2021-01-WV-Ondernemers_2

ONDER

EDITIE 02 2021

Jaargang 28 • Prijs 8 euro • Afgiftekantoor Gent X • Verschijnt tweewekelijks (uitgezonderd juli en augustus) • 29 januari 2021 • P409071

NEMERS Blikvanger Circulaire aanpak geeft Unigom voorsprong Reportage O.B.A. ziet overnametrein niet stilvallen in coronajaar Dossier Hr & veiligheid

Emmanuel Bekaert — Maxicon

“Alles draait rond communicatie en empathie”

Don’t worry. We still go the extra 1.6km*

*That’s a mile. Because the Port of Zeebrugge remains a center of excellence for all UK traffic, even after Brexit. We’re fully aware that Brexit will have a serious impact on your traffic to the UK and Ireland. Customs formalities have been increased resulting in more controls and extra paperwork. But the Port of Zeebrugge is prepared for these new times. Our team will help you transport your goods smoothly and fast to the UK and Ireland. More than ever you can count on our strengths and tailor made solutions. We’ve developed helpful services for your trade after Brexit. Visit portofzeebrugge.be/dontworry for more info.

Onze regio staat voor heel wat uitdagingen. Dat was al zo voor corona. En hoewel de omstandigheden allerminst evident zijn, geloven en vertrouwen wij als Voka WestVlaanderen in onze West-Vlaamse veerkracht om een crisis als deze te overwinnen. West-Vlamingen zijn deuredoeners. Crisissen reiken vaak ook opportuniteiten aan. Een crisis is vaak hét moment om de energie opnieuw in een positieve richting te kanaliseren. Zo zijn we ervan overtuigd dat een stevig relancebeleid ons versneld naar oplossingen voor onze maatschappelijke uitdagingen kan leiden. We moeten daarbij de stap durven zetten naar een transformatie van de samenleving en de economie. Met het oog op de komende jaren is er slechts één prioriteit: werken aan gezonde en gedeelde groei. Onze arbeidsmarkt en hr-beleid zijn in 2020 versneld de 21ste eeuw ingeslingerd. Hierdoor is het meer dan ooit noodzakelijk om te blijven investeren in menselijk kapitaal. Levenslang leren moet evolueren naar een concrete, ambitieuze visie voor alle medewerkers. Er moet ruimte en tijd worden vrijgemaakt voor talent-, competentie- en datamanagement om het menselijk kapitaal verder te versterken.

“We slaan de handen aan de ploeg. Eind april moet het relanceplan voor België er liggen.” Bert Mons - gedelegeerd bestuurder @MonsBert - bert.mons@voka.be

West-Vlaanderen kan op het vlak van economische relance een stuwende rol vervullen. We beschikken over een sterk familiaal kmo-weefsel, dat doorheen de geschiedenis al meerdere keren uitblonk door zijn weerbaarheid en aanpassingsvermogen. We beschikken over toonaangevende speerpuntsectoren die inzetten op innovatie, onderzoek en ontwikkeling en die door hun kennis en expertise die ze ontwikkelen mee het pad kunnen effenen naar een duurzame transformatie van onze economie. De ontwikkeling van duurzame commerciële projecten op de Noordzee biedt nieuwe opportuniteiten voor de kust en het hinterland. De voortrekkersrol die West-Vlaanderen speelt inzake blauwe economie moet verder worden gestimuleerd, want blauwe groei telt dubbel. De Noordzee draagt in zich ook een belangrijk element van de oplossing in de strijd tegen de klimaatverandering, niet alleen via de bijkomende productie van windenergie op zee, maar ook via andere alternatieve energiebronnen en opslag van energie. Maar als we de energie van op zee tot bij onze gezinnen en bedrijven willen krijgen, moeten we snel werk maken van de versterking van ons hoogspanningsnet, het Ventilusproject. De elektriciteitsbehoefte zal toenemen, ook bij de gezinnen, daarom is er bijkomende capaciteit nodig op het net. Ook inzake de problematiek van de waterschaarste moeten we in het nieuwe jaar een tandje bijsteken. Droogteperiodes zullen de komende jaren toenemen. Bedrijven doen al veel inspanningen en willen dit nog meer doen in de toekomst, maar hebben voor de realisatie van specifieke bedrijfsprojecten (hergebruik, zuivering of buffering) steun nodig vanuit het beleid. En wie weet, kunnen we van de brexit nog een opportuniteit maken. De Britten zullen voor veel van hun producten op het oude continent aangewezen blijven en dan zit onze regio in de ‘driver’s seat’ als (toe)leverancier. Waarom zouden we als dicht(st)bijzijnde regio ook niet kunnen uitgroeien tot de vooraanstaande economische poort voor het VK met het vasteland? Ik weet het. Ik preek voor eigen kerk. Ik moet u niet overtuigen van onze West-Vlaamse ambitie en grenzeloos potentieel. We slaan de handen aan de ploeg. Eind april moet het relanceplan voor België er liggen. West-Vlaanderen zal ook hier zijn fair share claimen. U kunt op ons rekenen.

S TA N D P U N T

West-Vlaanderen ambieert stuwende rol in economische relance

INHOUD

............................................. 05 ..................................... 07 GLUECOM .......................................... 08 GRIJSPEERDT .................................... 08 UNIGOM

KORT NIEUWS

VOKA-NIEUWS

......................... 09 ONZE UITDAGINGEN ........................ 10 NIEUWE LEDEN .............................. 12 VOKA LADIES ................................ 13

VRAAGHET@VOKA

......................................... 14 .......................................... 15 ARIADNE INNOVATION ......................... 18 WEEMAES GLAS .................................. 19 CARPENTIER ...................................... 20

REPORTAGE Aan de impact van het coronajaar op de economie zullen experts en analisten nog een dikke kluif hebben. Het Kortrijkse O.B.A., gespecialiseerd in advies en begeleiding bij overnames, zag na de eerste lockdown en standstill op de markt van de overnames een indrukwekkende inhaalbeweging

WHAT'S UP FLAMAND

OND&CO

..................... 21 TITECA .............................................. 22 CAPITALATWORK................................. 23 DE LANGHE ADVOCATEN

INTERVIEW In de markt van de outsourcing heeft Emmanuel Bekaert zich in een half decennium quasi onmisbaar gemaakt. Met rechterhanden Sophie Vangheluwe (COO) en Trui Goderis (sales director) helpt hij bedrijven in hun zoektocht naar technische profielen.

DOSSIER

.......................... 28 ........................................... 31 VACATUBE ......................................... 32 AANWERVINGSHUIS ............................ 33 CRESCENTE CONSULT ......................... 34 BRIGHTHOUSE ................................... 35 HR-OPLEIDINGEN ............................... 36 ALERT! OPLEIDINGEN CONXION

HAVENNIEUWS

AGENDA

................................... 37

............................................ 38

DOSSIER HR EN VEILIGHEID Het was wat noodgedwongen dat opleidingscentrum Alert! recent een digitale versie lanceerde van de opleiding tot preventie-adviseur. “Het digitale zal de live ervaring nooit helemaal vervangen, maar heeft wel degelijk een meerwaarde”, zegt mede-zaakvoerder Daan Castelein.

Ondernemers verschijnt tweewekelijks en wordt gratis toegestuurd aan alle leden van Voka West-Vlaanderen. ISSN 1378-9511 Verantwoordelijke uitgever: Bert Mons, Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, redactie.ondernemerswvl@voka.be, www.voka.be/west-vlaanderen Maatschappelijke zetel: Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, info.wvl@voka.be Hoofdredacteur: Joke Verbeke Redacteurs: Sébastien Gekiere, Kenneth Oroir, Daphne Renier, Bart Vansevenant - Vormgeving: Pieter Claerhout Mediaregie: Filip Deckmyn Fotografen: Stefaan Achtergael, Dries Decorte, Kurt Desplenter, Michel Vanneuville, Els Verhaeghe Journalisten: Karel Cambien, Stef Dehullu, Marc Dejonckheere, Roel Jacobus, Bart Vancauwenberghe, Dirk Vandenberghe Druk: Lowyck Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

5 BEDRIJVEN

Unigom blijft ook na 75 jaar gezond familiebedrijf Corona maakte het onmogelijk om er grote festiviteiten rond op te zetten, maar de familie Meyfroit heeft alle redenen om trots te zijn op de 75ste verjaardag van Unigom. Rubber vormt onmiskenbaar de rode draad door dit ondernemingsverhaal, waaraan de komende jaren bovendien nog heel wat interessante hoofdstukken kunnen worden toegevoegd. “De ‘Green Deal’ en de cradle-to-cradle aanpak zorgen ervoor dat we nog altijd de wind in de zeilen hebben”, benadrukt zaakvoerder Patrick Meyfroit.

Andre Quartier en Albert Meyfroit, vader van Patrick, waren destijds de grondleggers van wat vandaag Unigom is. “Ze begonnen destijds onder de kerktoren van Menen met de productie van fietsbanden en pedaalblokken. Onder de naam QMW (Quartier Meyfroit Wevelgem) legden ze zich later toe op loopvlakvernieuwing (het herrubberen, red.) van autobanden, later ook van banden voor vrachtwagens. Omdat de bedrijfsnaam niet goed bekte, werd die omgevormd tot Unigom.”

“Circulaire aanpak geeft ons voorsprong”

In 1980 kwam Patrick zelf in de zaak, om die in 2007 via een MBO over te nemen. “Eigenlijk hebben we in die periode vrij toevallig de stap naar de industrie gezet. Door de overname van Dunlop door Goodyear, bracht een Duitse vormleverancier 2 gecancelde vormen voor volrubberbanden naar Unigom. Die lagen daar na één jaar nog steeds onaangeroerd. Tijdens een rondgang in de fabriek trokken ze de aandacht van een persenproducent. Hij bood ons een aangepaste pers aan. Dat was de start van het volrubberverhaal.” “Dat is ons geluk geweest, want in dezelfde periode begonnen steeds meer fabrikanten zelf werk te maken van loopvlakvernieuwing”, vervolgt Meyfroit. “We hebben dus op het goede moment de

BEDRIJVEN

switch gemaakt, zeker omdat de meeste Europese spelers in dit segment begonnen te delokaliseren. Daardoor bleven we over als één van de weinige aanbieders in Europa.”

“Ik geloof er rotsvast in dat bedrijven en eindgebruikers eerder zullen kiezen voor samenwerking met lokale ondernemers en fabrikanten.”

