'Cogito ergo sum' ✒ Kees Schuitmaker
Cogito ergo sum’. Die zin kwam spontaan bij me boven toen ik afgelopen winter door de Noordwaard fietste en oog in oog kwam te staan met deze Schotse Hooglander.
50
Er zwerven nogal wat Hooglanders door de polder daar. Het zijn gemakkelijke dieren. Traag, maar standvastig. Ze zijn niet gevaarlijk, maar wel nieuwsgierig en afstand houden is dus aan te raden. Hun taak is het lange ruwe gras kort te houden en in weer en wind kwijten ze zich van die taak. Kou lijkt ze niet te deren en ’s zomers zoeken ze verkoeling in de aanwezige kreken. Bij hoog water sukkelen ze naar de kunstmatig aangelegde terpjes, waar ze bijgevoerd worden door de leden van Free Nature, die zorg dragen voor de dieren in de Noordwaard. Het gebied valt onder verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat. Als je eens van dichtbij wilt kijken en tussen al die 'wilde' dieren wilt lopen, kun je je aansluiten bij een excursie die Free Nature regelmatig organiseert. Tussen haar en mij zat prikkeldraad en ze keek me strak aan vanachter haar sluike haar en ik vroeg me af: “Wat zou ze denken? Of denkt ze niet? “ En toen kwam die zin: 'cogito ergo sum', vrij vertaald: 'ik denk, dus ik besta'. De filosoof Descartes kwam in 1644 met die gedachte, waarmee hij wilde bewijzen dat als je denkt, voelt, twijfelt over je waarneming, dat je dan weet dat je bestaat. Kan een dier dat ook en is die zich dan bewust van zijn of haar bestaan? Heel lang bestond de theorie dat de mens superieur is aan het dier, omdat wij gericht kunnen denken en ons bewust zijn van ons bestaan. Helaas blijkt uit het gedrag van mensen dat dat minimaal of zeer beperkt kan zijn en soms verkeerd kan uitpakken. Voorbeelden daarvan zijn er in overvloed. Weeg de twee volgende gedachten maar eens. Een chimpansee zoekt een steen om noten mee te kraken, maar heeft er geen benul van wanneer het zaterdag is. Wij wel, we plannen met een agenda in de hand ons leven vol, maar is er in die agenda ook plaats voor een leefbare toekomst?
