met Theo Boer & Kevin Yuil
‘Euthanasie heeft een oncomfortabele geschiedenis, daarom hebben voorstanders het daar niet over’ Tekst en foto’s: Caspar Dullemond
De een is historicus, de ander
Kevin Yuill is hier als onderdeel
een enorme opmars beleefde. Een
theoloog. De een is atheïst,
van het Moral Compass Project
belangrijk argument was autonomie.
de ander christen. Wat ze
van de universiteit. Wat brengt hij
Het ging om het recht om te
delen – naast collegiale
mee, Theo?
sterven. Dat werd gezien als een
vriendschap – is een uitgesproken
Theo Boer: ‘Een belangrijk onderdeel
mensenrecht. Toen ben ik me verder
reserve tegenover de steeds
van ons Moral Compass onderzoek is
in dit thema gaan verdiepen.’
grotere ruimte die de zelfgekozen
de ethiek van het levenseinde. Kevins
TB: ‘In Nederland had het
dood in de Nederlandse
bezoek biedt de kans om gebruik
euthanasiedebat, zoals dat vanaf
wetgeving (en ook elders) lijkt te
te maken van zijn historische en
de jaren zeventig speelde, een
krijgen. Kevin Yuill, universitair
ethische expertise rond de vraag wat
grotendeels kerkelijke basis. Niet
hoofddocent Amerikaanse
het betekent als iemand er om vraagt
autonomie, zoals in de Verenigde
geschiedenis aan de Universiteit
gedood te worden.’
Staten, maar compassie stond
van Sunderland (VK) en Theo
14 PThUnie
centraal. Toen in de jaren negentig
Boer, hoogleraar ethiek van de
Kevin, hoe kom jij als historicus
de nadruk kwam te liggen op
gezondheidszorg en universitair
bij het thema euthanasie terecht?
autonomie, stonden de kerken er
docent ethiek aan de PThU,
Kevin Yuill: ‘Dat is deels een
minder positief in.’
kennen elkaar uit het ‘circuit’ van
persoonlijk verhaal. Als jongen in
KY: ‘Autonomie is een betrekkelijk
lezingen en fora over euthanasie
de Verenigde Staten had ik een
nieuw argument in de discussie. Als
en van Boers gastdocentschap
vriend die zelfmoord pleegde.
het om hulp bij sterven gaat, hebben
in Sunderland. Afgelopen najaar
Hij was 18 jaar oud. Ik vond dat
overwegingen van compassie de
was Yuill op zijn beurt research
vreselijk – voor zijn familie, voor zijn
oudste papieren. Een van de eerste
fellow (gastonderzoeker) aan
vrienden. Dat heeft mijn denken op
gevallen was in 1870 in Birmingham.
de PThU. PThUnie wilde weten
dit punt bepaald: zelfdoding is niet
Toen werd euthanasie als mercy
hoe ze vanuit radicaal andere
iets goeds. En als je mensen helpt
killing gezien.’
posities tot de conclusie kwamen
om zelfmoord te plegen, zoals in
TB: ‘Nóg eerder stond euthanasie
dat het denken over euthanasie
de Verenigde Staten bijvoorbeeld
voor het streven naar een goede
is doorgeschoten.
dr. Jack Kevorkian deed, dan is dat
dood, zonder dat er actief een
kwalijk. Als historicus hield ik me
eind aan iemands leven werd
bezig met ideeëngeschiedenis in de
gemaakt. Euthanasia als actieve
Nixon-periode. Een van de vragen
levensbeëindiging speelt pas vanaf
die opkwam was waarom euthanasie
1870 een rol. Compassie was
in de jaren zestig nauwelijks een
daarbij belangrijk: als je wilt sterven
thema was, en in de jaren zeventig
en je lijdt vreselijk, dan willen wij