VMT 8 (2016)

Page 25

VOEDINGSMIDDELEN, MANAGEMENT EN TECHNOLOGIE KWALITEITSMANAGER GEWILD • VOORRANG AAN VAKMANSCHAP • HIGH POTENTIAL- PROGRAM • VOEDINGSSECTOR OP DE KAART • VOOR EN NA TEEKANNE • PRODUCTEN MET HYDROLYSATEN Opleiding & arbeidsmarkt Tema: WWW.VMT.NL 2016 | EDITIE 8

COMMERCIEEL DIRECTEUR

MET EEN PLANMATIGE AANPAK EN NUCHTERE PERSOONLIJKE MENTALITEIT

Boermarke is dè toonaangevende en innovatieve (private label) producent van verse en diepgevroren zuivel-, fruit- en dessertproducten. In bijna 30 jaar tijd heeft dit Twentse familiebedrijf zich ontwikkeld van kleinschalige ijsproducent op de boerderij tot een moderne onderneming in Enschede met ca. 160 medewerkers. Het is een betrouwbare partner voor foodservice, retail en B2B, voornamelijk in Nederland maar ook in het buitenland (o.m. Duitsland, België en Groot-Brittannië). Kenmerkend voor de bedrijfscultuur zijn de persoonlijke benadering van klanten en flexibiliteit. Deze hebben geleid hebben tot een zeer gevarieerd en kwalitatief hoogstaand productassortiment. Om de groeiambities te realiseren zijn wij op zoek naar een Commercieel Directeur, met 50% management taken en 50% eigen commerciële activiteiten.

Consultant: Hans Hilbrands, telefoon 0317-468686 of 06-51025152.

JUNIOR ACCOUNT MANAGER

SALES FUNCTIE VOOR EEN JONGE ENTHOUSIASTE ONDERNEMER

Vergeer Holland is een internationaal opererend familiebedrijf, gespecialiseerd in het rijpen, versnijden en verpakken van kaas. Zij is een flexibele, ontwikkelingsgerichte en dynamische organisatie die alle marktsegmenten op een maatschappelijk verantwoorde wijze van kwalitatief hoogwaardige producten voorziet. Er werken ruim 575 mensen in een prettige werksfeer. Vergeer Holland is een ambitieuze en innovatieve organisatie waar daadkrachtige mensen zich snel thuis voelen. Vergeer Holland is gevestigd te Reeuwijk en er zijn ook vestigingen in Bodegraven en Woerden. Voor de locatie Reeuwijk zijn wij op zoek naar een gedreven Junior Account Manager die verantwoordelijk is voor het realiseren van de v erkoopdoelstellingen voor de producten bij de toegewezen relaties in een nader te bepalen rayon.

Consultant: Janneke van der Logt, telefoon 0317-468686 of 06-23637490

KWALITEIT- EN SMAAKTECHNOLOOG

CONCEPTONTWIKKELAAR MET INTERESSE IN DE AGF KETEN

Bakker Barendrecht, opgericht in 1930, is één van de grootste internationale groente- en fruitbedrijven van Nederland en levert onder meer aan een toonaangevende Nederlandse supermarktketen. Naast volledige toewijding aan service en kwaliteit, zijn werkplezier en een praktijkgerichte visie de voornaamste redenen van het succes. De kerntaken van Bakker Barendrecht zijn handel, logistieke dienstverlening en R&D. Dagelijks wordt er meer dan 2.000 ton groente en fruit verwerkt. Voor de afdeling R&D op het hoofdkantoor in Ridderkerk, zijn wij op zoek naar een gedreven en gepassioneerde Kwaliteit- en Smaaktechnoloog die zich richt op het verder ontwikkelen van concepten binnen de keten kwaliteit. De Kwaliteit- en Smaaktechnoloog is verantwoordelijk voor het in teamverband opstellen en uitvoeren van verschillende projecten met een focus op kwaliteit, micr obiologie en smaak.

Consultant: Michiel Dekkers, telefoon 0317-468686 of 06-86805669

CHIEF ENGINEER

DIE GESTRUCTUREERD EN RESULTAATGERICHT AAN DE SLAG GAAT

Farm Frites heeft zich sinds 1971 als familiebedrijf vanuit Oudenhoorn volledig gericht op het ontwikkelen, produceren en verkopen van bevroren en gekoelde aardappelproducten. Intussen werken er 1.500 medewerkers in meer dan 40 landen en zijn er productielocaties in Nederland, België, Polen, Egypte en Argentinië. Naar de toekomst is de focus gericht op verdere internationale groei en momenteel worden voorbereidingen getroffen voor de bouw van een nieuwe plant in China. Tevens zijn diverse projecten voor uitbreiding van capaciteit en verbetering van efficiency gepland. Om dit op professionele wijze te realiseren zoeken wij een Chief Engineer, voor het opbouwen van een shared services team, het stroomlijnen van engineeringmethodieken en het managen van investeringsprojecten.

Consultant: Hans Hilbrands, telefoon 0317-468686 of 06-51025152.

TECHNICAL PRODUCT MANAGER

EXCELLENT OPPORTUNITY TO BECOME AN EXPERT IN OILS AND FATS FOR INFANT NUTRITION

AAK is a leading provider of value-adding vegetable oils & fats. AAK’s proven expertise, based on more than 100 years of experience, in oils & fats within food applications, its wide range of raw materials and broad process capabilities enables AAK to develop innovative and value-adding solutions. This across many industries like Chocolate & Confectionery, Bakery, Dairy, Infant Nutrition, Food Service, Personal Care and more. AAK’s unique codevelopment approach brings customers’ skills and know-how together with the company’s capabilities and mindset for lasting results. The Infant Nutrition Business Unit is an international, global team with strong competencies within co-development. For this Business Unit we are currently searching for a highly motivated Technical Product Manager who is responsible for supporting the Customer Innovation Team and its customers by providing technical information on recipes and processing conditions.

Consultant: Jakob Jan Verbraak, telephone: +31(0)317-468686 or +31(0)6-51820349

Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: info@dupp.nl

REEUWIJK (REGIO NADER TE BEPALEN)
FOOD RECRUITMENT EXECUTIVE SEARCH INTERIM MANAGEMENT FOOD GENERAAL FOULKESWEG 66 6703 BW WAGENINGEN 0317-468686
FOR YOUR NEXT CAREER MOVE IN
ENSCHEDE
REEUWIJK (REGIO NADER TE BEPALEN) RIDDERKERK OUDENHOORN ZAANDIJK

QUALITY MANAGER

EINDVERANTWOORDELIJKE ROL BIJ GROTE EUROPESE SPELER

BRUNSSUM

Vandemoortele heeft een Europese marktleiderspositie in diepgevroren brood- en banketproducten (Bakery Products) en margarines, oliën, frituurvetten en bak- en braadproducten (Lipids). De divisie Bakery Products bestaat uit 36 plants in diverse Europese landen. In het Limburgse Brunssum maakt men voor de gehele Europese markt custom-made taarten, muffins en cakegebak. Deze worden als eindproducten of halffabricaten geleverd aan alle bekende retailers, de food-service markt en het bakkerijkanaal. Voor het aansturen van de afdeling Quality (3 medewerkers) op de groeiende locatie in Brunssum zijn wij op zoek naar een daadkrachtige Quality Manager die verantwoordelijk is voor het monitoren, borgen en uitbouwen van alle kwaliteitssystemen. Deze overtuigende en proactieve manager heeft veel interne en externe (onder meer klanten) contacten en zorgt dat de kwaliteit op deze locatie op een hoger niveau komt.

Consultant: Annemarie van den Bos, telefoon 0317-468686 of 06-53310126

MANAGER PRODUCTIE

ONDERNEMENDE MANAGER DIE MET DE ORGANISATIE WIL GROEIEN

ZEEWOLDE

Vecozuivel is een jong, innovatief en trendsettend zuivelbedrijf. Bij Vecozuivel werken circa 80 medewerkers. Vanaf de jaren ’90 is zij van de verkoop in de eigen boerderijwinkel uitgegroeid tot een van de grootste leveranciers van biologische, dagverse zuivelproducten aan de grote supermarktketens in Nederland. In 2009 heeft Vecozuivel in Zeewolde haar nieuwe, moderne zuivelfabriek in gebruik genomen. Met de realisatie van de nieuwe fabriek heeft Vecozuivel een grote stap gezet in de verdere professionalisering van de biologische zuivelbranche. Vecozuivel is een slagvaardig bedrijf dat verder kijkt en graag haar nek uitsteekt als het gaat om innovaties. Om de organisatie in Zeewolde verder te versterken zijn wij op zoek naar een gemotiveerde Manager Productie die verantwoordelijk is voor het leiden van de dagelijkse operatie en optimale voortgang van het productieproces. Consultant: Bert den Uijl, telefoon 0317-468686 of 06-53959057

SALES MANAGER

GEPASSIONEERD TOPTALENT IN DE FOOD EN BEVERAGE INDUSTRIE

AMSTERDAM

Naturalicious is een start-up bedrijf uit 2015 en produceert de gezondste en meest verse ‘Cold Pressed’ juices ter wereld! Met veel enthousiasme werken er 15 personen. De juices zijn gemaakt van de beste groenten en fruit, afkomstig van specifiek geselecteerde boeren. Deze juices zijn 100% natuurlijk mede door de high pressure processing technologie. Alle vitaminen en mineralen blijven hierdoor bewaard. Naturalicious heeft de ambitie om het grootste ‘Cold Pressed’ juice brand ter wereld te worden. Zij heeft als doel dat de retail en de horeca op een unieke wi jze kennis maakt met de Juices en deze opneemt in hun assortiment. Om dit te realiseren zijn wij voor de commerciële afdeling op zoek naar een energieke Sales Manager, verantwoordelijk voor het genereren van klanten in de Nederlandse retail- en horecabranche. Deze manager stuurt een salesteam aan van 3 Account Managers en benadert actief potentiële en bestaande klanten.

Consultant: Daphne van der Hee, telefoon 0317-468686 of 06-53868415

(SR.) TECHNOLOGIST POWDER PROCESSING

PASSIONATE SPECIALIST WITHIN A DYNAMIC AND INTERNATIONAL TEAM

Danone is one of the most successful healthy food companies in the world. This mission guides around 1,850 “Danoners” in the Netherlands, over 100,000 worldwide and consists of 4 divisions; Dairy, Water, Baby and Medical. With brands like Nutricia, Milupa, SHS, Dumex and Blédina Danone baby division holds leadership positions in baby nutrition worldwide. Nutricia Research Centre is a state of the art Life Science innovation centre for development of new product concepts for Early Life Nutrition and Advanced Medical Nutrition. They create formulas that provide clinically substantiated health benefits to vulnerable consumers: infants, toddlers, elderly and patients. For the growing Processing & New Technologies group, we are searching for a (Sr.) Technologist Powder Processing responsible for identifying and developing the best process technology to produce safe baby nutrition and medical nutrition powders in an economical way.

Consultant: Janneke van der Logt, telephone: +31(0)317-468686 or +31(0)6-23637490

SCIENTIST NEW PRODUCT DEVELOPMENT

WHO SUCCESSFULLY IMPLEMENTS SCIENCE INTO PRODUCT INNOVATION

AAK is a leading provider of value-adding vegetable oils & fats. AAK’s proven expertise, based on more than 100 years of experience, in oils & fats within food applications, its wide range of raw materials and broad process capabilities enables AAK to develop innovative and value-adding solutions. This across many industries like Chocolate & Confectionery, Bakery, Dairy, Infant Nutrition, Food Service, Personal Care and more. AAK’s unique codevelopment approach brings customers’ skills and know-how together with the company’s capabilities and mindset for lasting results. The Infant Nutrition Business Unit is an international, global team with strong competencies within co-development. For this Business Unit in Zaandijk we are searching for an enthusiastic Scientist NPD who is responsible for developing new concepts / products in the field of ‘health and nutrition’ in close cooperation with customers and other external (academic) partners.

Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: info@dupp.nl

NEXT CAREER MOVE IN FOOD RECRUITMENT EXECUTIVE SEARCH INTERIM MANAGEMENT FOOD GENERAAL FOULKESWEG 66 6703 BW WAGENINGEN 0317-468686
FOR YOUR
Consultant: Jakob Jan Verbraak, telephone: +31(0)317-468686 or +31(0)6-51820349 UTRECHT ZAANDIJK
04 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 INHOUD
11.
. . . . . . .
Diverse initiatieven moeten de voedingssector nieuwe instroom opleveren . . . . . . . . .
. .
22. Bij Bieze Food Group mogen werknemers zichzelf zijn . . . . . . 26. Hoe maakt de voedingssector zichzelf aantrekkelijker? . . . . . . 34. Voor en na de zaak Teekanne . . Foto cover: HAS Hogeschool

Nieuws

6 Nieuws

29 Ingrediënten

37 Technisch nieuws

39 Agenda

41 Colofon

Thema: Opleiding & Arbeidsmarkt

De voedingssector kampt nog altijd met een fks tekort aan technologen en technici. Hoe kan de sector zichzelf onderscheiden en medewerkers aan zich binden?

11 Gewild, maar niet te krijgen

16 Scholier onbekend met voedingssector

22 ‘Veel ruimte voor ondernemerschap’

25 HAS zet in op scholing professionals

26 Voorrang voor vakmanschap

Technologie & Techniek

30 Hydrolysaten als functioneel eiwit

Ingrediënt & Product

32 E-nummers zijn veilig

Wetgeving & Toezicht

34 Misleiding op verpakkingen

Vissen op techneuten

Sommige dingen veranderen niet zo snel. Iedere keer als ik het thema Opleiding & Arbeidsmarkt coördineer, kan ik een hele editie vol schrijven over het tekort aan technisch en technologisch personeel. De voedingsmiddelenindustrie heeft hiervoor al verschillende plannen geschreven.

Een oplossing komt maar langzaam dichterbij en dat is niet zo vreemd. De hele Nederlandse industrie vist namelijk in dezelfde vijver: iedere sector kan wel technische mensen gebruiken. Eens in de zoveel tijd klinkt weer dezelfde noodkreet uit uiteenlopende sectoren: ‘Wij willen techneuten.’ Het imago zit niet mee. Technische beroepen zijn niet sexy en de salarissen zijn ook niet geweldig, luidt het.

De laatste jaren is er een kentering: jongeren lijken vaker te kiezen voor beroepen met toekomstperspectief. Daarvan profi teren ook opleidingen levensmiddelentechnologie, die steeds hogere instroomcijfers noteren. Maar deze groei is nog niet groot genoeg om het tekort aan technologen en technici in de voedingsmiddelenindustrie op te vangen. Daarom maakte ik me alweer op voor een artikel over tekorten. Na het tekort aan operators is het nu de beurt aan het gebrek aan kwaliteitsmensen. Door strengere eisen van onder meer supermarkten en de steeds kritischer wordende consument, worden kwaliteitsmanagers steeds belangrijker en hun takenpakket breder. Het NNK streeft naar kwaliteitsmanagers in het managementteam van bedrijven: managementskwaliteiten gecombineerd met technisch inzicht. Zo’n combinatie is helemaal lastig te vinden.

Door de groei op online en de focus op traceerbaarheid is de jacht op IT’ers geopend. Ook weer met zijn allen vissen in een kleine vijver. Welke opleiding pakt hier de handschoen op?

05 COLUMN
Maurice de Jong • m.jong@mybusinessmedia.nl

Wessanen

Wessanen is nu ofcieel eigenaar van Ineobio en daarmee ook van het merk Destination dat leidend is in biologische kofe en thee. Destination produceert in een fabriek in Bordeaux en exporteert van daaruit naar andere landen. Met de aankoop zet Wessanen verdere stappen in de uitvoering van zijn strategie die gericht is op biologische voeding. Door de overname haalt Wessanen meer kennis in huis over inkoop, mengen en productie van biologische thee en kofe. ...................................................................................www.wessanen.com

Warsteiner

De Duitse bierbrouwerij Warsteiner introduceert Braumeister. Dit nieuwe speciaalbier is afgeleid van het recept van de brouwerijs eerste gecertifceerde brouwmeester Fritz Peters die er van 1869 tot 1899 werkte. Braumeister geef het Reinheitsgebot een eigentijds tintje. Brouwers gebruiken de zogenoemde dry-hoppingtechniek om het amberkleurige bier te maken. Hierbij koken ze de hop niet mee, maar voegen die pas later toe. Dat zorgt voor een fruitige hopsmaak met een bloemige, fris-bittere afdronk, aldus Warsteiner.

......................................................................................www.warsteiner.nl

Willem&Drees

Willem&Drees, leverancier van eten van de boer, en Beebox, een maaltijdbox met biologische ingrediënten, bundelen hun krachten. Volgens de organisaties is ondanks het toegenomen aanbod van verantwoord eten, het aanbod van verse producten die seizoensgebonden en direct van de boer zijn erg versnipperd. Met de fusie vergroten de partijen hun aanbod en dienstverlening en versterken ze hun marktpositie. Hun gezamenlijke assortiment wordt via meerdere kanalen aangeboden: aan huis, in de supermarkt, op het werk, in de horeca en onderweg. ...............................................................................www.willemendrees.nl

Voedselverspilling

Twee derde van de consumenten gaat actief verspilling van voedsel tegen. Dat blijkt uit een tweejaarlijks onderzoek in opdracht van het Voedingscentrum. Consumenten gooien jaarlijks 47 kilo aan eetbaar voedsel per persoon weg ter waarde van 2,2 miljard euro. Daarmee is de consument de grootste voedselverspiller (33%) in vergelijking met landbouw (25%), horeca (14%) en supermarkten (9%). De grootste verantwoordelijkheid leggen de consumenten bij zichzelf.

