IMPACT
Van inclusief tot homofoob: regenboog laat Europese kerken kleur bekennen
Prof. dr. Heleen Zorgdrager zegt
groepen voor de gegevensverzame-
het Avondmaal? De derde is taal: in
het tijdens het gesprek met
ling – dat is nog nooit op deze ma-
hoeverre zijn de gebruikte woorden,
nadruk: ‘De tafelgemeenschap
nier gedaan.’
bijvoorbeeld van de liturgie, inclusief? En de vierde gaat over kerkelijk
van Jezus sluit niemand uit.’ De praktijk is echter anders. In veel
Het idee achter de index is om een
spreken: wat zeggen kerkleiders en
kerken in Europa ervaren LHBT-
aantal vanzelfsprekende aannames
kerkelijke instanties over dit thema?
christenen beperkingen. Toegang
tegen het licht te houden, aldus
De uitkomst van de stellingen wordt
tot het Avondmaal spreekt niet
Zorgdrager: ‘Het Europees Forum
in alle gevallen onderbouwd met
vanzelf, net als een relatiezegen
heeft contacten met mensenrechten-
citaten in de oorspronkelijke taal en
of een kerkelijke functie. In
organisaties, lobbyclubs, leden van
een toelichting in het Engels, legt
sommige kerken is het klimaat
het Europese Parlement. Deze zeg-
Zorgdrager uit: ‘We willen niet alleen
ronduit homofoob. Maar ‘veel’ en
gen: jullie kunnen wel vinden dat de
een rating. Behalve de ranglijst komt
‘sommige’ zijn wetenschappelijk
kerk bijdraagt aan een homofoob kli-
er ook een narratief rapport, op basis
onbevredigende aanduidingen.
maat, maar maak dat nou eens hard.
van de toelichtingen en onze analyse.
Samen met haar collega dr. Rein
Vertaal dat nou eens in de taal van
Dat is uiteindelijk belangrijker dan
Brouwer is de hoogleraar
mensenrechten. Deze organisaties
welk land bovenaan staat. Al hopen
systematische theologie en
kunnen niets met kerkelijke taal. Daar
we natuurlijk dat het de onderlinge
genderstudies bezig de mate van
kunnen ze geen beleid op zetten,
concurrentiedrift zal aanwakkeren...’
LHBT-inclusiviteit in kerken in heel
geen politiek mee bedrijven. Ze willen
Europa in kaart te brengen: hoe
harde feiten. Ze willen cijfers.’
Zouden sommige landen en sommige kerken misschien juist tevreden met
erg is het nu werkelijk? Deze ‘Rainbow Index’ wordt op 8 mei
Concurrentie
een lage notering zijn? ‘Dat vermoe-
op een conferentie van het
En die krijgen ze dan ook. De onder-
den wij ook. Het is pijnlijk maar waar.
Europees Forum voor LHBT-
zoekers hebben de data binnenge-
Zij zullen zeggen: jullie inclusiviteit
christenen gepresenteerd.
kregen over de grootste kerken in
is de onze niet. Maar we hebben dit
dertig Europese landen, verzameld
onderzoek wel degelijk ontworpen
Zorgdrager voelt zich vereerd dat het
door christelijke LHBT-groepen uit de
vanuit een theologische visie op in-
Europees Forum bij de PThU aanklop-
landen zelf. In totaal 47 indicatoren
clusiviteit. En die is radicaler dan de
te voor dit onderzoek: ‘We hebben
in de vorm van stellingen, verdeeld
sociaal-wetenschappelijke definities.
een goede reputatie opgebouwd
over vier categorieën, moeten een
De tafelgemeenschap van Jezus sluit
binnen de Europese LHBT-wereld, als
beeld geven van de mate van inclu-
niemand uit. Degene die aan de rand
een universiteit waar betrouwbaar
siviteit van de kerken. De eerste is
verkeert krijgt de belangrijkste rol. In
en betrokken onderzoek plaatsvindt.’
institutioneel: wat staat er in de ker-
de queer- en feministische theologie
Methodologisch is het onderzoek ook
korde, de canon? Bij de tweede gaat
wordt gesteld dat de kerken geroe-
spannend, voegt ze er aan toe: ‘Dat
het om kerkelijke praktijken: mogen
pen zijn die inclusiviteit gestalte te
we samenwerken met plaatselijke
LHBT-ers meedoen aan de ambten,
geven. Die visie kleurt dit onderzoek.’
Impact is een rubriek over valorisatie: waar en hoe is de PThU zichtbaar in het publieke debat? 16 PThUnie
i
