”, gee Puratos-ceo Daniel Malcorps aan. “Een ervaren team, een solide productie-eenheid in Oostenrijk en de lange aanwezigheid op de markt maakt verdere groei in deze regio en de rest van Midden- en Oost-Europa mogelijk.” Diamant biedt werk aan meer dan 150 mensen.

......................................................................................www.puratos.com

2016 voor Fevia jaar met twee gezichten

Fevia viert dit jaar zijn tachtigste verjaardag en kijkt in zijn Jaarverslag 2016 terug op een jaar met twee gezichten: succesvolle samenwerkingen maar ook de bedreiging van het toenemend protectionisme.

Enerzijds zorgden succesvolle samenwerkingen zoals het convenant Evenwichtige Voeding met minister van Volksgezondheid Maggie De Block ervoor dat de sector voor duurzame groei kan blijven gaan. Maar anderzijds staat diezelfde groei onder druk door het toenemende protectionisme. Fevia dringt er bij de autoriteiten dan ook op aan om de competitiviteit van bedrijven te versterken. Het jaarverslag 2016 staat online.

..............................................................................................www.fevia.be

Jan Willem Balk is begin mei benoemd tot managing director in de Benelux bij Mondelēz International. Hij volgt MariePascale Sire op, die een nieuwe rol zal vervullen binnen het West-Europese directieteam. Balk heeft de afgelopen 25 jaar meerdere leidinggevende functies vervuld in de levensmiddelenindustrie. In 2012 was hij verantwoordelijke voor de commerciële integratie van Kraft Foods, LU en Cadbury. Daarvoor werkte hij onder meer bij Douwe Egberts en LU General Biscuits.

www.mondelezinternational.be

KU Leuven

Marc Hendrickx, gewoon hoogleraar Faculteit Bio- ingenieurswetenschappen, Centrum voor Levensmiddelen- en Microbiële Technologie, KU Leuven, is fellow van de International Union of Food Science and Technology (IUFoST). Deze wereldwijde wetenschappelijke organisatie voor voedselwetenschap en technologie, telt meer dan 300.000 leden uit meer dan 75 landen.

www.kuleuven.be

09 PERSONALIA

Drie biertypes op één locatie

010 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 TECHNOLOGIE & TECHNIEK
‘Van Honsebrouck brouwerij van de toekomst’
REPORTAGE Foto’s: Van Honsebrouck

De nieuwbouw Van Honsebrouck integreert drie brouwerijen: voor bieren van hoge, gemengde en spontane gisting. “De flexibiliteit, aandacht voor ecologie, nieuwe technologieën en automatisering maken van de vestiging de brouwerij van de toekomst”, zegt operationeel directeur Alex De Smet.

“Een unieke gelegenheid om bij het ontwerp vanaf een wit blad te beginnen”, zegt operationeel directeur Alex De Smet over de nieuwe brouwerij Van Honsebrouck in Izegem. Al ruim een jaar is die vijf dagen per week operationeel. De brouwingenieur is vanaf het begin bij het project betrokken, aanvankelijk als externe

consultant. “Het neerzetten van een compleet nieuw gebouw biedt ons de gewenste mogelijkheden voor uitbreiding en de optimalisatie van alle processen voor productie en logistiek.”

Hij legt uit dat brouwers tegen de grenzen van de mogelijkheden aanlopen door het succes van Belgische bieren en de organische productiegroei. “Bij Van Honsebrouck was dit niet anders.”

In 1900 startte de brouwerij in een kleine hoeve in Ingelmunster, waar de anderhalve hectare werd volgebouwd. De productiecapaciteit bedroeg 100 duizend hectoliter, ofwel drie brouwsels van 200 hectoliter per dag. Met uitzondering van het pilsener type brouwt Van Honsebrouck bieren van hoge, gemengde en spontane gisting. Het bekendst zijn de Kasteelbieren, St. Louis geuze, kriek en framboisebieren, en Bacchus, een Vlaams roodbruin bier dat erkend is als West-Vlaams Streekproduct.

Ontmoetingsplaats

Het initiatief voor de nieuwbouw, op een terrein van 7,5 hectare in Izegem, kwam zeven jaar geleden van de huidige zaakvoeder Xavier Van Honsebrouck, inmiddels de vijfde generatie in het familiebedrijf. “Zijn ambitie was niet alleen meer dan een verdubbeling van de capaciteit – 250 duizend hectoliter – en de bouw van de brouwerij van de toekomst”, blikt De Smet terug op de investering

Bottellijn

van 40 miljoen. “Hij wilde van deze locatie ook een ontmoetingsplaats maken voor iedereen.” De brouwerij beschikt daarom over een smaakvolle brasserie en een aantal zalen voor events. De brouwerij zelf is vijf dagen per week tussen bepaalde uren ’s morgens en ’s middags open voor bezoek. Via een headset krijgen bezoekers informatie van een gids. Beelden zijn te zien op videoschermen in de brouwerij en bottelarij.

Diverse opportuniteiten

“Het enige dat bij ontwerp van de brouwerij gevrijwaard moest blijven, waren de recepturen van de verschillende bieren”, merkt

Het ontwerp en de realisatie van de gisting-, de lagering- en de filtratieprocessen in de nieuwe brouwerij is tot stand gekomen door intense samenwerking tussen de ingenieurs van leverancier Krones en Van Honsebrouck. Dit hield tevens in dat, naast het merendeel van gistings- en lagertanks, ook de uit 2008 daterende bottellijn van Krones meeverhuisde naar de nieuwe brouwerij. De beschikbare ruimte van de bottelarij verdrievoudigde tot 2.000 vierkante meter. De capaciteit bedraagt 20 duizend flessen per uur. Voor het vullen van de flessen koos Van Honsebrouck voor de Sensometic VP-VI in combinatie met een Solomatic-etiketeersysteem en een Linatronic-flesseninspectiesysteem. Flessen worden gewassen in een Lavatec E2-installatie.

011
‘Een van de ambities was verdubbeling van capaciteit’
Kasteel Rouge is een van de bekende bieren van Van Honsebrouck.

De Smet op. “We wilden hoogstens de houdbaarheid verlengen en de smaakstabiliteit verder verbeteren. Hierin zijn we geslaagd door de modernste technologieën te gebruiken.” Opportuniteiten werden ook gevonden op het vlak van lay-out en logistiek, exibiliteit, ecologie, techniek, reiniging, hygiëne en automatisering, somt De Smet op. Het brouw- en bottelproces van de drie biertypes in combinatie met de toegankelijkheid voor het publiek vormde een extra uitdaging bij het ontwerp. “De plannen voor de lay-out zijn verschillende malen hertekend”, herinnert De Smet zich als projectleider.

Lay-out en logistiek

De operationeel directeur legt uit dat onder meer alle grondsto en, essen, etiketten, doppen en chemicalieën meer aan één zijde van de brouwerij worden aangeleverd. De opslag is centraal. Zo is er één magazijn voor de opslag en dosering van reinigingsmiddelen in de juiste reinigingstank. “Totaal zijn er zo zestien”, zegt De Smet. De utiliteitsvoorzieningen voor stoom en warm water en perslucht zijn eveneens gegroepeerd. Aan de andere kant van het pand verlaten de reststromen het gebouw als draf, uitgewerkt gist en verpakkingsafval en ander afval. De product ow in de brouwerij is zo

logisch mogelijk en gaat in één richting van de brouwzaal naar de bottelarij. In de brouwzaal mengt de brouwer de verschillende ingrediënten – water, verschillende mout- en hopsoorten. De wort gaat vervolgens van de brouwzaal naar circa zeventig gist- en lagertanks in de vijf kelders. Van hieruit gaat het bier na verloop van tijd naar de bottelarij (zie kader) en de vatenvulinstallatie.

Centraal leidingennetwerk

Het centraal zo goed als volledig geautomatiseerd 12 kilometer lang leidingennetwerk met kleppen stuurt het logistieke proces aan. De Smet merkt op dat de productie van de bieren van hoge, gemengde en spontane vanaf het koken van de wort strikt gescheiden is door aparte leidingen te gebruiken. Van kruisbesmetting kan geen sprake zijn. Hetzelfde principe geldt voor het complete CIP-reinigings-systeem, dat net als de utiliteitsvoorzieningen – water, stoom, perslucht en CO2 – op dit omvangrijke netwerk is aangesloten.

Flexibiliteit

Bij het ontwerp van de brouwzaal viel de keuze op een brouwinstallatie van Steinecker met een volume van slechts 115 hectoliter in plaats van 200 hectoliter in de vorige brouwerij. De voordelen?

“In plaats van drie brouwsels produceren we nu tien brouwsels per dag. Hierdoor verdubbelen we niet alleen onze capaciteit, maar verhogen we ook onze exibiliteit, waardoor we met nieuwe biersoorten op de marktvraag kunnen inspelen”, verduidelijkt De Smet. “De operators in de brouwerij en bottelarij werken momenteel drie dagen per week in een tweeploegensysteem van twaalf per dag.”

Ecologie

Voor de lagering van het bier is 1.300 kW koelcapaciteit geïnstalleerd. “De restwarmte van de compressoren wordt gebruikt voor het verwarmen van de burelen en het sanitair water”, zegt De Smet over een van de ecologische vernieuwingen. Doorgedreven warmterecuperatie tussen de brouwsels en een doorgedreven isolatie van de installaties en leidingen zorgen ervoor dat minder energie verloren gaat in de verschillende ruimtes en processen. Bovendien wordt in de utiliteitsruime van het gebouw de warmte die vrijkomt bij de luchtcompressoren voor perslucht gebruikt voor de CO2-ontspanning. “Al deze maatregelen maken dat het gasverbruik met 40 procent gedaald is in vergelijking met de vorige site.

Airco en luchtconditionering

Het totale stroomverbruik, circa 2.000 MWh op jaarbasis, bleef stabiel, ondanks de stijging van de productie met 15 procent afgelopen jaar. De Smet schrij dit toe aan de grotere beschikbare koelcapaciteit van de locatie als geheel. “Alle moderne kantoren hebben airconditioning. Ook is de lucht in de brouwerij geconditioneerd.”

012 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2
TECHNOLOGIE & TECHNIEK REPORTAGE
Het aantal brouwsels per dag is nu tien in plaats van drie.

Een andere extra stroomverbruiker op het bedrijfsterrein is de nieuwe aerobe waterzuivering, a omstig van Trevi. “Het waterbekken hee een volume van 2.000 kuub en het beluchten van het afvalwater is goed voor circa 10 procent van het totale elektriciteitsverbruik”, aldus De Smet. “Daarnaast is er nog de nieuwe omgekeerde osmose-installatie van Eurowater voor de productie van het productie- en proceswater van één kwaliteit. In de vorige brouwerij gebruikten we een ionenwisselaar, maar nadeel daarvan is dat bijkomende chemische producten nodig zijn voor de regeneratie van de ionen.”

Technologie en techniek

In het brouwproces maakten nog andere nieuwe technologieën hun intrede. Zo is de kiezelguhr-installatie voor het lteren van het gelagerde bier vervangen door een GEA-polishercentrifuge type GSi 160 met een capaciteit tot 100 hectoliter per uur. Dit hee twee belangrijke voordelen, legt De Smet uit. “We zijn af van het kiezelguhr-gebruik, waar steeds strengere veiligheidseisen voor zullen gelden. Daarnaast is het bierverlies bij het reinigen voor en na het ltratieproces beperkt tot kleine leidingverliezen in plaats van een vast verlies van 20 hectoliter bij elke bierwissel. De centrifuge laat ons bijgevolg ook toe kleine brouwsels doorheen de hele industriële installatie af te werken tot op de bottellijn.”

Vacuümtransport

Op de locatie staan zes buitensilo’s van 30 ton en in het gebouw zijn er vier bigbagsilo’s van twee kuub voor speciale mouten. Via een zakkenstort verbonden kunnen kleine hoeveelheden speciale mouten toegevoegd worden aan de hoofdreceptuur. De state-ofthe-art moutopslag en behandeling werd door de West-Vlaamse

brouwerij uitgewerkt in samenwerking met en geleverd door Spiromatic. “Innovatief is het volledig pneumatisch transport, waardoor stof in de buitenomgeving voorkomen wordt. Mogelijke moutstof van een batch wordt aan de mout teruggevoerd, waardoor kruisbesmetting tussen recepturen uitgesloten is”, zegt De Smet. “Bijkomend voordeel van het vacuümtransport en de gekozen componenten is de hoge graad van hygiëne in de brouwerij.”

In twee controlekamers – een voor de brouwzaal en een voor de rest van het proces – besturen de operatoren het complexe proces met het Botec-scadasysteem van Krones. De Smet: “Het is evident dat proces- en productsensoren het proces nauwgezet volgen. Alle sensoren zijn af te lezen in realtime trending voor opvolging en optimalisatie van de processen. Eventuele alarmen verschijnen op het beeldscherm in de controlekamers en worden daarnaast via sms verzonden naar operatoren op de werkvloer en onderhoudsmedewerkers. Doorgedreven ontwikkeling in het Botec levert realtime kpi’s op basis van de beschikbare data, zoals de speci eke verbruiken van de utilities. Ook zorgt het scadasysteem, voor volledige geautomatiseerde communicatie met de a alers van reststromen voor verdere verwerking en valorisatie in diverse productketens.