..........................................................................www.voedingscentrum.nl

Jumbo

Jumbo introduceert algenburgers. Deze vleesvervangers zijn gemaakt van spirulina, een algensoort die al 3,5 miljard jaar bestaat. De vegetarische burgers – van het Belgische merk Damhert Nutrition – bestaan voor 60 tot 70 procent uit eiwitten. Daarnaast is spirulina rijk aan antioxidanten. Ook bevat de algensoort elf vitamines, tien mineralen en het vetzuur gamma-linoleenzuur (GLA).

........................................................................................www.jumbo.com

VMT Online

• SOL, Opleidingsfonds Levensmiddelenindustrie, werkt aan een landelijke kennisbank voor docenten om ze snel en efciënt te kunnen voorzien van actueel bronmateriaal uit de levensmiddelenindustrie.

• “Sensoren worden snel goedkoop. Deze zullen de samenleving drastisch veranderen. De uitdaging is hoe dat te beheersen en te sturen.” Dit betoogde Maarten Steinbuch, hoogleraar Control Systems Technology, Technische Universiteit Eindhoven.

• De techniek achter Foodpairing – verrassende smaakcombinaties maken –is omarmd door de topchefs. Reden voor het bedrijf om ook de voedingsmiddelenindustrie warm te krijgen voor de technologie.

Breid uw abonnement uit naar een VMT optimaal abonnement en lees naast het vakblad alle informatie op vmt.nl.

Toezicht NVWA

sorteert efect

Het toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) wordt steeds slagvaardiger. Dat stelt de NVWA in haar jaarverslag. Daarin staan verschillende voorbeelden, zoals het verscherpte toezicht in de visindustrie, het risicogerichte toezicht bij pluimveeslachterijen en een innovatieve manier van controleren bij grondgebonden inspecties.

In 2015 is de NVWA meer gaan controleren in de visindustrie. Dit zorgde ervoor dat er meer bedrijven onder verscherpt toezicht zijn gesteld. Deze strengere aanpak had direct resultaat. Van de acht bedrijven die in 2015 onder verscherpt toezicht kwamen, verbeterde de situatie bij zeven bedrijven alweer zodanig dat extra controle niet langer nodig was. In dat jaar startte de NVWA ook met uniformer er risicogerichter inspecteren in de pluimveeketen. De nieuwe inspectiemethode bleek al binnen zes weken succesvol. Werd er eerst in 30 procent van de gevallen een overtreding geconstateerd, na zes weken was dit percentage gedaald tot 6 procent.

06 NIEUWS IN HET KORT
................................................................................................www.vmt.nl
..............................................................................................www.nvwa.nl

Big data hee f impact op voedingsindustrie

Big data kan voor doorbraken zorgen bij voedselveiligheid, productontwikkeling en de aanbodketen. Tot nu toe benutten maar weinig voedingsbedrijven het potentieel van deze ontwikkeling

Deze conclusies komen naar voren in een internationaal onderzoek van certifcatie-instelling DNV GL - Business Assurance en onderzoeksbureau

GfK Eurisko onder bijna 1.200 professionals van bedrijven in verschillende sectoren in Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Azië.

“Big data is een ingrijpende nieuwe ontwikkeling in verschillende sectoren die zowel nieuwe kansen als uitdagingen biedt”, zegt ceo Luca Crisciotti van DNV GL - Business Assurance. “Ik geloof dat ondernemingen die strategieën en plannen ontwikkelen en implementeren om de informatie in hun datapools te benutten, meer kans hebben om efciënter te opereren en beter te communiceren met hun markten en hun stakeholders.”

77 van de ondervraagde bedrijven komen uit de sector Food & Beverage. Voedingsbedrijven zien duidelijk de kansen met big data. Bijna de helf van de ondervraagden denkt dat deze ontwikkeling hun sector de komende twee tot drie jaar zal veranderen.

Ruim 62 procent denkt dat in dit tijdsbestek bigdata-concepten heel belangrijk worden binnen hun bedrijf.

Toch weet maar 28 procent van de bij het onderzoek betrokken voedingsbedrijven daadwerkelijk al pro-

ductiviteitswinst te boeken. Zo’n 25 procent heef een strategie ontwikkeld op big data.

Verkleurende verpakking Coca-Cola

Coca-Cola brengt verpakkingen op de markt waarbij het logo verkleurt als de cola de juiste temperatuur bereikt in de koelkast. Maar hoe staat het met de veiligheid van de verpakking?

Coca-Cola kondigde de innovatieve verpakkingen aan tijdens de start van de nieuwe zomercampagne op het strand van Katwijk aan Zee. Volgens Coca-Cola gaat het om innovatieve blikjes en pet-fessen die verkleuren zodra ze goed gekoeld zijn. In de verpakking zit thermische inkt die blauw

en roze kleurt bij lage temperaturen en wit wordt wanneer de temperatuur weer oploopt.

Coca-Cola verzekert dat het uitgesloten is dat inkt migreert van verpakking naar product. De inkt is veilig en zit op de verpakking bij de blikjes op de coating en bij de fessen op het wikkel, aldus de multinational. “Voordat een nieuwe verpakking wordt geïntroduceerd, ondergaat die een reeks testen om onder andere de veiligheid te garanderen”, aldus een woordvoerder.

...........................................www.coca-cola.com

07 MEER NIEUWS OP WWW.VMT.NL NIEUWS VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8
.....................................................www.dnvgl.nl

WNF kritisch op voedingsindustrie

Nevedi, de brancheorganisatie voor diervoederbedrijven, vindt dat het Wereldnatuurfonds voedings- en diervoederbedrijven op de verkeerde manier motiveert om de sojaketen te verduurzamen. Het WNF focust te veel op de eigen visie om de doelen te bereiken.

Nevedi reageert hiermee op de onlangs door het WNF gepubliceerde scorecard voor duurzame soja. De natuurorganisatie focust zich te veel op de certifcering van de Ronde Tafel voor Duurzame Soja (RTRS). Dat is niet de enige weg naar verduurzaming, vindt brancheorganisatie Nevedi.

“In de echte wereld blijkt dat er naast RTRS een groot aantal systemen bestaat om soja te certifceren. Afgelopen jaren bleek dat RTRS als standaard niet bij alle landen, producenten en handelsbedrijven wordt geaccepteerd waardoor de volumes gecertifceerde soja beperkt blijven”, legt directeur Henk Flipsen van Nevedi uit. Samen met de Europese diervoederorganisatie (FEFAC) stelde Nevedi daarom de Soy Sourcing Guidelines op. Het voordeel is dat alle bestaande certifceringssystemen kunnen worden gebenchmarkt door het International Trade Centre (ITC). Tot nu toe doorliepen negen verschillende certifceringssystemen

Onderzoek risico’s minerale oliën

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

heef de afgelopen tien jaar geen enkele test uitgevoerd of laten uitvoeren naar de besmetting van voedsel met de gevaarlijke minerale oliën MOAH en MOSH. Foodwatch kwam tot deze conclusie nadat de NVWA geen onderzoeksresultaten kon verstrekken op het gebied van minerale oliën in producten. De voedselwaakhond vindt daarom dat de warenautoriteit nalatig is geweest. Minister Schippers erkende onlangs dat mengsels van deze minerale oliën inderdaad kankerverwekkend en mutageen kunnen zijn en dat de sector nog onvoldoende inzicht in de problematiek heef om tot een adequate beheersing te komen.

Afgelopen november bevestigde de minister in antwoord op Kamervragen ook dat de NVWA voedsel niet standaard onderzoekt op de aanwezigheid van minerale olie: “Omdat er geen wettelijke limieten zijn en er vooralsnog onvoldoende wetenschappelijke duidelijkheid over het risico bestaat, heef de NVWA geen basis om op te treden.”

...................................................................................www.foodwatch.org

een ITC-assessment en zijn ze geaccepteerd. “Op deze manier kan het volume gecertifceerde soja snel oplopen en kan worden bezien hoe de Soy Sourcing Guidelines opwaarts kunnen worden bijgesteld”, zegt Flipsen.

Nevedi vindt de aanpak via de Soy Sourcing Guidelines nuttig. Op die manier kunnen alle marktpartijen via hun eigen systemen bijdragen aan het behalen van de geformuleerde doelen, aldus de brancheorganisatie. Nevedi vindt het WNF te rigide. “Alles moet RTRS-gecertifceerd zijn en het WNF wil bedrijven hiertoe dwingen met de scorecard.”

Bonensnack wint bacheloraward

Maartje Bode van de HAS Hogeschool heef met POF, een knapperige gepofe bonensnack, de Bachelor Award 2016 van het Voedingscentrum gewonnen. De jury koos dit jaar uit 30 inzendingen een winnaar voor het bedenken van het meest innovatieve en duurzame product.De knapperige gepofe bonensnack is volgens de maakster als tussendoortje bedoeld om de eiwitinname aan te vullen gedurende dag in plaats van alleen bij de avondmaaltijd. De bonen bevatten veel eiwit en weinig vet doordat ze zijn gepof Met de bonensnack speelt Maartje Bode in op het jaar van de boon 2016, waarin er veel aandacht is voor peulvruchten. Het product is duurzaam (plantaardig eiwit in plaats van dierlijk) en richt zich op de hardwerkende vrouw. Volgens het Voedingscentrum is het product toegankelijk voor een brede doelgroep en een van de redenen dat het product hen aansprak.

08 NIEUWS VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8
..........................................................................www.voedingscentrum.nl
...........................................................................................www.nevedi.nl

Vleessector slaat alarm om bezuinigingen

De Nederlandse vleessector vreest dat de exportgroei in gevaar komt door bezuinigingen op de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA). Daarom stuurde de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) een brandbrief aan minister Edith Schippers en staatssecretaris Martijn van Dam.

Remia

Tom Heidman treedt toe tot de raad van commissarissen van sauzenfabrikant Remia uit Den Dolder. De voormalig bestuurder van Jumbo, C1000 en Vion Food Group gaat zijn nieuwe functie per 1 juli uitoefenen. Remia haalt Heidman binnen vanwege zijn kennis van de retail.

www.remia.nl

Cargill

Harold Poelma is sinds 1 juni president global cacao en chocolate business bij Cargill. Deze positie werd eerst vervuld door Jos de Loor, die het bedrijf na 29 jaar verlaat. Poelma gaat leiding geven aan een wereldwijd managementteam. Dit team moet de krachten van de verschillende regio’s bundelen en de inzet voor duurzame cacao blijven waarborgen.

www.cargill.nl

FrieslandCampina

Ook de branche- en koepelorganisaties, zoals de FNLI, het CBL en VNV (vleeswaren), ondertekenden de brandbrief aan de bewindslieden. De COV vreest dat de NVWA niet in staat zal zijn door besparingen om de exportgroei van het bedrijfsleven bij te benen. Ook denkt de brancheorganisatie dat de voedselautoriteit ondernemingen hierdoor niet meer adequaat kan ondersteunen. Een ander punt van zorg zijn de stijgende tarieven van de NVWA voor het bedrijfsleven, terwijl daar geen betere dienstverlening tegenover staat. De vleessector, maar eigenlijk de hele voedingsmiddelenindustrie, wordt steeds afankelijker van de export. Een rol van de overheid is om duidelijke afspraken te maken met exportlanden om die markten goed te kunnen bedienen, aldus het COV. Maar daar heef het Rijk door bezuinigingen dus geen geld meer voor, weet de brancheorganisatie.

De gevolgen van het geldgebrek bij de NVWA zullen niet uitblijven, vreest de COV. Zo kunnen buitenlandse autoriteiten leveringen afeuren, wat weer leidt tot hogere kosten en inkomstenderving. Het komt erop neer dat Nederlandse voedingsbedrijven hun exportkansen niet optimaal kunnen benutten.

“Onacceptabel”, benadrukt de COV. Ook de wijze waarop de NVWA handhaaf, stoot veel voedingsbedrijven tegen de borst. Die is te strikt en te belemmerend, vinden ze. Branche- en koepelorganisaties gaan graag in gesprek met de minister en de staatssecretaris. De Nederlandse voedingsindustrie wil onder dezelfde voorwaarden exporteren en produceren als haar Europese concurrenten. Alleen dan kan de sector haar exportpositie behouden en verder uitbouwen. .................................................................................................www.cov.nl

De raad van commissarissen van FrieslandCampina heeft Tine Snels per 1 juni benoemd tot lid van de executive board. Ze is als chief operating offi cer verantwoordelijk voor FrieslandCampina Ingredients. Snels werkt sinds 2012 bij FrieslandCampina.

............................. www.frieslandcampina.com

09 PERSONALIA
Sector niet fnancieel gezond
“De bakkerijsector is fnancieel niet gezond. En dat kan het alleen worden door het intelligenter en beter aan te pakken.”
Directeur Jan Borgesius van het familiebedrijf Borgesius in de Volkskrant van 6 juni nadat hij het drie keer zo grote Bakkersland overnam.

21 - 22 sept. 2016

Kortr k Xpo (B) 10-18u

WWW.INTRAFOOD.BE

Vakbeurs met grondstoffen, ingrediënten, hulpstoffen, additieven en halffabricaten voor de ontwikkeling en productie van food & beverage

bezoek intrafood:
gratis
16
Verbeter uw
enige Multi-Spectrum metaaldetector. CEIA’s
heet, koud,
of
= voedselveiligheid Tel: +31 320 809 960 We are on
inspectie met ‘s werelds
unieke THS/MS21 metaal detector bereikt de hoogste vers,bevroren,
nat
droog. www.multi-spectrum.nl

Gewild, maar niet te krijgen

Kwaliteitsmanager heeft meer competenties nodig

Het tekort aan kwaliteitsmanagers groeit uit tot een serieus probleem. Daar komt nog bij dat hun takenpakket steeds breder wordt en zij dus meer competenties moeten bezitten. Hoe vind je als voedingsmiddelenproducent zo’n schaap met vijf poten en worden ze wel goed opgeleid?

Kwaliteit raakt de hele organisatie. Daarom fungeert de moderne kwaliteitsmanager steeds meer als spin in het web die van alle markten thuis moet zijn. Veiligheid, duurzaamheid, milieu, food defense en voedselfraude vallen vaker wel dan niet onder de verantwoordelijkheid van de kwaliteitsmanager. Bij een veranderende functie, van alleen het relatief overzichtelijke kwaliteitsonderdeel naar een helikopterfunctie die de hele organisatie overziet, horen ook andere vaardigheden. De vraag is of de huidige

populatie kwaliteitsmanagers wel goed is toegerust voor hun zwaardere en veelomvattende taak. De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) is bezig dit in kaart te brengen, als onderdeel van het Actieplan Task Force Voedselvertrouwen dat bedrijfsleven en overheid in 2013 als reactie op het paardenvleesschandaal opstelden. “Naar aanleiding van de paardenvleesafaire kijken we nu naar de positie van de kwaliteitsmanager: voldoet zijn kennis en kunde nog en waar heef hij of zij

behoefe aan? Bij kwaliteitssystemen gaat het erom te zorgen voor continue verbetering. Nagegaan wordt of het voor de kwaliteitsmanager ook mogelijk is om zichzelf verder te verbeteren”, zegt Geert de Rooij, die namens de FNLI met partijen uit onderwijs en bedrijfsleven in gesprek gaat over welke zaken nodig zijn om de kwaliteitsfunctie goed uit te oefenen.

Kinderschoenen

Komt er een soort opleidingscommissie voor kwaliteitsmanagers om scherp te kunnen monitoren op competenties?

Daar is het nu nog veel te vroeg voor, waarschuwt De Rooij. “Ik heb de eerste oriënterende gesprekken gehad bij Wageningen UR en HAS Hogeschool. Dit gaat nog een heel lang traject

De kwaliteitsfunctie is veelomvattend: QC, QA, arbowetgeving, milieu, duurzaamheid en in toenemende mate food defense en voedselfraude vallen allemaal onder de noemer kwaliteit.

011 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 OPLEIDING & ARBEIDSMARKT MENSEN & LOOPBAAN

worden.” De Rooij benadrukt dat dit onderzoek niet betekent dat er van alles fout is. “Je gaat niet zomaar werkzaamheden aanpassen, zeker niet als je niet weet welke kant het opgaat. Ik ben ruim vijfien jaar geleden afgestudeerd. Sinds die tijd is er veel veranderd. We zijn nu aan het inventariseren wat de behoefe is als het gaat om kwaliteitsmanagement.”

Zo moet bekeken worden of vacatures overeenkomen met functies in de praktijk. “En of de betrefende persoon wel bij de functie past.”

Superkwaliteitsmanager

moet

Maar iemand die op het hoogste niveau in de organisatie acteert, heef een andere opleiding en andere competenties nodig dan nu vaak het geval is. Beek wijst op een onderzoek (zie kader), gepubliceerd in 2012, dat VMT, NNK en Wageningen UR samen uitvoerden. Daaruit blijkt dat de meeste kwaliteitsmanagers op QA-niveau zitten en niet de noodzakelijke managements- en communicatievaardigheden hebben om een functie op het hoogste niveau uit te oefenen. Deze bevindingen staan nog goeddeels overeind, denkt Beek, al wil hij graag een herhalingsstudie uitvoeren.