Nieuwe producten

— Patrick Meyfroit

Bovendien klinkt het label ‘Made in Belgium’ ook in deze markt als muziek in de oren bij tal van klanten. “Dat heeft ons onder meer bij vliegtuigmaatschappijen aantrekkelijk gemaakt voor de productie van volrubberbanden voor bagagekarren (GSE: ‘ground support equipment’). Daarnaast past onze aanpak ook als gegoten in de Europese Green Deal, de strategie van de Commissie-Von der Leyen om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Omdat we uitstekend

Opvolging Inmiddels is ook de derde generatie toegetreden tot het familiebedrijf. “Mijn dochters Charlotte en Sophie draaien goed mee. Het zou leuk zijn mocht de naam Meyfroit ook op langere termijn aan Unigom verbonden blijven, maar dat zullen we moeten afwachten”, besluit Patrick Meyfroit.

vertrouwd zijn met loopvlakvernieuwing, is ons productieproces al jaren gericht op een sterke mate van circulariteit: we maken banden die eenvoudig te recycleren zijn. Bovendien kunnen er met het gerecupereerde rubbergranulaat nog nieuwe, bij voorkeur volumineuze producten gemaakt worden. Een Italiaanse start-up illustreert dat met de productie van rubberen spoorwegliggers, die de ‘zwerfstroom’ van treinen en trams kunnen isoleren en die ook een akoestische meerwaarde bieden.” De coronacrisis heeft voor Unigom nadelen, maar creëert ook opportuniteiten. “Ik geloof er rotsvast in dat bedrijven en eindgebruikers in de (nabije) toekomst eerder zullen kiezen voor samenwerking met lokale ondernemers en fabrikanten, zeker als die zoals wij per stuk of per pallet verkopen en niet per container. Dat wijst op een hoge mate van flexibili-

teit. We hebben ook het geluk te kunnen terugvallen op een klein maar sterk team, waartussen de chemie letterlijk en figuurlijk goed zit. De perspectieven ogen mooi: met onder meer producenten van heftrucks en bandencentrales bouwden we een mooie klantenportfolio op, terwijl we ook steeds meer vraag krijgen uit specifieke nichemarkten. Zo maken we onder meer banden voor de assen van vissersnetten en kregen we uit de agro-industrie recent de vraag om volrubberbanden te leveren voor fecaliënzuigers. Door de expertise op het vlak van rubber, vormen en compressie kunnen we snel een project opstarten zolang het product kleiner is dan 2 op 2 meter. Maar, wat we ook doen: kwaliteit en service zullen altijd primeren op winst. Het ene brengt het andere met zich mee.” (BVC - Foto’s Kurt) WWW.UNIGOM.BE

Hier komt een fotobijschrift over 1 tot 3 lijnen

De onderneming Lokaal, bekend van Lokaalmarkt, heeft deeleenkoe.be van David De Keyser overgenomen. Op dat online platform kan je met anderen een volledige koe kopen voor consumptie. Bert Destoop, boerenzoon en medeoprichter van Lokaal vertelt: “De afgelopen 4 jaar richtten we 7 Lokaalmarkten en het online bestelplatform LokaalAfhaal op. Deze overname is een volgende stap in ons groeiverhaal, waarbij we naar een korteketenaanbod streven voor elk type consument.” “Momenteel vind je Lokaalmarkten in West- en Oost-Vlaanderen, maar we willen op korte termijn het concept ook naar Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg brengen”, vertelt Sjarel Buysschaert. (Eigen foto)

Uitgeverij Lannoo doet overname in Nederland Uitgeverij Lannoo Groep uit Tielt neemt Uitgeverij Nieuw Amsterdam (sinds kort: Park Uitgevers) over. Het Belgisch-Nederlandse uitgeefhuis dat al meer dan 100 jaar door de familie Lannoo gerund wordt, zocht een mogelijkheid om zijn positie in Nederland verder te verstevigen. Die vindt het familiebedrijf nu in Park Uitgevers, dat met de fondsen Nieuw Amsterdam, Wereldbibliotheek, Podium en Fontaine een belangrijke acquisitie vormt. In Nederland heeft Lannoo onder de naam LannooMeulenhoff BV een sterke positie opgebouwd met de uitgeverijen Meulenhoff Boekerij, Unieboek | Het Spectrum en TerraLannoo.

Eerste elektrische bus Coach Partners in gebruik Op maandag 18 januari reed de eerste volledige elektrische bus van Coach Partners uit. Het bedrijf koestert de intentie om zoveel mogelijk emissieloze bussen in gebruik te nemen. De primeur was weggelegd voor scholieren van de Europese School in Ukkel. “Het is uiteraard de bedoeling deze ingeslagen weg te blijven bewandelen”, vertelt Bert Desmet, CEO van Coach Partners. “Nu de maatschappelijke vraag naar emissieloos rijden zich aandient, willen wij ook hiervoor de juiste expertise opbouwen. 70% van onze bussen beantwoordt aan Euro 6, de strengste emissienorm van de Europese Unie. We hebben ook al een CNG-bus (op biogas) in ons wagenpark. Ons doel is om een gepast antwoord te hebben op de vervoersvragen van iedere klant.” De technologie voor het uitbreiden van het rijbereik gaat met rasse schreden vooruit. Busfabrikanten doen hun best om zich zo vlot mogelijk aan te passen. “We hopen dan ook in april 2021 al een tweede elektrische bus in te zetten.” “Dit zal ons naar het volgende ‘level’ brengen”, zegt Yves Delaere, gedelegeerd bestuurder van Coach Partners. “De evolutie naar 100% elektrische bussen is niet meer te stoppen. Wie vandaag niet bereid is hierin te investeren en leergeld te betalen, zal morgen letterlijk en figuurlijk de bus missen.” (BVC - Eigen foto)

BEDRIJVEN

Lokaal breidt uit met Deeleenkoe.be

BEDRIJVEN

Gluecom omzeilt brexit met Britse overname De Brugse lijmgroep Gluecom van CEO Xavier Desimpel zet 2 cruciale strategische stappen die de groei in de komende jaren vleugels moeten geven. Op de belangrijke Britse markt (goed voor 30% van de omzet) werd een lokale speler overgenomen. Daar bovenop komt de uitbreiding van het R&D-team met liefst 3 nieuwe krachten in één klap.

In alle stilte is Gluecom aan een steile opmars bezig. Het bedrijf van meerderheidsaandeelhouder Xavier Desimpel en minderheidsaandeelhouder de familie Piette (vader Guy en zoon Louis) is vandaag al goed voor een omzet van om en bij de 30 miljoen omzet en een Europese blik op de business. “Met 5 eigen productiecentra (2 in België, 1 in Frankrijk en 2 in Engeland) en één logistiek steunpunt in Polen, voelen we ons behoorlijk gewapend”, zegt CEO Xavier Desimpel. “De nieuwe overname in het Verenigd Koninkrijk is belangrijk. We hadden er al 2 bedrijven in Manchester en Birmingham. Dankzij nieuwkomer Britannia Adhesives – goed voor 1,7 miljoen euro omzet – wordt ons marktaandeel er nog groter en hoeven we niet meteen brexit-besognes te hebben. De Britse markt is vandaag goed voor circa 30% van onze groepsomzet. De eigenaars van Britannia Adhesives wilden verkopen omdat ze wilden aansluiten bij een grotere groep. Hun aanbod is vrij complementair aan het onze. Kennelijk hadden we ook een erg goede reputatie over het Kanaal.”

Het belang van innovatie Anders dan het grote Soudal (dat vooral op de bouwmarkt is gefocust), mikt Gluecom op een sterke marktpositie in de packagingsector en in de grafische industrie. “We blijven elk jaar nieuwe toepassingen toevoegen aan ons bestaand en vrij divers gamma”, aldus Xavier Desimpel. “Onderzoek & ontwikkeling zijn cruciaal in ons verhaal. Daarom hebben we het bestaande O&Oteam van 12 nog maar eens uitgebreid met 3 bijkomende krachten: één doctor in de chemie en 2 universitairen. Het zegt iets over onze ambities.” Overeenkomstig die ambities werd in het coronajaar ook een kapitaalsverhoging doorgevoerd met dank aan de Kortrijkse familie Piette. “Guy, als bestuurder, en Louis, operationeel actief, tekenen nu voor een minderheid, en op termijn is het de bedoeling dat ze gelijke partners worden”, besluit Xavier Desimpel. (KC - Foto Kurt)

GLUECOM.EU

“Onderzoek en ontwikkeling zijn cruciaal in ons verhaal.”

— Xavier Desimpel

Christeyns uit Gent neemt Grijspeerdt uit Roeselare over Christeyns, een internationaal actieve fabrikant van reinigings- en desinfectieproducten met hoofdzetel in Gent, neemt de firma Grijspeerdt uit Roeselare over. Grijspeerdt produceert zepen en desinfectiemiddelen onder private label voor de groothandel in België. Met de overname wil Christeyns zijn afdeling professionele hygiëne verder uitbouwen.

Christeyns neemt alle aandelen over van eigenaar en CEO Koen Dierickx. Die nam het familiebedrijf in 2000 over van Louis Gryspeerdt. Diens grootvader had de onderneming in 1888 opgericht. Sinds de overname vervijfvoudigde de omzet tot ruim 3 miljoen euro in 2020. Grijspeerdt heeft voornamelijk distributeurs als klant in België die op hun beurt aan eindklanten in diverse sectoren leveren zoals institutionele instellingen (scholen, over-

heidsgebouwen, kantoren, ...), horeca, industriële reiniging etc. Grijspeerdt blijft een autonome onderneming en Koen Dierickx blijft zaakvoerder. Daarnaast gaat hij bij Christeyns een productmanagementfunctie opnemen om de productformules van de afdeling professionele hygiëne te harmoniseren. De firmanaam Grijspeerdt en de productievestiging in Roeselare blijven behouden. De 10 medewerkers kunnen er blijven werken.

9 VOKA-NIEUWS

U heeft een vraag over ondernemen, een reglementering, een moeilijke managementbeslissing? Stop dan even met Googelen en laat ons helpen.

Vraag van de week

Wie of wat is Reprobel? Heel wat bedrijven ontvingen in de voorbije weken een aangifteformulier voor 2020 van Reprobel in de bus. Reprobel is een beheersvennootschap, vergund door de FOD Economie, die auteursrechten en wettelijke vergoedingsrechten van Belgische auteurs en uitgevers beheert. Reprobel int o.a. de “reprografievergoeding” ten bate van auteurs. De wet laat papieren kopieën van boeken, artikels, tekeningen of foto's toe, met uitzondering van bladmuziek. Dergelijke kopieën mogen worden gemaakt zonder dat de toestemming van de auteurs moet worden gevraagd, mits ze worden gemaakt voor privé- of beroepsgebruik. Wanneer men wil kopiëren voor andere doeleinden, of een boek in zijn geheel wil kopiëren, moet de toelating van de auteurs en uitgevers wel gevraagd worden. Als compensatie voor het feit dat hun toestemming niet moet worden gevraagd, hebben auteurs en uitgevers recht op een vergoeding. In het kader van deze vergoedingen zendt Reprobel ieder jaar een verzoek tot betaling aan de private sector, ervan uitgaande dat zij fotokopieën maken van auteursrechtelijk beschermde werken. Het aan Reprobel over te maken bedrag wordt berekend op basis van een schatting van het aantal kopieën van beschermde werken. De vergoeding dient om auteurs te vergoeden. Dit is dus geen belasting of taks.

Ook een prangende vraag? Wij antwoorden binnen de 2 werkdagen! vraaghet@voka.be

Bedrijven kunnen ofwel het effectief aantal genomen kopieën aangeven en betalen per kopij of kiezen voor de “licentieformule”, waarbij ze een forfaitair bedrag betalen, verschillend naargelang de categorie waartoe ze behoren en de tewerkstellingsgrootte. Een overzicht vindt u op www.reprobel.be/nl/private-publieke-sector/ Tot 2019 was de Reprobel-licentie nog beperkt tot kopieën van papier naar papier. Vanaf dit jaar wordt dit ook uitgebreid tot digitale reproducties (scans maar ook digitale kopieën vanop het internet of vanuit de mailboxen van uw medewerkers), digitale communicatie via mail, Zoom/Teams en het bedrijfsnetwerk (zowel intern als extern), digitale archivering en PowerPointpresentaties. Door de uitbreiding naar digitale toepassingen biedt de licentie een veel bredere dekking dan voorheen, maar het bedrag per relevante VTE is niet wezenlijk veranderd in vergelijking met het referentiejaar 2019. Is een corona-aanpassing mogelijk? Ondernemingen met 5 of meer werknemers betalen in het kader van de licentie een basisvergoeding van 25 euro + een bijdrage, variërend van 12 tot 17 en 25 euro per relevante werknemer (d.i. een werknemer die kopieën neemt – doorgaans zijn dat de bedienden). Bedrijven mogen, gelet op de eventueel veranderde tewerkstellingssituatie door corona, het aantal VTE’s aanpassen in de aangifte (in mindering brengen van het aantal tijdelijk werklozen), maar ze kunnen niet lager gaan dan het minimumtarief van de categorie (I, II of III) waartoe ze behoren. MEER INFO: BART.VANSEVENANT@VOKA.BE 0477 31 80 85

VOKA-NIEUWS

OP DEZE UITDAGINGEN ZETTEN WE IN Met Voka West-Vlaanderen blijven we ook dit jaar inzetten op pijlers die voor onze ondernemingen en regio belangrijk zijn. Uiteraard blijft de structurele onderfinanciering van onze regio op het vlak van infrastructuur en hoger onderwijs om aandacht schreeuwen. Maar er zijn ook regionale dossiers waar we volop voor gaan. We zetten die even voor u op een rijtje.

