IMPACT Stef Groenewoud over voltooid leven-discussie:
‘Het debat is verplat’ Discussies over euthanasie,
veronderstelde common ground in
vertrokken vanuit het idee dat morele
zelfdoding en voltooid leven
de standpunten over keuzes bij het
waarden fenomenen zijn die je kunt
worden veelal in uitroeptekens
levenseinde. Een deel van dit onder-
ontdekken, eerder dan dat ze zijn
gevoerd. Maar ligt er achter die
zoek bestaat uit uitgebreide gesprek-
geconstrueerd door mensen. Dan zou
gepolariseerde standpunten
ken met nabestaanden: ‘Soms zijn
het wel eens kunnen zijn dat er meer
misschien toch een gedeeld
het positieve, bijna lyrische verhalen
morele common ground is dan vaak
moreel idee? Dr. Stef
die je hoort over zo’n zelfgekozen
wordt gedacht. Misschien kunnen we
Groenewoud, als ethicus tijdelijk
levenseinde. Maar er zitten nadruk-
vaststellen dat er morele waarden zijn
werkzaam bij de PThU, vertelt
kelijk ook verhalen met een rafelrand
die we delen: een lijn die we geza-
over een speurtocht naar morele
tussen. Zo kijken diverse responden-
menlijk trekken. Dat zou het verdere
common ground.
ten met gemengde gevoelens terug
debat over dit belangrijke onderwerp
op de periode tussen het moment
ten goede komen.’
Zomaar een voorbeeld uit de media.
dat euthanasie wordt gepland en het
Afgelopen februari had Nieuwsuur
moment van overlijden. Het toeleven
Denkt hij dat er een werkelijk gesprek
een item over de voltooid leven wet
naar dat moment bijvoorbeeld levert
mogelijk zou tussen de twee mensen
van D66 kamerlid Pia Dijkstra. Groe-
voor de omgeving soms onwerkelijke
uit de Nieuwsuur-uitzending? ‘Ik ver-
newoud: ‘Eerst zag je een meneer
en ook gespannen dagen op. Die
wacht het wel. Ik denk dat de vrouw
van SGP-huize die een Statenbijbel
spanning is groter dan vaak wordt
met de klavecimbel niet om die
uit de kast trok en daaruit voorlas om
gedacht of gezegd. Het is namelijk
rafelrandverhalen heen kan. En die
te onderstrepen dat God over het
niet iets waar je mee te koop loopt,
meneer met de Statenbijbel ook niet
levenseinde gaat. Vervolgens kwam
ook achteraf niet. Het boeiende is
om de lyrische verhalen. De vraag is
een mevrouw met een klavecimbel
dat mensen, ook tijdens een dergelijk
hoeveel gemeenschappelijkheid in
in beeld, die met geaffecteerde stem
proces, blijven hopen op een natuur-
waarden echt nodig is voor een ge-
uitlegde dat – helaas – veel Neder-
lijke dood, want dat is uiteindelijk
deeld moreel kompas’.
landers nog altijd religieus zijn en het
voor iedereen acceptabeler.’ Meer informatie over het onderzoek
nadenken over hun levenseinde aan God overlaten. Dat is hoe het debat
Werkelijk gesprek
is te vinden op:
zich tegenwoordig vaak ontrolt: in
In totaal gaat het om ongeveer
pthu.nl/onderzoek/
twee extreme stellingen. Het debat
veertig verhalen vanuit verschillende
onderzoeksprogrammas-voor-2020/
is daarmee verplat. Als je ook maar
gezichtspunten: ‘Het is kwalitatief
beliefs/moral-compass-project/
enigszins iets hebt met het zoeken
onderzoek. Alle verhalen mogen
naar waarheid, gaat dat je aan het
meedoen.’ Die gesprekken moeten
hart.’
uitmonden in een aantal veel bredere gesprekssessies met vertegenwoor-
Samen met prof. dr. Theo Boer doet
digers uit diverse geledingen van de
Groenewoud – in het kader van het
samenleving, vertelt Groenewoud,
Moral Compass Project van de PThU
die als ethicus verbonden is aan het
– drie jaar lang onderzoek naar een
Nijmeegse Radboudumc: ‘We zijn
Impact is een rubriek over valorisatie: waar en hoe is de PThU zichtbaar in het publieke debat? (Foto: Tim McCabe, USDA Natural Resources Conservation Service) PThUnie 19