QA-niveau steken.” Beek zegt snel met het NNK aan de slag te gaan om een competentieprofel te ontwikkelen voor de moderne kwaliteitsmanager.

Competenties

Cees Beek van het Nederlands Netwerk voor Kwaliteitsmanagement (NNK) laat geen twijfel bestaan over wat er nodig is om zijn vakgebied een boost te geven: de moderne kwaliteitsmanager moet in het managementteam (MT) worden opgenomen. Dit past in het toegenomen belang van de functie en de positie van de kwaliteitsmanager als spin in het web van de organisatie. Eerder hield hij zich vooral bezig met quality control (QC), daarna kwam quality assurance (QA) erbij, vaak nog uitgebreid met arbo- en milieutaken plus duurzaamheid. Nu is het tijd dat de kwaliteitsmanager een ‘partner in business’ wordt op MT-niveau. Dat betekent meepraten en meedenken over strategie.“Hij moet witte vlekken zien in de organisatie – zoals knelpunten in de productie, stelt het bestuurslid van de NNK.

Aan de kwaliteitsmanager ook de taak om muren tussen afdelingen te slechten. Op die manier kan hij er bijvoorbeeld achterkomen dat de kwaliteit van een product achterblijf door besparingen elders in de organisatie. “Iedere afdeling heef haar eigen doelstelling. De kwaliteitsmanager moet alle neuzen dezelfde kant op krijgen”.

Beek, die in het dagelijks leven een kwaliteitsfunctie heef bij Jacobs Douwe Egberts, verzekert dat een kwaliteitsman of -vrouw de prestatie van een bedrijf kan verbeteren. “Je verbetert dan de efectiviteit met als bottomline een kostenbesparing. De kwaliteitsmanager moet op zoek gaan naar zaken die structureel verkeerd gaan. 80 procent van de fouten zit in het systeem. Hij moet de systemen integraal bekijken en deze continu verbeteren.” Beek signaleert dat niet alle kwaliteitsmanagers een MT-functie ambiëren. “De meeste mensen in kwaliteitsfuncties zijn voedingstechnologen en hebben geen binding met bedrijfskunde. Die is wel nodig om een MT-functie goed te kunnen vervullen. Velen blijven daardoor op

Onderzoek kwaliteitsmanager

De Rooij van de FNLI erkent dat er steeds meer gevraagd wordt van kwaliteitsmanagers: ze moeten intern goed kunnen onderhandelen en ook hun mensen meekrijgen in veranderingen. Maar Beeks plan voert voor de FNLI nu te ver. Niet ieder bedrijf heef een kwaliteitsmanager nodig op managementniveau. “Het heef te maken met de grootte van de locatie, de complexiteit van het product en de organisatie en of er sprake is van een ingewikkeld proces.” De Rooij waarschuwt om niet alle kwaliteitsverantwoordelijken over één kam te scheren. “In een slachterij is weer andere kennis nodig dan in een distributiecentrum.”

Groot tekort

Dat vakkundige kwaliteitsmensen gewild zijn, ondervinden recruiters en dienstverleners op het vlak van kwaliteitsmanagement aan den lijve: het tekort wordt steeds nijpender. Laat staan dat er een superkwaliteitsmanager te vinden is die Beek voor ogen heef. “Bijna alle voedingsbedrijven zoeken zo’n schaap met vijf poten. Alleen multinationals slagen hierin”, weet directeur Ad de Rooij van recruiter Nutri-akt. “Kwaliteitsmanagement is snel geëvolueerd. Sommige kandidaten vinden zo’n meer managementachtige functie geweldig. Maar

In 2012 publiceerden NNK en VMT een onderzoek onder 87 respondenten naar de positie van kwaliteitsmanagers. Een aantal conclusies:

• De kwaliteitsmanager houdt zich primair bezig met QC- en QA-activiteiten en is nauwelijks betrokken bij QM-activiteiten.

• De drie grootste problemen die de kwaliteitsmanager ondervindt richting MT zijn: 1. onvoldoende mankracht; 2. kosten en commerciële belangen prevaleren boven kwaliteit; 3. onvoldoende betrokkenheid en kwaliteitskennis bij MT-leden.

• Kwaliteitsmanagers vinden dat zij zeven competenties onvoldoende beheersen: statistiek, coachen, conflicthantering, organisatie- en bedrijfskunde, onderhandelen en veranderkunde.

• Leidinggevenden vinden dat kwaliteitsmanagers veertien competenties ontberen en met name coachen, conflicthantering en mensgericht leiderschap.

012 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 MENSEN & LOOPBAAN OPLEIDING & ARBEIDSMARKT
‘Kwaliteitsmanager
muren slechten’

dat is niet de meerderheid. De gemiddelde kwaliteitsmanager wil simpelweg regels toepassen en handhaven; die houdt niet van dynamiek en veranderingen.” Bij Nutri-akt staan tientallen kwaliteitsfuncties open. Zzp’ers varen wel bij deze krapte, signaleert Ad de Rooij. “Als zelfstandige kun je altijd meer verdienen dan in loondienst.”

De afgelopen drie tot vier jaar is het alleen maar lastiger geworden om kwaliteitsmensen te vinden, signaleert Dirk-Jan van Veldhuizen van Dupp Food Recruitment. Dit heef volgens hem te maken met de bredere en diepere eisen die de markt en de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) stellen, waardoor er meer wordt gevraagd van kwaliteitsafdelingen. “Wil je als bedrijf aan de Britse supermarktketen Tesco leveren, dan moet je BRC-gecertifceerd zijn. Als je ziet wat ze dan allemaal vragen. Dat is zo breed en gaat zo diep.”

Van intern naar extern gericht

Sinds de opkomst van HACCP in de jaren negentig zijn er alleen maar meer kwaliteitseisen en -systemen bijgekomen, vertelt de consultant. “De kwaliteitsfunctie was voornamelijk intern gericht. Kwaliteitsmanagers waren vooral bezig met vastleggen van systemen en procedures. De trend is nu veel meer naar buiten gericht.”

Zo bezoekt de kwaliteitsmanager leveranciers om hun kwaliteitssystemen te beoordelen en heef hij te maken met klanten die alles over een product willen weten.

“Verkoop je bijvoorbeeld mayonaise als ingrediënt van een salade, dan kan de klant bijvoorbeeld vragen hebben over migratie van stofen door de verpakking of het kiemgetal. Als kwaliteitsmanager heb je meer dan ooit tevoren een spilfunctie”, constateert Van Veldhuizen. Die veranderingen vragen andere competenties. “Kwaliteitsmensen zijn vaak gedegen managers die

van origine intern gericht zijn en nu moeten ze ineens naar buiten treden.”

Om aan de marktvraag te voldoen, onderhoudt DUPP nauw contact met kandidaten voor kwaliteitsfuncties. “Uit een recente update van onze kandidatendatabase kunnen we concluderen dat veel kwaliteitsmensen vrij vast op hun plaats zitten. Maar voor een passende vervolgstap en uitdaging in hun loopbaan gaan we graag het gesprek aan. Hiermee houden wij de markt goed in beeld en kunnen wij gemakkelijker maatwerk leveren”, aldus Van Veldhuizen. Dienstverlener op het gebied van kwaliteitsmanagement KTBA zegt altijd wel enkele kwaliteitsmanagers achter de hand te hebben om ergens snel even bij te springen. Maar nu niet. “Er ligt veel druk op het behalen van de kwaliteitscertifcaten BRC 7 en IFS 7. Dat is al een aantal maanden gaande. Daarom zitten we in de tekorten”, vertelt Maarten de Kroon, business-

013
Kwaliteit ligt tegenwoordig onder een vergrootglas bij onder andere de supermarkten. De behoefte aan kwaliteitsfuncties zoals QC en QA neemt steeds verder toe.

Geke Naaktgeboren-Stoffels van FrieslandCampina is gekozen tot Kwaliteitsmanager Food 2013. Zij is de eerste kwaliteitsmanager die deze door VMT ingestelde prijs, in de vorm van een beeldje, heeft gewonnen.

manager Food bij KTBA. “De vraag naar QA-specialisten overtref het aanbod. Het tekort aan kwaliteitsmensen leidt tot een verhoogde werkdruk. Wij worden dan ook regelmatig door klanten gevraagd een zieke medewerker te vervangen. We merken dat deze vervanging vaak voor langere duur is.” De werkdruk zal in de toekomst alleen maar toenemen, verwacht De Kroon. Hij roept het onderwijs op te zorgen dat jongeren het kwaliteitsvak weer leuk gaan vinden. “Kwaliteit raakt het hele bedrijf. Wat is er nou mooier om als manager daarmee bezig te zijn. Dat wordt in studies te weinig belicht.”

Kwaliteitsmanagement in onderwijs

De vierjarige opleiding Food Commerce & Technology van Hogeschool Inholland in Delf en Amsterdam belicht het belang van kwaliteitszorg de laatste drie jaar steeds meer, benadrukt teammanager Food Commerce & Technology Claudia Oomen. “We zijn bezig met het herontwerp van het eerste algemene studiejaar, waarin meer aandacht komt voor kwaliteitsbeheer. Studenten krijgen nu vanaf het eerste jaar

dit als apart vak. Dat was eerst pas in het tweede jaar.” Ook in de andere studiejaren is kwaliteitsmanagement duidelijker opgenomen. Ook krijgt in het eerste jaar de ontwikkeling van competenties als persoonlijk leiderschap en commerciële vaardigheden zoals onderhandelen een duidelijke plaats. “De arbeidsmarkt vraagt deze vaardigheden. Kwaliteitsmanagement is een enorm aandachtsgebied en dat merken we in de stages en eindopdrachten”, zegt Oomen. “40 procent van onze afstudeeropdrachten gaat over kwaliteit. Het voordeel van onze opleiding is de combinatie van een marketing- en consumentgerichte studierichting en voedingsmiddelentechnologie. Je ziet dat in vakken over businessvaardigheden onze marketing- en consumentstudenten de technologen meenemen. Onze studenten zijn communicatief vaardig. Ze kunnen straks goed de markt bedienen.”

Instroom groeit

In de vierjarige brede opleiding voedingsmiddelentechnologie van de Hogeschool van Hall Larenstein is kwaliteitszorg al vanaf het eerste jaar als vak aanwezig. Ook de competenties voor dit vakgebied zijn in de opleiding verankerd. En hoe is het gesteld met de communicatieve en managementvaardigheden van aankomende voedingsmiddelentechnologen? “Hoewel je niet mag generaliseren, is het inderdaad zo dat

jaar stromen ongeveer 75 eerstejaars in bij de Inholland-opleiding Food Commerce & Technology in Amsterdam en hetzelfde aantal in Delf. “We zien de instroom ieder jaar toenemen”, zegt Oomen. Knobbe constateert hetzelfde. “We rekenen komend studiejaar op 80 nieuwe eerstejaars. Vorig jaar waren dat er iets minder. Ik kan me nog heugen dat we klasjes met 20 studenten hadden. Het vak staat in de belangstelling.”

Creatieve oplossingen

ze zich doorgaans niet zo goed verkopen. Communicatie is lastig. Maar in de opleiding bedrijfskunde worden ook lessen over communicatie en management gegeven bij ons”, vertelt Luuk Knobbe, docent Technologie en Kwaliteit aan de vestiging in Leeuwarden. “Van een hbo’er mag worden verwacht dat hij managementvaardigheden heef.” Zowel Knobbe als Oomen ziet de opleidingen populairder worden. Dit

De opleidingen mogen dan wel meer aandacht besteden aan kwaliteitsmanagement en de instroom van eerstejaars mag dan wel groeien, dat biedt nog geen oplossing voor het directe tekort aan kwaliteitsmensen. Honderden kwaliteitsmanagers per jaar zouden er nodig zijn. Bovendien is het nog maar de vraag of al die afgestudeerden van bijvoorbeeld de hbo-opleidingen in Delf, Amsterdam, Velp en Leeuwarden ook allemaal een kwaliteitsfunctie ambiëren. Het liefst zien recruiters meer opleidingen die zich alleen op kwaliteitsmanagement richten. Zo biedt Wageningen UR de master Food Safety aan en verzorgt Schouten en Nelissen een opleiding voor kwaliteitsmanagement. KTBA geef interne opleidingen op dit gebied. Tot die tijd zullen bedrijven vooral creatief en innovatief moeten zijn in het binnenhalen van medewerkers met de juiste competenties. Te denken valt aan het om- en bijscholen van mensen in bijvoorbeeld aanpalende vakgebieden, zoals Food and Health, waar de perspectieven op werk niet zo forissant zijn. Knobbe is ook op de hoogte van het tekort aan kwaliteitsmanagers, maar het probleem is eigenlijk veel breder. “Ik kan ook een pleidooi houden voor procestechnologie. In dat vakgebied zijn helemaal geen mensen te krijgen.”

VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 014 MENSEN & LOOPBAAN
MAURICE DE JONG •
‘40 procent van onze afstudeeropdrachten gaat over kwaliteit’
OPLEIDING & ARBEIDSMARKT

Uw partner in food-engineering projecten

Progress in every Process! Dat beloven wij. Niet alleen aan onze opdrachtgevers, maar ook aan onze medewerkers. Zij zijn onze trots en staan centraal bij ons advies- en ingenieursbureau. Daarom willen we het beste uit hen halen en hun talenten optimaal benutten. We doen dit met de Uticon Food Academy door themabijeenkomsten en kennissessies te organiseren en medewerkers op allerlei andere manieren te inspireren.

Uticon is een multidisciplinair advies- en ingenieursbureau, specifiek gericht op de voedingsmiddelenindustrie. We ondersteunen onze relaties vanaf de eerste ideeën tot en met de inbedrijf name. Tal van innovatieve technologieën worden naar praktische ontwerpen vertaald met extra zorg voor de implementatie. Al 30 jaar ‘ontzorgen’ wij onze klanten in zowel deel- als totaalprojecten. Met meer dan 100 ervaren ingenieurs zijn we perfect in staat een totaalproject te leiden maar evenzeer flexibel genoeg om gericht uw eigen team te versterken. Interesse in werken bij Uticon? Neem contact op met Danny Posno via +31 40 29 74 680.

Apeldoorn | Eindhoven | Yerseke | Gent T +31 40 29 74 600 | E info@uticon.nl | I www.uticon.nl

Scholier onbekend met voedingssector

Opleidingsfonds gaat jongeren motiveren voor baan

De Nederlandse levensmiddelenindustrie heeft tot 2022 ruim

1.600 nieuwe technisch en technologisch geschoolde mensen nodig. Directeur Arry Verhage van Stichting Opleidings- en ontwikkelingsfonds Levensmiddelenindustrie (SOL) moet middelbare scholieren actief gaan interesseren voor een baan in de sector. “Die is nu nog veel te onbekend.”

Arry Verhage is sinds november vorig jaar de nieuwe directeur bij het Opleidingsfonds Levensmiddelenindustrie (SOL). Hij volgde

Liesbeth Rutjes op, die met pensioen ging. Verhages carrière (zie kader) heef altijd in het teken gestaan van personeels- en talentontwikkeling in de agro- en foodsector. Bij SOL komen nu een aantal zaken mooi samen, zegt Verhage. “Want naast de directiefunctie bij SOL ben ik sinds dit jaar ook projectleider van de Human Capital Agenda (HCA). Die functie heb ik overgenomen van Anton Ooijen, die de HCA de afgelopen jaren vanuit de FNLI op de kaart heef gezet. Hij is eveneens met pensioen gegaan. Verder ben ik vanuit SOL verantwoordelijk voor de invulling van het Sectorplan Levensmiddelenindustrie en ben ik sinds 2013 projectleider van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Agri & Food. De combinatie die ik nu invul, is heel krachtig.”

Wat is uw persoonlijke drijfveer om de komende jaren voldoende gekwalifceerd personeel naar de levensmiddelenindustrie te halen en er te houden?

“Het is mijn drijfveer om talenten en potentiële talenten binnen organisaties tot was-

dom te laten komen. Dat en het managen daarvan loopt als een rode draad door mijn carrière. En daarbij ga ik altijd uit van wat iemand al goed kan. Er wordt nog altijd vaak geredeneerd vanuit wat mensen niet kunnen. Daar wordt dan een cursus bijgezocht. Terwijl we inmiddels weten uit alle hr-onderzoeken dat het veel efectiever is om mensen verder te ontwikkelen op gebieden waar ze goed in zijn. Interessante vraag daarbij is hoe je de juiste opleidingen selecteert en hoe je goed vakmanschapsonderwijs borgt. Daarvoor hebben we in Nederland het middelbaar beroepsonderwijs, maar belangrijk is dat er op deze plek-

Over Arry Verhage

De loopbaan van Arry Verhage stond na zijn studie aan de Wageningen Universiteit altijd in het teken van personeels- en talentontwikkeling in de agro- en foodsector. Het fascineert Verhage hoe mensen werken en functioneren binnen organisaties. De factor mens binnen ondernemingen is bepalend voor de resultaten en hoe dat te optimaliseren is een rode draad in zijn carrière. Naast zijn directiefunctie bij SOL is Verhage projectleider bij het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Agri & Food. Verder is hij bestuurslid bij de Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement & Organisatieontwikkeling.