WESTHOEK

Investeren om opnieuw 100 jaar te groeien Na jaren van onderinvesteringen in de Westhoek lijkt in 2020 de kentering te zijn ingezet. Zo werd er in mei eindelijk gestart met de werken voor de omleidingsweg in Diksmuide. Die moet ervoor zorgen dat het zware en doorgaande verkeer niet langer door het centrum van de stad moet. De werken moeten verder op schema blijven opdat dit najaar de eerste fase kan worden afgerond. Er kwam ook goed nieuws voor een andere belangrijke mobiliteitsknoop, namelijk het kruispunt van de Noorderring N38 met de Pilkemseweg in Ieper. Er is een studiebureau aangesteld om de herinrichting te onderzoeken. Wij dringen aan op een tunnel onder de Pilkemseweg om de verkeersdoorstroming op de zuidelijke ruimtelijk-economische as A19-Kortrijk-Ieper-Poperinge-Frankrijk vlotter te laten verlopen.     Daarnaast komt er ook eindelijk vooruitgang in de noodzakelijke heraanleg van de N8 Ieper-Veurne. Minister Peeters heeft hiervoor dit jaar 17 miljoen euro voorzien voor het stuk op grondgebied Veurne. De heraanleg van de N8 zal echter lang niet alle problemen kunnen oplossen. We zijn daarom zeer tevreden dat er dit jaar een complex project wordt opgestart voor een alternatieve verbinding Ieper-Westkust. Dat moet gebeuren op basis van de meest recente data zonder voorafname van een welbepaalde uitkomst.    We pleiten volop voor een tweeledige oplossing met heraanleg N8 én een alternatieve verbinding Ieper-Westkust via het complex project. Dit project moet aangegrepen worden om de langetermijnontwikkeling en groei van de hele regio veilig te stellen en om los te komen van het status quo. Daarom roepen we uitdrukkelijk alle stakeholders op deze kans te grijpen. Via een open samenwerking moet er actief en constructief op zoek gegaan worden naar mogelijke oplossingen.

ZUID-WEST-VLAANDEREN

Het jaar van de spades  In de beleidsplannen van minister Lydia Peeters staan heel wat infrastructuurprojecten die betrekking hebben op deze regio. In 2021 kunnen tal van spades de grond in. Zo is de start voorzien van de werken voor de aansluiting van de R8 en de A19. In Deerlijk zal het kruispunt Belgiek onder handen worden genomen. In Waregem volgt ook een nieuwe fietsersbrug over de E17 en het open afrittencomplex zal na vele jaren opnieuw worden ingericht. We bleven in deze drie dossiers steeds op dezelfde nagel kloppen en zijn dan ook blij vast te stellen dat er middelen worden vrijgemaakt om deze verkeersknopen te ontwarren. In de komende jaren zal er nog veel werk verricht moeten worden om ook andere mobiliteitsdossiers van start te laten gaan. 2021 wordt een bepalend jaar voor het Kanaal Bossuit-Kortrijk. We zijn opgelucht dat de regio er toch in geslaagd is om een gezamenlijk standpunt in te nemen over dit belangrijke dossier. De Vlaamse Regering zal in 2021 een voorkeursbesluit nemen omtrent het tracé dat gekozen zal worden voor het Kanaal Bossuit-Kortrijk. We vragen om dat zo snel mogelijk te doen, zodat er rechtszekerheid geboden kan worden aan de bewoners en bedrijven in het gebied. Het is belangrijk dat de Vlaamse overheid reeds in middelen voorziet om panden die op de markt komen te verwerven. Zo kan vermeden worden dat bepaalde panden onverkoopbaar zouden worden. We vragen ook voldoende aandacht voor de flankerende maatregelen die bij een dergelijk project komen kijken.

11 VOKA-NIEUWS

NOORD-WEST-VLAANDEREN

Een zee van mogelijkheden In de regio Brugge-Oostende moet er verder ingezet worden op een hoogwaardige infrastructuur. Het is voor ons van primordiaal belang dat de bouwwerken voor de nieuwe Visartsluis in de haven van Zeebrugge zo snel mogelijk worden opgestart. Gekoppeld aan dat dossier vragen we om voor de geplande NX (de nieuwe havenringweg) niet enkel een tunnel te bouwen onder de nieuwe Visartsluis, maar ook een tunnel te voorzien onder de bestaande Vandammesluis die dan aansluit op de Alfred Ronsestraat. In afwachting van een volwaardige binnenvaartverbinding moet dit het jaar worden waarin eindelijk alle juridische en economische obstakels voor de estuaire vaart definitief van tafel geveegd worden. Inzake weginfrastructuur pleiten we voor de aanleg van een derde rijvak of spitsstrook op de E403 tussen Brugge en Roeselare (in beide richtingen) en moet de gevaarlijke N49/E34 expresweg tussen Westkapelle en Zelzate omgevormd worden tot een veilige en moderne snelweg. Gezien het belang van Brugge en kustgebied

MIDDEN-WEST-VLAANDEREN

Tijd om knopen door te hakken  Midden-West-Vlaanderen beschikt over een aantal mobiliteitsassen die als echte troeven kunnen gezien worden. Maar er is werk aan de winkel om die assen verder uit te bouwen en te versterken. We zijn blij dat de Vlaamse regering in middelen voorzien heeft om werk te maken van een studie om de E403 uit te rusten met een derde rijstrook, al dan niet een spitsstrook. Maar ook naast de snelweg zijn een aantal ingrepen nodig, zoals een nieuw open afrittencomplex in Izegem, bijkomende carpoolfaciliteiten etc. Er zullen in de regio nog heel wat investeringen nodig zijn om voorbereid te zijn op de mobiliteit van de toekomst. Zo is het in Tielt nog steeds wachten op een bijkomende ontsluiting. Het Kanaal Roeselare-Leie is die andere mobiliteitstroef voor de regio. Vandaar dat het volgens ons noodzakelijk is dat er vanuit de overheid bijzondere aandacht wordt gegeven aan het kanaal, dat in bijzonder slechte toestand verkeert. Er is nood aan een allesomvattend plan om het op te waarderen en klaar te maken voor de transporten van de toekomst. 2021 zal voor de bedrijven in Tielt een belangrijk jaar worden. De stad nam de beslissing om een energiebelasting te innen bij bedrijven. In ruil schrapt ze de belasting op drijfkracht. Een onderneming die het goed doet en groeit, heeft meer energie nodig en zou met deze belasting worden afgestraft omdat ze tewerkstelling in eigen regio creëert. Onaanvaardbaar, vinden we, en daarom trokken we met een aantal bedrijven naar de Raad van State tegen dat belastingreglement.

pleiten we er ook voor dat de haalbaarheid van een rechtstreekse TGV-verbinding tussen Brugge, Kortrijk en Rijsel onderzocht wordt. Laat ons ook blijven inzetten op een verdere ontwikkeling van de luchthaven van Oostende, een belangrijke hub voor air freight en general aviation. Er moet ook eindelijk klaarheid komen in het dossier van het voetbalstadion en bedrijventerrein langs de Blankenbergsesteenweg in Brugge. Naast infrastructuur is ‘innovatie & ondernemerschap’ hier een tweede zeer belangrijke prioriteit voor Voka West-Vlaanderen. Om nog meer innovatieve start- en scale-ups naar hier te halen en/of te houden, zetten we volop in op Brugge.inc. Met de nabijheid van de zee is ook de blauwe economie een enorme troef en opportuniteit voor de regio. We mogen de boot van alternatieve energievormen, mariene en maritieme drone-toepassingen, onbemande en/of autonome voer- en vaartuigen, etc niet missen.

VISIE VAN VOKA

Samen groeien Als Voka West-Vlaanderen willen we in al deze dossiers de vertrouwde, immer discrete, maar sterke en oerdegelijke partner zijn. Met de traditionele overlegstructuren alleen creëer je geen draagvlak (meer). Daarom omarmen we meer dan ooit de quadruple helix-filosofie. Dat houdt in dat we samen met iedereen die het goed meent met onze regio nog sterkere partnerships zullen uitbouwen. “Samen groeien” is niet voor niets de baseline van onze strategie. Samen voor meer welzijn en welvaart in West-Vlaanderen, daar gaan we voor, met aandacht voor de lokale gemeenschappen en het maatschappelijk middenveld.

VOKA-NIEUWS

Nieuwe leden Het Voka-netwerk blijft uitbreiden! Dit zijn enkele nieuwe leden van de afgelopen maanden.

Aline Wiels

Evelyne Dupont & Dimitri Dejonckheere

Heidi Vangroenweghe

X-Posure - Kortrijk

3D-Lift - Gullegem

Decolan - Izegem

Uw bedrijf aantrekkelijk maken voor (nieuwe) medewerkers, communicatie opzetten met klanten en stakeholders: X-Posure biedt persoonlijke begeleiding bij de uitwerking van uw interne en externe communicatie, van strategie tot implementatie. www.x-posure.be

Verkoopt en onderhoudt 24u/24 en 7d/7d meeneemheftrucks. Dit zijn letterlijk heftrucks om mee te nemen, vast al gezien achterop een vrachtwagen. Geen wachttijden, levering on site, verhard, onverhard,… www.3dlift.be

Toeleverancier voor kwalitatief draaien freeswerk: van klein tot heel groot, van stukwerk tot middelgrote series. De troeven: modern machinepark, eigen zagerij, las- en lakafdeling, handling tot 50 T, aandacht voor specifieke behoeften klant. www.decolan.be

Laura willems & Dries Laperre

Davy Derammelaere & Liselotte Degezelle

Kurt Hoorne

Surplace (BV 110th Street) - Kortrijk

Tecjobz HR Group - Hooglede

creafarm - Bavikhove

Creatief duo uit Kortrijk dat kmo's vooruit helpt in hun zoektocht naar productinnovatie, door ter plekke en met de expertise op het bedrijf aan de slag te gaan om op korte termijn alle potentieel tastbaar te maken. www.wesurplace.be

Gerespecteerde rekruteringspartner die gespecialiseerde expertise inzet om technische & logistieke medewerkers te rekruteren. De divisie Lagom Engineering richt zich als recentste telg 100% op de selectie en rekrutering van hogere technische bediendeprofielen. www.tecjobz.be

Studie- en adviesbureau dat bedrijven ondersteunt inzake milieu en ruimtelijke ordening. Maakt u wegwijs in de complexe wetgeving en biedt duurzame en klantgerichte oplossingen aan om mee te bouwen aan de toekomst van iedere onderneming. www.creafarm.be

Sander Delabie

Evelien Barroo

Koen Bossuyt

clovio - Harelbeke

Barroo Evelien - Wervik

Publima Lichtreclame nv - Zwevegem

Runt met een team in Hongarije, Portugal en België websites zoals Best Reviews, Feeling Lucky en Financus. Door middel van performante content marketing genereren de websites sales en leads voor partners. www.clovio.com

Zelfstandig horeca-coach die tools en advies aanbrengt om de rendabiliteit van restaurants/bistro’s te verhogen. Gepersonaliseerde begeleiding voor meer mentaal kapitaal en zakelijke begeleiding voor een beter rendement. www.wisl.world

Trendsetter in de betere lichtreclames. Al meer dan 55 jaar ontwerpt, produceert, plaatst en onderhoudt het alle mogelijke (licht)reclames en gevelbekledingen. Gratis topontwerp en offerte. Volg Publima op social media voor inspiratie. www.publima.be

Filip Boone

Triangle Procurement - Roeselare

Procurement as a Service - Category & contract-management, project- & interim-management, op maat trainingen - Freelance - Categorieën: energie, capex, verpakkingen, rollend materieel, uitzendarbeid, fleet, IT services.