013
‘Publieke toegankelijkheid was een uitdaging’
• YVES DE GROOTE • De brouwerij beschikt over een brasserie.

Rousselot is Factory of the Future 2017

Deelnemen even belangrijk als winnen

Gelatineproducent Rousselot is de winnaar van de Factory of the Future Award 2017. Voor Rousselot werd deelname vooral gedreven door interesse in hoe goed het bedrijf op weg is. Via het traject naar de award werd duidelijk welke strategische keuzes het nog moet maken. “Voor ons is het een vorm van benchmarken. Niet binnen onze internationale groep, maar op Belgisch niveau tussen bedrijven uit diverse sectoren”, zegt productiemanager Pieter Soete.

Dat Rousselot als laureaat op het podium stond bij de uitreiking van de Factory of the Future Awards in e Wild Gallery in Vorst, was een verrassing voor het management. “We hebben zelfs niet stilgestaan bij de vraag of we wel in aanmerking zou-

den komen voor de titel Fabriek van de Toekomst”, zegt productiemanager Pieter Soete. De trofee, waaraan de voedingsindustrie voor de tweede keer deelnam, was tot september vorig jaar niet bekend bij deze ingrediëntenleve-

Zeven transformaties

1. World Class Manufacturing Technologies

2. End-to-end Engineering

3. Digital Factory

4. Human Centered Production

5. Production Network

6. Eco Production

7. Smart Production Systems

Bron: Flanders’ FOOD

rancier. Soete: “Onze R&D-afdeling bracht mij via een e-mail op de hoogte van de Factory of the Future-wedstrijd. Medewerkers op deze afdeling kenden het initiatief via Flanders’ FOOD, dat het regelmatig onder de aandacht brengt bij de leden.”

Intern overleg

“Deelname moest wel overwogen worden, te meer daar we slechts enkele weken de tijd hadden om ons aan te melden”, vervolgt Soete. “Een vergadering met de fabrieksdirecteur en de managers van de afdelingen personeel, kwaliteit en productie werd dan ook snel gepland. We realiseerden ons ook dat deelname de nodige energie en tijd zou vergen van de volledige organisatie voor het indienen van het dossier.” Voor de productiemanager kwam hier nog bij dat hij sinds september vorig jaar van functie was veranderd.” Eerder was hij zeven jaar ver-

VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 TECHNOLOGIE & TECHNIEK
REPORTAGE
In een ultrafiltratie-installatie verwijdert Rousselot op een energie-efficiënte wijze vocht uit de gelatineoplossing.

antwoordelijk voor de kwaliteitsafdeling. Achteraf bleek dit een grote troef om de award binnen te halen. Vanuit beide managementfuncties was hij als geen ander goed bekend met de stand van zaken van de zeven transformaties voor de erkenning als fabriek van de toekomst.

Vooral benieuwd

“We wilden in de eerste plaats in kaart brengen waar we staan, wat beter kan en

welk traject we nog moeten a eggen voor verdere verbeteringen op de zeven transformaties. Dat gold in het bijzonder voor de volgende vijf punten: state-of-the-art van de producttechnologie, de digitale fabriek, humancentered-productie (duurzame inzet van personeel), de genetwerkte fabriek en de ecologische productie”, verduidelijkt Soete. Het bedrijf scoorde, net als voor de beide andere transformaties, vier op vijf, een score die het bedrijf ook moest halen om de prijs te winnen.

“Tegelijkertijd wilden we door deel te

nemen ook nieuwe kennis en ervaringen opdoen voor de verdere ontwikkeling van het bedrijf, aangezien de wedstrijd openstaat voor alle industriële sectoren inclusief de maakindustrie in Vlaanderen.” De productiemanager verwijst onder andere naar het assessment bij de beoordeling van het ingediende dossier door externe deskundigen, die a omstig zijn van onder meer Agoria/Sirris en diverse industrieën. Maar Rousselot kon ook veel opsteken van bedrijven die eerder laureaat waren van de Factory of the Future Award, zoals biobakkerij De Trog, de eerste winnaar uit de voedingsindustrie in 2016. “Discussiëren met buitenstaanders, nadenken en in dialoog gaan is zeker interessant voor de verdere ontwikkeling van de fabriek.”

Benchmarken

Het is evident dat de gelatineproducent Rousselot, onderdeel van het Amerikaanse Darling International Ingredients, aan benchmarking doet. “Maar dat kun je slechts in geringe mate vergelijken met de beoordeling voor de Belgische Factory of the Future”, onderstreept de productiemanager van de Gentse vestiging. “Binnen de groep kijken we voor de productie

vooral naar kpi’s voor productie en utilities. Dat de vestiging in Gent als beste scoort binnen Rousselot, maakte deelname aan de wedstrijd alleen maar interessanter. Rousselot telt dertien productiebedrijven wereldwijd, waarvan vier in Europa. Het Amerikaanse moederbedrijf omvat honderdtwintig bedrijven.

Meerwaardes deelname

Gevraagd naar andere meerwaardes van deelname aan de Factory of the Futurewedstrijd in België, noemt De Soete als eerste de interne denkoefeningen voor de invulling van het complete dossier. Waar het uiteindelijk om gaat, zijn de concrete realisaties bij de zeven transformaties. Natuurlijk verschilt het succes van de projecten en kunnen de nodige lessen getrokken worden. Enkele voorbeelden?

Bij personeelsmanagement in de productie de afweging tussen de inzetbaarheid van specialisten en polyvalente medewerkers in de productie. Polyvalente medewerkers volstaan zolang de productie binnen de kwaliteitsgrenzen blij . Alleen specialisten slagen erin om incidentele events tijdig te signaleren, zodat de productie binnen de grenzen blij en niet stilgelegd moet worden. Bij de vergaande digitalisering gaat het er nu om de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste medewerker te brengen. Andere meerwaardes zijn volgens Soete de trots van de medewerkers, maar ook de uitstraling van het bedrijf naar alle stakeholders. “En de aantrekkelijkheid als werkgever voor werkzoekenden.”

Deelname Factory of the Future Award 2018

Voedingsbedrijven die willen deelnemen aan de Factory of the Future Award 2018, kunnen zich voor 20 september kandidaat stellen bij Flanders’ FOOD.

Voor informatie: www.flandersfood.com

015
• YVES DE GROOTE • Foto’s: Rousselot De gelatineproducent is bijzonder trots op de Factory of the Future Award 2017.
‘Het winnen van de titel was een verrassing’

‘Industrie hee angst om te praten’

Hertzberger: bedrijven, laat technologen vrijuit spreken

Microbioloog en NRC-columnist Rosanne Hertzberger gooide een flinke knuppel in het hoenderhok door in haar boek Ode aan E-nummers te stellen dat er niets mis is met de technologie in voeding en kunstmatige toevoegingen. Een verhaal dat een groot deel van de industrie beaamt, maar niet meer uitgelegd krijgt. Hertzberger pleit voor veel meer openheid vanuit de industrie. “Geef medewerkers het recht om vrijuit te spreken.”

Ergens is het misgegaan. Het maatschappelijke debat over voedsel wordt momenteel beheerst door foodbloggers, zel enoemde

lijkt bij voorbaat verdacht. E-nummers, conserveermiddelen en bewerkte voedingsmiddelen überhaupt zitten bij een groeiende

en schreef een boek. VMT Food interviewde haar met de centrale vraag: wat zou de voedingsmiddelenindustrie zelf moeten doen met de huidige negatieve perceptie van bewerkt voedsel?

Waar komt de angst van veel consumenten vandaan voor E-nummers en het idee dat er met voedsel ‘gerommeld’ wordt?

healthcoaches en foodies die geen of weinig meer vertrouwen lijken te hebben in wat de voedingsmiddelenindustrie hen voorschotelt. Alles wat riekt naar wetenschap

groep consumenten in het verdomhoekje. Techno- en chemofobie noemt microbioloog en schrijfster Rosanne Hertzberger dat. Ze vond het tijd voor een tegenreactie

“Ik zie de angst voor E-nummers als hetzelfde wantrouwen dat ook de populisten hee groot gemaakt, de winst van Trump veroorzaakte en de brexit in gang zette. Het is een algehele teleurstelling van de mensheid en het gevoel van onmacht. Een steeds grotere groep accepteert geen autoriteit meer, van niemand niet. Grote bedrijven en de wetenschap zijn allemaal verdacht. Dieperliggende oorzaken zijn volgens mij de globalisering en de opkomst van grote systemen die men niet meer begrijpt. Het paradoxale is dat de consument de groenteboer op de hoek

016 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 INGREDIËNT & PRODUCT
INTERVIEW
Volgens Hertzberger is suiker-, zout-, en vetreductie vele malen nuttiger dan cleanlabel-innovatie.
‘De standaardcultuur is nu don’t share, dat begint te wringen’

nog wel vertrouwt, terwijl die net zo goed Monsanto-gewas verkoopt.”

Is de voedingsmiddelenindustrie iets te verwijten?

“Een groot deel van de voedingsmiddelenindustrie is door schaalvergroting te ver van de consument af komen te staan. Kijk naar de bakkerijsector, de groentetelers en vleesproducenten; overal zie je die schaalvergroting. Want hoe verder al deze systemen van de consument verwijderd raken, hoe meer wantrouwen dat in de hand werkt. Toch is het vooral een gevoelskwestie. Waarom vertrouwen consumenten wel

de lokale bakker die zelf eigeel (lecithine, E322, red.) over zijn croissantje smeert om dat een mooiere kleur te geven? Het antwoord is omdat we dat begrijpen, het is de menselijke maat.”

De meeste voedingsmiddelentechnologen in de industrie zijn het met uw stelling eens dat er niets mis is met E-nummers. Toch kiezen steeds meer fabrikanten voor een ‘cleanlabel’-strategie. Hoe ziet u die ontwikkeling?

“Moet je je eens voorstellen hoe het is om op zo’n R&D-afdeling te werken. Het lijkt me een gruwelijke baan. Dan werk je met je

Over Rosanne Hertzberger

Microbioloog Rosanne Hertzberger (1984) schrijft momenteel een column in NRC Handelsblad en nrc.next. Ze deed eerder onderzoek als postdoc bij de afdeling moleculaire microbiologie van Washington University in St. Louis, Missouri, USA, en promotieonderzoek bij de UvA & NIZO Food Research in samenwerking met het Nestlé Research Centre. Onlangs verscheen haar boek Ode aan de E-nummers Hertzbergers droom is uiteindelijk om haar eigen lab op te zetten.

goede opleiding en al je wetenschappelijke kennis aan iets wat geen enkel nut hee . Namelijk aan het verstoppen of vervangen van op zichzelf gezonde ingrediënten zoals de E-nummers. Terwijl je je beter kunt storten op suiker-, vet- en zoutreductie. Dat lijkt mij een stuk nuttiger. Innovatiebudget kun je namelijk maar één keer uitgeven, dus het is zonde van het geld. We zijn in hoog tempo allerlei mooie voedingsinnovaties van de jaren vij ig tot en met zeventig van de vorige eeuw aan het ‘on-ontdekken’. Dat vind ik een griezelig pad.”

Waarin wordt volgens u de meeste innovatie-energie gestoken?

“Ik kan niet achter de deuren van de R&D-afdelingen kijken om te zien waar het meeste geld naartoe gaat. Echter, veel innovatiebudget lijkt te gaan zitten in clean label. Zo stuitte ik laatst op een nieuw ingrediënt Etenia van leverancier Avebe. Het is een verdikkingsmiddel op basis van een aardappelzetmeelingrediënt. Avebe adverteert ook met het feit dat het product E-nummervrij is en geschikt is voor cleanlabel-producten. Dat is kennelijk nog de enige manier om een nieuw ingrediënt succesvol te laten zijn.

Ik vind dat zonde omdat er al zoveel mooie bestaande alternatieven zijn. Maar omdat die een E-nummer hebben, kunnen ze niet meer. Ik denk dat de industrie het zichzelf onnodig moeilijk maakt om bijvoor-

017
Rosanne Hertzberger publiceerde onlangs het boek Ode aan de E-nummers. “Wat ik wil bereiken is meer realiteitszin.”

beeld zout, vet en suiker te reduceren. De beste suikervervangers kun je als fabrikant nu ineens niet meer gebruiken omdat ze niet bij de cleanlabel-gedachte horen. Het is heel moeilijk om een receptuur aan te passen en daar zit nu veel tijd en geld in. Ik ken productontwikkelaars die zeggen: ‘laat me dan een heel klein snu e mononatriumglutamaat (E621) bij het product doen, dan kan ik in één klap 30 procent zout reduceren’. Dan vraag ik me af waarom we daar zo moeilijk over doen.”

Het is toch logisch dat fabrikanten luisteren naar de wens van de consument?