016 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 MENSEN & LOOPBAAN
INTERVIEW OPLEIDING & ARBEIDSMARKT
Meer jongeren moeten worden geïnteresseerd voor een baan in de levensmiddelenindustrie. De sector is nu te onbekend bij hen, vindt Verhage.

ken ook de bijscholingscursussen zijn voor personeel dat al bij bedrijven werkt. Dan creëer je plaatsen waar alle kennis bij elkaar komt uit zowel theorie als praktijk.”

Uit de notitie ‘Leren en werken, werken en leren’ van de Taskforce HCA Food & Feed, van de hand van Anton Ooijen van de FNLI, blijkt dat de aanwas van mbo’ers, hbo’ers en monteurs te klein is. Is het tekort nijpend?

“Doordat de pensioenleefijd is verschoven, is het probleem iets minder acuut geworden, maar het komt er wel degelijk aan. Ik hoorde laatst van een bedrijf in Limburg dat het dertig procesoperators zoekt en niemand kan vinden. Ze zijn er gewoon niet. Hier en daar begint het tekort wel zichtbaar te worden. Nu komt de aanwas vooral van zij-instromers en mensen die door bedrijfssluitingen elders worden herplaatst. Je kunt daardoor zeggen dat de gemiddelde leefijd in fabrieken hoog is en in sommige gevallen het personeel zelfs vergrijst.”

Wat is de oorzaak van de te lage aanwas?

“De conclusie van de notitie is dat er meer jongeren moeten worden geïnteresseerd voor een baan in de levensmiddelenindustrie. De sector is nu gewoonweg te onbekend. En dat gaat ook niet veranderen zolang een levensmiddelenbedrijf alleen een grijze doos is op een industrieterrein. Hoe kun je dan verwachten dat een 14- of 15-jarige bedenkt dat hij een opleiding in die richting wil gaan volgen? Vakantiebaantjes zijn er in die sector ook al niet. Dus jongeren die geïnteresseerd zijn in voeding, denken eerder aan een baan in de horeca. Die sector is namelijk zichtbaar op straat. De verwachting is dat er tot 2022 een jaarlijkse behoefe ontstaat van ongeveer 1.200 medewerkers op mbo-niveau en ongeveer 400 op hbo-niveau. Als je dat afzet tegen de aanwas vanuit de opleidingen, dan zit daar een tekort. Er zitten minder leerlingen op de mbo-richting Levensmiddelentechnologie dan dat we graag zouden zien.”

Wat kan SOL daaraan doen?

“De industrie stimuleren de deuren te openen voor middelbare scholieren. We moeten laten zien wat het is om te werken in een levensmiddelenfabriek. Uit die visie

SOL benadert bedrijven met de vraag de deuren open te zetten. Zijn die bedrijven bereidwillig?

komt onder meer het project FutureProef en de Week van de Levensmiddelenindustrie van de FNLI voort, waar SOL uitvoering aan geef. Maar het is een project van lange adem. We moeten het lang volhouden om de levensmiddelenindustrie permanent op de kaart te krijgen.”

“Vorig jaar ontvingen we duizend vmbo- en havoleerlingen in veertien fabrieken en zijn er gastcolleges gegeven. De open dagen in het noorden van het land zijn goed bezocht en er zijn veel inschrijvingen. In november is opnieuw de nieuwe Week van de Levensmiddelenindustrie. We zetten in op bedrijven die gastlessen willen geven op vmbo’s en klassen willen rondleiden door hun fabriek. De bereidwilligheid is er bij zowel grote als kleine producenten, maar het kost veel tijd. Ik sprak laatst een bedrijf dat vanwege veiligheids- en hygiëne-eisen alleen

017
Arry Verhage: “Er zitten minder leerlingen op de mbo-richting Levensmiddelentechnologie dan dat we graag zouden zien.”
‘Laat zien wat het is om te werken in een levensmiddelenfabriek’
Foto: HAS Hogeschool

De bedrijven, vertegenwoordigd in de Taskforce HCA Food & Feed, hebben in 2013 een schatting gemaakt van de jaarlijkse behoefte aan nieuwe medewerkers, met per regio onderscheid tussen mbo- en hbo-niveau. De tabel geeft een eerste overzicht van de behoefte aan doelmatig opgeleid personeel, uitgedrukt in aantal afgestudeerden per jaar.

groepjes van acht leerlingen kan ontvangen. Als je dan honderd leerlingen hebt, vraagt dat een behoorlijke tijdsinspanning. Daarom moet het aantal deelnemende bedrijven nog fink groeien. Anders moeten we te vaak een beroep doen op dezelfde bedrijven. De last moet worden verdeeld.”

Naast nieuwe instroom is het voor de industrie ook belangrijk de bestaande medewerkers optimaal inzetbaar te houden. Welke ontwikkeling ziet u daar?

“In de Nederlandse levensmiddelenindustrie werken ongeveer 134.000 mensen (bron: FNLI, red.). Dat aantal is redelijk stabiel, terwijl de industrie zich wel verder ontwikkelt. Denk maar aan nieuwe technologieën, nieuwe markten, robotisering, producties in kleinere batches. Dat zijn grote veranderingen die we met hetzelfde aantal mensen bewerkstelligen. Door de tijd heen worden er dus steeds andere kwaliteiten gevraagd. Het laat zien dat het belangrijker is dan ooit om bestaande medewerkers te ontwikkelen en te scholen. Dan heb je het vooral over de uitvoering van het Sectorplan Levensmiddelenindustrie. Een groot deel daarvan gaat over opleiden via bblopleidingen en losse cursussen. Dat is hard nodig als je veel mensen in huis hebt of

haalt die niet de juiste vooropleiding hebben. Omdat veel medewerkers als uitzend-

kracht zijn binnengekomen, is dat vaak het geval. En technologische ontwikkelingen, nieuwe machines, nieuwe eisen en certifcaten maken het ook noodzakelijk dat mensen zich blijven ontwikkelen.”

Een ander belangrijk onderwerp in het sectorplan en de HCA is de mobiliteit van werknemers. Wat verstaat u daaronder?

“Dan hebben we het vooral over duurzame inzetbaarheid: wat moet je als medewerker doen om gezond te blijven en plezier te houden tot de pensioendatum? Daarvoor moet beweging binnen en tussen bedrijven mogelijk gemaakt worden. In het kader van het sectorplan loopt er nu een pilot met een transfercentrum in Noord-Nederland. Een hr-functionaris is daar in januari begonnen met de opdracht om te onderzoeken bij voedingsmiddelenbedrijven in NoordNederland hoe je medewerkers van werk

naar werk kunt faciliteren. Er blijkt inmiddels al dat er veel belangstelling is voor het onderwerp mobiliteit en men wil meedenken over hoe dit gaat worden vormgegeven. Medewerkers blijven nu gemiddeld lang bij dezelfde werkgever in de foodsector. Op dit terrein ligt voor de komende jaren nog het meeste uitzoekwerk.”

• WILLEM - PAUL DE MOOIJ •

Wat is SOL?SOL is een representatief samenwerkingsverband van werkgevers- en werknemersorganisaties in de levensmiddelenindustrie. Het verband wordt door de Nederlandse Overheid en de Europese Commissie als Opleidings- & Ontwikkelingsfonds erkend. Hierdoor kan SOL voor de bedrijfstak of afzonderlijke branches of bedrijven subsidie-aanvragen indienen en optreden als publiekrechtelijke cofinancier van subsidieregelingen voor beroepsonderwijs, scholing en arbeidsmarkt. SOL kent geen winstdoelstelling.

VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 018 MENSEN & LOOPBAAN
INTERVIEW OPLEIDING & ARBEIDSMARKT
Regio's Monteur werktuigbouw Mbo 3/4Mbo 3/4Monteur elektro Hbo levensmiddelentechn. Hbo werktuigbouw Hbo werktuigbouw Hbo elektro Totaal Noord-Nederland2080802030101010190 Oost-Nederland2080803020101010210 Midden-Nederland2070702060101010260 Rijnmond incl. Haaglanden 1060601020101010160 Oost-Brabant5060605030101010310 Zuidwest-Brabant1050501520555135 Noord-Holland *2080802040101010250 Limburg1060601020120 Totaal1605405401752406565651.635 *) voorlopige cijfers
‘De gemiddelde leeftijd in de fabrieken is hoog’
Besparen op het bv LETS Your professional partner in cleaningsystems www.letsbv.nl 0321-386600 info@letsbv.nl > Zelf wassen in veel gevallen voordeliger dan uitbesteden voorraad voordeel > Hoge afwerkingsgraad > Warmwatervoorzieningen > Service en advies UNLOCKING FUTURE FACTORIES 4-7 OKTOBER 2016 PARTNER Noteer Industrial Processing vast in uw agenda. INDUSTRIALPROCESSING.NL JAARBEURS UTRECHT HAL 12

Goede opfrisser op alle niveaus

Voedselveiligheid is een thema dat regelmatig opgefrist moet worden. Peijnenburg liet de training dit jaar verzorgen door BK Opleidingen & Trainingen. “Iedereen vond het leuk om de training te volgen”, aldus de hr-adviseur. “Tegelijkertijd werd de leerstof goed behandeld. Het zette ons weer op scherp.”

Peijnenburg houdt regelmatig trainingen over voedselveiligheid. “De leerstof is altijd vrijwel hetzelfde. Daarom trainen we telkens op een andere manier”, vertelt hr-adviseur Jacqueline Kroezen. “Dat zet iedereen weer aan het denken.”

Juiste toon

De Peijnenburg-vestiging in Enkhuizen wilde dit voorjaar een training verzorgen voor de technische dienst, het HACCP-team en de operators. Het bedrijf schakelde hiervoor BK Trainingen in. Kroezen: “Dat is ons goed bevallen. De training was interactief en ik vond dat de trainer zich goed aanpaste aan de verschillende niveaus van de groepen. Hij koos bij elke groep de juiste toon, en wist iedereen te stimuleren om mee te doen. Hij bracht de leerstof helder en duidelijk naar voren, zonder veel poeha. Dat past bij ons.”

Humor

De hr-adviseur vertelt dat de trainer bovendien veel humor had. “Het was leuk om de training te volgen. De operators kregen bijvoorbeeld de opdracht om het alfabet op te zeggen en bij elke letter een woord te noemen dat met voedselveiligheid te maken had. Dat werd een competitie waarin groepjes tegen elkaar streden. De collega’s hadden lol samen. Tegelijkertijd werd de leerstof goed behandeld. Het was echt een opfrisser. De cursus werd afgesloten met een toets.”

Interactie

Trainer Roel Botden zegt dat hij interactie belangrijk vindt in zijn trainingen. “Dat houdt mensen bij de les. Bovendien, medewerkers vormen samen één team. Het is essentieel dat ze elkaar goed begrijpen.” Hij spreekt de cursus vooraf altijd door met het bedrijf, bijvoorbeeld met de kwaliteitsfunctionaris. Tijdens de voorbereiding maakt hij regelmatig foto’s op de werkvloer. Die gebruikt hij tijdens de trainingen. “De foto’s zijn een manier om de discussie op gang te krijgen. Medewerkers praten over zaken die goed gaan en die beter kunnen. Zo zetten de deelnemers samen de puntjes op de i.”

Open discussie

De deelnemers beoordeelden de training met een 8,3. De trainer kreeg een 8,8. “De deelnemers vonden het vooral prettig dat er op een open manier over voedselveiligheid gepraat werd”, zegt hij. “Het is mijn taak als trainer om iedereen mee te krijgen en actief deel te laten nemen aan de discussies en de opdrachten. Ook bij deze training is dat weer gelukt. Dat is de reden dat mensen er met een goed gevoel op terugkijken.”

Voor meer informatie: BK Trainingen, www.bk-trainingen.nl

BK Opleidingen & Trainingen

BK Trainingen heeft een breed aanbod aan opleidingen en traininingen voor de voedingsmiddelenindustrie, zoals e-learning trainingen, een mbo4-opleiding Kwaliteitsmedewerker, trainingen met een open inschrijving en incompany trainingen. De trainers hebben hun sporen verdiend in de levensmiddelenbranche. Daarnaast beschikken zij over didactische kennis en ervaring. Hun passie voor food en het delen van kennis is een krachtig element van de trainingen.

020 REPORTAGE THEMA VMT FOOD . 17 JUNI 2016 . NR 8
De trainer maakt regelmatig foto’s op de werkvloer. Zo kunnen de medewerkers samen bespreken wat goed gaat en wat beter kan.

Compleet opleidingsplan op maat voor uw medewerkers

BK Opleidingen & Trainingen biedt een compleet opleidingsplan op maat aan voor uw medewerkers. Of u nu de kennis bij vaste medewerkers up-to-date wilt houden of nieuwe medewerkers wilt opleiden, er zijn verschillende mogelijkheden:

• open inschrijving trainingen

• incompany trainingen

• e-learning trainingen*

Samen met de klant ontwikkelen we een (digitaal) trainingsprogramma dat voldoet aan de eisen van de NVWA en aan de normelementen uit o.a. de BRC-, IFS-, FSSC 22000- of HACCP-systematiek.

* E-learning software door CareNet Online QA Software.

Mbo-opleiding Kwaliteitsmedewerker, niveau 4 BBL

De eerste MBO op gebied van kwaliteit

BK en SVO vakopleiding food hebben samen de opleiding Kwaliteitsmedewerker vormgegeven, de eerste mbo-opleiding op gebied van kwaliteit in Nederland.

De mbo-opleiding Kwaliteitsmedewerker is bedoeld voor medewerkers die meer willen leren over kwaliteitssystemen en -controles en het uitvoeren van audits.

Bekijk ons gehele aanbod op www.bk-trainingen.nl | 073 553 06 75 | Volg ons op LinkedIn

‘ Veel ruimte voor ondernemerschap’

High Potential-program geeft jong talent kans

Bij het bedrijf Bieze Food Group is er weinig verloop in zowel hoge als lage functies. “Wij hebben een bedrijfscultuur waarin iedereen zichzelf mag zijn”, zegt Lamko Evers, adjunct-directeur Hrm & Juridische zaken. “Dat klinkt misschien soft, maar zo werkt het wel. Daardoor voelen medewerkers zich thuis en blijven zij ons trouw.”

Veel voedingsmiddelenbedrijven hebben moeite om talenten aan zich te binden. Vooral de hogere functies van onder meer kwaliteitsmanager, ingenieur en technoloog zijn vaak moeilijk te vervullen. Bij Bieze Food Group speelt dit probleem nauwelijks. “We

zijn een familiebedrijf”, zegt Lamko Evers. “En zoals in elke familie is iedereen anders. We erkennen die verschillen en laten merken dat iedereen, op zijn manier, een waardevolle bijdrage kan leveren aan ons bedrijf. Bovendien is er veel ruimte voor ondernemerschap.

Binnen de bestaande kaders krijgt iedereen de ruimte om zijn werk naar eigen inzicht uit te voeren. Dat is de reden dat medewerkers met plezier naar hun werk gaan, loyaal zijn en jaren bij ons in dienst blijven.”

Niet centraliseren

Bieze bereikt deze bedrijfscultuur onder andere door een aantal afdelingen niet te centraliseren. “We hebben verschillende werkmaatschappijen”, legt Evers uit. “Die hebben een eigen directeur. Zij kunnen hun werk uitvoeren als een zelfstandig ondernemer, waarbij ze gebruik maken van een aantal diensten van de groep.” De uniforme afdelingen, zoals administratie, ICT en hrm, zijn ondergebracht bij de holding. Niet gecentraliseerd zijn de afdelingen waarmee werkmaatschappijen zich onderscheiden, zoals commercie en marketing. Die zijn zichtbaar in de markt en bepalend voor het unieke karakter van elke afzonderlijke werkmaatschappij. Daarnaast is er een schemergebied, zoals productontwikkeling en kwaliteitszorg. Evers: “We hebben deze afdelingen bewust neergelegd bij de werkmaatschappijen. Zo willen we voorkomen dat het een opgelegd pandoer ofwel een dwingend keurslijf wordt. We stimuleren deze afdelingen om regelmatig binnen de groep te overleggen en onderlinge afstemming te zoeken. Zo inspireren ze elkaar en kunnen ze toch hun eigen weg kiezen.”

022 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 MENSEN & LOOPBAAN
Foto’s: Steven van Kooijk Photography
REPORTAGE
OPLEIDING & ARBEIDSMARKT
Bieze heeft de afdeling productontwikkeling neergelegd bij de werkmaatschappijen. Daardoor is er geen dwingend keurslijf.

High Potential

Voor jonge talenten heef Bieze Food Group een High Potential-program. Dat is bedoeld als kweekvijver voor toekomstig management. Evers: “We doen dit omdat we onze eigen mensen graag een kans geven bij de vervulling van deze vacatures.” Regelmatig start er een nieuwe groep. Hiervoor worden jonge medewerkers geselecteerd die excelleren in hun eigen functie. Het inhoudelijke traject duurt in eerste instantie één tot anderhalf jaar en wordt verzorgd door een externe trainer. “Na dit traject halen we het net op”, vertelt Evers. “Sommige hipo’s blijken niet de talenten te hebben die we verwacht hadden. Dat is geen probleem. Deze medewerkers houden hun oude functie. Anderen hebben wel de kwaliteiten die wij van ons toekomstig management verwachten. Zij krijgen een assessment, met aansluitend coaching en andere vormen van opleiding en ontwikkeling.”

Nieuwe functie

Het is de kunst om deze talenten in te zetten in een functie die bij hen past. Evers vindt dat de grootste uitdaging van het hele traject, vooral omdat die hogere functie niet altijd beschikbaar is. “We zijn daar eerlijk over tegen onze medewerkers. We scheppen

levend. De manager is op de hoogte van de drijfveren van de medewerkers en punten uit de analyse die terugkomen in de gesprekken van beoordeling, coaching en begeleiding.”