Voka Ladies gaat voor sterk jaarprogramma Standing strong, dat is de baseline van het Voka Ladies-netwerk van Voka WestVlaanderen. Relevanter dan ooit dus in deze vreemde tijden. De organisatie pakt uit met een aantrekkelijk programma voor 2021.

Praktisch Meer info: isabelle.callens@voka.be www.voka.be/ communities/voka-ladies

WHO RUNS THE WORLD Een digitale speeddate met de vrouwelijke leden van de raad van bestuur van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen. Ideaal om nieuwe contacten te leggen en interessante inzichten op te doen. — 11 februari 2021

4 UNDER 40 4 jonge, getalenteerde vrouwen vertellen hun boeiende ondernemersverhaal: Elien Pieters (Gedifolora), Benedicte Soenen (Soenen Golfkarton), Pauline D' Haenens (Mon Dada) en Anneleen Vens (Renson). — Datum nog te bepalen

IT’S A FAMILY AFFAIR Zussen Anouk en Nathalie Lagae zijn echte ambassadrices van topmerken. Nathalie is commercieel directeur bij verlichtingsbedrijf Wever & Ducré, dat behoort tot de Oostenrijkse groep XAL. Anouk was lange tijd Chief Marketing Officer bij brouwerij Duvel Moortgat. Ze werd in 2015 verkozen tot Marketeer of the Year. In oktober vorig jaar werd ze CEO van Accent. — 26 mei 2021

BEHIND THE SCENES OF SKEYES Wat spreekt er meer tot de verbeelding dan de verkeerstoren op de luchthaven? Peggy Devestel biedt ons een unieke blik achter de schermen. Daar is ze uitstekend voor geplaatst, als Chief Operations Officer bij de Belgische luchtverkeersleider skeyes (het vroegere Belgocontrol). — 19 oktober 2021

Een pre-coronafoto, van een event van Voka Ladies 2 jaar geleden.

VOKA-NIEUWS

Professioneel netwerk met focus op ondernemerschap dat vrouwelijke ondernemers en kaderleden samenbrengt. Het doel: adviseren, inspireren en verbinding creëren.

BEDRIJVEN

MICHELINE MOERMAN Voka: Wat is je achtergrond?

Micheline: Ik heb meer dan 15 jaar in de zorg gewerkt. In september 2019 ben ik gestart met Corcura, een trainingsorganisatie met de klemtoon op positieve hartelijke zorg en gastvrijheid. Met andere woorden: kijken naar de mens achter de patiënt, bewoner en de medewerker.

Voka: Vanuit welke visie doe je dat? Een Bryodeelnemer vertelt waarmee hij/zij bezig is. Micheline Moerman

begeleidt met Corcura woonzorgcentra en ziekenhuizen. Ze helpt hen een cultuur van hartelijke, gastvrije zorg te ontwikkelen.

Micheline: Ik wil zeker geen trainingen geven vanuit een ivoren toren, maar leidinggevenden en teams echt op de werkvloer trainen en ondersteunen. Alleen zo kunnen we op lange termijn dingen veranderen.

Voka: Bijvoorbeeld…?

Micheline: Een negatieve sfeer ombuigen, de overlegstructuur in de organisatie op punt zetten, een train-de-trainer ‘gastvrijheidsambassadeurs’. Door hen ‘on the job’ te begeleiden, zien mensen snel resultaat.

Voka: Hoe schat je de impact van corona in?

Micheline: Ik voel nu al dat het nodig is om teams psychosociaal te ondersteunen, zodat ze alles leren uitspreken en een plaats kunnen geven. We mogen daarmee niet wachten tot post-covid.

Voka: Waar droom je van?

Micheline: Ik wil de referentie worden als het gaat over gastvrijheid in de zorg, omdat daar zóveel kracht in zit. Voor grotere projecten, waarbij cultuur en structuur op elkaar moeten afgestemd worden, werk ik met partners.

15 BEDRIJVEN

Flamand voortaan deel van Moore Belgium “Onze eerste overname in West-Vlaanderen” Sinds 1 januari is Flamand uit Knokke-Heist in handen van de onafhankelijke accounting- en consulting dienstverlener Moore Belgium. “We zullen een veel breder aanbod kunnen doen aan onze klanten en onze diensten nog verder professionaliseren”, vertelt Guy Flamand. “Het team van Flamand biedt ons een solide basis om te exploreren welke stappen we nog verder kunnen zetten in WestVlaanderen”, vult Hans Cools, CEO van Moore Belgium, aan.

Flamand werd ruim 30 jaar geleden opgericht door de vader van Guy Flamand en telt vandaag 21 medewerkers en 4 vennoten: Guy Flamand, Tine Deklerck, Tanguy Veys en Kurt Roels. Zij blijven allen partner in het nieuwe verhaal. “Ondernemers doen naast boekhouding en fiscaliteit ook op ons een beroep voor juridische zaken. De laatste jaren werd ook corporate finance belangrijker: het optimaal structureren van het eigen en vreemd vermogen, maar ook durfkapitalisten inschakelen die de groei en bloei van een bedrijf kunnen boosten. Vanaf hun 50ste schakelen ondernemers ons ook in voor de overdracht van hun onderneming, zowel intern als extern, en om hen bij te staan in het opbouwen en behouden van hun pensioenvermogen. Door bij Moore in te stappen, komen daar nog 3 diensten bij: business analytics die historische cijfers gebruikt als basis voor toekomstscenario’s, business consulting waarbij onze collega’s op de werkvloer kijken welke workflows kunnen geoptimaliseerd worden, en interimmanagement.”

kozen voor Moore omdat zij dezelfde cultuur op de werkvloer hebben en ook mikken op kleine en middelgrote ondernemingen. Ze zitten bovendien net als wij in de kopgroep wat digitalisering betreft.” “Die digitalisering is een enorme uitdaging en een continue investering”, vult Hans Cools aan. “Als we onze klanten op de juiste manier en snel inzicht willen blijven geven in hun cijfers, wordt schaalvergroting daarom steeds belangrijker. We zijn er trouwens van overtuigd dat de consolidatie in de markt nog verder zal gaan en dat er nog heel wat veranderingen zullen gebeuren. Moore Belgium wil daar een leidende rol in spelen. We zijn een groep met

De overname was niet ‘van moeten’, en dat gaf Flamand rust en tijd om de juiste partner te vinden. Tine Deklerck: “We

“Als we klanten op de juiste manier en snel inzicht willen blijven geven in hun cijfers, wordt schaalvergroting belangrijker.”

— Hans Cools

625 medewerkers en key centra in Antwerpen, Brussel, Gent en Hasselt, kantoren in Shangai en op diverse plaatsen in Vlaanderen, en als lid van Moore Global kunnen we onze klanten in meer dan 100 landen bijstaan. Flamand is onze eerste overname in West-Vlaanderen en we zijn ook blij dat de 4 vennoten aan boord blijven om de continuïteit te verzekeren.” (SD - Foto MVN) WWW.MOORE.BE

Goed jaar “2020 was een goed jaar voor ons, met heel wat nieuwe klanten. Onze digitale mogelijkheden en het feit dat we de persoonlijke contacten warm hebben gehouden, maakte van onze bestaande klanten ambassadeurs! We nemen nu een nieuwe start, in een groter geheel en met nog meer dienstverlening. We zien de toekomst dan ook enthousiast tegemoet. Het wordt alleen maar ‘Moore and better’”, knipoogt Guy Flamand.

R E P O R TAG E

O.B.A. ziet overnametrein niet stilvallen in coronajaar Aan de impact van het coronajaar op de economie zullen experts en analisten nog een dikke kluif hebben. Het Kortrijkse O.B.A., gespecialiseerd in advies en begeleiding bij overnames, zag na de eerste lockdown en standstill op de markt van de overnames een indrukwekkende inhaalbeweging. Het is een sneltrein die vermoedelijk ook niet snel zal stoppen, want crisissen zijn uitdagingen. “Er ontstaat duidelijk meer bereidheid om ook eens met een concurrent rond de tafel te zitten over samenwerking”, klinkt het.

VAN CONCURRENT NAAR COLLEGA O.B.A. werd in de jaren 80 opgericht door Johan Coucke. Het drieletterwoord staat letterlijk voor ‘overname-begeleiding-advies’. Wat begon als een eenmanszaak is vandaag uitgegroeid tot een team met net geen 10 medewerkers, die zonder onderscheid een overvolle agenda hebben. 2019 was wat fusies, overnames of nieuwe ententes betreft een turbo- ofte boerenjaar, met maar liefst 44 closed deals.

samenwerking en crisissen zijn opportuniteiten. Soms was corona zelfs het extra duwtje dat verkopers nodig hadden om hun bedrijf te verkopen.” Finaal klokte O.B.A. af op iets meer dan 30 dossiers, toch nog altijd meer dan 2 per maand zeg maar. De tendens blijft: het is een kopersmarkt, met een grotere vraag dan aanbod. Klassieke sectoren, stabiele prijzen

“2020 werd op dezelfde manier ingezet, maar corona zorgde voor een domper op die feestvreugde”, aldus Jo Decoutere, medepartner in het verhaal van O.B.A. “In het tweede kwartaal werd door de kopers een afwachtende houding aangenomen. Logisch, me dunkt.” O.B.A. bleef niet bij de pakken zitten en investeerde in een vernieuwde website en IT-infrastructuur, maar vooral in een extra medewerker specifiek voor het begeleiden van kopers in hun zoektocht naar een geschikte overname. “In het derde en vierde kwartaal werd er wél een inhaalbeweging gemaakt. Meer bereidheid tot

De bedrijven die sinds de pandemie verkocht werden, hadden één zaak gemeen: ze waren coronaproof. Of met andere woorden: ze zetten zich in lijn met het nieuwe normaal. De voorbeelden zijn bekend. Schrijnwerkerijen en verwerkende bedrijven van plexi die begonnen met de productie van schermen, chemische bedrijven die in geen tijd desinfecterende gels produceerden, bedrijven die hun productgamma versneld uitbreidden. “Net omdat ze zoveel weerbaarheid en flexibiliteit toonden, bleven de prijzen vrij stabiel”, vertelt Martijn Coucke,

“Soms was corona het extra duwtje dat verkopers nodig hadden om hun bedrijf te verkopen.”

— Jo Decoutere

zoon van de stichter. “Voor bedrijven die wél door corona werden geïnfecteerd, merken we voorlopig dat de kopers abstractie maken van corona en de cijfers, en dit om één wel bepaalde reden: ze zien corona als een tijdelijk en algemeen probleem. Dit mag natuurlijk niet al te lang duren in het besef dat de orderboeken van veel bedrijven voor en tijdens de eerste maanden van corona nog propvol zaten. Er moet nu wel perspectief komen om die orderboeken verder gevuld te krijgen. Laten we er ook geen doekjes om winden: voor een aantal bedrijven is het niet het moment om de onderneming in de markt te zetten. Maar een overnametraject is een proces dat soms tijd vergt. Nu al voorbereidende stappen zetten, kan dus zeker geen kwaad.” Bedrijven die als gevolg van corona een meer ‘sexy’ karakter kregen, waren vaak gerelateerd met de bouw. “Door corona hebben heel wat mensen geklust in hun eigen huis of geïnvesteerd in de vernieuwing ervan en dat konden wij ook merken in de behandeling van onze dossiers”, zegt Jo Decoutere. “Ook tuincen-

17 R E P O R TAG E

Uiteenlopende redenen

Michiel Dejaegher , Martijn Coucke en Jo Decoutere.

