22
REINIGING & DESINFECTIE
‘In het weekend zie je pas echt hoe schoon het is’ ONTOEREIKENDE SCHOONMAAK EN DESINFECTIE IN FABRIEK KENT VEEL OORZAKEN Kostendruk, personele wisselingen, onvoldoende betrokkenheid van het hoger management en bedrijfsblindheid. Zo maar een paar oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan een gebrekkige schoonmaak en desinfectie van productieomgevingen. Met als gevolg een grote kans op infecties waardoor recalls, zoals laatst bij Offerman, op de loer liggen. Pas als de fabriek helemaal stilligt, zoals in het weekend, is het mogelijk een realistisch beeld te krijgen van de hygiëne van een productieruimte.
Tekst Willem Paul de Mooij Beeld Eco2Clean
Een slecht ontworpen gebouw zorgt voor meer infecties
Besmetting met pathogenen is niet de grootste oorzaak van recalls van voedingsmiddelen, maar salmonella, listeria en E.coli komen wel voor in de top 5. Dergelijke besmettingen ontstaan vaak in de productie, weet Gert Visscher. Hij is hygiëne-expert en directeur-eigenaar van reinigingsbedrijf Eco2Clean. Met zijn achtergrond als levensmiddelentechnoloog en ervaring in de voedingsmiddelenindustrie stelt Visscher dat de infectiedruk in een productieruimte sterk afhankelijk is van het type product, maar ook van een aantal andere factoren.
zaken. Vooral als er niet nagedacht is over de juiste routing. “Maar”, zegt Visscher, “het menselijk handelen, dat is misschien wel het meest interessant. Soms komt een bedrijf met de vraag: onze hygiënesluis zit verstopt met zeep. Dan ontdekken we dat productiemedewerkers vaak niet hun handen onder het zeepapparaat houden, maar dat ze een rondje van hun handen maken zodat de zeep er doorheen valt en je je handen niet hoeft te wassen. Zo misleiden ze de sensor en wast in de praktijk bijna niemand zijn handen.”
Infectiebronnen
Gebrekkige schoonmaak
Belangrijk in de basis is het gebouw, het ontwerp van de ruimten en de routing. Een slecht ontworpen gebouw zorgt voor meer infecties, legt Visscher uit. Ook de hoeveelheid gebruikte apparatuur is van invloed. “Bij veel bedrijven zien we dat de technische dienst samen met de directie bepaalt welke apparatuur er uiteindelijk in de fabriek komt te staan. Daardoor komen er toch steeds weer installaties in bedrijf die niet helemaal voldoen aan de hoogste hygiënische eisen.” Lucht-, water- en afvoersystemen zijn ook bepalend, gaat de hygiëne-expert verder. “Met name afvoersystemen verbinden alle afdelingen met elkaar. Via het riool kunnen infecties van de ene naar de andere ruimte komen. Zeker bij verstoppingen is die kans groot.” Transport- en hulpmiddelen kunnen ook infecties en kruisbesmettingen in de productie veroor-
En uiteindelijk is de schoonmaak van de productielocatie heel belangrijk. “Geen goede schoonmaak, betekent meer kans op infectie. De meeste recalls zijn te wijten aan een gebrekkige schoonmaak.” Gebrekkige schoonmaak kan volgens Visscher lang onder de radar blijven. Op het eerste gezicht lijkt een productieruimte dan heel goed gereinigd, maar dat kan soms ‘vies’ tegenvallen. Daarom bezoeken specialisten van Eco2Clean graag productieruimtes in het weekend: “We komen minstens vijftig tot honderd keer per jaar bij bedrijven in het weekend als de fabriek stil ligt. Dan pas kun je waarnemen hoe schoon de fabriek daadwerkelijk is. Dan zien we zeer interessante dingen.” Visscher laat een aantal verontrustende foto’s zien die gemaakt zijn ná de reiniging: van transportban-