De TSI-analyse wordt bovendien weleens ingezet om de samenwerking binnen een team te verbeteren. “Soms loopt het niet lekker in een team”, vertelt Evers. “We kunnen dan besluiten om voor iedereen een nieuw rapport op te stellen en de resultaten in het team te bespreken. De nieuwe analyse geef de teamleden inzicht in elkaars gedrag en drijfveren. Zo neemt het wederzijdse begrip toe en kunnen de aanwezige knelpunten aangepakt worden.”

Meedenken

geen verwachtingen die we niet kunnen waarmaken. Tegelijkertijd proberen we out of the box te denken. Vaak kunnen medewerkers groeien in hun eigen functie.

En soms ontstaan er nieuwe functies.” Als voorbeeld noemt hij een ICT’er die na het traject eindverantwoordelijk is geworden voor het opzetten van e-business voor de groep. “Tijdens het High Potential-program kwamen we tot de conclusie dat daar kansen liggen voor ons bedrijf, en dat hij de aangewezen persoon is om dit op te zetten en verder te ontwikkelen.”

TSI-analyse

De managers en leidinggevenden van Bieze hebben natuurlijk ook oog voor de kwaliteiten van alle andere medewerkers. Daarom bevat elke sollicitatieprocedure een TSIanalyse. Met deze vragenlijst kunnen gedrag, drijfveren en talenten van de kandidaten in kaart worden gebracht. “We gebruiken de analyse om te kijken of iemand bij de functie past. Als we iemand hebben aangenomen, houden we de analyse

Bovendien is er veel ruimte voor de ideeën van de medewerkers. Als voorbeeld noemt Evers de inrichting van het nieuwe distributiecentrum. “Elke werkmaatschappij had een eigen bedrijfsbureau dat zorgde voor de planning en order-entry. Vanwege de synergievoordelen hebben we besloten dit voor het nieuwe distributiecentrum te bundelen. We hebben de medewerkers in werkgroepen en workshops gevraagd welke verbeterpunten zij zien. Zo creëren we draagvlak en maken we het proces daadwerkelijk beter.”

Loslaten

In de hele aanpak is er voor Evers één element cruciaal: directie en management moeten in staat zijn om zaken los te laten. “We moeten ervoor waken dat we niet bij het minste of geringste ingrijpen. Als we dat wel doen, dan duurt het heel lang voordat mensen weer de moeite nemen om echt met ons mee te denken. Dus we zitten vaak op onze handen. We krijgen daar proactieve medewerkers voor terug. Voor de medewerkers is dat prettig werken en als bedrijf levert ons dat veel op.”

023
Binnen de bestaande kaders krijgt iedereen de ruimte om zijn werk naar eigen inzicht uit te voeren.
‘We zitten vaak op onze handen’
• MAAIKE TINDEMANS • M. Tindemans is freelance journalist

‘Opleiden begint met luisteren’

Als het over het faciliteren van leren gaat, is luisteren een van de belangrijkste vaardigheden. Trainer Pepijn Mols van N&S Academy vermoedt dat het ook een van de meest onderschatte vaardigheden is. Wie wil opleiden met impact, begint met goed luisteren. Goede luistervaardigheid leidt tot betere resultaten.

“Kijk om je heen: als onze politici een afspiegeling zijn van de maatschappij, dan zegt dat veel over onze vaardigheid om echt naar elkaar te luisteren.” Pepijn Mols, hij is trainer en coach bij N&S Academy uit Zaltbommel, weet waar het vandaag de dag aan schort: luistervaardigheid. Mols: “Als we luisteren, proberen we de ander te begrijpen. Wat er echter vaak gebeurt, is dat we tijdens het luisteren veelal met onszelf bezig zijn. Door te horen wat de ander zegt, borrelen allerlei gedachtes en emoties op en worden oude patronen in onszelf geraakt door het verhaal van de ander. Mede hierdoor zijn we tijdens het luisteren naar een bevestiging aan het zoeken van hetgeen we al weten, om daar vervolgens op aan te kunnen haken.

Luisteren is hiermee gereduceerd tot het houden van onze mond en te wachten totdat de ander is uitgesproken.”

Open luisterhouding

Luisteren leer je niet vanzelf. Mols: “Voorwaarde om te luisteren is de verbinding met jezelf. Dat je bewust ervaart wat er tussen jou en je gesprekspartner gebeurt. Ben je bewust van je eigen aannames, gewoontepatronen en projecties die getriggerd kunnen worden door de ander. Door deze te onderkennen, nemen ze al in kracht af en ben je meer in staat om een open luisterhouding aan te nemen.”

Hij vervolgt: “Door je te verbinden met het hier-en-nu kun je meer openstaan voor hetgeen de ander bedoelt. Dat je aandacht hebt voor de persoon die het verhaal vertelt in woorden, intenties, gevoelens, mimiek, kortom de energie die de ander voortbrengt. Dit leidt tot meer betrokkenheid bij elkaar, een voorwaarde voor een juist leerklimaat.”

Vertragen

Een andere belangrijke voorwaarde om tot echt luisteren te komen is vertragen. “Door te vertragen ben je beter in staat om te luisteren op verschillende niveaus, kun je een meer onderzoekende houding aannemen en worden de gesprekken minder vanuit louter rationeel niveau gevoerd. Het leidt tot meer diepgang en meer leren.”

Sleutel naar goede resultaten

Mols werkt met zijn collega’s van N&S Academy hard aan luistervaardig trainen. Hij is ervan overtuigd dat het de sleutel is naar de goede resultaten die zijn Academy behaalt. Trainingen zijn geslaagd als we zien dat de deelnemers letterlijk op het puntje van hun stoel zitten. “Of het nu gaat om het verzorgen van trainingen, coaching of het geven van advies; luisteren is een vaardigheid die onlosmakelijk met de impact van correleert. Het is namelijk in de stilte na de woorden dat je hoort wat de ander zeggen wil.”

Enkele reacties van cursisten:

‘Formeel gebracht met humor, dus aandacht blijft’. ‘De cursisten werden allemaal op een goede manier bij de cursus betrokken’.

Meer weten? Neem contact op met Pepijn Mols, adviseur, trainer, coach bij N&S Academy

pmo@ns-quality.nl of 0418-57 58 59

ADVERTORIAL
Pepijn Mols: “Voorwaarde om te luisteren is de verbinding met jezelf.”

HAS zet in op scholing professionals

Voedingsmiddelenbedrijven die hun professionals willen laten bijscholen in levensmiddelenchemie, microbiologie, proces- en productkunde en voedselveiligheid, zijn bij HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen aan het juiste adres voor een opleiding op hbo-niveau. Een goed voorbeeld daarvan is de Leergang Quality and Business Improvement in Food.

Verdere professionalisering van het werkveld blijf altijd nodig, stelt Jac Giesen, cursusleider bedrijfsopleidingen food bij HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen.

Hij is onder meer nauw betrokken bij de Leergang Quality and Business Improvement in Food (QBIF). Daar worden kwaliteits- en verbetermanagers van voedingsmiddelenbedrijven bijgeschoold. Dat vraagt niet alleen een inspanning van de cursisten, maar ook van het bedrijf waar ze werkzaam zijn.

“Bij de intake van cursisten wordt getoetst of de werkgevers bereid zijn de deuren open te zetten, ook voor de analyse en het advies van medecursisten van andere bedrijven.”

De QBIF-cursisten sluiten de leergang namelijk af met opdrachten. Die bestaan uit het gezamenlijk systematisch analyseren en aanpakken van concrete problemen binnen het eigen bedrijf of dat van een medecursist. Dat kan leiden tot waardevolle verbetertrajecten, vertelt Giesen. “Zo hadden we eens een hagelslagproducent die eetbare premiums toevoegde aan het product. Maar in sommige verpakkingen waren die

niet terug te vinden. Na analyse bleek dat de premiums tijdens het verwerkings- en opslagproces weer ontmengden met de hagelslag. De oplossing was uiteindelijk het toevoegen van kleinere premiums en het mengen aan de afvullijn en niet al vooraf.”

Deelnemers

De QBIF-leergang kent de drie modules Quality Assurance, Quality Control en Business Improvement. De deelnemers aan de leergang hebben verschillende achtergronden, zegt Giesen. “Zo is er een groep QA-managers. Zij zitten al jaren in het vak en willen vooral weten wat de nieuwe ontwikkelingen zijn en hoe nieuwe normen vormgegeven zijn. Ook is er een jonge groep hoogopgeleiden zonder achtergrond in voedingsmiddelentechnologie. Zij willen vooral weten hoe ze als kwaliteitsmanager nieuwe ontwikkelingen intern op de kaart zetten. Die twee groepen vullen elkaar mooi aan.”

Innovatietaak uitbreiden

Volgens Jeroen Bos, sinds november vorig jaar directeur van HAS Kennistransfer en

Bedrijfsopleidingen, is de QBIF-leergang een van de voorbeelden waarin actuele vraagstukken naar voren komen waarmee bedrijven te maken hebben. Bos: “Binnen de agrofoodsector zie je op dit moment drie belangrijke thema’s. De eerste is voedselvoorziening en voedselveiligheid, de tweede gezondheid en de derde duurzaam produceren. Deze thema’s bijten elkaar in de keten nog weleens. Doordat wij als HAS de hele keten kunnen overzien, kunnen we verbindingen tussen de thema’s leggen. Dit zie je terug in de resultaten uit de beroepsopdrachten. Door nieuwe mogelijkheden voor fnanciering en nieuwe samenwerkingsverbanden met bedrijven en met andere hogescholen binnen onder meer de Centres of Expertise, kunnen we onze innovatietaak uitbreiden en complexer onderzoek doen.”

Langlopende onderzoeken

HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen is de opleider voor de voedingsmiddelenindustrie op hbo-niveau. Daarnaast is het instituut onder andere verantwoordelijk voor de afstudeeropdrachten van studenten. Deze opdrachten zijn steeds vaker onderdeel van een onderzoeksprogramma. Naast de onderzoeks- en adviestrajecten biedt de HAS voor professionals ook opleidingen, cursussen en masterclasses aan waarbij online en praktijkonderwijs belangrijke onderdelen zijn.

Voor informatie: www.haskennistransfer.nl/ opleiding-cursus/food

025 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 MENSEN & LOOPBAAN
• WILLEM - PAUL DE MOOIJ •
OPLEIDING & ARBEIDSMARKT
Cursusleider Jac Giesen: “Bij de intake van cursisten wordt getoetst of de werkgevers bereid zijn de deuren open te zetten.”

Voorrang aan vakmanschap

Voedingsindustrie kan nieuw talent aan zich binden

De levensmiddelenindustrie kampt net als veel andere sectoren met een groot tekort aan technisch en technologisch personeel. Iedereen vist in dezelfde vijver. Hoe kan de voedingsindustrie zich onderscheiden om het broodnodige talent binnen te hengelen?

Volgens het visiedocument ‘Werken en leren, leren en werken’ van de Taskforce

Human Capital Agenda Food & Feed is er tot 2022 op jaarbasis een tekort aan 1.600 arbeidsplaatsen op mbo- en hbo-niveau. Dit is een probleem, zeker omdat de technologische ontwikkelingen in de industrie vragen om de instroom van gemotiveerde, talentvolle medewerkers.

Opleiding en inzetbaarheid

De taskforce heef een visie ontwikkeld

die sterk inzet op opleiden als middel om het talent te ontwikkelen. Vooral de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt zou moeten verbeteren.

Het Sectorplan Levensmiddelenindustrie

2014-2016 zet in op zestien maatregelen waarbinnen bedrijven gesubsidieerd konden worden voor initiatieven die vooral duurzame inzetbaarheid bevorderen. Het is toe te juichen dat de sector opkomt voor het vergroten van de kennis en kunde van de medewerkers. Dat heef ongetwijfeld positieve gevolgen. De kritische noot is echter dat de benadering wat eenzijdig lijkt. Er wordt vooral – plat gezegd – gesleuteld aan

de capaciteiten van mensen, maar maakt dat de industrie zelf aantrekkelijker voor werknemers?

Psychologisch contract

Een werkgever sluit niet alleen een formeel contract af met een werknemer. Er wordt ook een zogenoemd psychologisch contract gecreëerd: de perceptie van een werknemer over zijn relatie met een organisatie, het

gever is. Wanneer de organisatie niet voldoet aan de verwachtingen, leidt dat tot een contractbreuk. De medewerker verliest de motivatie en raakt gefrustreerd, afwezig of erger. Het ingewikkelde is dat veel organisaties geen weet hebben van deze psychologische contracten. Ze kunnen immers niet in de hoofden van de medewerkers kijken. Jammer, want juist het versterken van het psychologisch contract maakt een organisatie aantrekkelijk.

Ruimte voor vakmanschap

resultaat dat de organisatie heef beloofd aan de werknemer en de bijdrage die de werknemer verplicht is te leveren aan de organisatie.

Een psychologisch contract staat bol van verwachtingen die vaak niet worden uitgesproken, zoals erkenning, een fjn team en afwisselend werk. Het lastige is echter dat ze in grote mate de arbeidsbeleving bepalen en daarmee hoe aantrekkelijk een werk-

Vakmensen geven om hun werk. Niet op de eerste plaats vanwege het geld, maar omdat ze belangrijk vinden wat ze doen en vooral om dat goed te doen. In de levensmiddelenindustrie is vakmanschap van wezenlijk belang. Een procesoperator heef dagelijks met uiteenlopende situaties te maken waarin inschattingsvermogen en fexibel handelen de sleutel zijn voor een goed verloop van het productieproces. Beoordelingskracht, beslissingsruimte en zorgvuldigheid van de operator zijn essentieel. Hetzelfde geldt voor de andere functies van laag tot hoog binnen een levensmiddelenbedrijf. Goed ontwikkeld vakmanschap betekent veel verantwoordelijkheid voor de medewerkers. Het betekent ook dat de organisatie hen vooral moet ondersteunen met de juiste middelen en mogelijkheden. Dit kan alleen

026 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 MENSEN & LOOPBAAN
‘Wie het weet/meet mag het zeggen’
OPLEIDING & ARBEIDSMARKT

Vakmanschap stimuleren

Hoe kan de levensmiddelenindustrie vakmanschap stimuleren?

• Ga uit van de intrinsieke behoefte van de vakman (m/v). Die wil zijn werk zo goed mogelijk doen voor de klant.

• Benadruk de samenwerking van de verschillende organisatieonderdelen.

• Laat mensen in de frontlinie, zoals operators, coördineren. Zij hebben het inzicht. Ondersteun met overzicht, bijvoorbeeld met een meewerkend voorman.

• Leiderschap is gericht op taakvolwassenheid. Alleen taakvolwassen mensen nemen als het nodig is initiatief. Zorg dat ze meer worden dan een human resource (‘dat weet ik niet, daar ben ik niet van, daar word ik niet voor betaald, dat is mij niet verteld’).

• Faciliteer een structuur waarin veel wordt overgelaten aan het initiatief van medewerkers – ruimte rond regels.

Bron: Nieuwe tijden, anders organiseren, Jaap Peters en Harold Jansen.

door goed te luisteren naar de medewerkers. Wanneer er ruimte is voor vakmanschap, worden verwachtingen van medewerkers eerder gezien en gehoord. Zo vergroot de werkgever de kans om het psychologisch contract te versterken.

Angelsaksisch of Rijnlands

Vakmanschap wortelt pas goed als de organisatie van het bedrijf zelf daarop is ingesteld. Daarom stel ik u de vraag: zijn de medewerkers in uw organisatie human resources of human beings? Het verschil is zichtbaar in twee verschillende organisatiemodellen: het Angelsaksisch en het Rijnlands model.

Angelsaksische organisaties presteren voor aandeelhouders. Ze gaan voor maximalisatie van de fnanciële resultaten. Planning en control, prestatiemetingen en een extreme

focus op efciëntie zijn vaak kenmerkend. Het model heef veel navolging in de Engelstalige regio’s, zoals de Verenigde Staten en Groot-Brittannië.

In dit model staat het systeem voorop. Het efciënte systeem wordt als superieur beschouwd aan de inefciënte mens. Medewerkers zijn in dit model voornamelijk ‘resources’.

In Rijnlandse organisaties zijn de belangen van alle stakeholders bepalend voor de koers van de onderneming. De nadruk ligt op overleg tussen alle betrokkenen, het meenemen van de verschillende belangen en het bereiken van consensus. Het Rijnlandmodel vindt zijn oorsprong in de landen rond de Rijn.

Het Rijnlandmodel legt de nadruk op de frontlinie: daar waar het werk gebeurt. Aanhangers gaan ervan uit dat de vakmensen het beste weten hoe het werk moet worden uitgevoerd en dat een sterke hiërarchische sturing vanuit het management zonder inhoudelijke kennis van zaken tot frustratie van het werkproces leidt. De realiteit van de werkvloer, de werkgemeen-

schap, staat centraal en niet de realiteit van het dashboard en de kengetallen.