“De banken financieren weliswaar nog steeds overnames, maar we zien toch duidelijk een verstrengde aanpak.”

— Martijn Coucke tra deden het goed, net als technische installatiebedrijven. Finaal was er ook een groeiende interesse voor dienstenbedrijven zoals accountantskantoren, verzekeringskantoren en IT-bedrijven. Horecazaken, de evenementensector en niet-voedingswinkels deden, hoeft het gezegd, slecht, maar wij zijn nog nooit actief geweest in die markt.” Nieuwe teneur Corona heeft ook tot een zeker voortschrijdend inzicht geleid op de markt van overnames en fusies. “De kapitaalkracht van de overnemer wordt nog belangrijker”, denkt Martijn Coucke. “De

banken financieren weliswaar nog steeds overnames, maar we zien toch duidelijk een verstrengde aanpak.” Hij ziet ook nog een andere tendens: overnemers tonen zich steeds meer bereid tot een open relatie met de verkopers of met de kaderleden. Concreet: hun aanwezigheid en ervaring worden gewaardeerd. “Overnemers binnen de sector kennen immers alle opportuniteiten en valkuilen”, aldus Martijn Coucke. “Voor de koper van een bedrijf kan het interessant zijn om een nieuw aandeelhouderschap te creëren en een bovenliggende structuur in het leven te roepen. De verkoper verkoopt dan bijvoorbeeld al zijn aandelen aan een bovenliggende holding, de overnemer neemt de meerderheid in deze holding en de overlater participeert voor een minderheid. Een win-win of een best of both worlds voor beide partijen: de overlater kan een deel van zijn vermogen veilig stellen en de overnemer kan genieten van de kennis en ervaring van de vroegere eigenaar, wat dan ook weer een garantie is voor meer continuïteit. Eenzelfde constructie

“De redenen voor overnames zijn vrij divers”, zegt Michiel Dejaegher van O.B.A. “Bij de kopers zien we nogal wat ondernemers die op zoek gaan naar schaalvergroting en synergie-effecten om efficiënter en rendabeler te worden. Er waren ook managers die konden reflecteren over wat ze echt willen en de stap richting ondernemerschap maakten via een bedrijfsovername. Een belangrijke reden is ook dat er in heel wat sectoren knelpuntberoepen zijn: accountants, IT-ers, technische mensen,... Er wordt dan overgenomen omdat men nood heeft aan bijkomend personeel. Ook internationalisering speelt een rol: Belgische bedrijven nemen hun buitenlandse sectorgenoot over of vice versa. En last but not least er is zeer veel vermogen beschikbaar in België. Het rendement op een spaarrekening is miniem of negatief, dus investeert men in vastgoed of in de overname van een bedrijf. Naast de private-equitybedrijven komen er alvast ook meer en meer family offices aan de deur kloppen. Die willen het opgebouwde vermogen goed beheren en participeren in beloftevolle kmo’s wordt gezien als een daad van een ‘bonus pater familias’.”

kan ook via een MBO (managementbuy-out) waarbij dan kaderleden instappen voor een minderheid. Die manier van overnemen is sowieso al sterk ingeburgerd en zal allicht nog aan belang winnen in deze turbulente periode. Wij bieden dit aan onder de vorm van Smart Capital.” (KC - Foto Kurt) WWW.OBA.BE

BEDRIJVEN

Ariadne Innovation gaat voor duurzamere textielsector Julie Lietaer zet expertise in voor andere bedrijven De Kortrijkse Julie Lietaer lanceert een start-up: Ariadne Innovation. Ze blijft aan de slag in het familiebedrijf European Spinning Group, maar gaat met het nieuwe bedrijf ook andere ondernemingen uit de sector ondersteunen om duurzamer te worden. Technologie en co-creatie worden daarvoor de hefboom.

Julie Lietaer werkt al 7 jaar in familiebedrijf European Spinning Group. Ze kent het reilen en zeilen in textielbedrijven over de hele wereld dan ook door en door. En zoals heel wat mensen weten: ze is gepassioneerd door het thema duurzaamheid. De afgelopen jaren werd ze regelmatig uitgenodigd als spreker over het thema, en ze fungeerde vaak ook al als matchmaker. Haar expertise gaat ze nu verder inzetten om andere ondernemingen te inspireren, informeren en connecteren. “De textielindustrie staat bekend als vervuilend en behoudensgezind”, vertelt ze. “Maar je voelt in de sector meer en meer aandacht voor duurzaamheid, onder meer omdat

consumenten er steeds nadrukkelijker mee bezig zijn.” De omslag maken blijkt voor bedrijven echter geen evidente stap. “Er is al een groot aanbod rond duurzaamheid, maar het is niet makkelijk daar je weg in te vinden. Wij willen ondernemingen daarbij helpen – net als in de Griekse mythe waarnaar de naam Ariadne Innovation verwijst. Dat doen we niet door een radicale omslag, maar stap per stap, via innovatie en samenwerkingen.” Digitale oplossingen De diensten van Ariadne Innovation steunen op 3 pijlers. De eerste is een on-

line communityplatform rond duurzaam textiel: Ellie.connect. Daarnaast pakt Lietaer ook uit met fysieke en digitale marketingtools die bedrijven moeten helpen om hun textielproducten in de markt te zetten. En tot slot ontsluit het bedrijf kennis en expertise om nieuwe producten te ontwikkelen. Digitalisering vormt bij al die diensten de rode draad. Om het verhaal verder vorm te geven, kwam Florence Lootens aan boord als business developer. Zij benadrukt het belang van data: “Om de juiste info bij klanten te krijgen, verzamelen en filteren we bijvoorbeeld relevante wereldwijde trends voor de gebruikers van ons online platform. Ook de fysieke product ‘booth’ die we verhuren maakt gebruik van artificial intelligence. Bedrijven kunnen er op een interactieve manier hun producten mee tonen. Tegelijk wordt interessante info verzameld, bijvoorbeeld over welke producten het vaakst vastgepakt worden en dus het populairst zijn. Waardevolle inzichten dus die bedrijven kunnen gebruiken voor productinnovatie en marketing”, besluit Florence Lootens. (JV - Eigen foto) WWW.ARIADNE-INNOVATION.COM

Op 2 maart organiseert Voka West-Vlaanderen een online International Growth Talk met Julie Lietaer. MEER INFO: LEONID.GUZ@VOKA.BE

Digitale perslancering Onder het motto ‘walk the talk’ vond ook de perslancering van Ariadne Innovation digitaal plaats. Journalisten werden ontvangen in een virtuele showroom, met een mix van video, afbeeldingen en tekst. Ze konden er ook een live video-interview doen met Julie Lietaer. Het idee werd uitgewerkt met communicatiebureau Capone uit Kortrijk en uitgevoerd met de technologie van het Xperify-platform van Ocular uit Zwevezele. Een voorbeeld van co-creatie dus.

De nieuwe vestiging in Oostkamp is de eerste stap in het ambitieuze groeiplan van Weemaes Glas uit Drongen. “Binnen 5 jaar zullen we vanuit 20 locaties in Vlaanderen én Wallonië actief zijn. Onze vernieuwende aanpak moet daarbij het verschil maken”, vertelt Michiel Weemaes.

Michiel en zijn broer Tim zijn de derde generatie in de ‘glasfamilie’ Weemaes, in opvolging van hun grootvader Paul en ouders Peter Weemaes en Lut Contreras. Na een ommetje in het bedrijfsleven richtten ze in 2012 Weemaes Glas op, dat 3 jaar later verhuisde van Oudenaarde naar het centralere Drongen. Michiel Weemaes: “De eerste jaren groeiden we telkens met 35% en vorig jaar is onze omzet zelfs verdubbeld tot 2,5 miljoen euro, gerealiseerd met 30 medewer-

op oud glas vervangen door hoogrendementsglas.”

kers. Dit jaar zullen we de kaap van 5 miljoen ronden. We combineren diverse activiteiten. Op de professionele markt herstellen we gebroken glas en glas met condens tussen. We plaatsen ook glas in nieuwbouwprojecten, strakke balustrades voor de projectmarkt en trendy interieurbeglazing, ook in kantoren, waar privacy en concentratie belangrijk zijn. Bij particulieren ligt de focus vooral

Met de vestiging in Oostkamp start de geografische expansie. “Die ligging heeft een ideale bereikbaarheid in alle windrichtingen. Het is ook dicht genoeg bij Drongen om eventuele logistieke problemen snel te kunnen oplossen en makkelijk met onze teams te kunnen schuiven. Om onze doelstelling te halen werven we in 2021 14 glasplaatsers en 8 bedienden aan. Daarna willen we over heel België uitbreiden. Zoals Colruyt ooit met een vernieuwende aanpak marktleider werd in de retail, willen wij de beste glazenmaker van België zijn, door te breken met de oude cultuur in de bouwwereld. Wij komen onze afspraken na, communiceren helder en ontzorgen onze klanten volledig. Onze medewerkers geven we dan weer vrijheid en vertrouwen.” (SD - Foto MVN) WWW.WEEMAES.BE

Bestellen voor 30/03 = RECHT OP GROENE STROOM CERTIFICATEN

EEN KLANKBORD OP HET MENU IN 2021?

.solar .smart .roof .service esegroup.be

+32(0)58 59 39 50

T +32 51 79 78 60 • M +32 472 26 02 08 info@stellap.be • www.stellap.be

BEDRIJVEN

Weemaes Glas zet voet aan grond in West-Vlaanderen

BREDRIJVEN

“Belgische markt biedt nog veel groeipotentieel” Kant-en-klare houtbouwpakketten zetten Carpentier sterker op de kaart Investeren in tijden van crisis getuigt van visie. Ook bij Carpentier huldigen ze die filosofie. De houtleverancier zet de ambitie om nog verder uit te groeien tot een verticaal geïntegreerd bedrijf kracht bij met een nieuwe service. Sinds kort biedt het aan aannemers kant-enklare pakketten voor houtskeletbouw aan. Daarvoor installeerde het recent een gloednieuwe machine.

Carpentier was oorspronkelijk een traditionele houthandel, drogerij en zagerij voor Europees eiken-, Amerikaans en tropisch hardhout. Vanaf 2007 koos het bewust om enkel te werken met ecologisch verantwoorde houtsoorten en niet meer met tropisch hardhout. Het gamma werd wel uitgebreid met thermisch behandeld hout. “We leveren aan vaklui, die we zoveel mogelijk zorgen uit handen willen nemen,” aldus Kristof Carpentier. “Met slimme systemen zoals QuickClip® (voor onzichtbare en snelle montage) en ecologische houtsoorten bieden we oplossingen voor gevelbekleding, terrassen, plafond- en wandbekleding, enzovoort. Via ‘Concepts’ (afgewerkte constructies in kant-en-klare kits) bieden we ook praktische systemen voor houten poorten, houten zonweringen en bijgebouwen.” Met de kits voor complete houtskeletbouw gaat het bedrijf nu nog een stapje verder. “De investering in een gloednieuwe machine voor geautomatiseerde productie van prefabelementen biedt de mogelijkheid volledige bouwpakketten te ontwerpen en te produceren voor aannemers, schrijnwerkers, houtskeletbouwers

“Met deze bouwpakketten kunnen aannemers, schrijnwerkers, houtskeletbouwers en dakwerkers veel tijd en houtafval besparen.”