“Ja, maar het zou wel jn zijn als de consument wat rationeler wordt in dat debat. Dat er onderbouwd over voedsel wordt gespro-

veel mooi, veilig, kwalitatief en e ciënt geproduceerd en betaalbaar voedsel voorhanden hebben. En alleen technologie gaat ons dat brengen.”

Ook goede reacties gehad uit de voedingsmiddelenindustrie zelf?

“Ik weet dat men blij is dat het eens wordt gezegd. Binnen de industrie is er echt angst om te praten, hoor! Ik wil geen namen noemen, maar er zijn partijen die gevraagd hebben om te komen vertellen wat ik nou precies bedoel.”

ken, geen onzin wordt verkocht en dat mensen niet onnodig denken dat ze overal kanker van krijgen. Veel belangrijker is dat mensen gezond zijn en dat we op een duurzame manier met de planeet omgaan.”

Welk publiek had u voor ogen toen u het boek Ode aan E-nummers schreef?

“Dat heb ik mijzelf ook de hele tijd afgevraagd. Dit verhaal moest gewoon een keer heel erg duidelijk verteld worden. Dit geluid ontbrak naar mijn mening compleet in het publieke debat. Ik erger me steeds meer aan die antitechnologiehouding en vond het daarom belangrijk om een keer duidelijk te vertellen wat er in onze voeding zit, wat E-nummers inhouden en wat voedselveredelaars en bio-informatici precies doen.”

Maar wat wilt u ermee bereiken? Voedingsmiddelentechnologen weten al hoe het zit en foodies zitten er waarschijnlijk niet op te wachten.

“De voedselgekkies en bloggers ga ik niet overtuigen. Dat is net als in de kerk roepen dat God niet bestaat. Maar het is uiteindelijk ook maar een beperkt aantal stemmen dat de enorme megafoon van social media gebruikt. Bij de industrie gaat men er vaak onterecht voetstoots vanuit dat de mening van enkele bloggers de heersende mening is. Het grote publiek is echter realistischer. Wat ik wil bereiken is meer realiteitszin. We zijn straks met tien miljard mensen op aarde. Laten we ervoor zorgen dat we heel

In uw boek zet u de technologie en chemie in onze voeding op een voetstuk. Zou de industrie dat volgens u ook veel meer moeten doen?

“Het zou mooi zijn. Natuurlijk snap ik de huidige strategie heel goed, want het verkoopt beter. Je kunt nog altijd beter je miljoenen uitgeven aan marketing dan aan R&D. Het is niet per se in het belang van de industrie de achterkant te laten zien. Hoewel het natuurlijk een keer gaat wringen: van buiten een ambachtelijk imago neerzetten met oma’s die in soep roeren en intern een hightech R&D-afdeling. Voor een microbioloog of biochemicus is dat wel eens moeilijk.”

Wat zou u dan willen zien?

“Ik zou het heel mooi vinden als fabrikanten aan consumenten veel meer vertellen over de mooie dingen waar ze mee bezig zijn achter de schermen. Waarom ze bepaalde receptuurkeuzes maken bijvoorbeeld. Wat zou het een opluchting zijn voor het publieke debat dat er niet alleen maar over de 250.000 mensen die bij Nestlé werken wordt gesproken, maar ook dóór die mensen. En als je mensen trots zijn op wat je als bedrijf doet, dan heb je heel veel ambassadeurs rondlopen. Laat ze maar over de dilemma’s praten op sociale media. Maar de standaardcultuur is nu don’t share. En dat begint wel een keer te wringen.”

VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 018 INGREDIËNT & PRODUCT
• WILLEM-PAUL DE MOOIJ •
‘De consument moet rationeler worden in het debat’
INTERVIEW
Hertzberger pleit ervoor dat voedingsmiddelenbedrijven hun medewerkers vrijuit laten spreken over waar ze mee bezig zijn en de dilemma’s die er zijn.

Deuren en poorten voor een hygiënische werkflow

Alpido is de klantgerichte servicepartner in isothermische binnen- en buitenbedrijfsdeuren en -poorten voor voedingsbedrijven. Voorop staat dat de product ow volledig ongestoord plaatsvindt. In welke productieomgeving dan ook. Bedrijven kunnen hiervoor op één adres terecht: vanaf persoonlijk deskundig advies en ontwerp op maat tot en met installatie en 24/7 service voor alle merken.

Een productie- of logistieke flow mag niet gestoord of onderbroken worden, terwijl de fabriek doorgaans onderverdeeld is in een aantal zones. De omstandigheden verschillen sterk: (erg) koud of warm, nat of droog, geen of veel ventilatie. Ook zijn er verschillen in de wijze, waarop de producten zich verplaatsen. Over een transportband, met een heftruck of AVG of misschien loopt een operator met de producten van de ene naar de andere zone?

Meer dan 10 jaar ervaring

Met meer dan 10 jaar ervaring is Alpido een gewaardeerde Partner van isothermische bouwbedrijven en aannemers die graag beroep doen op een allround partner. Kennis van zaken, uitstekende kwaliteit van de bedrijfsdeuren en -poorten en een onberispelijke service zorgen hier telkens weer voor, los van de omvang van het project. Inmiddels telt het bedrijf 17 werknemers, vooral technisch opgeleid voor de buitendienst en service.

Productengamma

Het productengamma omvat uitsluitend kwaliteitsproducten van bekende leveranciers:

• Sectionale toegangspoorten

• Snellooppoorten (Nergeco en Cool-It)

• Koelvriespoorten (Nergeco en Cool-It)

• Brandpoorten en -deuren

• Sandwichwanden en -panelen

Referenties

Alpido is Partner van groot en klein. Zo bieden wij oplossingen voor multinationals en KMO’s. Op dit ogenblik werkt Alpido mee aan de nieuwe vestiging van Agristo in Wielsbeke. Daarnaast zijn wij sinds jaar en dag bevoorrechte Partner voor zowel onderhoud, herstellingen als vernieuwingen wat betreft poorten en deuren van Ardo en andere spelers in de voedingssector.

Voor meer informatie:

Alpido BVBA

Andy Florissoone

Rijselseweg 162, 8902 Ieper info@alpido.be, www.alpido.be

PUBLIREPORTAGE

Til de prestaties van uw bedrijf naar een hoger niveau!

Voeding-verwerkende bedrijven over de hele wereld vertrouwen op de innovatieve oplossingen van Key Technology voor optimalisatie van kwaliteit, e ciëntie en opbrengst.

Wij bieden het breedste aanbod aan sorteerplatvormen, inclusief VERYX™, de nieuwe standaard in digitale sortering. VERYX biedt geavanceerde performantie met doorgedreven allround-zicht, een intuïtieve gebruikerservaring en intelligente automatisatie.

Onze industrie-leidende oplossingen omvatten ook op maat ontworpen trillers voor het toevoeren, transfereren, spreiden, aligneren, verzamelen, maatsortering, en veel meer.

Ontdek wat Key voor de optimalisatie van uw bedrijf kan betekenen op www.key.net

Sorting Excellence | Processing Knowledge | Conveying Efficiency VERYX® Iso-Flo®

Innovatie voorop in speerpuntcluster

Vier strategische doelstellingen voor agrofood

De agrovoedingsindustrie heeft een eigen speerpuntcluster met Flanders’ FOOD als centrale spil. Fevia Vlaanderen is tevreden met deze erkenning. De grootste industriële sector van Vlaanderen kan nu ook koploper in innovatie blijven. Jan Vander Stichele en Inge Arents stellen alvast de vier strategische doelstellingen voor.

De voedingsindustrie is met 157.553 directe en indirecte arbeidsplaatsen de grootste industriële werkgever in Vlaanderen. Vlaams minister Philippe Muyters van Economie en Innovatie, zei bij de erkenning van de speerpuntcluster: “De voedingsindustrie is niet alleen een belangrijke economische speler in Vlaanderen. Ook op het vlak van

innovatie hee de sector de voorbije jaren grote stappen gezet. Met de ondersteuning van deze speerpuntcluster bundelen we de innovatieve kracht van onze bedrijven en kenniscentra. Zo kunnen we de competitiviteit van de voedingssector nog versterken en onze plaats aan de wereldtop verankeren.”

Small country. Great food

De voedingssector, vertegenwoordigd door Fevia Vlaanderen, verwacht dat de erkenning van een eigen speerpuntcluster met internationale focus kan helpen in Vlaanderen het innovatieklimaat verder aan te wakkeren en de competitiviteit van de bedrijven te versterken. Dankzij het kwaliteitsimago van Belgische voeding, dat de sector zelf promoot met het merk Food.be - Small country. Great food -, scoren Vlaamse voedingsbedrijven, gesteund door Flanders Investment & Trade, de voorbije jaren op export. Mede daardoor trokken investeringen in de Vlaamse voedingsindustrie vorig jaar aan tot bijna één miljard euro.

Blijven investeren

Toch ziet voorzitter Jan Vander Stichele van Fevia Vlaanderen en van Flanders’ FOOD een dringende noodzaak om te blijven investeren in innovatie: “We mogen niet op onze lauweren rusten. Het productievolume van de Vlaamse voedingsindustrie steeg de voorbije jaren sterker dan de omzet, wat betekent dat er druk is op de prijzen. We moeten dus streven naar producten met meer toegevoegde waarde. Net daarom is het zo belangrijk dat Vlaamse bedrijven blijven investeren in innovatie en toegang hebben tot de juiste kennis en expertise. Door de erkenning krijgen de bedrijven in de cluster rond Flanders’ FOOD

021 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 NR 2 ECONOMIE & BEDRIJVEN
ACHTERGROND
Jan Vander Stichele: “Cross-sectorale samenwerking tussen industrieën en sectoren wordt steeds meer gedreven door de circulaire economie”.

hierbij een meer dan belangrijk duwtje in de rug.”

De traditionele voedselketen van landbouwer naar eindconsument evolueert steeds meer naar een complex ecosysteem van partners die elkaar wederzijds beïnvloeden.

Daarbinnen hee de voedingsindustrie een essentiële rol en wordt het belang van samenwerking groter, ook op het vlak van innovatie.

Samenwerking op alle niveaus

“Flanders’ FOOD wil de facilitator zijn van samenwerking in alle mogelijke vormen. We willen voedingsbedrijven helpen om elkaar te versterken binnen het ecosysteem rond de agrovoedingsindustrie”, zegt algemeen directeur Inge Arents van Flanders’ FOOD. “Daarvoor gaan we nog intensiever samenwerken met Vlaamse kennisinstellingen, maar ook met innovatiepartners uit andere sectoren, zoals de primaire sector, de machinebouw, de gezondheidssector of producenten van verpakkingen. Flanders’ FOOD zal met andere woorden nog meer de krachten bundelen voor voedingsbedrijven.”

Vier strategische doelstellingen

Die ruimere ambitie vertaalt zich in vier strategische doelstellingen om via samen-

werking innovatie te stimuleren. Flanders’ FOOD zal ten eerste blijven inzetten op acties om KMO’s en minder R&D-intensieve bedrijven toegang te geven tot kennis om te innoveren. Zo krijgen alle voedingsbedrijven de nodige steun om competitief te blijven en maatschappelijke uitdagingen rond duurzaamheid aan te pakken of de relatie tussen voeding en gezondheid.

Daarbovenop komt nu meer aandacht voor een langetermijnbenadering waar alle types onderzoek aan bod kunnen komen, van

beste voor de consument, de agrovoedingsketen en de boer?” Een voorbeeld? “Van aardappelen moeten uiteindelijk frieten worden gemaakt voor het frietkraam of de consument thuis. Nagedacht kan worden over onder meer aardappelrassen, maar ook over bemesting van de akker en procesverbeteringen in de verwerkingsketen van de aardappelproducten. Zo kunnen we rekening houden met bijvoorbeeld het type olie en de baktemperaturen, maar ook met valorisatie van de reststromen.”

Businessgedreven doelstellingen

strategisch basisonderzoek tot en met demonstratieprojecten. Hierbij is de intensieve samenwerking met kennisinstellingen cruciaal. Vander Stichele: “Langetermijnonderzoek betre in het bijzonder de volledige keten, waarbij een holistische onderzoeksaanpak vooropstaat bij innovaties vanaf het begin van de keten. Dit gaat dus verder dan bij innovaties alleen te kijken naar de voorgaande en de achterliggende schakel in de keten. Wat is het

Naast de twee kennisgedreven zijn er twee businessgedreven doelstellingen. Zo gaat Flanders’ FOOD Vlaamse bedrijven enerzijds ondersteunen in hun productinnovaties en -lanceringen en anderzijds stimuleren tot cross-sectorale samenwerking over de grenzen heen, tot en met het opzetten van nieuwe waardeketens. Cross-sectorale samenwerking tussen verschillende industrieën en sectoren wordt volgens Vander Stichele steeds meer gedreven door de circulaire economie. Reststromen uit de voedingsindustrie kunnen niet alleen gebruikt worden voor veevoer of meststof, maar bijvoorbeeld ook voor andere industrieën en andersom. Een mooi voorbeeld voor Vander Stichele is de winning van bioactieve ingrediënten uit witloofwortelen. De Fevia-voorzitter verwijst naar het Genesys-project voor valorisatie van reststromen. De bittersto en kunnen toegepast worden in onder meer farmaceutische producten of voor gewasbeschermingsproducten. De speerpuntcluster betrekt vanzelfsprekend hierbij nadrukkelijk ook technologische industrieën, van machinebouwers tot automatiseerders. De Fabrieken van de Toekomst ziet hij als de paradepaardjes voor proces- en productie-innovaties.

VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 022 ACHTERGROND ECONOMIE & BEDRIJVEN
• YVES DE GROOTE •
Inge Arents: “Flanders’ FOOD wil de facilitator zijn van samenwerking in alle mogelijke vormen”.
‘We mogen niet op onze lauweren rusten’

Bezoek ons!

7.-11.10.2017 hal 7.1, stand B090 Keulen, Duitsland

Hoeveel begrijpt uw software van vlees?

Die van ons een heleboel.

Branche specifieke processen, integratie van machines en fabrieken, monitoring en reporting, traceerbaarheid, recepturenoptimalisatie, kwaliteitsmanagement en veel meer. Het CSB-System is de ondernemingssoftware voor de vleesbranche. Het dekt als totaal oplossing ERP, FACTORY ERP® en het MES af. En daarbij zijn Best Practice Standards al behaald.

Wilt u precies weten waarom Brancheleiders op CSB inzetten?

www.csb.com
02-2014 VMT AZO N5 ndl Pfade 90x267 17.02.14.indd 1 08.02.14 14:49

Food Law

Het Food Law Event op dinsdag 20 juni is dé jaarlijkse bijeenkomst waar u op het gebied van levensmiddelenwetgeving kennis kunt uitwisselen en netwerken. De belangrijkste thema’s van deze editie: informatievoorziening, etikettering en misleiding, communicatie over voeding & gezondheiden het voorkomen of beperken van schade door recalls.

WAT KUNT U VERWACHTEN?

• Een update van de laatste ontwikkelingen in levensmiddelenwetgeving tijdens een plenair ochtendprogramma. Bijdragen van onder meer VWS en NVWA en vanuit de industrie.

• Een middagprogramma met drie inhoudelijke parallelsessies met sprekers vanuit het bedrijfsleven, de overheid, de advocatuur en experts

• Parallelsessie gehost door Axon Advocaten over communicatie over voeding & gezondheid zonder gebruik van medische claims

• Parallelsessie gehost door AKD over het voorkomen of beperken van schade door recalls

• Parallelsessie gehost door Loyens & Loeff over etikettering en misleiding.

VOOR WIE?

De bijeenkomst is bestemd voor directies en management van bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie, regulatory affairs, kwaliteitsmedewerkers, productontwikkelaars, beleidsmedewerkers, belangenbehartigers, rechtsprekende organen en raden, advocatenkantoren, toezichthouders en adviseurs.

Als VMT-abonnee ontvangt u € 100.korting

Dit geldt ook voor relaties van Axon, AKD en Loyens & Loeff!

PRIJZEN

VMT-abonnees € 295,-

Relaties Axon, AKD en Loyens & Loeff € 295,-

Regulier tarief € 395,-

Student € 50,-

DINSDAG 20 Kijk voor het volledige programma en inschrijven

PROFILEREN?

Het evenement, waar zo’n 150 professionals uit de voedingsmiddelenindustrie op af komen, wordt hoog gewaardeerd. Wij bieden verschillende mogelijkheden om uw organisatie tijdens en/of rond deze bijeenkomst te profileren. Neem voor vrijblijvend advies contact op met onze media-adviseurs:

Monique van Neutegem

m.neutegem@mybusinessmedia.nl

+316 50 44 94 02

Anneloes Veerman a.veerman@mybusinessmedia.nl

12 70 70 14

JUNI 2017 | MIELE EXPERIENCE CENTER | VIANEN
event
op www.vmt.nl/FoodLawEvent2017
+316

Duurzaam door Forever Chocolate

Barry Callebaut zet programma in keten in

Als het aan ‘s werelds grootste chocolade- en cacaoproducent ligt, is tegen 2025 alle chocolade duurzaam. “Daarvoor is een ketenbenadering onmisbaar”, zegt globalmarketingmanager Sustainability Leigh Pezzicara van Barry Callebout. Om de leveranciers mee te krijgen, startte het vorig jaar Forever Chocolate, een programma met vier duurzaamheidspijlers.

Duurzaamheid ligt Leigh Pezzicara nauw aan het hart. “Het is mijn passie” zegt ze. “Het zette mij ertoe aan om een master in duurzame bedrijfsontwikkeling en milieubeheer te volgen. Wanneer we binnen het bedrijf over duurzaamheid praten, gaat het om het creëren van meerwaarden op sociaal, economisch en ecologisch vlak

voor alle partners, van boer tot consument.” Om de levensomstandigheden van cacaoboeren te verbeteren, richtte het bedrijf in september 2015 de Cocoa Horizons Foundation op, waarin Barry Callebaut 40 miljoen Zwitserse franken investeerde.

Duurzaam de norm

“Ons ambitieuze Forever Chocolate-engagement tilt onze duurzaamheidsstrategie nu naar het volgende niveau”, vervolgt

Pezzicara. “Als ’s werelds toonaangevende fabrikant van hoogwaardige chocolade- en cacaoproducten zetten we ons in om tegen 2025 van duurzame chocolade de norm te maken en de inkomsten van cacaoboeren boven de armoedegrens te krijgen. Iedere afdeling en elk team van Barry Callebaut moet hieraan bijdragen. Dat betre het salesteam dat moet samenwerken met klanten om de vraag naar duurzame chocolade te stimuleren, de sourcingteams die de ingrediënten moeten inkopen, het operationsteam dat zo duurzaam en e ciënt mogelijk moet produceren, en ook ons logistiekteam dat moet instaan voor een zo e ciënt mogelijk transport.”

Cocoa Horizons

Missie van de Cocoa Horizons Foundation is verbeteren van de levensomstandigheden van cacaoboeren en hun gemeenschappen door de promotie van duurzame landbouw, een verbeterde productiviteit en gemeen-

schapsontwikkeling. Barry Callebaut werkt samen met overheidsinstellingen, ontwikkelingsexperts en experts in agrofood. Innovatieve en uitgebreide oplossingen zijn hoognodig om de wereldwijde afname van cacaoproductie om te draaien. Tenslotte, zonder cacao geen chocolade. Resultaat bleef niet uit. Het aantal cacaotelers dat aan het programma deelneemt, steeg vorig jaar van 25.000 tot 35.720, ofwel met meer dan 40 procent. De Foundation wordt ge nancierd door Barry Callebaut, donorbijdragen en klantenpremies op Barry Callebauts Horizons-producten. 27 procent van de klantenpremie wordt cash uitbetaald aan de boeren en boerencoöperatieven; 41 procent wordt geïnvesteerd om de productiviteit te verbeteren; 18 procent in gemeenschapsactiviteiten en 14 procent in administratie. In 2015 en 2016 maakte Barry Callebaut 1,4 miljoen Zwitserse franken cash over aan boeren en boerencoöperatieven. Daarnaast openden 4.350 boeren een spaarrekening. Het toezichtssysteem om kinderarbeid te voorkomen – Barry Callebaut ontwikkelde dat samen met het International Cacao Initiative – volgt bijna 4.000 telers en hun families. Meer informatie over Cocoa Horizons, geveri eerd door PwC, staat op www.cocoahorizons.org.

Forever Chocolate

De Forever Chocalate-strategie, die eind vorig jaar is gepubliceerd, is een logisch

026 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 INGREDIËNT & PRODUCT
REPORTAGE
‘Het programma steunt op vier duurzaamheidspijlers’

vervolg op Barry Callebauts jarenlange investering in duurzame cacao en chocolade. “Naast cacao gebruiken we ook andere ingrediënten, zoals suiker en melkpoeder, lecithine en vanille”, verduidelijkt Pezzicara. Het programma steunt op vier duurzaamheidspijlers voor de verschillende ketens.

“Ten eerste: geen kinderarbeid; ten tweede: meer dan 500.000 cacaoboeren uit de armoede halen; ten derde: positieve balans voor wat betre CO2-uitstoot en ontbossing; ten vierde: 100 procent duurzame ingrediënten in de producten”, somt ze op. “Alleen de tweede pijler geldt exclusief voor cacao. De drie andere omvatten onze volledige keten.”

Het nieuwe programma kwam tot stand in nauw overleg met stakeholders zoals leveranciers, afnemers, kennisinstellingen en ngo’s. Daaraan ging heel wat werk en overleg vooraf. Pezzicara verwijst naar de nodige informatieverzameling en -uitwisseling tussen alle betrokkenen, het komen tot een consensus en het eens worden over de

belangrijkste elementen van de strategie. Speci ek voor chocolade, refereert ze ook aan de World Cacao Foundation en het International Cocoa Initiative.

Roadmaps

Het is evident dat de duurzaamheidstopics voor de ingrediënten nauw samenhangen met het herkomstland en de leverancier. “We kunnen de doelstellingen van Forever Chocolate niet alleen bereiken”, beklemtoont de senior globalmarketingmanager Sustainability. “Dat betekent dat we nauw moeten blijven samenwerken met de verschillende leveranciers, begrijpen welke duurzaamheidsstandaarden er vandaag de dag zijn voor de verschillende grondsto en in de verschillende productketens, weten welke leveranciers met welke standaarden werken en welke leveranciers geïnteresseerd zijn in een samenwerking binnen Forever Chocolate. Het doel is om samen met hen oplossingen te vinden, zodat we van duurzame chocolade de norm kunnen maken.

Onze globalsourcingteams spelen hierin een vooraanstaande rol, aangezien ze het dichtst bij onze leveranciers staan.”

Cocoa Chronicles

Om duurzaam te ondernemen, ondersteunt Barry Callebaut ook zijn afnemers in de duurzaamheidscommunicatie en ontwikkelde het bedrijf de Cocoa Chronicles.

“Hierin vertalen we al onze duurzaamheidsactiviteiten in sprekende verhalen die onze afnemers in hun marketingcommunicatie kunnen gebruiken”, verduidelijkt Pezzicara. De chocoladeproducent wil klanten helpen om de vraag van consumenten naar duurzame chocolade te verhogen.

“Het gaat erom dat de consument de voordelen van duurzame chocolade gaat beleven, gebaseerd op smaak, kwaliteit, gezondheid, welbevinden en vertrouwen.”

027
• YVES DE GROOTE
Duurzame chocolade is meer dan duurzame cacao en cacaoboter.
ZO EENVOUDIG LEEST MEN BARCODES TEGENWOORDIG. OP CAMERA GEBASEERDE CODELEZER DCR 200 i Dankzij de Setup Wizard in drie minuten in bedrijf genomen. De nieuwe DCR 200i identificeert snel en betrouwbaar SMARTER PRODUCT USABILITY Sven-Philipp Abraham Product Management Product Center Ident + Vision

Is gezond eten voor iedereen anders?

Het succes van gepersonaliseerde voeding is a ankelijk van verschillende factoren. Het juridische kader alleen is zelden doorslaggevend. Als gepersonaliseerde voeding een toekomstbestendige trend blijkt te zijn en de vraag ernaar toeneemt, zal de wetgever eerder geneigd zijn een optimaler juridisch kader te bieden. Voor degenen die nu investeren in gepersonaliseerde voeding is het belangrijk om zich bewust te zijn van de huidige juridische restricties.

Gepersonaliseerde voeding is een relatief nieuw verschijnsel. In plaats van algemene voedingsadviezen zoals ‘eet dagelijks twee ons groente en twee stuks fruit’ komt een gepersonaliseerd voedingsadvies tot stand op basis van onder meer de unieke genetische samenstelling van een persoon. Dienstleveranciers en fabrikanten van voedingsproducten spelen een belangrijke rol om consumenten, ondersteund door informatietechnologie, te voorzien van op hen afgestemde producten en diensten te bieden. Maar met welk juridisch kader moeten zij rekening houden?

Gepersonaliseerde voeding is gebaseerd op de genetische samenstelling van personen. Dit zijn persoonlijke en dus door de wetgever als ‘gevoelig’ gekwali ceerd gegevens. Bescherming van deze gegevens is belangrijk. Op dit moment hee elke Europese lidstaat nog zijn eigen privacy-

wet, maar in mei volgend jaar treedt de Europese verordening gegevensbescherming in werking. Iedereen die gebruik maakt van persoonlijke gegevens over bijvoorbeeld de fysieke en mentale gezondheid van een consument om een persoonlijk voedingsadvies te kunnen geven, moet voldoen aan de juiste bescherming van deze persoonsgegevens ter bescherming van de consument op onvrijwillige openbaarheid van dergelijke gegevens.

Een aantal Europese bedrijven is nu al in staat om door de voedingssamenstelling het glucosegehalte in het bloed van mensen met diabetes te beheersen. Verwacht wordt dat de private sector een breed scala aan ziekten met gepersonaliseerde voeding probeert tegen te gaan, onder meer door gebruik te maken van nieuwe moleculen en productieprocessen.