Vakmanschap stimuleren

Rijnlandaanhangers en auteurs Jaap Peters en Harold Jansen vertellen in hun boek Nieuwe tijden, anders organiseren hoe vakmanschap gestimuleerd kan worden (zie kader). Ook leggen ze daarin het verschil in sturing binnen de organisatie uit: wie het weet mag het zeggen (Rijnlands) of wie het meet mag het zeggen (Angelsaksisch). De praktijk is natuurlijk minder zwart-wit, maar voor de beeldvorming helpt het uit te gaan van uitersten. Vaak zie je vooral in tijden van druk en crisis hoe een organisatie georiënteerd is.

Vraag u daarom af: wat is de refex wanneer in uw organisatie de nood aan de man is: wie het weet mag het zeggen of wie het meet mag het zeggen en hoe aantrekkelijk is dit voor de medewerkers die u zoekt.

027
Vakmanschap is van wezenlijk belang in de voedingsindustrie. • TOBI BOAS • T. Boas is learning consultant bij Précon E-learning

Alicyclobacillus

Salmonella

Alternatief voor sojameel

GoodMills introduceert YePea, een aforting van Yellow Pea. Het geroosterde erwteningrediënt is afomstig van de gele erwt. Volgens GoodMills kan het ingrediënt in bakkerijproducten sojameel vervangen en fungeren als textureerder in brood en kleine gebakken items. In het snoepsegment kan YePea dienen als allergeenvrije noteningrediënt bijvoorbeeld in chocoladepralines, ontbijtgranen en chocoladerepen. Het erwtenmeel heef een gele kleur, is krokant en smaakt nootachtig. Daarnaast is het non-gmo.

...........................................www.goodmills.com

Vleesvervangers op basis van groente

&samhoud food introduceert drie nieuwe producten in het schap vleesvervangers bij Albert Heijn. Het assortiment bestaat uit een aspergeburger, een bonenburger en groentegehakt. Ze zijn ontwikkeld door de met twee Michelinsterren bekroonde Moshik Roth. Chef Roth staat bekend om het innoveren met groente- en smaakcombinaties. Het jonge bedrijf, ontstaan uit twee-sterrenrestaurant &samhoud places, onderscheidt zich door groente als basis te gebruiken. Andere vleesvervangers worden meestal gemaakt van soja. Volgens &samhoud food zijn alle drie de producten rijk aan vezels en bevatten ze geen onnatuurlijke toevoegingen voor kleur, smaak en houdbaarheid. Het groentegehakt bevat 41 procent groente, waaronder wortel, maïs en zwarte bonen. Daarnaast bevat het gehakt 21 procent tomaat. De bonenburger bevat 53 procent groente, zoals aardappel, ui, doperwt en kidneybonen. De aspergeburger bevat ook 53 procent groente, waarvan 47 procent asperge. De nieuwe vleesvervangers zijn wel geschikt voor vegetariërs, maar niet voor consumenten met glutenintolerantie.

www.samhoudplaces.com

Vetreductie gecoate vleesproducten

Dow Pharma&Food

Solutions introduceerde op de IFFA een reeks op cellulose gebaseerde gums die de opname van olie in gecoate vleesproducten reduceert. De Wellence fat reduction technology is wereldwijd beschikbaar. Bij verhitten vormt het ingrediënt een barrière in de coating of het beslag. Deze barrière voorkomt volgens Dow ook vochtverlies. Bovendien, zegt de ingrediëntenleverancier, verbetert met de gums ook de adhesie van de coating.

www.dowpharmaandfood.com

Lithos Ingredients ook bio- gecertifceerd

Ingrediëntenleverancier Lithos Ingredients is SKAL biogecertifceerd. Ingrediënten van zijn partners die al een bio-certifcaat hadden, kunnen nu door Lithos Ingredients ook als zodanig op de markt worden gezet. In eerste instantie zal het gaan om spirulina, chlorella en chiameel. Deze lijn wordt in de toekomst verder uitgebreid.

.................................. www.lithosingredients.nl advertentie

029 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 INGREDIËNTEN

Hydrolysaten als functioneel ingrediënt

Van labschaal naar productieschaal

Eiwitten en eiwithydrolysaten zijn al vele jaren onderwerp van onderzoek vanwege hun functionele eigenschappen. De ontwikkeling van een volledig traject voor een hydrolysaat vergt databasescreening, kennis van enzymen en technieken om hydrolysaten te produceren. Dit traject heeft al geleid tot de ontwikkeling van producten met hydrolysaten, maar onderzoek naar de interactie tussen peptides is nodig.

Eiwitten in voedingsmiddelen zijn een belangrijke stikstofron voor het lichaam. Ook zijn ze erg belangrijk voor de structuureigenschappen van voedingsmiddelen. Worden de eiwitten in stukjes geknipt door enzymen – enzymatische hydrolyse –, dan ontstaat er meestal een totaal nieuwe technologische en fysiologische functionaliteit van dit eiwithydrolysaat. Deze rijke bron van peptiden kan een breed scala aan fysiologische eigenschappen bezitten, zoals mineraalbinding, antibacteriële werking, antihypertensie, opioïdenachtige, immuunmodulerende werking en antitrombotische werking.

NIZO food research heef door jarenlange ervaring veel enzymkennis opgebouwd die ingezet wordt om hydrolysaten te kunnen maken. Daarnaast heef het instituut een breed scala aan technologieën in huis om databases te screenen en de peptiden vrij te maken uit intacte eiwitten. Deze technologieën kunnen van labschaal tot productieschaal worden ingezet. Uitgangspunt bij het selecteren van de juiste technologie is altijd de vaststelling waarvoor het hydrolysaat uiteindelijk gaat dienen, zoals bio-activiteit, betere verteerbaarheid of oplosbaarheid.

Datamining

Er zijn inmiddels miljoenen wetenschappelijke artikelen openbaar beschikbaar over eiwitten en eiwithydrolysaten met hun specifeke eigenschappen. Deze hoeveelheid informatie is te groot om simpel te overzien. Daarom gebruikt NIZO een zelfontwikkelde BIO-IT-tool die het mogelijk maakt om in de zelfopgebouwde database

te zoeken naar een specifeke bioactiviteit en te beoordelen of bijvoorbeeld deze sequentie wellicht ook in eiwitten uit andere bronnen aanwezig is. Daarnaast kan de tool peptidenpatronen – peptide-profling – van hydrolysaten vergelijken en gebruiken om verschillen in productiebatches van een producent vast te stellen. In fguur 1 is eenzelfde type product van vier verschillende producenten in viervoud onderzocht op twee verschillende kwaliteitsparameters (diferentiationfactor 1 en diferentiationfactor 2). Uiteindelijk kan hiermee een kwaliteitsbeeld worden verkregen in hoeverre bijvoorbeeld een product zowel intern als extern afwijkt van andere producenten.

Screening

Als bekend is waarvoor het hydrolysaat gebruikt gaat worden, moet worden bepaald welke parameters belangrijk zijn voor een optimale hydrolyse, bijvoorbeeld type enzym, enzym/substraatratio, pH tijdens hydrolyse, temperatuur tijdens hydrolyse en hydrolysetijd. Om al deze parameters slim te kunnen testen, maakt NIZO gebruik van een robot waarmee een highthroughput screening (HTS-)systeem kan worden gerealiseerd met 96-deepwellplaten waarin voldoende materiaal aanwezig is om het hydrolyseproces in de tijd te kunnen volgen. Binnen NIZO is ook gewerkt aan een HTS-analysetechniek die het mogelijk maakt om via een spectrofotometrische bepaling de hydrolysegraad te berekenen. Dit alles maakt het mogelijk om in een relatief korte tijd een uitgebrei-

030 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 TECHNIEK & TECHNOLOGIE
Kwaliteitsbeeld van eenzelfde product van vier verschillende producenten.

de screening van hydrolysecondities en analyses uit te voeren.

Selectie en opschaling

Na grote aantallen varianten met de robot te hebben gescreend, kan aan de hand van analysedata, zoals hydrolysegraad, een selectie worden gemaakt van de best presterende enzymen. Hiermee wordt vervolgens op een grotere schaal dezelfde hydrolyse (circa 500 mL) ingezet onder food-grade condities. Deze hoeveel materiaal maakt het mogelijk om, naast analytische analyses, het product ook sensorisch te beoordelen. Een veel voorkomende afwijking van hydrolysaten is de bittersmaak die ontstaat door de vorming van veelal hydrofobe – watervrezende – peptiden. Er worden steeds meer enzymen gevonden die in staat zijn om deze bittersmaak (deels) weg te halen of te maskeren.

Semiproductieschaal

Naar aanleiding van de screening (onder meer enzymen, hydrolyseconditie) en sensorische evaluatie, worden er een of twee condities gekozen waarmee op grotere schaal (400-10.000 L) een hydrolysaat wordt gemaakt. Dit geef de mogelijkheid om te beoordelen of het veronderstelde proces naar productieschaal is te brengen.

Hierbij spelen dosering, fltratiemogelijkheden, concentreren en drogen een rol. Al deze procesunits hebben hun specifeke eigenschappen en moeten getest worden op bijvoorbeeld microbiologische stabiliteit, vervuiling, reiniging en capaciteit.

Case DSM

Een aantal jaren geleden heef NIZO food research DSM geholpen om een sportdrank – PeptoPro – te ontwikkelen. De werkzame stof in deze sportdrank is een eiwithydrolysaat van melkeiwitten. De leucine-rijke

Universiteit van Maastricht, liet zien dat sporters inderdaad beter presteren na het consumeren van deze sportdrank.

Case Newtricious

Naast de hydrolyse van melkeiwitten wordt ook veel onderzoek verricht naar andere eiwitbronnen, zoals plantaardige eiwitten en ei-eiwitten. Hydrolysaten van ei-eiwitten bevatten, naast technologische functionele eigenschappen ook vele fysiologische eigenschappen. Samen met Newtricious in Oirlo en Food & Biobased Research Wageningen heef NIZO een ei-eiwit hydrolysaat –NewtriFlow – ontwikkeld dat peptiden bevat met een diversiteit aan bioactiviteit. De bioactiviteit richt zich met name op angiotensin-converting enzyme (ACE)- en dipeptidylpeptidase 4 (DPP-4)-remmende activiteiten. Het hydrolysaat is, na uitvoerige labproducties en analyses, op grotere schaal geproduceerd. Het is gebruikt om klinische studies uit te voeren. De eerste resultaten laten zien dat het hydrolysaat een positief efect heef op de elasticiteit van de bloedvaatwand en glucosewaarden in het bloed.

Fundamenteel onderzoek

melkeiwitten worden gehydrolyseerd met specifeke enzymen en dit hydrolysaat bevat peptiden die de productie van insuline verhogen. Insuline zorgt er op haar beurt weer voor dat het transport van glucose van het bloed naar de spiercellen wordt ondersteund. Het formuleren van het hydrolysaat tot een uiteindelijke sportdrank werd uitgevoerd met behulp van de bij NIZO aanwezige kennis van favour-profling en analyses. Onafankelijk onderzoek bij het Nutrim,

Om nog meer interessante eigenschappen van hydrolysaten voor voedingsdoeleinden te ontdekken, is fundamenteel onderzoek naar de optimalisatie en opschaling van het hydrolyse- en downstreamproces nodig. Hierbij is kennis van elk specifek procesonderdeel noodzakelijk om tot een efciënte productontwikkeling te komen. Zeker op het gebied van hoe peptiden werken – interactiemodulerende activiteit – is nog veel onduidelijk en moet daarom nog veel onderzoek worden gedaan. Als duidelijk wordt welke specifeke peptiden in een hydrolysaat uiteindelijk (bio)actief zijn, kan beter worden geanticipeerd op eventuele obstakels in het productieproces.

• HANS KOSTERS •

H. Kosters is projectmanager Protein Technology bij NIZO food research, hans.kosters@nizo.com

031
Eiwitten in voedingsmiddelen, bijvoorbeeld babyvoeding, zijn een belangrijke stikstofbron voor het lichaam.
‘Parameters worden slim getest met een robot’

CONGRES

E-nummers zijn veilig

Flanders’ FOOD: ‘Back to Basics, een haalbare kaart?’

Het vervangen of weglaten van additieven met een E-nummer voor een clean of minstens cleaner label op de verpakking is niet evident. Additieven worden niet zomaar toegevoegd, maar hebben een heel specifieke functionaliteit. Minstens even belangrijk is de kostprijs, bleek tijdens de Flanders’ FOOD studiedag ‘Back to Basics, een haalbare kaart?’ op 12 mei.

De voedingsindustrie staat ogenschijnlijk voor een paradox, zo was niet mis te verstaan tijdens de studiedag ‘Back to Basics, een haalbare kaart voor de voedingsindustrie?’ op 12 mei van Flanders’ FOOD. Een belangrijk deel van de consumenten staat arg wanend tegenover additieven met een E-nummer, terwijl deze stofen nota bene door de Europese Voedselveiligheid Autoriteit zijn goedgekeurd. Wetenschappelijke onderzoekers stellen niet alleen de veiligheid vast, maar ook in welke hoeveelheden deze additieven maximaal gebruikt mogen worden in welk voedingsmiddel (zie kader Drie stappen). Desalniettemin kan de voedingsindustrie niet aan de zorgen van de consumenten voorbijgaan.

“De perceptie van E-nummers is voor een groep consumenten negatief”, benadrukte Filip Degreef, historisch onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel. “Deze additieven worden geassocieerd met een slecht product.” Hij verklaarde dit door uiteenlopende gebeurtenissen in het verleden als de dioxine- of de BSE-crisis, maar ook pesticiden en zware metalen in voeding. Als het gaat om gezondheidsrisico’s gooien

consumenten ze samen met E-nummers op één grote hoop. Daarnaast meent de consument dat alleen bedrijven voordeel

Cases

Frank Devlieghere presenteerde resultaten van onderzoek (Flanders’ FOOD-projecten: Nitrilow en Funcofood) naar het gebruik van actieve componenten - bioactieve eiwitten, bacteriocines, organische zuren - uit fermentatieprocessen als alternatief voor conserveringsmiddelen in gekookte ham en brood, respectievelijk nitriet en calciumpropionaat. Koen Goiris presenteerde onderzoek (Flanders’ FOOD-project: Preservalg) naar de mogelijkheden van micro-algextracten, rijk aan antioxidanten, als alternatief voor antioxidanten in onder meer MAP-verpakte hamburgers, borrelnootjes met coating en (light-)mayonaise. Meer informatie: www.flandersfood.com

Plantextracten

Plantaardig rozemarijnextract, maar ook pepermuntextract, kan de houdbaarheid

hebben bij additieven. “Wanneer daarentegen het inzicht ontstaat dat de consument baat heef bij een additief, slaat de perceptie om.” De historicus gaf stevia als voorbeeld van een additief dat de consument wel smaakt.

Buzzwoord

Hoewel er geen defnitie van bestaat, zijn clean labels een trend; buzzwoord dekt dan

van bevroren chipolataworst met acht maanden of meer verlengen, toonde Kelly De Vadder van ingrediëntenbedrijf Kemin. Belangrijk is het voorkomen van oxidatie. De actieve stof in pepermuntextract is overigens rozemarijnzuur. De smaak en het uiterlijk blijven behouden. Kemin beheert de volledige productketen van zijn ingrediënten, waardoor volgens De Vadder een consistente productkwaliteit gegarandeerd kan worden.

Naast de effectiviteit zijn de hoeveelheid biomassa en winterbestendigheid van de ingrediënten van essentieel belang voor de toepassing.

Bij de ontwikkeling van toepassingen hanteert het bedrijf een holistische benadering, waarin de gewenste houdbaarheid, de toepassing en het inzicht in de oxidatieprocessen centraal staan.

032 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 INGREDIËNT & PRODUCT

ook beter de lading. Volgens Charlotte Boone, knowledgemanager bij Flanders’ FOOD, kan de term worden geïnterpreteerd als een label zonder (welbepaalde)

E-nummers, maar evengoed als een label zonder chemisch klinkende namen of met enkel natuurlijke ingrediënten. “Er helemaal met de grove borstel doorheen gaand, blijven alleen de meest onmisbare basisingrediënten over.”

De term clean label werd, vertelde ze, geïntroduceerd door de Britse retailers en geïnspireerd door het ook in het Nederlands vertaalde boek Een pleidooi voor echt eten (origineel: In Defense of Food) van de Amerikaanse auteur Michael Pollan. Zijn boodschap luidt: ‘Eet niets met meer dan vijf ingrediënten of met ingrediënten die je niet kan uitspreken. Eet alleen wat je grootouders zouden herkennen als voeding.’

Herformuleren

Het elimineren van E-nummers en dus het herformuleren van recepturen is, zoals elke productontwikkelaar zal beamen, doorgaans een grote en complexe uitdaging. Dat sluit overigens niet uit dat een alternatief niet mogelijk is, zo bleek uit de cases (zie kader Cases) tijdens de studiedag. Een

algemene conclusies was wel dat uitgebreid toegepast onderzoek door ingrediëntenleveranciers, voedingsbedrijven en kennisinstellingen noodzakelijk is.

“Klassieke conserveermiddelen blijven nog altijd de beste keuze”, stelden Frank

Drie stappen

Els De Lange, adviseur voedingsbeleid bij Fevia, somde drie stappen op die een bedrijf moet doorlopen om na te gaan of een bepaalde stof die aan een product wordt toegevoegd een additief is.