— Kristof Carpentier

en dakwerkers. Daardoor kunnen ze op de werf veel tijd en houtafval besparen.” De ontwerpen daarvoor gebeuren in een zelf ontwikkelde app, één van de illustraties van de forse investeringen in digitalisering. “De app laat toe om gebouwen instant uit te tekenen, te renderen en in virtual reality voor te stellen. Er wordt ook automatisch een prijs berekend. De app beschikt over een basisintelligentie inzake stabiliteit en gaat zelf houtsecties voorstellen. Ook op gebied van EPB berekent de app de te gebruiken isolatiematerialen. De tekeningen worden doorgestuurd naar en geïmporteerd in een wereldwijd unieke CAD-software, waar ze nog worden aangepast volgens de stabiliteitsberekeningen van de inge-

nieur, om dan naar de CNC-machines te worden doorgestuurd.” Ecologisch bouwen Nu al merken ze bij het bedrijf veel interesse voor deze nieuwe aanpak. “In Nederland zit houtskeletbouw al serieus in de lift. Nadat onze verkopers ook in eigen land al architecten over deze aanpak hebben ingelicht, geloven we rotsvast dat ook veel Belgische bouwheren en aannemers op die kar zullen springen, onder meer omdat het betere mogelijkheden biedt om ecologisch te bouwen.” Deze nieuwe service sluit naadloos aan bij de ambitie van Carpentier om uit te groeien tot een verticaal geïntegreerd bedrijf. “We hebben intussen al een nieuwe magazijnier en een technisch tekenaar aangeworven en zoeken nog naar extra mensen”, besluit Stefan Vanderstichele (echtgenoot van Heidi Carpentier). Bij het familiebedrijf werken nu circa 35 mensen. (BVC - Foto Kurt) WWW.CARPENTIER.BE

21 ONDERNEMERS & CO

De Langhe Advocaten

Vennootschapsreorganisatie: boekhoudkundige retroactiviteit van 1 jaar ook fiscaal mogelijk Het bepalen van een datum waarop transacties of andere verrichtingen boekhoudkundig uitwerking hebben, vormt bij herstructureringen van vennootschappen een belangrijk aspect. Vanaf deze datum worden de handelingen van de overgenomen vennootschap immers boekhoudkundig toegerekend aan de overnemende vennootschap. Onder bepaalde voorwaarden kan deze datum ook retroactief zijn, i.e. vóór de datum van de herstructurering. Sedert de invoering van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (hierna WVV), kan deze retroactiviteit zelfs 1 jaar bedragen. Ondertussen gaan er steeds meer stemmen op om een dergelijke duurtijd ook vanuit fiscaal oogpunt te aanvaarden. BOEKHOUDKUNDIGE EN FISCALE RETROACTIVITEIT VÓÓR HET NIEUWE WVV

Boekhoudkundige retroactiviteit is een door ondernemingen vaak gehanteerde modaliteit in een herstructureringsvoorstel, bijvoorbeeld om eenzelfde datum voor een fusie vast te leggen indien de gefuseerde vennootschappen een verschillende afsluitingsdatum voor hun boekjaar hanteren. Vóór de inwerkingtreding van het WVV voorzag de wet niet in maximum toegelaten boekhoudkundige retroactiviteit. In de praktijk hield de Administratie voor dat de terugwerkende kracht van een vennootschapsakte aan haar in principe niet tegenstelbaar was daar de fiscale wet van openbare orde is. Op dit beginsel stond de Administratie echter een tolerantie toe. Er was toch sprake van een tegenstelbare boekhoudkundige retroactiviteit indien de volgende voorwaarden voldaan waren:

•

de retroactiviteitsclausule moet overeenstemmen met de werkelijkheid en moet betrekking hebben op een korte periode. De Administratie verduidelijkte dat een periode van zeven maanden of minder over-

•

eenstemde met een korte periode, doch stond zij in haar rulingpraktijk in uitzonderlijke gevallen ook een langere termijn toe (bv. bij grensoverschrijdende fusies); en deze clausule mag een juiste toepassing van de wet niet in de weg de staan.

VERANKERING IN WVV

In het WVV is thans gepreciseerd tot welke datum boekhoudkundige retroactiviteit toegestaan is, met name de datum vanaf wanneer de handelingen van de over te nemen vennootschap, niet eerder mag worden geplaatst dan op de eerste dag na de afsluiting van het boekjaar waarvoor de jaarrekening reeds werd goedgekeurd van de bij de verrichting betrokken vennootschap. Ingevolge deze bepaling is het mogelijk om een boekhoudkundige retroactiviteit van (maximaal) 1 jaar toe te passen.

bestaan van een boekhoudkundige retroactiviteitsclausule ook steeds fiscaal gehonoreerd in functie van het openbare orde-karakter van de fiscale wet (uiteraard voor zover de “zeven-maandenregel” in acht werd genomen). Ook elders gaan er stemmen op om de fiscale “zeven-maandenregel” te wijzigen naar de huidige regel van (maximaal) één jaar zoals deze in het WVV bepaald wordt. CONCLUSIE

Conform het WVV zou de boekhoudkundige retroactiviteit van maximaal één jaar tegenstelbaar moeten zijn aan de Administratie zolang de retroactiviteit niet eerder plaatsvindt dan op de eerste dag na afsluiting van het boekjaar waarvoor de jaarrekening werd goedgekeurd. Deze bepaling uit het vennootschapsrecht moet o.i. ook op fiscaal vlak rechtszekerheid bieden in een domein waarvoor de belastingplichtige in het verleden al te vaak op de rulingcommissie was aangewezen.

FISCALE ONDERMIJNING?

Ondanks de verankering van de boekhoudkundige retroactiviteit in de wet, heeft de wetgever nagelaten om een gelijkaardige fiscale bepaling in het leven te roepen. Daar de fiscale retroactiviteit louter gebaseerd is op een administratieve praktijk en de boekhoudkundige retroactiviteit heden een juridische grondslag kent, kan de vraag gesteld worden of de visie van de Administratie nog zinvol is. In deze optiek kunnen wij verwijzen naar de cassatierechtspraak die stelt dat het fiscaal recht het boekhoudrecht volgt tenzij de fiscale wet hiervan uitdrukkelijk afwijkt. Aangezien de nieuwe bepaling inzake boekhoudkundige retroactiviteit van 1 jaar een boekhoudkundige regel is die steun vindt in het WVV, dient deze o.i. toegepast te worden, tenzij de fiscale wet hiervan uitdrukkelijk afwijkt. Een dergelijke expliciete afwijking is er o.i. niet. In het verleden werd het

Evert Moonen en Lize De Corte, De Langhe Advocaten

tax - M&A - governance finance - commercial Henri Lebbestraat 109 B-8790 Waregem +32 (0) 56 62 50 00 3Square Village - Rijvisschestraat 124 B-9052 Gent +32 (0) 9 277 04 54 Koningsstraat 71 B-1000 Brussel +32 (0) 2 880 35 35 contact@de-langhe.be www.de-langhe.be

ONDERNEMERS & CO

Titeca

Vermogensplanning anno 2021 Sinds de Vlaamse Belastingdienst werd opgericht en de heffing en inning van de regionale belastingmateries waarneemt, is reeds heel wat veranderd in het landschap van de vermogens- en successieplanning. Recent werd ook op federaal niveau een ingrijpende wijziging doorgevoerd waarbij schenkingsaktes van roerende goederen verleden voor een buitenlandse notaris verplicht registreerbaar geworden zijn1.

Zij die de boot gemist hebben, dienen niet te vrezen, gezien er nog steeds opties zijn om een overdracht van vermogen naar de volgende generatie te realiseren zonder dat men zich blauw betaalt aan belastingen. Bovendien is er meer op het vlak van vermogensplanning dan de fiscaal vriendelijke overdracht van uw vermogen naar de volgende generatie. Ook het in kaart brengen van het actuele en toekomstige vermogen is een zeer belangrijk aspect van een verstandig beheer van uw patrimonium. RESTERENDE MOGELIJKHEDEN

Vooreerst blijft een niet-geregistreerde onrechtstreekse schenking (zoals een bankgift) tot de mogelijkheden behoren, dit opnieuw onder voorwaarde van overleven van de schenker gedurende drie jaar. Ook de ondernemingen die beschouwd kunnen worden als familiaal ontspringen nog steeds de dans en kunnen geschonken worden met vrijstelling van schenkbelasting. Samengevat bestaan de voorwaarden erin dat het gaat om vennootschappen (i) waarvan de aandelen voor het grootste deel in handen zijn van de schenker en zijn familie, (ii) die een handelsactiviteit uitoefenen en (iii) waarvan het vastgoed minder dan de helft van het balanstotaal bedraagt of die voldoende personeel tewerkstellen. Ook voor ondernemingen die niet in vennootschapsverband maar onder de vorm 1.

van een eenmanszaak worden uitgebaat, geldt deze vrijstelling. Daar houden de voorwaarden in dat de schenking betrekking heeft op activa die (i) door de schenker of zijn partner gebruikt worden voor de uitbating van een handelsactiviteit en (ii) in geval van onroerende goederen, niet hoofdzakelijk tot bewoning worden aangewend of bestemd. Vermits de schenking van een familiale zaak steeds bij middel van geregistreerde schenking gebeurt, geldt geen minimumtermijn van overleven van de schenker. Wel is het zo dat de voormelde voorwaarden gedurende drie jaar te rekenen vanaf de schenking blijvend nageleefd moeten worden, zo niet zal alsnog schenkbelasting aan de normale tarieven geheven worden. VERMOGENSINVENTARISATIE EN -BEGELEIDING

De eerste stap in het uitwerken van een op maat gemaakte planning bestaat er evenwel in de stand van het vermogen in kaart te brengen, vermits dit het voorwerp en de omvang van de schenking definieert. Een bekommernis die immers steevast de kop opduikt bij het uitwerken van een successieplanning is de zelfredzaamheid van de schenkers op lange termijn, het hebben van de zekerheid dat zij zich op hun pensioen geen financiĂŤle zorgen moeten maken en op comfortabele wijze hun oude dag kunnen slijten. Deze bezorgdheid kan eventueel opgevangen worden door het inbouwen van een last in de schenkingsakte, maar dan rijst doorgaans de bekommernis dat men als schenker niet afhankelijk wil zijn van de begiftigden. Al te vaak wijst de praktijk echter uit dat ondernemers de werkelijke waarde van hun vermogen onvoldoende kennen en deze moeten ontdekken naarmate het

Dit betekende het einde van de kaasroute, de praktijk waarbij roerende goederen voor een Nederlandse notaris worden geschonken zonder erf- of schenkbelasting te betalen, op voorwaarde dat de schenker nog gedurende drie jaar te rekenen vanaf de schenking bleef leven. Met betrekking tot die termijn was er sprake van dat deze verlengd zou worden tot vier jaar, maar recent lazen wij in de media dat de termijnverlenging toch geen doorgang zou vinden.

totale plaatje wordt geschetst. Nochtans is het zeer waardevol om deze oefening te maken, niet alleen op het vlak van inventarisatie van het aanwezige vermogen, maar eveneens naar inschatting van het toekomstige potentieel. Hierbij dienen alle elementen in kaart gebracht te worden, gaande van geprojecteerde huurinkomsten, liquidatie- en verkoopopbrengsten, pensioenuitkeringen, uitkeringen van verzekeringen, enz. Deze nauwkeurige inventarisatie blijkt veelal de trigger te zijn voor een diepere analyse van de samenstelling van het vermogen en leidt vaak tot het nemen van weloverwegen strategische beslissingen in dit verband. Aan de hand van deze eerste stap van inventarisatie en projectie kan dan ook veel gemoedsrust en zekerheid geboden worden in het kader van het doorvoeren van een successieplanning. Door vervolgens op recurrente basis het vermogensoverzicht te actualiseren kan de verdere evolutie en uitbouw van het vermogen ook in de toekomst nauwgezet opgevolgd worden. Dominique Haelewyn, Titeca