De onlangs herziene Europese Novel Foodverordening kan hier echter roet in het eten gooien. Deze verordening, die op 1 januari volgend jaar in werking treedt, kwali ceert alle voedingsmiddelen en -ingrediënten als ‘niet-geautoriseerd nieuw voedingsmiddel’ als deze niet in signi cante mate op de markt waren in een of meerdere landen van de Europese gemeenschap vóór 15 mei 1997. Niet-geautoriseerde nieuwe voedingsmiddelen mogen vervolgens alleen de markt betreden, nadat ze als ‘veilig’ zijn gekwali ceerd. Een procedure waar gemiddeld zo’n anderhalf jaar voor staat om deze te doorlopen.

VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 029 OPINIE WETGEVING & TOEZICHT
• KATIA MERTEN-LENTZ • Mr. Katia Merten-Lentz, advocaat gespecialiseerd in voedselrecht, Keller and Heckman LLP Foto: Keller and Heckman LLP
‘De herziene Novel Food-verordening kan roet in het eten gooien’

e Good & e Ugly studiedagen

Fermentatie op kruispunt traditie-innovatie

De ontwikkeling van gefermenteerde voeding en dranken bevindt zich op het kruispunt van traditie en innovatie. Dit werd duidelijk tijdens de Flanders’ FOOD studiedagen The Good & The Ugly. Voortschrijdende inzichten in het genoom van starterculturen, dankzij genetische technieken en bio-informatica, maken nieuwe innovaties mogelijk.

’s Morgens staat gefermenteerde zuivel, zoals yoghurt en kaas, nogal eens op tafel. De lunch bestaat uit brood met kaas of salami, misschien een glas ke r, en ’s avonds smaakt een glas bier of wijn prima tijdens of na het eten. Nieuwe ontwikkelin-

gen hebben volgens professor Luc De Vuyst van de Vrije Universiteit Brussel vooral betrekking op de natuurlijkheid, duurzaamheid en authenticiteit van de gefermenteerde producten. De Vuyst, hoofd van de Brusselse Onderzoeksgroep Industriële

Microbiologie en Voedingsbiotechnologie (IMDO), gaf een overzicht van de mogelijkheden van diverse fermentatieprocessen door melkzuur- en azijnzuurbacteriën en gisten. Naast spontane fermentaties (zoals voor sommige lambiekbieren) zijn er de meer gestuurde processen, gebaseerd op terugfermentatie (artisanale zuurdesembroden), of het gebruik van industriële starterculturen (kazen). Op vlak van innovaties bracht De Vuyst onder meer enkele specieke voorbeelden van melkzuur- en azijnzuurbacteriestammen onder de aandacht. Bijvoorbeeld een bacteriocineproducerende melkzuurbacteriestam zou als startcultuur in gefermenteerde worsten kunnen gebruikt worden. Dat verhoogt de voedselveiligheid. Of dankzij exopolysaccharideproducerende stammen is het mogelijk om bijvoorbeeld magere yoghurt te produceren die toch een vol mondgevoel gee .

Behoud kleurpro el

Frédéric Leroy, eveneens werkzaam bij IMDO, besprak het gebruik van coagulasenegatieve stafylokokken (CNS) als startercultuur voor gefermenteerde vleeswaren zoals salamiworsten. Leroy screent zogenoemde wilde stammen van Staphylococcus-soorten als kandidaat voor nieuwe commerciële starterculturen. Uit onderzoek bleek dat deze weliswaar betere functionaliteiten – op de smaak en kleur – hebben, maar deze zijn duidelijk wel heel stam-

030 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 VOEDSELVEILIGHEID & KWALITEIT
CONGRES
Frédéric Leroy screent wilde stammen van Staphylococcus-soorten als kandidaat voor nieuwe commerciële starterculturen. Foto: Yves De Groote

a ankelijk. Ook wees hij op mogelijke voedselveiligheidsrisico’s, waaronder de vorming van biogene amines. Hij benadrukte dan ook het belang van screening van de stammen voor deze daadwerkelijk gebruikt kunnen worden als startercultuur voor gefermenteerde vleeswaren.

Gefermenteerde dranken

Volgens IMDO-onderzoeker Jonas De Roos passen gefermenteerde dranken uitstekend in een evenwichtig voedingspatroon. “Gefermenteerde dranken met weinig of geen alcohol zijn een aanvulling op het huidige aanbod van dranken.” Azijnzuurbacteriën spelen een substantiële rol bij de fermentatie, verwijst De Roos onder meer naar de drank Bionade. De grondstof moutsuiker wordt bij het fermenteren niet in alcohol omgezet maar in gluconzuur. Hoewel volgens De Roos het onderzoek naar azijnzuurbacteriën in de li zit, is de hoeveelheid data over het fermentatieproces eerder beperkt. “Vooral een gecombineerde microbiologische en biochemische benadering is van belang voor een totaal inzicht in het proces.” Naast Bionade besprak hij onder meer de drank Kombucha, waarbij met

name de symbiose tussen melkzuur-, azijnzuurbacteriën en gisten van belang is voor het fermentatieproces.

Functionaliteit en stammen

Twee sprekers gingen tijdens de Flanders’ FOOD studiedagen nader in op het microbieel genoom – het DNA – en de expressie van de genen. Vooral het kerngenoom van de stam is hierbij van belang, verduidelijkte Peter Vandamme, hoofd Laboratorium voor Microbiologie, vakgroep Biochemie en Microbiologie van UGent. “Binnen een soort kunnen de verschillende stammen

Nog meer onderwerpen

Alternatief voor sulfiet Chr. Hansen selecteerde speciaal voor de wijnproducenten een Lactobacillus-stam die wijn beschermt tegen de groei van schimmels en azijnzuurbacteriën. Viniflora Nova is een natuurlijk alternatief voor sulfiet, verduidelijkte senior applicationmanager

Sofie Saerens. Ze legde het volledige productinnovatieproces uit, vanaf de initiële screening tot en met de productie van de stam in een fermentatietank in de fabriek van Chr. Hansen in Kopenhagen.

Gezondheidsclaims probiotica

Probiotica en gefermenteerde producten hebben volgens Sarah Lebeer, hoofd laboratorium voor Toegepaste Microbiologie en Biotechnologie, Universiteit Antwerpen, een relatief goed gezondheidspotentieel. Niet alle effecten zijn stamspecifiek. Volgens haar is het voor gezondheidsclaims van het grootste belang dat gebruikte stammen en formulaties goed gekarakteriseerd zijn, effecten in klinische studies bewezen zijn –liefst in gerandomiseerde placebogecontroleerde studies – en het werkingsmechanisme bekend is. En hier wringt de schoen: “Deze mechanismen zijn multifactorieel, waardoor het niet eenvoudig is de effecten en de mechanismen in kaart te brengen.”

tot een kwart verschillen. Er is dus meer overeenkomst dan variatie in genen tussen stammen.”

Volgens Stefan Weckx, een collega van De Roos en De Vuyst, bieden high-throughput onderzoeksmethoden, zoals genomica,

metagenomica en meta-metabolomica, unieke opportuniteiten om microbiële stammen en microbiële ecosystemen in producten tot op genniveau te bestuderen. Uiteindelijk leidt dit in combinatie met bio-informatica tot een rationele keuze van functionele starterculturen. “Vergelijkende genomica is een geschikte methode voor de selectie van functionele starterculturen.” •

031
YVES DE GROOTE •
Foto: Flanders’ FOOD Viniflora Nova is een natuurlijk alternatief voor sulfiet in wijnbouw, verduidelijkte senior applicationmanager Sofie Saerens.
‘Gefermenteerde dranken passen in evenwichtig voedingspatroon’

HighQJuice maakt het verschil

Innovatieve technologieën voor gezond fruitsap

Met de vacuüm-spiraalfilterperstechnologie kunnen fruitsappen worden geproduceerd met behoud van smaak en kleur en met gezondheidsbevorderende micronutriënten. Volgens Domien De Paepe bij de Food Pilot zorgt een milde thermische behandeling voor een houdbaarheid van enkele weken. Om het proces te verbeteren, doet de proeffabriek mee aan het Flanders’ FOOD-project HighQJuice.

Innovatieve procestechnologieën hebben heel wat te bieden aan producenten van fruitsappen. Bijvoorbeeld de vacuümspiraal lterpers, gecombineerd met milde houdbaarheidstechnologie zoals hogedruk of pulserende elektrische velden. Producenten kunnen daarmee een onderscheidend product vermarkten. “De gezondheidsbevorderende micronutriënten én kleur en smaak blijven optimaal behouden”, benadrukt De Paepe, procesingenieur bij de Food Pilot. “Bedrijven kunnen zich ook nog eens onderscheiden door een sap op de markt te brengen van een ras of cultivar, bijvoorbeeld van appelsoorten met relatief hoge gehaltes aan vitamines, mineralen of polyfenolen en aantrekkelijke aroma’s.”

Polyfenolen – avonoïden, tannines en fenolische zuren – zijn zogenoemde secundaire plantenmetabolieten die een beschermend e ect zouden hebben tegen hart- en vaatziektes, kanker en diabetes 2. De procesingenieur merkt op dat hier duidelijke kansen liggen in de marketing van de sappen. Het momentum is er volgens hem.

“De consument stelt hogere eisen aan de natuurlijkheid, kwaliteit en herkomst van sappen.” In de marketing van de sappen kan hiervan gebruik worden gemaakt.

Duurzamere keten

De economische waarde zit hem volgens De Paepe vooraleerst in de valorisatie van het Vlaamse fruit dat om esthetische redenen niet verkocht raakt in het verssegment, in zowel de retail en foodservice als de ambulante handel. “Het gaat van door hagel beschadigd fruit, over fruit dat niet aan de kwaliteitseisen voor grootte en vorm voldoet zoals te langwerpige peren, tot fruit dat onvoldoende kleur hee zoals Jonagold appels met te weinig blos”, verduidelijkt

De Paepe. Kortom, optimalisatie van een duurzame keten. “Consumenten, en dus de handel en de logistieke keten laten de producten links liggen. Dat hee ook te maken met de fruitverpakkingen. Die hebben standaardmaten.” De Paepe voegt eraan toe dat zo goed als al het geteelde fruit in Vlaanderen vers verkocht wordt en dus niet verwerkt wordt. “Een tweede verbetering zit hem in de keuze van rassen die sappen met bijzondere eigenschappen opleveren.”

Vacuüm-spiraal lterpers

De Paepe leerde de vacuüm-spiraalperstechnologie van het Duitse bedrijf Vaculiq kennen tijdens zijn doctoraal onderzoek aan ILVO, Universiteit Antwerpen en VITO. Hij bestudeerde de mogelijkheden voor valorisatie van het fruit dat op de veiling doorgedraaid wordt. De technologie bood oplossingen voor de uitdagingen die er lagen: bruinkleuring en smaakafwijking door oxidatie

Het HighQJuice-project is begin dit jaar van start gegaan.

032 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 TECHNOLOGIE & TECHNIEK
INTERVIEW

van de polyfenolen, behoud van de nutriëntensamenstelling – met name de polyfenolen, maar ook de vitamines –, en de houdbaarheid van het sap tot vier tot zes weken. Inmiddels is deze technologie verheven tot speerpunttechnologie binnen de Food Pilot. “Het innovatieve aan de spiraal lterpers is dat het sap in een zuurstofvrije vacuümkoker wordt onttrokken”, zegt De Paepe. “Het persen dat hier direct aan voorafgaat, kan zo nodig onder een inerte stikstofatmosfeer, zodat er geen extra zuurstof bij het fruit komt. Fruit bevat van nature zuurstof en dat is ook de reden dat fruit drij .”

Werking

Het ontwerp van de vacuüm-spiraal lterpers begint bij de keuze van het type maler. Dat bepaalt de consistentie van de vermalen biomassa die naar een bu ertank gaat. Omdat het maalproces van invloed is op de deeltjesgrootteverdeling, bepaalt deze processtap ook de fractie polyfenolen in het sap. “De mate van verpulvering van de vrucht bepaalt de vrijgave van de fenolische verbindingen in het sap,” verduidelijkt hij.

“In de schil van de vrucht is de concentratie

fenolische verbindingen signi cant hoger.” Een wormpomp verplaatst de biomassa van de bu ertank naar de extractiecel. Hierin zorgt een langwerpig spiraalelement, dat rondom omgeven is door een zeef, voor de opwaartse beweging van de vermalen

vruchten. Aan de buitenzijde van de zeef is een vacuüm aangelegd, waardoor vocht door de zeef aan de vermalen vruchten onttrokken wordt. Om verstopping van de spiraal te voorkomen, is deze voorzien van siliconen lippen die permanent over de zeef slepen. “Het sap wordt afgetapt aan de zijkant van de extractiecel. De puree wordt bovenaan de spiraal uitgeworpen.”

