INTERVISTA MALâARÄISQOF TARâREPUBBLIKA ÄEKA MARTIN AZZOPARDI S.D.C.
W
Lulju 2022 23 ta' Ottubru 2022 â Ä urnata Missjunarja
Mons. Jan Graubner
aqt li kont fuq perijodu taâ studju, riÄerka u noffri psikoâterapija spiritwali firâRepubblika Äeka, ÄĄejt mistieden niltaqaâ personalment malâArcisqof Mons. Jan Graubner filâKurja ArÄiveskovili filâbelt pittoreska taâ Olomouc. Hawn ħadt lâopportunitĂ li nagħmillu intervista waqt li tlabtu jagħtini lâviĹźjoni personali tiegħu dwar ilâKnisja Kattolika f âpajjiĹźu. Tista' tagħtini ftit ħjiel bijografiku dwar ħajtek u dwar ilâvokazzjoni saÄerdotali tiegħek? Nibda biex ngħidlek li tul ilâperijodu li fih pajjiĹźna kien taħt irâReÄĄim Kommunista ma kienx faÄli li persuna tistudja biex issir saÄerdot, speÄjalment jekk ma kontx ÄĄej minn familja talâħaddiema. Peress li lâPartit Kommunista kkonfiska lâfabbrika talâfamilja tiegħi biex għamilha tappartjeni lillâistat, allura jien kelli nħabbrek biex immur insib impjieg banda oħra. Però meta flâ1968 pajjiĹźna għadda minn dik hekk imsejħa âRebbiegħa taâ Pragaâ, infetaħ millâÄĄdid seminarju wieħed bilâkunsens talâIstat Kommunista. Għalhekk
stajt nidħol isâseminarju biex nistudja għal saÄerdot. Kien proprju f âdan iĹźâĹźmien li ħafna professuri talâuniversitĂ reÄĄgħu ÄĄew lura jgħallmu dâdiversi xjenzi akkademiÄi wara Ĺźmien taâ arresti u xogħol sfurzat. Ixâxhieda u tâtestimonjanza taâ dawn ilâprofessuri kienet ħafna iktar importanti għalina lâistudenti millâkontenut u tâtagħlim aÄĄÄĄornat li xtaqna li jgħallmuna. Imma sentejn wara lâftuħ tasâseminarju, ÄĄiet lâordni biex ma jiÄĄux aÄÄettati iktar seminaristi, u filâfatt dawk biss li kienu diÄĄĂ qed jistudjaw fisâseminarju setgħu jiggradwaw. Jien kont wieħed minn dawn isâseminaristi li kelli din ilâgrazzja, u malli ordnajt saÄerdot intbgħatt neĹźerÄita sâsaÄerdozju tiegħi
filâparroÄÄi rurali. IĹźda meta flâ1990, waqaâ râreÄĄim talâpartit Kommunista f âpajjiĹźna, ÄĄejt ordnat isqof u msejjaħ biex inservi bħala isqof awĹźiljarju talâarÄidjoÄesi taâ Olomouc. Kemm ilek teĹźerÄita lâarÄipiskopat tiegħek u kif tħossok fâdin ilâpoĹźizzjoni filâKnisja? Ikolli ngħid li ilni nokkupa lâministeru tâarÄisqof talâbelt taâ Olomouc millâ1992. Għalkemm dilâbelt għandha storja u tradizzjoni twila taâ episkopat, wara lâwaqgħa talâKommuniĹźmu f âpajjiĹźna kellna nerÄĄgħu nibdew millâÄĄdid mingħajr ħafna esperjenza u preparazzjoni meħtieÄĄa f âdan irârigward. IĹźda kellna lâvantaÄĄÄĄ li 11