Ondergaan of ondernemen? www.titeca.be

23 ONDERNEMERS & CO

CapitalatWork

Hoe doorsta je een coronacrisis? Wie alleen naar de stand van de wereldindex op 1 januari en 31 december 2020 kijkt, zou kunnen denken dat er niet zoveel is gebeurd in 2020. Maar niets is minder waar. Het beursjaar 2020 was een woelig beursjaar en gaat de geschiedenis in als het jaar van de coronacrisis, waarin de wereldwijde economie in een forse recessie belandde. DRASTISCHE VERANDERING

Sinds de uitbraak van de coronacrisis begin vorig jaar is het beleggingslandschap drastisch veranderd. Sectoren als de luchtvaart-, reis- en vrijetijdsindustrie zijn zwaar geraakt. Anderzijds hebben technologiebedrijven als Apple en de onlineretailers als Amazon en Alibaba een ongekende opmars doorgemaakt. Gedwongen door de wereldwijde lockdowns gingen we massaal thuis werken, gingen kinderen en studenten online onderwijs volgen en zijn wij nog meer dan voorheen online aankopen gaan doen. HET JAAR VAN DE GROTE VERSCHILLEN

2020 was ook het jaar van de extremen. Wie in de wereldindex van aandelen had belegd, zou kunnen denken dat het een rustig beursjaar was met als resultaat een lichte plus. De weg naar dat rendement was echter een ‘bumpy ride’, met een recorddaling vanaf 19 februari van circa 30% in vier weken tijd als gevolg van de uitbraak van Covid-19-pandemie. Met name het tempo waarin deze daling

zich voltrok, heeft de belegger verrast, want normaliter zien we dat een dergelijke bear-markt toch minimaal een jaar duurt. De extreem snelle daling werd gevolgd door een extreem snel herstel in het tweede kwartaal en een verrassend goede novembermaand door het nieuws waarop we allemaal zaten te wachten: de aankondiging van een vaccin door Pizer/ BioNtech en Moderna. Maar we zagen ook een extreem groot verschil tussen het rendement van de groeien waardeaandelen van zo’n 30%. Ook tussen de sectoren was het verschil enorm met als winnaar de technologiesector; met een plus van circa 32% en als grote verliezer de energiesector met een verlies van circa 37%. HAAST NIET TE BEVATTEN

De opmars van de technologiereuzen is haast niet te bevatten. Om toch een idee te geven: de totale waarde van de zogeheten FANMAG-bedrijven (Facebook, Amazon, Netflix, Microsoft, Apple en Google) is bij elkaar op dit moment ruim 7.500 miljard US Dollar. Dat is evenveel als de waarde van alle aandelen van de volgende beursindices bij elkaar worden opgeteld: de Canadese TSX-index, de Franse CAC-40, de Duitse DAX, de Italiaanse MIB, de Spaanse IBEX en de Engelse FTSE 100. Je zou het haast niet geloven. Maar technologiereuzen als Apple, Google en Amazon genereren jaarlijks voor miljarden dollars aan cash flows.

DE GROTE REDDERS

De centrale banken en overheden waren de grote redders in de coronacrisis, met ongekende steunpakketten en fiscale stimuli. Dit was de basis voor het herstel van de aandelenbeurzen. Beleggers kijken altijd vooruit en gaan uit van een economisch herstel in 2021 en 2022. De psychologie van beleggen is dat we oude zorgen snel vergeten en dat daarvoor weer nieuwe zorgen in de plaats komen. Enkele jaren geleden waren we nog volledig in de ban van Griekenland en daar kwamen vervolgens de handelsoorlog tussen de VS en China en de coronacrisis voor in de plaats. De coronacrisis laat weer eens zien hoe emotioneel en onvoorspelbaar de aandelenbeurzen kunnen reageren. Daarom is het zo belangrijk om een consistente beleggingsfilosofie te hebben die zijn kwaliteit heeft bewezen. Stefaan Joseph, Senior Wealth Manager CapitalatWork NV

Manage your future, put your CapitalatWork neemt u beter WeRisico’s care for you! tijdens het aperitief

Ga naar capitalatwork.com en maak een afspraak met uw persoonlijke wealth manager.

W E A LT H M A N AG E M E N T | E S TAT E P L A N N I N G M E E R I N FO R M AT I E V I A

A L E X I A D U B A E R E | 0 5 6 2 3 9 5 40 A . D U B A E R E @ CA P I TA L AT WO R K . C O M

advertentie_70bx115h.indd 1

31/10/18 11:55

INTERVIEW

25 INTERVIEW

In de markt van de outsourcing heeft Emmanuel Bekaert zich in een half decennium quasi onmisbaar gemaakt. Met rechterhanden Sophie Vangheluwe (COO) en Trui Goderis (sales director) helpt hij bedrijven in hun zoektocht naar technische profielen. Dat gebeurt via de vennootschappen Maxicon en Absolute Jobs, die ressorteren onder de familiale spilholding AM Group. Bekaert krikte in 5 jaar tijd het aantal werknemers op zijn payroll op van één tot 175. Langs de ringweg in Roeselare nam hij zopas een state-of-the-art hoofdkwartier in gebruik, goed voor een investering van 4,5 miljoen euro.

Emmanuel Bekaert — Maxicon

“Alles draait rond communicatie en empathie” Laten we maar meteen met de deur in huis vallen: iedereen beklaagt zich erover dat de zoektocht naar technische profielen een hele klus is, soms zelfs mission impossible. Maar niet voor u, als we de cijfers bekijken? Emmanuel Bekaert: “Het is onze corebusiness natuurlijk, maar toch denk ik dat er een aantal elementen zijn die een doorslaggevende rol spelen. Het allerbelangrijkste is: als bedrijf en werkgever willen wij er aantrekkelijk uitzien, sexy zeg maar.” Sophie Vangheluwe: “Concreet vertaald zich dat in sfeer en visie. Als we werknemers outsourcen naar bedrijven, hebben wij een brugfunctie. Cruciaal daarbij is dat je in staat bent om je beloftes te houden naar beide partijen.” Emmanuel Bekaert: “Vergeet niet dat mensen op onze payroll blijven staan. We luisteren naar onze medewerkers. Bij ons komt de mens op de eerste plaats. We onderscheiden ons dankzij de waarde van onze mensen, niet door de prijzen van onze diensten.”

Jobhopping is vandaag de dag bijna een normaal gegeven. Zijn de door jullie geplaatste mensen honkvast? Of willen ze ook vrij zijn om na een tijdje te kunnen kiezen voor een ander bedrijf? Emmanuel Bekaert: “Laat ons zeggen dat je cocooners hebt enerzijds en vlinders anderzijds. Onze ervaring leert toch dat de cocooners in de meerderheid zijn.” Sophie Vangheluwe: “Ook hier is het altijd een kwestie van goed luisteren naar wat beide partijen willen. We zijn geen recruiter die mensen zomaar en klakkeloos plaatst. Als iemand naar de groentesector wil, dan zoeken we ook een job in de groentesector. Punt uit.” Emmanuel Bekaert: “We bedanken ook voor volume, volume, volume. Ik ben fier het te kunnen zeggen, maar ik ben hier enkel en alleen omringd door mensen die de hr-sector door ervaring door en door kennen. Trui bijvoorbeeld was eerder al vele jaren aan de slag bij Accent

INTERVIEW

en bij Actief Interim. Zij kent de sector als geen ander. Men moet zich kunnen inleven in de wereld van de anderen. Je moet empathie hebben. Het is niet evident om het juiste dekseltje te vinden op het juiste potje. Mensen willen zich op vandaag goed voelen in hun job en houden ook rekening met hun work-life balans.” U heeft inmiddels 4 ijzers in het vuur liggen: Spanorama (spanplafonds en printwanden), Certipower (laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen), Maxicon en Absolute Jobs (voor de industrie). Vanwaar uw stap naar het zelfstandig ondernemerschap? Emanuel Bekaert: “Ik heb al van in mijn jeugd iets met techniek. De keuze voor een elektromechanica-opleiding in het VTI van Roeselare, was in mijn geval de meest logische keuze. De interesse voor hr is pas later gekomen. Voor mijn eerste job ging ik als technieker aan de slag bij Westvlees. In bijberoep voerde ik hier en al daar al technische opdrachten uit. Die activiteit groeide meer en meer, en mondde in 2008 uit in de oprichting van een eigen bedrijf: Bekaert Technics, met standplaats Roeselare. Welke opdracht er ook op me afkwam, altijd was ik zelf op de werf aanwezig om de zaken op te volgen. Ik heb in die tijd heel veel West-Vlaamse bedrijven van binnenuit leren kennen. Op een mooie dag heb ik Bekaert Technics verkocht aan House of HR, de holding boven Accent Interim. Uiteraard hoorde daar een niet-concurrentiebeding bij. In augustus 2017 heb ik me dan voor de volle 100% ingekocht bij Maxicon, het bestaande bedrijf van Sophie Vangheluwe. Zij is nu de COO, en zij noch ik hebben daar al een seconde spijt van gehad.” Koken kost geld. Waar haalde u het kapitaal vandaan? Emmanuel Bekaert: “Ik had eerder al mijn bedrijf verkocht. Dat hielp de zaak al een beetje vooruit maar het was niet genoeg. Daarom heb ik de hulp van bevriende ondernemers ingeroepen, 2 mensen van allure met ook heel veel ervaring in het ondernemerschap: Pieter Depoortere (Groep Monument, Ingelmunster) en Johan Verhelst (bouwgroep Verhelst, Oostende). Zij financierden en namen ook een minderheid in de overkoepelende holding AM Group, waaronder de

“We onderscheiden ons dankzij de waarde van onze mensen, niet door de prijzen van onze diensten.”

— Emmanuel Bekaert hr-bedrijven Absolute Jobs, Absolute you, Maxicon Retail en Maxicon ressorteren.” Wenst u alleen met de 4 bedrijven door te gaan? In deze tijden zijn misschien koopjes en verkoopjes te doen? Emmanuel Bekaert: “Ik zal u niets verzwijgen. Er zijn de laatste tijd al heel veel private-equityspelers langsgekomen. En er zijn ook veel formele brieven met prijzen op mijn bureau beland. Maar ik denk er niet aan. Ik zie zelf nog voldoende opportuniteiten in de markt. Ik geef maar een voorbeeld: we zouden bij de technische beroepen ook een apart bedrijf kunnen oprichten voor IoT (Internet of Things), AI (artificiële intelligentie), zorgsector,… Er zijn natuurlijk 2 manieren om dat te doen: ofwel via een overname ofwel via een eigen initiatief. Die laatste piste geniet absoluut mijn voorkeur.” Corona dwingt bedrijven na te denken over hun businessmodel. Wat betekende dat voor jullie? Trui Goderis: “En of we nagedacht hebben wat er moest gebeuren. Niemand maar dan ook niemand wist een jaar terug wat op ons afkwam, toch? De eerste lockdown was een schok. En ja, we hebben ons model aangepast. De belangrijkste aanpassing gebeurde op het vlak van communicatie. We hebben de communicatiekanalen met de bedrijven en met de ingezette personeelsleden danig geïntensifieerd. Open en direct, en online via Zoom als het moest en als het kon. twee zaken moesten heel duidelijk zijn. Eén: we wilden sterker uit de crisis komen met een positieve boodschap. Twee: we hadden daarom meer dan ooit aandacht voor ons volledige team.” Emmanuel Bekaert: “We hebben met gans het bediendeteam, inclusief mezelf, rond de jaarwisseling alle 170 medewerkers een geschenkje gebracht. Van deur tot deur, persoonlijk. Vanuit de gedachte: Bedankt, ‘we care’.” U heeft zopas 4,5 miljoen euro geïnvesteerd in een nieuw hoofdkwartier. Kan

u, behalve dat het een visitekaartje is, ook de return on investment berekenen van dergelijke investering? Emmanuel Bekaert: “Het was belangrijk dat al de vennootschappen onder één dak aanwezig zijn; dat leidt tot kruisbestuiving voor de firma’s onderling. Efficiëntie is dus hét belangrijkste argument.” Sophie Vangheluwe: “Het is ook een marketinginstrument; dat voelen we nu al. We krijgen opvallend meer vragen van bedrijven en ook het aantal spontane sollicitaties groeit. Er is ruimte voorzien voor tafelvoetbal, een biljarttafel en een prachtige picknickruimte buiten. We vroegen voorafgaand aan de bouw aan de medewerkers wat ze absoluut wilden. Zo kwamen we uit op een strijkdienst en die hebben we hier nu in huis. De medewerkers zijn opgetogen want zo winnen ze wat meer vrije tijd en quality time met het gezin.” Maxicon heeft ook al een filiaal in Drongen, Oost-Vlaanderen, waar zo’n 50 mensen aan de slag zijn. Merkt u een

“Kabaal maken, dat doen we graag.”