HighQJuice

Omdat het sap nog enzymen bevat, met in het bijzonder polyfenoloxidase en bederf-

veroorzakende micro-organismen, blij een milde houdbaarheidstechnologie nodig. Aansluitend aan klassieke pasteurisatie winnen innovatieve technologieën, met name hogedruktechnologie en pulserende elektrische velden, aan belang. Beide hebben een gering thermisch e ect dat geen gevolgen hee voor de natuurlijke smaak, terwijl bederf veroorzakende microorganismes afgedood worden. Om het volledige productieproces van de sappen te optimaliseren, ging aan het begin van dit jaar het Flanders’ FOOD-project HighQJuice van start. Van belang zijn de juiste keuze van de installatie-componenten en de procesinstellingen. Dat zijn de voornaamste onderwerpen. In het tweejarig project stapten hoofduitvoerder ILVO en Food Pilot. Daarnaast nemen het Centrum voor Levensmiddelen- en Microbiële Technologie van KU Leuven en verschillende voedingsbedrijven deel.

• YVES DE GROOTE •

033
Foto: Food Pilot “Het innovatieve aan de spiraalfilterpers is dat het sap in een zuurstofvrije vacuümkoker wordt onttrokken”, zegt Domien De Paepe.
‘Bedrijven kunnen een onderscheidend fruitsap vermarkten’

Watero ensief begint bij de bron

Chaudfontaine zet in op smaakvariatie

De unieke eigenschappen van het mineraalwater van het merk zijn niet bekend genoeg en dat moet veranderen, vindt Chaudfontaine. Met een marketingstrategie gericht op zijn natuurlijke oorsprong, de Ardennen, hoopt de Belgische bottelaar succes te oogsten. Waters met een vleugje aroma moeten de rest doen. VMT Food bezocht de waterfabriek in Chaudfontaine en beluisterde de nieuwe strategie.

De zweetparels staan op het voorhoofd van Etienne Wauters, QESH-manager bij Coca-Cola European Partners. Hij werkt al zo’n dertig jaar bij de mineraalwaterbottelarij van Chaudfontaine, maar aan de inke klim om bij de natuurlijke bron te komen, is hij nog altijd niet gewend. Vanaf de

Oppompen

“De buis gaat tot 380 meter diep de grond in. Via een doorlatende kalksteenlaag wordt het water opgepompt”, legt Wauters uit. Een ondergronds leidingstelsel transporteert het water vervolgens naar de nabijgelegen bottelarij van Chaudfontaine.

beboste heuvels is beneden in het dal de bottelarij zichtbaar. Eenmaal bij de bron aangekomen, ontgrendelt Wauters de poort en opent hij daarna de deur van iets dat lijkt op een transformatorhuisje. Hierbinnen bevindt zich de bron van waaruit het mineraalwater wordt betrokken. In het huisje gaat een grote glimmende metalen pijp de grond in. Daaraan gekoppeld is een stenen wasbak met daarop Chaudfontaine. Aan de muren van het huisje hangen foto’s die een beeld geven van de geschiedenis van de bottelarij.

“Bij de fabriek koelen we het water en halen we het ijzer eruit.” Het bruine water in de wasbak laat zien dat er van nature veel ijzer in zit. “IJzer slaat neer. De consument vindt het natuurlijk niet prettig om bruine neerslag in het esje terug te vinden. We mogen alle stabiele elementen zoals ijzer uit het water halen en dan heet het nog steeds mineraalwater.”

Nieuwe marketing

De plek waar Chaudfontaine zijn natuurlijke mineraalwater oppompt, ligt aan de voet van de beboste heuvels in de Belgische Ardennen. Toch doet de bron zelf niet

echt romantisch aan. Geen klaterend stroompje, zoals Chaudfontaine graag laat zien in communicatie-uitingen. Brandmanager Cindy Van Decraen gee dit ook onmiddellijk toe: “Dit beeld maakt deel uit van onze marketingcampagne om de prachtige natuur van de omgeving te laten zien. Maar het water bevindt zich wel in de buurt van de fabriek”, benadrukt zij. Chaudfontaine wil in zijn vernieuwde marketing- en communicatie-uitingen meer de natuurlijke oorsprong van zijn mineraalwater naar voren brengen. “We proberen de unieke eigenschappen van het water goed uit te leggen.” Zo startte het bedrijf onlangs de campagne ‘Dank je wel natuur!’. Daarin wordt verteld waar Chaudfontaine voor staat en getoond hoe het mineraalwater wordt gewonnen. In een reclame die deel uitmaakt van de campagne, staan mannen in witte jassen (werknemers van de bottelarij, red.) een beetje te lummelen in de natuur. De commercial eindigt met de uitsmijter: ‘Het enige dat we echt doen is bottelen.’ Van Decraen: “We willen het complexe verhaal achter de bron vertellen aan consumenten en klanten, maar dan in jip-en-janneketaal.”

Bij de campagne past ook een natuurlijker uitstraling voor de verpakkingen. Dat betekent een blaadje in het ontwerp van het etiket en een minder strakke vormgeving. De nieuwe vormgeving is van toepassing op het hele verpakkingsportfolio. Op de verpakking komt de tekst ‘ge lterd ge-

034 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 DUURZAAMHEID & MVO
REPORTAGE
‘De thermale bron is de enige in de Benelux’

durende 60 jaar’ en de vermelding dat het water uit een thermale bron komt.

Enige thermale bron

Een belangrijk aspect dat de bottelaar naar voren wil brengen, is de kwaliteit van het water. Bijvoorbeeld door uit te leggen dat de Chaudfontaine-bron de enige thermale bron is in de Benelux. Dat betekent dat het water in zestig jaar naar 1.600 meter diepte zakt, waardoor het een heel lterproces ondergaat. “Omdat het om een thermale bron gaat, is er heel weinig invloed van buitenaf. Ondoordringbare lagen beschermen het water tegen deze invloeden. De hoeveelheid nitraat in het water ligt hierdoor onder de één procent”, vertelt Van Decraen. De bron ligt in een beschermd gebied dat zo’n 250 hectare beslaat. Zijn er plannen voor nieuwbouw of landbouw, dan wordt eerst advies ingewonnen bij Chaudfontaine,vertelt Wauters. “We hebben een crisisplan. Als er bijvoorbeeld olie in de grond lekt, wordt er gelijk actie ondernomen.”

Duurzaamheid in de waterfabriek

Eind 2013 ontving de mineraalwaterfabriek in Chaudfontaine als eerste in de sector het

Kwaliteitsmanager Etienne

Wauters bij de bron, die niet echt romantisch oogt

European Water Stewardship-certi caat voor duurzaam waterbeheer en voor de bescherming van de in ltratiezone. Sinds de overname door Coca-Cola in 2003 werd er 117 miljoen euro geïnvesteerd in verduurzaming van de vestiging. Tijdens een rondleiding door de bottelarij wijst Wauters op een illustrerend staafdiagram dat a oopt als een glijbaan. In 2005 was er nog 4,54 liter water nodig voor het maken van één liter product

gieverbruik. Voor de waterturbine in de rivier de Vesder geldt hetzelfde percentage. De energie die Chaudfontaine wint via geothermie komt uit op 6 procent. “We gebruiken dus 12 procent groene energie”, rekent Wauters.

(waterratio), in 2016 gebruikte het bedrijf nog maar 1,49 liter water per liter product. Ook probeert Chaudfontaine het energieverbruik energieverbruik zoveel mogelijk te reduceren. De 900 zonnepanelen op het dak zijn goed voor 3 procent van het ener-

In de toekomst wil het bedrijf een windmolen plaatsen bij de bottelarij, waardoor het percentage groene energie kan oplopen tot 20 procent. “Tegen 2020 willen we enkel nog elektriciteit uit hernieuwbare bronnen gebruiken voor onze productieactiviteiten.” Het totale energieverbruik in de waterfabriek daalde van 231,1 kilowattuur per 1.000 liter product in 2006 naar 90,6 kilowattuur. De bottelaar is trots op zijn duurzaamheidsprestaties. Via borden in de hele productielocatie worden deze successen bekendgemaakt. Zo is een energiereductie bereikt van 60 procent in 2007-2008 door andere motoren te gebruiken in machines. “We hadden eerst motoren die alleen hoog en laag konden

035
Foto’s: Chaudfontaine De productielocatie van Chaudfontaine gebruikt steeds minder water en energie.
‘Via borden in de hele productielocatie worden successen bekendgemaakt’

draaien. Nu draaien ze op gepaste snelheid, de snelheid die wij nodig hebben”, verduidelijkt hij.

Waters met een smaak

Ook op productniveau wordt geïnnoveerd. Sinds een jaar draait de productielocatie ook de zogeheten Chaudfontaine Fusionreeks. Dit zijn waters met toegevoegde natuurlijke aroma’s. Wauters wijst op een mixer. “De mixer die koolzuur toevoegt is vervangen. Daardoor kunnen we nu ook vruchtenaroma’s doseren en hebben we geen siroopkamer nodig. De aroma’s worden inline gedoseerd.”

De aanpassing van het proces kostte volgens Wauters een paar honderd duizend euro’s. Omdat Chaudfontaine Fusion en de waters op dezelfde lijn produceert, is ook de risicoanalyse aangepast. Zo is de HACCP-procedure herzien. Dit om te voorkomen dat er restanten aroma’s in de waters terechtkomen. In mei vorig jaar bracht Chaudfontaine de eerste twee Fusionvarianten op de markt: pompelmoes-cranberry en citroen. Sinds half april zijn er twee smaken bijgekomen: framboos-limoen en limoen-munt. Met

de introductie van Chaudfontaine Fusion speelt de bottelaar in op de groeiende vraag naar smaakjeswater. “Vorig jaar zijn

we daarom met 10 procent gegroeid in het out-of-homekanaal. Dit jaar moet dat een veelvoud hiervan worden”, aldus Van Decraen.

In de bottelarij ondervinden ze de expansiedrang aan den lijve. Afgelopen jaar produceerde Chaudfontaine 180 miljoen liter product, vier procent meer dan een jaar eerder. Ook dit jaar zal de productie weer vier tot vijf procent hoger zijn. Dit komt vooral door Chaudfontaine Fusion die nieuwe klanten en markten aanboort. Het o ensief vanuit de Ardennen is begonnen.

VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 036 DUURZAAMHEID & MVO
In de hele bottelarij hangen borden met daarop de duurzaamheidsprestaties. • MAURICE DE JONG • M. de Jong is redacteur VMT
REPORTAGE
In het huisje gaat een grote glimmende metalen pijp de grond in met daaraan gekoppeld in een halve cirkel een stenen wasbak.

HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen

Dé foodopleider op hbo-niveau

Wij hebben een ruim aanbod opleidingen en cursussen voor food-professionals op het gebied van:

• Food Innovation

• Voedingsmiddelentechnologie (o.a. Levensmiddelenmicrobiologie, Voedselingrediënten, Conserveren & Verpakken, Voeding & Gezondheid)

• Procesontwikkeling en Productontwikkeling

• Kwaliteitsmanagement, duurzaamheid en MVO

Kijk op www.haskennistransfer.nl voor ons totale aanbod en startdata.

at yourrr service r r r r service at your BARIAS Roeselare - België TEL +32 51 243 242 Specialist in verpakken van uw diepgevroren voedingsproducten. www.barias.be
nu hoe we u van dienst kunnen zijn op Bar-AD-90x131.indd 1 07/02/2017 17:44
Bekijk

IQNet SR10, hét certificaat voor duurzaam ondernemen

ISO 26000 is de oernorm inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen. 1 nadeel: deze norm is niet certificeerbaar. Dit maakt het moeilijk om te staven dat uw organisatie voldoet aan de hoogste eisen inzake duurzaam ondernemen.

IQNet, een internationaal certificatienetwerk, heeft hiervoor de SR10 norm ontwikkeld die gebaseerd is op de principes van ISO 26000. Zo kan u nu ook een certificaat voor maatschappelijk verantwoord ondernemen behalen dat verder gaat dan de reeds gekende MVO-prestatieladder. Deze laatste is namelijk eerder een meetinstrument terwijl SR10 voor een systematische

aanpak zorgt met gedefinieerde doelstellingen.

AS4, een adviesbureau gespecialiseerd in het opzetten van managementsystemen, heeft zich toegelegd op IQNet SR10 omdat de normering inzake duurzaam ondernemen een belangrijke volgende stap is voor industrieën die op vandaag voornamlijk gefocust zijn op standaarden zoals BRC, IFS, ISO,... Er werd dan ook een aparte divisie binnen AS4 opgericht die zich exclusief bezig houdt met de implementatie van managementsystemen inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen. De eerste projecten situeerden zich voornamelijk

in de verpakkingssector en de logistieke nijverheid. Tot de eerste vraag vanuit de voedingsindustrie kwam.

Kipco-Damaco zet de trend

Kipco-Damaco uit Oostrozebeke heeft nu, onder begeleiding van AS4, als eerste Belgisch voedingsbedrijf IQNet SR10 certificatie behaald. Een mooie primeur waarmee Kipco-Damaco hun reputatie als vooruitstrevende onderneming onderstreept.

Hiermee werd het startschot gegeven voor andere bedrijven uit de levensmiddelennijverheid om met eenzelfde traject te beginnen bij AS4 omdat de druk inzake duurzaam ondernemen vanuit de nationale en internationale retail alsmaar toeneemt.

