4 minute read
Popsongs over milieuproblemen (2
✒ Erik Korsman
The Doors – When the Music’s Over
Advertisement
When the music ' s over Turn out the lights Turn out the lights Turn out the lights
Wat doen we als de band stopt met spelen?
De Amerikaanse band The Doors had iets met eindes. Denk aan hun misschien wel meest bekende songtitel “The End” , de afsluiter van het debuutalbum. “End of the Night” van hetzelfde album. Op hun tweede album Strange Days’ , uitgebracht in 1967, sluiten ze af met het indrukwekkende “When the Music’s Over” . Opvallend genoeg werd dit nummer tijdens concerten vaak in het begin van de set gespeeld. Maar eigenlijk is dit zo gek weer niet. Toetsenist Ray Manzarek leidt de boel in, drummer John Densmore warmt zich op en dan de huiveringwekkende openingsschreeuw van Jim Morrison tezamen met de jankende gitaar van Robby Krieger. Zijn we wakker? Een bezwering begint. De slang werpt zijn oude huid af. We treden een mysterie binnen.
Het is jammer dat Morrison in zijn eigen tijd, maar ook vandaag de dag, vooral befaamd is als sekssymbool, dionysische rockgod en koning van de roes. Dit heeft ongetwijfeld te maken met zijn gebruik van (verboden) middelen en korte leven. Maar Morrison was veel meer dan dit. Wie de moeite neemt om de interviews beluisteren die hij tijdens zijn laatste jaren gaf, ontmoet een volwassen
The Doors
geest. Een intellectueel die diep nadacht over de dingen en een vooruitziende blik op de wereld had. Hijzelf was zijn reputatie als rockster en relschopper het meest beu. Hij wilde graag serieus genomen worden als tekstschrijver en dichter. De muziek en een concert zag hij als een initiatie, een rite de passage naar een ander bewustzijn. Er kan geen revolutie plaatsvinden op grote schaal, zei hij, zonder dat er eerst een persoonlijke revolutie heeft plaatsgevonden op individueel niveau. “It’s got to happen inside first, ” zei hij. En dan niet met alleen liefde, vrede, begrip en bloemen in je haar, dansend op de vulkaan met je ogen dicht en armen in de lucht. “When the Music’s Over” is een opdracht om schaduwwerk te doen en als Odysseus het schimmenrijk door te gaan. The Doors hebben hun bandnaam niet voor niets afgeleid van Aldous Huxley ’s The Doors of Perception, wat weer een zinsnede is van de romantische kunstenaar en dichter William Blake: “If the doors of perception were cleansed, every thing would appear to man as it is, infinite. ”
Muziek als reiniging. Wat The Doors zo uniek en tijdloos maakt is de gave om van rockmuziek meer dan entertainment te maken. De durf om onder je huid te kruipen, je bij de lurven te pakken en je een spiegel voor te houden.
Na een indringende gitaarsolo en het tweede vers gaat in het midden van “When the Music’s Over” de muziek liggen. Met alleen de baslijn op de voorgrond zingt Morrison:
Before I sink Into the big sleep I want to hear I want to hear The scream of the butterfly
De schreeuw van de vlinder. Heeft iemand hem ooit gehoord? Uit de gitaar van Robby Krieger horen we deze zachtjes op de achtergrond.
Er worden hier geen doekjes om gewonden:
Robby Krieger
What have they done to the earth? What have they done to our fair sister? Ravaged and plundered and ripped her and bit her Stuck her with knives in the side of the dawn And tied her with fences and dragged her down
Wat hebben we gedaan met de aarde? We hebben haar vernield en geplunderd. Haar omheind en onderworpen. The Doors kijken de destructie recht in het gezicht. Wie goed luistert, met zijn oor op de grond, hoort de stem van de aarde: “I hear a very gentle sound / With your ear down to the ground. ”
Wat volgt is bijna apocalyptisch. Het lijkt alsof de dichter van het lied de kracht beseft die deze zachte stem kan ontketenen. Hij schreeuwt:
Persian night, babe See the light, babe Save us! Jesus! Save us
Uiteindelijk hebben wijzelf het meest te vrezen. De ravage die we veroorzaken is een boemerang die terugkomt en ons in het gezicht zal raken. Eens is het klaar.
En de muziek dan? Het is geen toverspreuk waarmee de mensheid gered kan worden. De muziek is onze vriend. Ons meest bijzondere wijze van uitdrukken, de zuivere impuls. Zoals bij The Doors kan dit een transformerende ervaring zijn.
Well the music is your special friend Dance on fire as it intends Music is your only friend Until the end Until the end Until the end
Intussen klinkt in de stilte nog steeds de zachte stem:
Dringt ze tot ons door? ✤
Er zijn vast nog veel meer bekende popsongs die over milieuproblematiek gaan.
Mail titel, tekst en uitvoerenden naar altenatuur@gmail.com onder vermelding van: 'Popsongs milieuproblematiek' en uw naam.
