VOEDSELVEILIGHEID & KWALITEIT
Alleen ga je sneller, samen kom je verder
VMT 2 • februari 2020
Column
Safe met Sjoerd Analyses door de keten heen, ieder voor zich? Bij de herziening of opbouw van de HACCP-studie grondstoffen blijkt dat er veel niet-beheerste risico’s zijn. Wat doe je als bedrijf? Ga je ontzettend veel kosten maken in de vorm van analyses bij een laboratorium om de grondstofrisico’s te beheersen? Of ga je op zoek naar andere mogelijkheden die bijvoorbeeld staan aangegeven in informatieblad 64 van de NVWA?
Over Sjoerd Sjoerd Kanters is Operations Manager bij Doens Food in Sas van Gent/IJzendijke. Gedurende zijn carrière in de voedingsmiddelenindustrie heeft hij veel kenmerkende situaties meegemaakt of stereotype opmerkingen te horen gekregen. Met name op het gebied van QA/QC, waar hij in deze column zijn kanttekeningen bij plaatst.
Een HACCP-studie grondstoffen is altijd in ontwikkeling en onderhevig aan verandering. In de ene sector meer dan in de andere. Wat opvalt is dat elke sector een aantal overeenkomende grondstoffen heeft in combinatie met gevaren die altijd als risico uit de studie komen. Uiteraard kijkt een bedrijf naar mogelijkheden om de risico’s zo goed mogelijk te beheersen door bijvoorbeeld leveranciersaudits uit te voeren. Of leveranciers te zoeken die zijn aangesloten bij een ketengarantsysteem. Maar in de praktijk zijn er altijd leveranciers die niet kunnen of willen meewerken. Tegelijk kun je niet om bepaalde belangrijke grondstoffen heen. Het zelf laten analyseren van deze grondstof, kan dan een oplossing zijn om het risico te verkleinen. Typerend is dat het per sector vaak dezelfde leveranciers zijn die niet kunnen of willen meewerken. Dan komt het erop neer dat dezelfde grondstof met hetzelfde gevaar door verschillende bedrijven wordt geanalyseerd. Concurrentie op voedselveiligheid is non-discussie Elk voedingsmiddelenbedrijf heeft natuurlijk als belang om een zo voedselveilig mogelijk product te verwerken, te verhandelen en te produceren, ongeacht de kosten die dit dan met zich meebrengt. Het risico is dat een bedrijf, zeker als kleinere afnemer, een geringe invloed kan uitoefenen op de leverancier. Hoe mooi zou het zijn om collectief de leverancier proberen op te voeden en het bedrijfsleven te ontlasten. Dat is lastig, want dan weet de ‘concurrent’ ook direct dat bedrijven bij dezelfde leverancier zitten of dat ze dezelfde grondstoffen afnemen. De kanttekening die ik hierbij wil plaatsen, is dat concurreren op voedselveiligheid een non-discussie is. Mobiliseer en inventariseer Elke sector in de voedingsmiddelenindustrie wordt vertegenwoordigd door een brancheorganisatie of andere gezamenlijke initiatieven die Nederland rijk is. Mobiliseer die leden. Elk lid heeft natuurlijk een schat aan ervaring en data in huis. Als deze data, desgewenst geanonimiseerd, worden aangeboden, kan een gedegen risicoprofiel van leveranciers opgezet worden met een classificatie. Aan deze leveranciers kunnen analyses gekoppeld worden van bepaalde gevaren van grondstoffen. Praktisch gezien is er dan nog een uitdaging. De analyses staan veelal op naam van het bedrijf dat de analyses aanvraagt. Je zou kunnen kiezen voor een constructie waarbij ieder lid de verschillende analyses namens de brancheorganisatie laat uitvoeren. Uiteindelijk wordt er dan een database gecreëerd met een vijver van leveranciers in combinatie met analyses die de invulling en beheersing van de HACCP-studies een stuk aangenamer maken. Dergelijke initiatieven bestaan al in meer of mindere mate, maar nog veel te weinig.
45