AS4

AS4 is een adviesbureau dat ondernemingen ondersteunt op het gebied van kwaliteitszorg. De diensten van AS4 zijn onder te verdelen in 4 pijlers:

• Quality Management Support

• Outsourcing Quality Professionals

• Experts@AS4

• AS4 Point software

AS4 actief is in alle sectoren van de voedingsnijverheid alsook in aan voeding verwante industrieën zoals verpakking, transport, distributie, enz.

AS4

Hoofdkantoor: Waterstraat 4 - B-9160 Lokeren

Kantoor Antwerpen: Quellinstraat 49 - B-2018 Antwerpen

Kantoor Torhout: Oude Gentweg 81 - B-8820 Torhout

www.as4.be

info@as4.be - Tel.: +32 (0) 9 361 00 61

De beste manier om hier een antwoord op te bieden is door reeds te beginnen met de implementatie van een beheerssysteem voor duurzaam ondernemen. AS4 heeft als specialist ter zake de kennis en expertise in huis om managementsystemen in dit vakgebied op te zetten zodat het behalen van certificatie gegarandeerd is.

voedingsindustrie”

Op donderdag 15 juni 2017 organiseert Fevia in samenwerking met AS4 een seminarie rond duurzaamheid en IQNet SR10 certificatie.

Seminarie “Duurzaamheid in de
PUBLIREPORTAGE

Industrie 4.0 centraal op 65-jarige Drinktec

In Messe München wordt van 11 tot 15 september Drinktec gehouden. De beurs omvat de volledige productketen van alle drankensectoren en is ook meteen de grootste beurs voor drankentechnologie ter wereld. Voor het eerst maakt de wijntechnologiebeurs Simei hier deel van uit.

De grote gemene deler op de beursvloer van de 65-jarige drankentechnologiebeurs Drinktec is de Fabriek van de Toekomst, ofwel Industrie 4.0. Nieuwe technologieën en digitalisering zullen in de toekomst nog overheersender zijn in de bedrijven. Drijfveren zijn duurzaam en e ciënt produceren en ondernemen, om zo competitief mogelijk te opereren op een globale markt. Resourcemanagement, met name gericht op utiliteiten en grondsto en, is naast natuurlijke ingrediënten een van de beursthema’s. Creatieve oplossingen moeten het antwoord zijn op de uitdagingen.

Grootste ter wereld

Met meer dan 1.600 exposanten uit ruim 70 landen en met meer dan 70.000 bezoekers uit ruim 180 landen is dit de grootste drankenbeurs ter wereld. België is vertegen-

woordigd met 27 exposanten. Er worden ruim 1.100 Belgen verwacht, zegt beursdirecteur Petra Westphal. “Uit Nederland komen 31 exposanten, maar we verwachten evenveel Nederlanders als Belgen.”

Simei @ Drinktec

De toonaangevende Italiaanse wijntechnologiebeurs Simei, georganiseerd door Unione Italiana Vini Società (UIV), is voor het eerst gelijktijdig met Drinktec, ondersteund door Verband Deutscher Maschinen- und Anlagenbau (VDMA). “De beurs vindt voortaan om de twee jaar afwisselend plaats in Milaan en München”, zegt een trotse beursdirecteur van Messe München. Bij UIV zijn 700 wijnproducenten aangesloten uit alle Italiaanse regio’s, goed voor 85 procent van de Italiaanse wijnexport. VDMA vertegenwoordigt 3.200 bedrijven.

Volledige productketen

De exposanten omvatten de volledige productketen, van grondsto en en ingrediënten tot en met verpakkingen. De brouwerijen zijn de grootste doelgroep. “80 procent van de exposanten levert producten en diensten voor de biersector”, weet de beursdirecteur. “Voor wijn en andere alcoholische dranken is dit respectievelijk 60 en 65 procent. De hel van de exposanten komt uit de sectoren zuivel en vloeibare voeding.” Procestechnologieën, inclusief afvullen en verpakken en randapparatuur voor speci eke industrieën, maken veruit het grootste van het aanbod, naast niet-sectorspeci eke engineering, inclusief automatisering en analyses. Grondsto en en ingrediënten zijn in aparte hallen te vinden, net als pet-verpakkingen.

Bezoekers

Aan de bezoekerszijde zijn de kleine, middelgrote en grote bedrijven gelijk verdeeld, benadrukt de beursdirecteur. “We bereiken hierdoor een brede markt.” Een kwart van de bezoekers vervult een functie binnen de productie- en verpakkingsafdeling. “Bijna 20 procent zit in management of directie en 14 procent werkt binnen R&D en engineering of verkoop. QC en QA zijn goed voor 4 procent van de bezoekers.”

Drinktec

Drankentechnologiebeurs Drinktec is van 11 tot 15 september in Messe München. Voor het eerst is de Italiaanse wijntechnologiebeurs Simei gelijktijdig met Drinktec. Meer informatie op www.drinktec.com

039 INTERVIEW VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2
Meer dan 70.000 bezoekers uit ruim 180 landen worden verwacht op Drinktec 2017. • YVES DE GROOTE •
TECHNOLOGIE & TECHNIEK

Tien prominente voedingstrends

Belgen nemen nieuwe ontwikkelingen snel over

Belgen zijn geen early adopters. Maar volgens het rapport

Food Trends in België 2017 van Weber Shandwick nemen we wel steeds sneller nieuwe trends over. Globalisering en sociale media spelen hierbij een belangrijke rol. Het rapport vermeldt tien prominente trends met inspirerende concepten.

Belgen houden van eten: van het gemiddelde inkomen besteden ze 13,1 procent aan voeding en niet-alcoholische dranken. De markt is daarmee goed voor 22 miljard euro. In het rapport komen tien prominente foodtrends aan bod. Die bieden opportuniteiten en uitdagingen die daaraan verbonden zijn. Maar elke trend kent een tegentrend.

1. Zero-waste held

Belgen gooien 15 tot 25 kilo voeding per jaar weg, ofwel 200.000 ton verspilde voe-

voor retailers. Die gee aan welke producten op de houdbaarheidsdatum met korting nog verkocht kunnen worden. Tegenover de trend Be a Zero-Waste Hero staat de consumptiemaatschappij. Verpakking of milieu spelen een minder grote rol. Prijszetting is wel belangrijk.

2. Denk en koop lokaal

muis heb je zo 100 gram gedroogde champignons uit Azië besteld.

3. Flexibele foodies

Op exibele eters is geen etiket te kleven. Op maandag eten ze vegetarisch, op dinsdag genieten ze van steak met frietjes en op woensdag kopen ze een veganistische taart bij de bakker. Diehard carnivoren zijn steeds moeilijker te vinden en de opkomst van de exitariërs is een feit. Het verschil? Een exi-foodie probeert wat van alles, een exitariër eet af en toe vlees.

ding door 100.000 Belgische gezinnen. Tegen 2020 zou de voedselverspilling in Vlaanderen met 15 procent zijn verminderd. Een inspirerend concept is bijvoorbeeld Re-Fruit. Het fruit wordt niet volgens vorm of gewicht gewaardeerd, maar enkel op kwaliteit. Daarnaast is er de Rekub-app

Onze voeding legt enorm veel kilometers af. Daarbovenop komen extra kilometers voor het vervoer naar huis. Het bewustzijn van de ecologische voetafdruk groeit: van de Belgen koopt 85 procent minstens één keer per week Belgische producten, 42 procent zelfs één keer per dag. Vorig jaar steeg de hoeveverkoop met 1,5 procent. Er zijn meer dan 3.000 korteketenaanbieders in Vlaanderen. Inspirerend zijn de hoogtechnologische stadsboerderijen en de volledig geautomatiseerde plantenfabriek van Urban Crops. Globalisering is de tegentrend: consumenten kunnen alles van over de hele wereld bestellen. Met een klik op de

Inspirerende concepten? De Vegetarische Slager verkoopt in zo’n 500 supermarkten vegetarische producten die er exact hetzelfde uitzien als vlees. De vleesrenaissance is de tegentrend: consumenten zijn zich zeer bewust van welke soort vlees ze kopen en beginnen ook ondergewaardeerde stukken zoals orgaanvlees uit te proberen.

4. Gezondheid

Negen op de tien Belgen vinden gezond eten belangrijk, maar slechts de hel van hen weet wat dit inhoudt. Vooral suiker wordt nu geviseerd. Vorig jaar sloten de Belgische overheid, Fevia en Comeos het convenant Evenwichtige Voeding, om de gemiddelde dagelijkse calorie-inname van de Belgen met 5 procent te verminderen tegen 2020. Naast de inspanningen van de voedingsindustrie is Tournée Minérale een interessant concept. Het verhoogt het

040 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 MARKETING & CONSUMENT
ACHTERGROND
‘Voor veel consumenten is glutenvrij een levensstijl’

bewustzijn rond alochol. Guilty pleasures zijn de tegentrend: een sappige hamburger, frietjes van de frituur of lekkere ko ekoeken op zondagmorgen.

5. Allergiekoorts

Meer dan 300.000 Belgen hebben hun eetpatroon aangepast door een voedselallergie of -intolerantie voor onder meer gluten, lactose of soja. Voor veel consumenten is een gluten- of lactosevrij bestaan een levensstijl geworden. Wetenschappelijk onderzoek gee aan dat ‘slechts’ 50.000 Belgen lijden aan coeliakie. De MyFoodapp inspireert. Die helpt consumenten met voedselallergieën door etiketten te scannen en schadelijke ingrediënten te vermelden. De tegentrend is dat alleseters het probleem minimaliseren, eten waar ze zin in hebben en er openlijk voor uitkomen.

6. uis eten het nieuwe uitgaan

Dankzij bedrijven als Takeaway.com en Deliveroo is het nog nooit zo gemakkelijk geweest om eten thuis geleverd te krijgen. Voorspeld wordt dat de Belgen hun noorderburen, vorig jaar goed voor één maaltijd per week, snel inhalen. Inspirerende concepten, zoals voedseldozen van HelloFresh, krijgen navolging van de grote foodretailers. Consumenten die wel de deur uitgaan, willen iets volledig nieuws ervaren. Zij zoeken ervaringen die alle zintuigen prikkelen.

7. 24/7 Foodies

Het traditionele patroon van ontbijt-middagmaal-avondmaal ondervindt weerstand, vooral bij millennials en Generation X. Merkproducenten en retailers, maar ook de foodservice, komen met snackopties zoals gezonde tussendoortjes voor de hele dag, inclusief on-the-go verpakkingen. Inspirerende concepten zijn het succes van Carrefour express en Delhaize Shop & Go. Slow dining is de tegentrend: consumenten nemen de tijd om aan tafel te genieten.

8. Retailervaringen

90 procent van de Belgen koopt voeding bij voorkeur in fysieke supermarkten en buurtwinkels. Onderzoek toont aan dat 80 procent van de millennials ervaringen wil opdoen en daar ook meer voor wil betalen. De vraag die voedingsretailers zich moeten stellen is: wat kan ik mijn klanten instore aanbieden dat ze niet online of bij de concurrentie kunnen krijgen? Inspirerende concepten zijn: Cru, de belevingsmarkt van Colruyt Group, en de Sushi Daily-stands bij Carrefour. De tegentrend? Voor veel mensen is winkelen puur functioneel. Retailers als Colruyt boeken succes met lage prijzen en instore e ciëntie. Online klanten zetten de winkelervaring opzij voor een sneller, e ciënter alternatief.

9. Wereldkeuken

Vorig jaar was in België het jaar van Japanse ramen noedels en Amerikaanse hamburgers. Voor dit jaar zouden Hawaïaanse poké, een slaatje met rauwe vis, en Joodse delicatessen de blikvangers zijn. Consumenten houden van variatie en vinden ethnic cuisine gezonder en smaakvoller. Millennials en Generation Z zijn altijd op zoek naar nieuwe ervaringen. Inspirerende concepten: dankzij de populariteit van Instagram raken voedingstrends onmiddellijk over heel de wereld verspreid; merken krijgen de mogelijkheid om consumenten gebruiksvriendelijke oplossingen aan te reiken. Tegentrend: Belgetariërs. Klassieke Belgische recepten waren nog nooit zo geliefd bij Belgische consumenten.

10. Het nieuwe cool

Vorig jaar waren consumenten gek van boerenkool en avocado op toast. Weber Shandwick gokt dat dit jaar onder andere op water met een infusie van watermeloen het goed gaat doen, evenals Hawaïaanse poké, groenteyoghurt met hartige smaakjes, bloemkoolrijst, paarse voeding als wortelen en aardappelen, en zeewier en kleine vissen.

Het volledige rapport is te downloaden via www.webershandwick.be

041
• YVES DE GROOTE •
Sociale media spelen een belangrijke rol bij trends.

Het unieke en succesvolle snij- en maalprincipe van de Comitrol® Processor kent vele toepassingen in de levensmiddelen en chemische/pharmaceutische industrie.

