22
ALLERGENEN
Vijf problemen bij het invullen en controleren van VITAL Voor het correct vermelden van mogelijke kruisbesmettingen op etiketten is het belangrijk dat niet alleen een VITAL-analyse goed wordt ingevuld, maar dat deze ook uitgebreid wordt gecontroleerd op eventuele fouten. Wat zijn de meest voorkomende fouten?
Tekst Thomas Belt
1
Het gevaar dreigt dat er op de verpakking overbodige vermeldingen van allergenen komen
Consumptiegrootte versus portiegrootte
Consumptiegrootte en portiegrootte zijn vaak niet hetzelfde. Toch komt het regelmatig voor dat er bij het invullen van een VITAL-analyse uitgegaan wordt van de portiegrootte. Voor een berekening wordt over het algemeen uitgegaan van het worst casescenario, waarbij de aanname is dat een consument het niet bij één portiegrootte houdt. De consumptiegrootte betreft een maximale hoeveelheid van een product per eetmoment. Deze is gebaseerd op de P95 van de Voedsel Consumptie Peiling (VCP) van het RIVM. Hieruit komt vaak naar voren dat de geconsumeerde hoeveelheid van een product over het algemeen hoger ligt dan de aangegeven portiegrootte van het desbetreffende product. De vuistregel bij een VITAL-berekening is als volgt: hoe hoger de consumptiegrootte, hoe lager de actiegrens. Het risico dat ontstaat als uitgegaan wordt van de portiegrootte, is dat de actiegrens een hogere waarde aangeeft dan wanneer je uitgaat van de consumptiegrootte. Op deze manier blijft het totaal aantal PPM-allergenen eiwit van de kruisbesmetting vaak onder de desbetreffende actiegrens en wordt deze (onterecht) niet meegenomen op het etiket.
2
Type kruisbesmetting en bijbehorende gegevens
Bij het invullen van gegevens voor een homogene of puntbesmetting ontstaat er verwarring over in welke fysische vorm het allergeen in het productieproces terecht komt en de bijbehorende waardes benodigd voor een correcte berekening. Ontstaat de besmetting omdat er gebruik wordt gemaakt van een poeder, of een iets vloeibaardere vorm zoals een gladde pasta, dan is het een homogene besmetting. Het allergeen kan dan namelijk gemakkelijk vermengd raken door het gehele product heen. Als het gaat over stukjes of bijvoorbeeld hele noten of granen dan is het een puntbesmetting. Het allergeen bevindt zich hierbij geconcentreerd op een plek in het product. Hierbij komt dat niet altijd duidelijk is welke waardes er verder voor de berekening benodigd zijn. Bij een homogene besmetting wordt er op grondstofniveau gekeken naar het PPM-allergeen eiwit in de desbetreffende grondstof, en bij het proces wordt gekeken naar de PPM gebaseerd op achterblijvend product in de gehele productiebatch. Bij een puntbesmetting wordt er op grondstofniveau gekeken naar het percentage eiwit van het allergeen en bij het proces wordt gekeken naar de PPM geba-