Stap 1: Toets of de stof voldoet aan de definitie, zoals gedefinieerd in EU Verordening 1333/ 2008:

Stap 2: Raadpleeg de bijlagen van Verordening 1333/2008 en besteedt bijzondere aandacht

aan:

• de functionele klasse (bijlage I);

• de levensmiddelen(sub)categorie (bijlage II);

• toegelaten additieven en gebruiksvoorwaarden. Een handig hulpmiddel is de EC Food Additivesdatabase https://webgate.ec.europa.eu/sanco_ foods/main/?sector=FAD. Deze bevat alle levensmiddelenadditieven die in de EU zijn goedgekeurd en de gebruiksvoorwaarden.

Devlieghere van UGent en Koen Goiris van KU Leuven. In de eerste plaats vereisen de functionaliteit en de efectiviteit, maar ook de kostprijs de aandacht. Dat zeiden niet alleen beide wetenschappelijke onderzoekers, maar ook aanwezigen uit de voedingsindustrie. Bijzondere aandacht vragen de oplosbaarheid en de interactie met de voedselmatrix. Bederfveroorzakende micro-organismen bevinden zich in de waterfase van een product.

Minstens even belangrijke voorwaarden bij de selectie van een additief zijn de sensorische producteigenschappen – smaak, geur en kleur – die behouden moeten blijven. Volgens Devlieghere en Goiris is dit cruciaal en vereist dit nog de nodige aandacht in de productontwikkelingsfase van de applicaties. Aan kwaliteit en voedselveiligheid kunnen voedingsbedrijven geen concessies doen, simpelweg omdat de consument zal afaken. Tegelijkertijd is van essentieel belang dat het volledige productieproces van het te bereiden product onder de loep genomen wordt. Kortom, er is nog werk aan de winkel.

• YVES DE GROOTE •

Ir. Y. De Groote is adjunct-hoofdredacteur VMT Food in België

Stap 3: Geen additief dan wel een:

• Technische hulpstof?

• Kleurend levensmiddel?

• Ander ingrediënt?

• Niet toegelaten stof?

Andere belangrijke verordeningen, die ze onder de aandacht bracht:

• Verordening 1331/2008 inzake uniforme goedkeuringsprocedure voor levensmiddelenadditieven, voedingsenzymen en levensmiddelenaroma’s;

• Verordening 231/2012 inzake specificaties van levensmiddelenadditieven (met onder rmeer naamgeving, zuiverheidscriteria);

• Verordening 257/2010 vaststelling van een programma voor de herbeoordeling van goedgekeurde levensmiddelenadditieven.

Bron: Fevia

033
De voedingsindustrie, ruim vertegenwoordigd in de zaal, staat ogenschijnlijk voor een paradox. Foto: Yves De Groote

Misleiding op verpakkingen

Uitspraak in zaak Teekanne: voor en na

In deze tijd waarin gezonde voeding booming is en de consument meer dan ooit wil weten wat hij eet, staan misleidende verpakkingen steeds in de schijnwerpers. Vorig jaar deed het Hof van Justitie hierover een belangrijke uitspraak die ook voor Nederland zeer relevant is. Heks’nkaas is de eerste Nederlandse uitspraak na Teekanne. Is er nu veel veranderd?

De hoofdregel in de wetgeving is dat verpakkingen niet mogen misleiden. Natuurlijk best een vaag begrip. Een verpakking bestaat uit veel verplichte elementen, zoals de lijst van ingrediënten en allergenen. Daarbuiten heef een producent best wat vrijheid: hij kan spelen met kleur, afeeldingen en woorden. Deze vrijheid wordt begrensd door misleiding. De maatstaf hierbij is de gemiddelde consument.

Vóór Teekanne

Aan welke regels moeten producenten voldoen? Neem de manden vol fruit als afeelding op de voorkant van de verpakking van het vruchtensapje. Wanneer je echter de lijst van ingrediënten op de achterkant goed onder de loep neemt, blijkt dat fruit er hoogstens overheen te zijn gevlogen. Kan dit zomaar?

Tot voor kort gold als juridisch uitgangspunt de labelling doctrine. Dat houdt in dat de consument die geïnteresseerd is in de samenstelling van het product, de hele verpakking leest, inclusief dus de volledige

lijst van ingrediënten. Deze consument zal dus niet snel worden misleid door kreten of afeeldingen op de verpakking, want hij leest ook de lijst van ingrediënten op de achterkant van het pak. Daarin staat precies uit welke ingrediënten het product bestaat.

Teekanne-uitspraak

Maar toen kwam Teekanne. Het Hof van

Toetsing wel/geen misleiding

Justitie neemt in de Teekanne-uitspraak nog steeds de labelling doctrine als uitgangspunt. De consument die geïnteresseerd is in de samenstelling van het product, leest eerst de lijst van ingrediënten. Maar dan brengt het Hof een belangrijke nuancering aan door te stellen dat een product, ondanks een correcte lijst van ingrediënten, de consument nog steeds kan misleiden. De ingrediëntendeclaratie kan in sommige gevallen niet voldoende zijn om de misleiding te corrigeren die is veroorzaakt door onjuiste of ondubbelzinnige vermeldingen. Bijvoorbeeld wanneer een verpakking in het geheel beschouwd de indruk wekt dat een product een bepaald ingredient bevat, terwijl dat niet zo blijkt te zijn. Kortom: het is de taak van de rechter om

Een concurrent, consument of andere belanghebbende heeft een aantal stokken om mee te slaan wanneer hij van mening is dat een verpakking misleidend is. Het is allereerst mogelijk een procedure bij de rechter te starten. Een alternatief is het indienen van een klacht bij de Reclame Code Commissie (RCC). Verpakkingen worden namelijk beschouwd als reclame. Ondanks dat het oordeel van de RCC niet bindend is, en de RCC ook geen boetes kan opleggen, worden de aanbevelingen van de RCC in de regel wel opgevolgd. Bovendien worden beslissingen van de RCC, en in hoger beroep het College van Beroep (CvB), serieus genomen door de rechter. Een rechter kan wel een verbod opleggen en zelfs verplichten tot een rectificatie van de misleidende reclame-uitingen. Handhaving door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bij mogelijk misleidende verpakkingen komt momenteel zeer veel voor. De NVWA kan een boete opleggen of andere maatregelen nemen die zij geraden acht.

034 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 WETGEVING & TOEZICHT

Etiketlezen: de oplossing voor misleiding?

álle verschillende elementen van de etikettering van de verpakking te onderzoeken om te bepalen of de gemiddelde consument kan worden misleid. Daarbij moet de rechter letten op bewoordingen en afeeldingen en met de plaats, omvang, kleur, lettertype, taal, zinsbouw en gebruikte leestekens van de verschillende elementen. Alle elementen van de verpakking dus. Eigenlijk is het niets anders dan elk element van de verpakking beoordelen en een plusje (misleidend) of een minnetje (niet misleidend) toewijzen en die vervolgens tegen elkaar afwegen. Is het eindresultaat positief, dan is de verpakking misleidend.

Teekanne is hiermee een belangrijke toevoeging op de labelling doctrine. Het is echter niet per se een rigoureuze omslag die aanpassing van alle verpakkingen vereist. Maar sommige gevallen die onder de labelling doctrine misschien als grensgeval bestempeld zouden worden, zullen onder Teekanne wel misleidend zijn.

Reclame Code Commissie

In de periode van Teekanne en daarna heef de Reclame Code Commissie (RCC) verscheidene keren geoordeeld over al dan

niet misleidende verpakkingen. Zo oordeelde de RCC dat de verpakking van Alpro Pur’Enjoy niet misleidend is. Op de verpakking stond de vermelding ‘geen zoetstofen’. De klager vond dit misleidend omdat het product namelijk wel suiker bevat. De RCC vindt dat de voorkant van de verpakking

misschien wel een onjuiste voorstelling van zaken wekt, maar dat dit voldoende wordt gecorrigeerd door de ingrediëntendeclaratie. Een beoordeling van alle omstandigheden dus, precies volgens het Teekanne- boekje. Een ander voorbeeld waarbij de RCC de juiste uitgangspunten hanteert, is de frisdrank Holy Soda. Op de verpakking staat:

‘Holy Soda low calorie & 100% natural’. Klager vond ‘100% natural’ onjuist, omdat het product steviolglycosiden (stevia) bevat.

De RCC komt tot de conclusie dat andere vermeldingen op de verpakking zoals

‘natuurlijk gezoet met stevia extract’ en ‘dit komt uit een plantje’ voldoende duidelijk maken in welke context te vermelding ‘100% natural’ moet worden gelezen. In een recente klacht van dit jaar vond klager de vermelding ‘Frisse Tonijnsalade’ op het product van Lidl misleidend, omdat het alleen kabeljauwpoeder zou bevatten. Lidl liet zien dat het product wel degelijk (42%) tonijn bevat. De voorzitter van de RCC besliste vervolgens dat het ‘gelet op de samenstelling van het product’ niet onjuist is dat adverteerder het product aanduidt als ‘tonijnsalade’. Een zeer interessante overweging, waarbij de voorzitter zich impliciet waagt aan percentages.

Heks’nkaas wel of geen kaas

En dan de rechtelijke uitspraak van 16 mei dit jaar over de naam Heks’nkaas. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vond dat deze naam suggereert dat het product ‘een soort kaas’ is en daardoor misleidend is ten aanzien van de samenstelling van het product. De producent negeerde waarschuwingen tot aan-

035
‘Alle elementen op de verpakking moeten worden meegewogen’

passen van zijn verpakking en kwam bij de rechter terecht. De rechtbank oordeelde echter dat de lijst van ingrediënten duidelijk is. Hierin staat namelijk ‘smeerdip met 16% roomkaas en verse kruiden’. Dus: geen soort kaas, maar duidelijk gemaakt met 16% roomkaas.

Ook vindt de rechtbank dat de etikettering in haar geheel beschouwd niet de onjuiste indruk wekt dat het product – ondanks de juiste ingrediëntendeclaratie – geheel of nagenoeg geheel uit kaas bestaat. De rechtbank neemt aan dat de naam Heks’nkaas niet verwijst naar een bestaande en algemeen bekende kaassoort. Heks’nkaas is geen soort kaas. De rechtbank vindt dat de vermelding ‘de enige echte smeerdip met roomkaas en verse kruiden’ wel de indruk wekt dat in het product roomkaas is verwerkt, wat ook zo is, maar niet dat het product geheel of grotendeels uit roomkaas bestaat.

Opvallend is dat de rechtbank op eigen initiatief aangeef wanneer de verpakking mogelijk wel misleidend zou zijn geweest. Bij gebruik van ‘smeerdip van roomkaas en verse kruiden’ wordt volgens de rechtbank wel de suggestie gewekt dat het product geheel of grotendeels uit roomkaas zou bestaan. Het subtiele verschil tussen de woordjes ‘met’ en ‘van’ kan dus in sommige gevallen het verschil zijn tussen wel en niet misleidend.

Race to the bottom

Waar Reclame Code Commissie en rechtbank Teekanne goed bestudeerd hebben, lijkt de NVWA Teekanne vooral aan te grijpen om aanbieders van levensmiddelen te waarschuwen. Hun brieven hebben allemaal een soortgelijke strekking: de vermelding op de voorzijde van de verpakking is misleidend. De NVWA lijkt daarmee volledig voorbij te gaan aan de nog steeds geldende maatstaf dat alle elementen van de verpakking moeten worden meegewogen en beoordeeld.

Veel aanbieders – met name supermarktorganisaties – conformeren zich direct aan de waarschuwingen van de NVWA. De desbetrefende verpakking wordt vrijwel meteen aangepast. Hier kunnen natuurlijk diverse redenen voor bestaan. Denk aan het onderhouden van een goede relatie met de NVWA en het behouden van goodwill. Anderzijds veronderstellen aanbieders, niet geheel onterecht, dat het oordeel van de NVWA ongetwijfeld juist zal zijn. En soms is aanpassen gewoon de meest praktische en kostenefciënte oplossing. Is dat erg? Mogelijk. Zonder enige weerstand verpakkingen aanpassen kan namelijk leiden tot een race to the bottom, waarbij het eindstation onbekend is. Kijk bijvoorbeeld naar Heksn’kaas: zij kunnen hun verpakking ongewijzigd blijven produceren. Kernvraag is dus eigenlijk: wie geef eerder

toe, de toezichthouder of de aanbieder? En de consument – als uitgangspunt – komt in deze discussie gek genoeg helemaal niet voor. Het treurig eindresultaat zou kunnen zijn dat de geïnteresseerde consument verandert in een luie consument die niet verder hoef te kijken dan de voorkant van de verpakking.

Uiteraard is elke verpakking uniek. Waar bij de ene verpakking overduidelijk geen sprake is van misleiding, kunnen sommige andere verpakkingen wel misleidende mededelingen bevatten die niet voldoende gecorrigeerd worden of kunnen worden door een juiste lijst van ingrediënten. Het risico bestaat dat wanneer producenten te snel toegeven en hun verpakkingen aanpassen, er een race to the bottom-efect ontstaat. De gemiddelde, echt niet domme, consument wordt te veel gepamperd, waardoor op den duur steeds minder mag en kan. Of het zover gaat komen, hangt vooral af van de branche zelf. Zijn er meer producenten zoals Heks’nkaas die een beslissing durven aan te vechten, of gokt men erop dat de NVWA alsnog inbindt? De tijd zal het leren.

Mr.

VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 036 WETGEVING & TOEZICHT
De misleidende theeverpakking van Teekanne en de als juist beoordeelde verpakking van Heks’nkaas. • SARAH ARAYESS EN JEROEN HENDRICKX • drs. S. Arayess, advocaat Hoogenraad & Haak en IP advocaten, sa@hoogenhaak.nl; ing. J. Hendrickx, Kroonenburg Advies, jhendrickx@kroonenburgadvies.nl

Bedieningsterminals

Pilz presenteert de nieuwe productfamilie PMI (Pilz Machine Interface) 6 Control. Deze eerste bedieningsterminal is uitgerust met een sofPLC volgens de standaard IEC 61131-3. De bedieningsterminals zijn gebaseerd op een processormodule met 1,3 GHz en hebben een RAMwerkgeheugen van 512 MB. Verder hebben ze de 512 MB fash-opslagcapaciteit en het besturingssysteem Windows Embedded Compact 7. In de bedieningsterminals is het diagnoseconcept PVIS van Pilz al geïnstalleerd. Dit vergemakkelijkt de foutopsporing bij bedrijfsstoringen van de machine. .......................................................www.pilz.com

Perslucht-adsorptiedrogers

Beko Technologies introduceert een reeks perslucht-adsorptiedrogers in tien verschillende groottes die debieten van 100 tot 1.000 kuub per uur kunnen verwerken en drukken van 4 tot 16 bar. De koudgeregenereerde DryPoint AC-adsorptiedrogers extraheren vocht van perslucht tot een drukdauwpunt van -40 °C. Volgens Beko ontstaan bij het gebruik van standaard-adsorptiedrogers in persluchtinstallaties hevige drukvallen. Om deze drukvallen te compenseren, wordt het compressorvermogen en dus ook het energieverbruik verhoogd. Koudgeregenereerde DryPoint AC-adsorptiedrogers zouden hiervoor een oplossing moeten zijn. De containers van deze drogers zijn gevuld met geactiveerd aluminium droogmiddel. De shuttleklep met een interne zuiveringsluchtlijn voor een adequate luchtstroom bij een stroomstoring, zorgt voor een robuust systeem.

......................................www.beko-technologies.nl

VOEDINGSMIDDELEN

Analyses:

ISO 9001:2015

Het bedrijf Brammer voldoet aan de nieuwste versie van de kwaliteitsnorm ISO 9001. Ten opzichte van eerdere ISO 9001-certifceringen zijn de kwaliteitseisen behoorlijk aangescherpt. Gecertifceerde bedrijven moeten aantonen dat de verbetering van processen een continu proces is.

Daarnaast hecht de nieuwe norm meer waarde aan de communicatie met klanten, leveranciers en andere partners. Lloyd’s Register deed de audits voor hercertifcering bij de hoofdlocatie van Brammer Nederland in Haarlem en bij de vestigingen in Spankeren, Hengelo en Utrecht.

Tijdens de audits zijn alle processen op deze locaties uitgebreid onderzocht.

Detecteerbare kunststoffen

Igus biedt producten aan die uit smeermiddelvrije en gelijkmatig detecteerbare kunststofen bestaan. Daarmee is gegarandeerd dat tijdens het bedrijf geen smeermiddelen en bij uitval geen kunststofen in de productieketen komen. In bedrijven in levensmiddelen- en verpakkingsindustrie zijn metaaldetectoren inmiddels standaard. Maar hoe kunnen kunststofdeeltjes worden opgespoord? De medewerkers van Igus ontwikkelden een speciale hoogwaardige kunststof die met de gangbare methoden van metaaldetectie opgespoord kan worden. Het materiaal is momenteel terug te vinden in geselecteerde producten van de igubal-serie, die stangkoppen, gafels, fens-, gewrichts- en staande lagers omvat. Zowel de behuizing als de sferische kogels zijn vervaardigd uit detecteerbaar kunststof. .............................................www.igus.nl

YOUR PARTNER IN QUALITY ASSURANCE

Allergenen (ELISA+PCR), voedingswaarde, mycotoxinen en andere contaminanten, microbiologie, microscopie, GMO, vleestypering, NIR enz.

Ook voor:

verhandelbaarheidsrapporten, monstername en advies.