COMITROL
EN MAALMACHINES ®Urschel, The Size Reduction Specialists, en Comitrol zijn geregistreerde handelsmerken van Urschel U.S.A. THE SIZE REDUCTION SPECIALISTS BY COMITROL ® BLOKJESGRANULEREN DRAADJESVLEES REEPJES SCHIJFJES PUREREN MALEN ® Neem contact op met Urschel voor een gratis demonstratie met uw product URSCHEL B.V. nederland@urschel.com +31 343 575 454 www.urschel.nl Wij leveren duurzame snij- oplossingen
SNIJ-

Clearcoats

De Korrel Beheer heeft verschillende clearcoats in het assor timent. Deze bestaan uit zichtbare en onzichtbare varianten.

De onzichtbare coatings hebben als kenmerkende eigenschap dat ze een dunne lmlaag rondom het product vormen. De coatings zijn onzichtbaar, reduceren de opname van vet en verhogen de standtijd. Deze coatings zijn geschikt voor aardappelproducten en snacks, die daardoor crunchy worden.

De zichtbare coatings worden veelal op smaak gebracht met kruiden en specerijen die ervoor zorgen dat de coatings zichtbaar zijn. Ze verhogen net als de onzichtbare variant de standtijd. Ze sluiten het product af en houden het lang krokant. Ze zijn ook geschikt voor aardappelproducten en snacks.

www.dekorrelbeheer.nl

Zetmeelblend

Cargill hee een zetmeelblend geïntroduceerd waarmee naar eigen zeggen snoepproducenten de droogtijd van gelatinevrije winegums met 50 procent kunnen verkorten. Het ingrediënt C*Clearset 35426 bestaat uit een mix van speciale zetmelen, geschikt voor gelatinevrij snoepgoed. De blend zorgt voor een zachtere textuur, optimale transparantie van de snoepjes en een goede smaakafgi e. Daarnaast kan deze blend de droogtijd halveren, in vergelijking tot winegums met een normale zetmeelbasis. Dierlijke bestanddelen verdwijnen steeds meer in de voedingsmiddelenindustrie. Laura Goodbrand, EMEA-zetmeelproductmanager Cargill Starches, Sweeteners & Texturizers, gee aan: “We zien niet alleen dat de consument liever zachter snoep wil, maar ook dat de vraag naar gelatinevrije producten verder toeneemt. Veganistische producten worden steeds aantrekkelijker, voor onder meer de consument die om ethische redenen dierlijke producten vermijdt. Om aan deze behoe e tegemoet te komen, zie je al dat gelatine geleidelijk wordt vervangen in winegums en staat er ‘vrij van gelatine’ groot op de verpakkingen.”

www.cargill.com

Mineralen

Mineralen van Jungbunzlauer kunnen het smaakpro el van plantaardige producten verbeteren. Deze producten hebben vaak een bijsmaak, zoals bitterheid door een hoog gehalte aan fytochemicaliën.

Volgens het bedrijf is de smaak meer in balans bij gebruik van zijn mineralen bij een lage dosis. Dezelfde mineralen kunnen ook nuttig zijn bij de processing van plantaardige eiwitten. Ze gaan fouling tegen die veroorzaakt is door de afzet van eiwitten tijdens een hittebehandeling. Hierdoor hoe de machine minder vaak te worden schoongemaakt.

.......................................................www.jungbunzlauer.com

Battermixen, tempura’s en breaders

Battermixen, tempura’s en breaders zijn mengsels op basis van bloem en zetmeel met eventueel toegevoegde kruiden of functionele hulpstoffen. Deze hebben als doel om enerzijds het paneermeel te hechten (batters) en anderzijds een laagje om het product heen te vormen (tempura’s en breaders).

Battermixen zijn geschikt om paneermeel, corn akes of Panko te hechten aan vlees-, pluimvee- of visproducten. Tempura hee de typische eigenschap om een krokante en luchtige korst te vormen, speci ek voor visproducten.

Tempura wordt toegepast in een twee- of drie fasesysteem. Breaders zijn geschikt voor veelal vlees- en pluimveeproducten om aan deze producten een krokante korst te geven.

..........................................................www.dekorrelbeheer.nl

advertentie

zichtbare (spicy) clearcoat onzichtbare clearcoat

043 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 De Korrel Beheer BV - Tolboomweg 16 - 3784 XC Terschuur The Netherlands - T +31 (0)88 55 777 55 - F +31 (0)88 55 777 33 info@dekorrelbeheer.nl - www.dekorrelbeheer.nl
INGREDIËNTEN

Het

Dagelijkse achtergronden

Actuele marktcijfers Vacatures

SCHRIJF JE NU GRATIS IN VOOR DÉ NIEUWSBRIEF VOOR DE BELGISCHE FOODBRANCHE!
laatste nieuws
SCHRIJF JE NU IN: VMTfood.be/Nieuwsbrief instagram facebook www.coldjet.com twitter vimeo

Inspiration Days

Flanders’ FOOD organiseert 19 en 20 september zijn Inspiration Days. Dit nieuwe concept gaat verder dan het voorschotelen van trends. In deze twee dagen wil Flanders’ FOOD laten ervaren hoe trends en nieuwigheden omgezet kunnen worden in concrete proces- en productinnovaties. Meeveranderen is de boodschap. De organisatie koos voor een mix van lezingen, demo’s en workshops die kaderen in vier thema’s: Sneller, beter, e ciënter, Elk beetje telt, Halt aan de eenzijdigheid en Voor elk wat wils.

Datum: 19-20 september, Locatie: Edegem

Empack 2017

Empack is de enige professionele verpakkingsbeurs in België.

Op 11 en 12 oktober kunnen bezoekers de laatste trends en innovaties ontdekken.

Voor de tweede keer komt Packaging Innovations naar België. Dit event op Empack brengt aanbieders van innovatieve verpakkingen -en materialen, luxe verpakkingen en -materialen, samen met marketeers, verpakkingsspecialisten, designers en brand owners.

Datum: 11-12 oktober, Locatie: Mechelen

www.empack.be

Ingrediëntenbeurs FIE 2017

Van 28 tot en met 30 november wordt in de Messe van Frankfurt de internationale ingrediëntenvakbeurs FIE 2017 gehouden. Naast een uitgebreid internationaal aanbod van voedingsmiddeleningrediënten en tal van oplossingen voor de uitdagingen van de voedingsmiddelenindustrie, is er ook dit jaar een breed congresaanbod. Tal van actuele onderwerpen passeren de revue. Het is ook weer uitkijken naar wie de awards mee naar huis nemen.

Datum: 28-30 november, Locatie: Frankfurt

22-jun Allergenenmanagement, Geertruidenberg (NL)

25-28 juni IFT Food Expo, Las Vegas (US)

27-jun Big Data Event – De impact van data in de agrofoodketen, Den Bosch (NL)

28-31 augustus 14e Nugo Week – Molecular Nutrition –Understanding how food influences Health, Varna (BG)

11-15 september Drinktec, inclusief Simei, München (DE)

19-20 september Flanders' FOOD Inspiration Days, Edegem

21-22 september 22nd Conference of Food Microbiology, Brussel

28-sep Tips en tricks voor geurtesten van verpakkingsmaterialen, Incubatie- en Innovatiecentrum, Gent

7-11 oktober Anuga. Keulen (DE)

11-12 oktober Empack, Mechelen

12-okt Hygiene for Food, Antwerpen

19-okt Allergenenmanagement, Beveren

19-okt

24-okt

31 oktober3 november

14-nov

Good Sensory Practices: sensorische analyse van voedingsmiddelen en -ingrediënten, deel 1, Zwijnaarde

Slotevent CheckPack, Sensoren in voedselverpakkingen, Mechelen

Aquatech, Amsterdam (NL)

Good Sensory Practices: sensorische analyse van voedingsmiddelen en -ingrediënten, deel 2, Zwijnaarde

21-23 november Food Matters Live, Londen (GB)

21-nov

Geurbelasting van verpakkingsmaterialen en effecten van verpakking op de smaak van verpakte voedingsmiddelen, Zwijnaarde

28-30 november FIE, Frankfurt (DE)

045 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2
AGENDA KIJK VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA OP VMTFOOD.BE
Cursussen Beurzen Congressen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . www.
andersfood.be
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . www. global.com/ europe
Berichten voor de agenda stuurt u naar: redactie@vmtfood.be . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . www.vmtfood.be

VMT Food is hét nieuwe mediaplatform voor de voedings- en drankenindustrie in Vlaanderen, België. VMT Food is een betrouwbare informatiebron voor directieleden en management op het gebied van quality assurance, productie, marketing en sales, inkoop, R&D en productontwikkeling. VMT Food verschijnt vier keer per jaar en is een uitgave van MYbusinessmedia.

Redactieadres (België)

Gemeenteplein 43-1

8300 Knokke-Heist

E redactie@vmtfood.be

I www.vmtfood.be

Uitgever

Suzanne Wanders

T +31 (0)570 - 504328

E s.wanders@mybusinessmedia.nl

Hoofdredactie (Nederland)

Willem-Paul de Mooij

T +31 (0)570 - 504386

E w.mooij@mybusinessmedia.nl

Adjunct-hoofdredactie (België)

Yves De Groote

T +32 (0)50 - 623520

E redactie@vmtfood.be

Redactie

Philip Willaert

E redactie@vmtfood.be

Eindredactie

Marjolein Spek

T +31 (0)570 - 504306

E m.spek@mybusinessmedia.nl

Met medewerking van: AGORIA, FAVV, FEVIA, Flanders’ FOOD, Food Pilot, ILVO

Media-adviseurs

Monique van Neutegem

T +31 (0)6 - 50449402

E m.neutegem@mybusinessmedia.nl

Anneloes Veerman

T +31 (0)6 - 12707014

E a.veerman@mybusinessmedia.nl

Belgische klanten

Trevi nv

Willem Holemans

T +32 (0)9 - 3606216

E willem.holemans@trevi-regie.be

Marketing

Judith Verbeek

T +31 (0)10 - 570 504355

E j.verbeek@mybusinessmedia.nl

Adverteerdersindex

Vormgeving Colorscan bv, www.colorscan.nl

Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en/of adreswijzigingen, kunt u bellen met onze Klantenservice.

Tel: +31 (0)570 - 504300.

E-mail: vmt@mybusinessmedia.nl.

MYbusinessmedia BV, VMT Food, Posttbus 58, 7400 GA Deventer

Introductie jaarabonnement

€ 49,- (i.p.v. € 79,-)*

*prijzen zijn excl. 6% BTW en € 3,95 administratiekosten. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

Nieuwsbrief

Wilt u de gratis wekelijkse e-mailnieuwsbrief ontvangen? Aanmelden: www.vmtfood.be/nieuwsbrief

MYbusinessmedia

Mr. H.F. de Boerlaan 28 7417 DA Deventer

Postbus 58 7400 GA Deventer

Nederland

ISSN 2352-5924

Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvoudigd, waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm. Publicaties geschieden uitsluitend onder verantwoording van de auteurs. Alle daarin vervatte informatie is zorgvuldig gecontroleerd. De auteurs aanvaarden echter geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventuele onjuistheden.

046 VMT FOOD . 14 JUNI 2017 . NR 2 COLOFON
Alpido pagina 19 AS4 pagina 38 AZO pagina 23 Barias pagina 37 Beko Technologies pagina 37 Cold Jet Europe pagina 44 CSB System pagina 23 De Korrel Beheer pagina 43 DNV GL – Business Assurance pagina 3 HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen pagina 37 Industrial Auctions pagina 46 Key Technology pagina 20 Leuze Electronic pagina 28 Tetra Pak Processing Systems pagina 2 Urshel pagina 42 Valorlub pagina 47 WAGO BeLux pagina 48 WRH Global Belgium pagina 28

Mijn bedrijf is heel bedreven in het recycleren.

Wij laten onze gebruikte smeerolie ophalen door een geregistreerd inzamelaar.

Gebruikte smeerolie is een gevaarlijke afvalstof. Daarom gelden er strenge regels voor de opslag, het transport en de verwerking ervan. Alleen als de smeerolie van uw bedrijf wordt opgehaald volgens de procedure die OVAM, LB of OWD voorschrijft, kan ze op een milieuvriendelijke manier worden verwerkt. Reken dus op een geregistreerd inzamelaar om uw olie op te halen. Dan bent u zeker dat bij u in het bedrijf alles gesmeerd loopt.

TIP: kleine hoeveelheden gebruikte smeerolie kunnen recht geven op een forfaitaire vergoeding. Ontdek alle details op www.valorlub.be

EERST SMEREN, DAN RECYCLEREN valorlub.be

Op weg naar de Smart Factory

Eerst meten, dan beheren

Onderling gekoppeld, intelligent, autonoom, zichzelf optimaliserend en efficiënt gebruik makend van hulpbronnen: dat is het centrale scenario van Industry 4.0 - de Smart Factory. Ondanks de voordelen die een Industry 4.0-productie lijkt te bieden, is voor vele ondernemingen de vraag, waarom dit zelfs noodzakelijk is? In welke mate dient de productie te evolueren naar 4.0 en welke stappen worden ondernomen op weg naar de Smart Factory? Laten we eens bespreken hoe WAGO u kan helpen om uw productieproces te innoveren. www.wago.be

0% 50% 100% 010203040506
info-be@wago.com

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
VMT food 2 (2017) by VMN Media - Issuu