037 MEER TECHNISCH NIEUWS OP WWW.VMT.NL VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 TECHNISCH NIEUWS
.......................................www.brammer.nl
Labelcheck,
Nutrilab B.V. • Burgstraat 12 • 4283 GG Giessen • Tel: 0183-446 305 www.nutrilab.nl • info@nutrilab.nl
LABORATORIUM Flexibel, gepassioneerd, betrokken

Hartig

Vlees

Gevogelte

Groente

Bouillon

Umami systemen

Sojasauzen

MSG en alternatieven

Zoutreductie systemen

Yama heeft alle basis ingrediënten voor hartige smaken, aansluitend op de trends van vandaag. Kennis van de juiste balans en toepassing maken ons Umami pakket compleet.

YAMA, Your silent partner in famous food

YAMA PRODUCTS B.V.

+31 (0)30 240 80 30

YAMA.NL

Adverteerdersindex VMT

umami
culinaire smaaksystemen harmonie van
AZO N.V. pagina 15 Boboli pagina 42 Care for Food Group BV pagina 21 De Korrel Beheer B.V. pagina 29 DNV GL Business Assurance pagina 44 Dupp – Food Recruitment pagina 2/3 Eurofins Food Testing Netherlands pagina 38 Heat and Control pagina 10 Jaarbeurs pagina 19 Kortrijk Xpo pagina 10 Lets B.V. pagina 19 Nutrilab B.V. pagina 37 Plukon Processing Ommel B.V. pagina 42 Tetra Pak Processing Systems pagina 43 Uticon Engineering pagina 15 Yama Products B.V. pagina 36 KLANTGERICHT INTEGER COMPETENT KWALITEIT ONZE LABORATORIA: CONTACT Eurofins Food Testing Netherlands Tel: +31(0)88 831 00 00 sales-food-nl@eurofins.com LabCo

Intrafood

Nieuwe producten creëren of bestaande herformuleren? De laatste evoluties op het vlak van ingrediënten voor food & beverage ontdekken? Dat kan op Intrafood:16, het drie-inéén-platform voor de voedingsindustrie; beurs, seminars en netwerkgelegenheid. Het brede aanbod van ingrediënten zal de bezoekers ongetwijfeld inspireren. Zij kunnen er uitgebreid en vrijblijvend van gedachten wisselen over ideeën en projecten met meer dan honderd fabrikanten en verdelers van ingrediënten tot halfabrikaten. Registreer gratis via www.intrafood.be met code 840.

Locatie: Kortrijk (BE), 21-22 september

Opleiding LMT

De applicatie-opleiding levensmiddelentechnologie (LMT), NLQF niveau 4, bevat alleen benodigde vakken voor de voedingsindustrie, zoals grondstof- en warenkennis, microbiologie, voedselveiligheid, afvullen en verpakken en technologie. Er is veel aandacht voor de praktijk. De trainer heef uitgebreide werkervaring in de voedingsindustrie, geef voorbeelden van producten en processen. In de opleiding is aandacht voor interessante discussies over aansprekende en actuele onderwerpen. De opleiding biedt verdieping en uitbreiding van praktische kennis en beter inzicht in de processen van de levensmiddelentechnologie. LMT is geschikt voor mensen die in de voedingsindustrie werken of willen werken, maar daarvoor geen vakopleiding hebben gedaan. Of om bij te scholen dan wel carrièreperspectief te creëren binnen de voedingsindustrie.

Locatie: Ede, Datum: 2 september - 13 januari

www.lsbl.nl/lmt

Industrial Processing

Industrial Processing is de grootste vakbeurs voor de totale natte en droge procesindustrie in de Benelux. De exposanten tonen hier de laatste trends, producten en ontwikkelingen op het gebied van procesapparatuur, -engineering en -automatisering. Bekijk met eigen ogen wat de ruim 200 exposanten in petto hebben, woon live-demonstraties bij en neem deel aan tal van lezingen en interactieve sessies.

Locatie: Jaarbeurs Utrecht, Datum: 4-7 oktober

www.industrialprocessing.nl

Cursussen Beurzen Congressen

20-jun Workshop verpakkingen , Zaltbommel

21-24 juni Automatica 2016, München (DE)

23-jun

23-jun

23-jun

Training VITAL2-drempelwaarden, Maarsbergen

Hoe kan uw verpakking voldoen aan de wetgevingen rond voedselcontactmaterialen?, Gent (BE)

Trendcollege Biomimicry: De natuur als uitvinder, Den Bosch

28-jun Cursus Interne auditing, Zaltbommel

29-jun

Sensors for Food/kick-off i-Fast Flanders' Food, Affligem (BE)

30-jun Training Food defense, Zaltbommel

6-jul Workshop ILS en BRC storage & distribution, Zaltbommel

6-jul Workshop IFS/BRC/FSSC 22000, Zaltbommel

30 augustus30 oktober Cursus Levensmiddelenmicrobiologie, Den Bosch

30 augustus30 januari

Cursus Productkunde & Verpakken, Den Bosch

1 september26 januari Cursus Vleestechnologie, Den Bosch

1 september26 januari Cursus Zuiveltechnologie, Den Bosch

1 september30 oktober

Cursus Food & Business Marketing, Den Bosch

2 september13 januari Opleiding levensmiddelentechnologie, Ede

2-sep Training IFS in de praktijk, Doorn

2-sep Training BRC in de praktijk, Doorn

5-12 september Orange Belt in Lean Six Sigma, Doorn

13 september15 november Cursus levensmiddelenmicrobiologie en -hygiëne, Wageningen

15-sep Training Etikettering, Doorn

21-sep Intrafood, Kortrijk (BE)

Voor de volledige agenda: www.vmt.nl

039 KIJK VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA OP WWW.VMT.NL VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8
AGENDA
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .www.intrafood.be
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Voedingsmiddelenjaarboek en ingrediëntenwijzer 2016

Voedingsmiddelenjaarboek 2016

Dit boek geeft een overzicht van alle voedingsmiddelen producerende bedrijven in Nederland. Daarbij zijn ook de handelsorganisaties/retail in kaart gebracht. Daarnaast bevat het boek alle organisaties en instellingen die van belang zijn voor de voedingsmiddelenindustrie en is het onderwijs en opleidingenaanbod voor de sector in kaart gebracht. Opgenomen zijn verder de toeleveranciers van machines, apparaten, toebehoren en diensten die actief zijn in of zich richten op de voedingsmiddelensector. Ook adviesorganisaties zijn vermeld.

Ingrediëntenwijzer 2016

Dit naslagwerk geeft een overzicht van leveranciers van grondstoffen, ingrediënten en additieven voor de voedingsmiddelenindustrie. Daarbij zijn de ingrediënten overzichtelijk in kaart gebracht naar functionele eigenschappen. Tevens geeft de Ingrediëntenwijzer een overzicht van de additievenwetgeving met uitgebreide E-nummerlijsten in vijf talen.

Ook uw relaties mogen mee profteren!

Als abonnee van VMT profiteert u van maar liefst 30% korting op extra exemplaren. Bestel nu deze uitgave voor uw relaties of collega’s en betaal slechts € 80,- ( i.p.v. € 114,95). Bestel een extra uitgave op vmt.nl/ voedingsmiddelenboekkorting

Adressen ook digitaal beschikbaar!

Op zoek naar adressen in de voedingsmiddelenindustrie? Wij bieden een overzichtelijk excel bestand geheel naar wens. Een selectie van verschillende voedingsmiddelensegmenten is mogelijk, bijvoorbeeld zuivel, agrifood, vlees- en visindustrie of bijvoorbeeld op postcodegebied. U betaalt slechts € 0,50 per adres. Interesse? Stuur een mail naar j.verbeek@mybusinessmedia.nl

NIEUW VERSCHENEN:
vmt.nl/voedingsmiddelenboekkorting

Voedingsmiddelen, Management en Technologie is hét mediaplatform voor de voedings-, genotmiddelen- en drankenindustrie in Nederland en België. VMT is opgenomen in Food Science and Technology Abstracts (FSTA) en is een voortzetting van Conserva en Voeding + Techniek, waarin opgenomen het internationaal tijdschrift voor Brouwerij & Mouterij. VMT verschijnt 16x per jaar.

MYbusinessmedia

Mr. H.F. de Boerlaan 28

7417 DA Deventer

Postbus 58

7400 AB Deventer

T 0570 504065

F 0570 504080

E redactie.vmt@mybusinessmedia.nl

I www.vmt.nl

Uitgever

Suzanne Wanders

T 010 2894017

E s.wanders@mybusinessmedia.nl

Hoofdredactie

Willem-Paul de Mooij

T 010 2894065

E w.mooij@mybusinessmedia.nl

Eindredactie

Margo Verbiest

T 010 2894022

E m.verbiest@mybusinessmedia.nl

Redactie

Hans Damman

T 010 2894070

E h.damman@mybusinessmedia.nl

Dionne Irving

T 010 2894071

E d.irving@mybusinessmedia.nl

Maurice de Jong

T 010 2894041

E m.jong@mybusinessmedia.nl

Nathan Strik (webredactie)

T 0570 504380

E n.strik@mybusinessmedia.nl

Bianca van de Schraaf (stagiaire)

Redactie-adviesraad

Dr. ir. R.W. van den Berg; prof. dr. ir.

M.A.J.S. van Boekel; prof. dr. ir. M. Uyttendaele; F. Egberts, dr. ir. C.D. de Gooijer; M. Janssen; dr. P.M. Klapwijk; prof. dr. ir. A. Van Landschoot; ir. F. Lanting; ir. J. Maagd; A. Postema; ir. J. van de Put; drs. J. Stark (voorzitter); dr. W. Visser; Ir. E.J.C. Paardekooper (erelid)

Met medewerking van TNO, NIZO food research, Wageningen Universiteit en Researchcentrum, Universiteit Gent, Universiteit Utrecht.

Advertentie Monique van Neutegem

T +31 6 50449402

E m.neutegem@mybusinessmedia.nl

Anneloes Veerman

T +31 6 12707014

E a.veerman@mybusinessmedia.nl

Marketing

Judith Verbeek

T +31 10 2894039

E j.verbeek@mybusinessmedia.nl

Vormgeving

Colorscan bv, www.colorscan.nl

Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en/of adreswijzigingen

kunt u:

Bellen met +31 10 2894008; Mailen naar klantenservice@vmt.nl; Schrijven naar MYbusinessmedia bv, VMT, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam.

Jaarabonnement VMT Optimaal

Nederland € 299,40.

Jaarabonnement VMT Magazine

Nederland € 227,40.

Jaarabonnement VMT Online

Nederland € 203,40.

Studentenabonnement € 104,79

Vacatureservice

QESH-manager Nutri-Akt Helmond

Hoofd Kwaliteitsdienst Levensmiddelen Professionals in Food Utrecht

Lead Auditor Certifcering Zuivel Nutri-Akt

Landelijk

Medewerker specifcatiebeheer Vivera Holten

Bakkerijtechnoloog Professionals in Food Gelderland

Kwaliteitsfunctionaris Plukon Food Group Ommel

Quality Assurance Manager Beach Recruitment Nunspeet

Quality Assurance Manager Beach Recruitment ’s-Hertogenbosch

Proefabonnement (3 edities) € 29,-

Prijzen zijn excl. btw en € 3,95 administratiekosten. Beeindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

ISSN 0042-7934

Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvoudigd, waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm.

Publicaties geschieden uitsluitend onder verantwoording van de auteurs. Alle daarin vervatte informatie is zorgvuldig gecontroleerd. De auteurs aanvaarden echter geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventuele onjuistheden.

www.vmt.nl

QA-manager Food Professionals in Food Drenthe

Plant Manager QiZiNi / DUPP - Food Recruitment Losser

041 VMT . 17 JUNI 2016 . NR 8 COLOFON

Plukon Food Group produceert en vermarkt pluimveevlees en maaltijdconcepten. Het hoofdkantoor is gevestigd in Wezep. We leveren wereldwijd aan het topsegment van de food- en snackindustrie, maar onze kipproducten vind je vooral terug in de Nederlandse, Duitse, Belgische en Franse foodretail. Door continu te investeren in kennis en innovatie doen wij er alles aan om gezonde, verantwoorde en vooral lekkere producten te produceren. In Ommel vindt de productie van maaltijdcomponenten en voorgegaarde producten plaats en worden versproducten verpakt bestemd voor de retail en foodservice markten. Daarnaast bevindt zich in Ommel een uitsnijderij van pluimveevlees ten behoeve van de Ierse en Britse foodservice markt.

Voor onze locatie in Ommel zijn we op zoek naar een enthousiaste:

Kwaliteitsfunctionaris

(fulltime)

Functieomschrijving

Als Kwaliteitsfunctionaris bent u medeverantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van het kwaliteitssysteem. U geeft ondersteuning aan het HACCP team. U voert intern audits uit om er op toe te zien dat de regels m.b.t. voedselveiligheid en kwaliteit goed nageleefd worden. Er is een goede balans tuss en inleving in productieprocessen en het naleven van regels. Naast het onderhouden en beheren van het kwaliteitssysteem begeleidt u de bedrijf- en productieleiders bij het continue bewaken en verbeteren van de product- en proceskwaliteit. U ziet er op toe dat medewerkers de regels m.b.t. voedselveiligheid naleven en geeft voorlichting / training hieromtrent. U bent mede verantwoordelijk voor het controleren en vrijgeven van grondstoffen en eindproducten. Beoordelen en bijhouden van productspecificaties / laboratoriumonderzoeken, het afhandelen van klachten en de controle op het resultaat van reiniging en desinfectie behoort ook tot uw takenpakket.

Profiel

HBO-opleiding levensmiddelentechnologie of relevante MBO-opleiding met ruime ervaring in een soortgelijke functie. Minstens 3 jaar ervaring in de levensmiddelenbranche (versproducten). Kennis van HACCP, BRC, IFS, wet- en regelgeving. Goede beheersing van Nederlandse, Engelse en Duitse taal, in woord en geschrift. Computervaardig en ervaring met Microsoft Office. Accuraat, proactief, praktisch, initiatiefrijk, zelfstandig, teamplayer, secuur, probleemoplossend en klantgericht. Operationeel in een dynamische omgeving, zowel in de productie als op kantoor. Geen negen tot vijf mentaliteit. Ervaring als auditor (pré).

Solliciteren

Spreekt deze vacature u aan en herkent u zichzelf in het gevraagde profiel? Stuur dan uw sollicitatie (mail of brief), voorzien van uw motivatie en CV naar mevrouw J.P. Brauer - Kaiser (Hoofd P&O): pz-ommel@plukon.nl of Ommelse Bos 5, postbus 16, 5720 AA Asten.

Bekijk onze website voor meer informatie over de Plukon Food Group: www.plukon.nl.

Heeft u vragen naar aanleiding van deze vacature dan kunt u uiteraard contact opnemen: 0493-681232 of pz-ommel@plukon.nl

Junior Kwaliteitsmedewerker met ambitie

Al vanaf 1998 bakt Boboli een breed mediterraan broodassortiment en levert inmiddels wereldwijd een groot scala aan producten. Het realiseren van kwalitatief hoogwaardige producten, is bij Boboli een absolute must en we zijn dan ook zeer trots op onze BRC AA+ en IFS higher level status. De komende jaren staan verdere professionalisering en productontwikkeling dan ook centraal binnen de kwaliteitsafdeling.

Boboli is succesvol en groeit! Vanwege deze groei en onze ambities zijn we per direct op zoek naar een Junior Kwaliteitsmedewerker: Voornaamste Taken & Verantwoordelijkheden: caties en het geven van aanwijzingen aan medewerkers ter correctie - Het werken volgens en het houden aan Arbo- en Kwaliteitsrichtlijnen

In deze functie is het zeer belangrijk dat je analytisch, gestructureerd en communicatief vaardig bent. Je werkt zowel zelfstandig als in teamverband en bent van nature pragmatisch en resultaatgericht. Je verantwoordelijkheidsbesef is groot, zeker op het gebied van het leveren van kwalitatief hoogwaardige producten! Tenslotte ben je HBO geschoold en fulltime beschikbaar is.

Voor meer informatie over deze advertentie kan je contact opnemen met Danielle Korpadi-van Voorst. Telefoonnummer: 033-2996823. Uw CV en motivatiebrief graag per email verzenden t.a.v. danielle@boboli.nl.

Acquisitie naar aanleiding van deze vacature wordt niet op prijs gesteld

WORLD’S HIGHEST HOMOGENIZING CAPACITY

Homogenize up to 63 600 litres per hour at reduced pressure to cut energy consumption by at least 30% w it h t he new Tetra Pak ® Homogenizer 500 – for the highest efficiency and lowest total cost of ownership in the food industry.

tpps.benelux@tetrapak.com

www.tetrapak.com/homogenizer

ALS HET GOED IS, IS HET GOED.

Maar verbetering zit in een klein hoekje.

Certificeren? Dan moet u voldoen aan de norm. DNV GL toetst u snel en goed. Maar iedereen houdt van opstekers, niet van standjes. Daarom kijken we bij certificering ook naar wat goed gaat en zelfs nog beter kan. Op die gebieden die voor uw bedrijf of organisatie belangrijk zijn. Aandachtspunten waarop u zélf beoordeeld wilt worden. Certificering die net even verder voert. Want verbetering zit in een klein hoekje.

U kunt ons bereiken via 010 2922 700 of www.dnvgl.nl

Online beschikbaar!

Whitepapers over certificering, training, interne audits, tips & trucs

www.dnvgl.nl/whitepapers

SAFER, SMARTER, GREENER
CERTIFICERING EN TRAINING

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
VMT 8 (2016) by VMN Media - Issuu