— Trui Goderis verschil met West-Vlaanderen en hoe ver reikt de ambitie nog? Trui Goderis: “Er is wel degelijk een verschil. In Oost-Vlaanderen (maar we werken van daaruit ook tot in de regio Antwerpen) merken we dat er meer mensen zijn die een job zoeken. De arbeidsmarktkrapte zoals wij die kennen in West-Vlaanderen is er dus een stuk kleiner. In principe zou je dan ook denken dat je gemakkelijk mensen vindt in Oost-Vlaanderen, maar dat klopt niet helemaal, omdat sollicitanten er kunnen kiezen uit een heel breed aanbod van jobs.”

zoals aandacht voor STEM-opleidingen hebben daar zeker toe bijgedragen.” Emmanuel Bekaert: “Als ik vaststel met welke looneisen pas afgestudeerden voor de dag komen, dan denk ik dat het antwoord op uw vraag enkel affirmatief kan zijn.”

Technische beroepen waren vroeger zogenaamd minderwaardig, nu zijn ze onmisbaar. Is de maatschappelijke perceptie ook al veranderd, denkt u? Sophie Vangheluwe: “Ja, en initiatieven

Dames, hoe is de baas? Sophie Vangheluwe (gniffelend): “Emmanuel heeft vooral moeten leren om de zaken los te laten. Vroeger wilde hij alles controleren, maar nu is het besef

Hoe zou u uw eigen managementstijl omschrijven? Wat zijn uw eigen credo’s? Emmanuel Bekaert: “Eén principe is heilig: ik wil me laten omringen door mensen die uitblinken in hun eigen expertise. Dat is aardig gelukt, denk ik.”

Elk bedrijf heeft nood aan een onafhankelijk bestuurder, want elke bedrijfsleider heeft ook altijd een aantal oogkleppen op. Kan u in die bewering komen? Emmanuel Bekaert: “Onafhankelijke bestuurders, in de strikte zin van het woord, hebben we niet. Maar we hebben wel bestuurders, met name onze aandeelhouders met wie ik één keer per trimester langdurig samenzit. Zij houden mij een spiegel voor, wat zorgt voor meerwaarde.” Wat heeft u van hen al geleerd? Emmanuel Bekaert: “Zij hebben ook al van mij geleerd hoor (proest het uit). Ernstig nu: als ik rustiger geworden ben in mijn aanpak, dan is dat dankzij hen. Vroeger sprong ik op alles wat bewoog en was ik ongerust over het minste. Zij hebben me tijdens corona ook een belangrijk principe bijgebracht: je moet blijven dansen in de regen, en niet wachten met dansen tot de storm over is.” Trui Goderis: “Kabaal maken, dat doen we graag. En we zien dat de meerderheid van de bedrijven dat ook doet. Het doet goed om dat zo aan te voelen. Dat geeft vertrouwen.” Sophie Vangheluwe: “Ik durf niet zeggen dat het al overal opnieuw volle bak draait, maar heel veel scheelt het toch niet meer.” (Karel Cambien - Foto’s Stefaan Achtergael)

INTERVIEW

gegroeid dat dat toch niet lukt. Als er één persoon ziek was en niet op het werk verscheen, kon hij daar een nacht van wakker liggen. Nu gelukkig niet meer.” Emmanuel Bekaert: “Het klinkt misschien vreemd, maar een leider van een bedrijf moet er naar streven om zichzelf misbaar te maken. Vroeger dacht ik dat ik onmisbaar was. Dat hoor je me, onder meer dankzij beide dames rond de tafel, niet meer zeggen. Wat ook heeft meegespeeld, is de geboorte van mijn dochtertje. Ik wil ze ’s morgens zien opstaan en ’s avonds ook mee in bed helpen stoppen.” Trui Goderis: “Emmanuel is een bijzonder goede communicator gebleken. Iedereen weet hier perfect wat van hem of haar verwacht wordt.” Sophie Vangheluwe: “Hij is ook erg down to earth en erg menselijk.” Trui Goderis: “En niet te vergeten: hij is werkelijk altijd bereikbaar.”

DOS SIER

Daan Castelein (Alert!) is overtuigd van de meerwaarde van digitale opleidingen.

— Hr en veiligheid

“E-learning maakt traject sterker”

29 DOSSIER

Het was wat noodgedwongen dat opleidingscentrum Alert! recent een digitale versie lanceerde van de opleiding tot preventie-adviseur. “Het digitale zal de live ervaring nooit helemaal vervangen, maar heeft wel degelijk een meerwaarde”, zegt mede-zaakvoerder Daan Castelein.

Begin 2020 begon Alert!, het opleidingscentrum uit Izegem van de schoonbroers Daan Castelein en Sam Verschelde, bij enkele bedrijven met een nieuw traject voor de opleiding preventie-adviseur. Er waren al enkele modules achter de rug toen het coronavirus roet in het eten strooide. Door de lockdown konden de lesgevers niet meer ter plaatse gaan. “Nu waren we uiteraard al bezig met digitale initiatieven voor bepaalde opleidingen, maar door de lockdown kwam dit toch in een stroomversnelling. Met een dubbele reden: we wilden onze klanten een volwaardig alternatief aanbieden, en we willen onze lesgevers natuurlijk aan het werk houden”, vertelt Daan Castelein.

“We willen de opleidingen écht interessant en aantrekkelijk maken.”

— Daan Castelein Daarom werd als eerste een digitale versie ontwikkeld van de opleiding tot preventie-adviseur, een van de wettelijk verplichte opleidingen. Sommige lessen werden vervangen door live webinars op vaste tijdstippen. Andere onderdelen werden in een online oefenmodule aangeboden, die cursisten op eigen tempo konden volgen en invullen. “Er zitten wel eens taaie stukken in een opleidingstraject rond preventie. Denk aan zaken als arbeidshygiëne. In plaats van die klassikaal te overlopen, maken we daar nu een online opdracht van. Op die manier wordt de leerstof verwerkt en meteen toegepast op de werkvloer. Daar kregen we erg goede reacties op; cursisten vinden het op deze manier veel interessanter,” vertelt Daan.

Alert! evalueert momenteel die eerste online opleidingen, maar Castelein ziet nu al de voordelen. “De fysieke opleidingen zullen zeker nooit volledig verdwijnen. Zeker voor mensen die de eerste keer de cursus volgen is dat fysieke zeer belangrijk. Maar voor vervolgcursussen zijn die online formules een extra kracht. Je kan bijvoorbeeld iemand uit een bedrijf een risico-analyse laten maken en je opleiding daarop afstemmen. Dat maakt het traject veel sterker, want je kan veel gerichter werken.” Snel afstemmen Zeker voor een opleiding op maat, waarin de klant ook tijd moet investeren, is het vaak makkelijker om info te delen via een online platform. Er hoeft niet meer zo vaak gezocht te worden naar fysieke momenten voor een vergadering en je kan eenvoudiger documenten beschikbaar maken voor iedereen. “We stellen ook vast dat het gemakkelijker is om sommige zaken te capteren, bijvoorbeeld moeilijkheden waarmee leidinggevenden worstelen. Je krijgt extra informatie en dat is een meerwaarde voor de opleiding”, stelt Daan vast. “Je kan ook snel afstemmen op elkaar om zaken te veranderen en om dieper in te gaan op bepaalde materies als daar vraag naar is.” Zeker voor de opleidingen op maat die Alert! verzorgt, is dat een grote meerwaarde. De combinatie van e-learning via een online platform en fysieke lessen, eenmaal die opnieuw zijn toegestaan, past ook helemaal binnen de filosofie van Alert! “Toen Sam en ik in 2012 samen begonnen, deden we dat omdat we dezelfde stijl hanteren. We willen de opleidingen écht interessant maken en aantrekkelijk om te volgen. Zeker bij de wettelijk verplichte opleidingen zijn cursisten niet altijd even enthousiast. Door onze aan-

Extra aandacht voor thuiswerk Alert! focust op 3 pijlers: gezondheid en welzijn, veiligheid, en interpersonal skills. Die laatste pijler, vooral voor leidinggevenden, krijgt ook in corona-tijd extra aandacht, omdat het belang ervan toeneemt. Het is als leidinggevende niet eenvoudig om je team sterk en veerkrachtig te houden als iedereen vanuit zijn eigen huis moet werken. “Zo hebben we veel opleidingen onder de loep genomen, in het teken van corona”, zegt Daan. Er is ook aandacht voor de vraag hoe bedrijven werknemers kunnen helpen om ook thuis ergonomisch verantwoord aan het werk te blijven.

pak zorgen we ervoor dat ze wel enthousiast worden. Niemand mag het gevoel hebben dat hij weer in een klaslokaal is terechtgekomen”, aldus Daan. Daarom worden vaak stoelen en tafels aan de kant geschoven, en proberen Daan en zijn collega’s op een originele manier de cursisten iets bij te brengen. In minder dan 10 jaar is Alert! zo gegroeid tot een bedrijf met 13 lesgevers, allen in vast dienstverband. (DV - Foto Kurt) WWW.ALERT-OPLEIDINGEN.BE

DOSSIER

Doeltreffend desinfectietoestel maakt alle binnenruimtes virusvrij! Deze gecertificeerde CRM FOG vernevelt droge, onzichtbare en desinfecterende mist door uw bedrijfsruimtes en vernietigt op die manier alle micro-organismen zoals virussen en bacteriĂŤn met een langdurig effect. Dankzij dit desinfectietoestel kan u uw medewerkers en bezoekers een veilige omgeving aanbieden. Door het gebruik van elektronica en software gaat de CRM FOG op een

A GR

MMEER

www.crmfog.be

Ontdek alle voordelen op

VEILIG

B AA

RT I F I C E E

intelligente wijze te werk.

Vragen? Mail naar info@crmfog.be of bel op 056 15 13 22

31 DOSSIER

ConXioN verwelkomt nieuwe medewerkers met VR “Leuke kennismaking met kernwaarden van bedrijf” Hoe rekruteer en verwelkom je nieuwe mensen in een branche waarin telewerken verplicht is? ConXioN uit Deerlijk ontwikkelde zelf het antwoord op die vraag. In co-creatie met een jonge IT-partner uit Kortrijk dompelt het bedrijf nieuwe medewerkers via een VR-toepassing onder in het DNA van de onderneming. “Het zou best kunnen dat deze aanpak een blijver wordt, ook voor rekrutering”, verduidelijkt hr-manager Hanne Vermès.

ConXioN groeit als kool in de IT-wereld. Sinds maart 2020 breidde het team verder uit met meer dan 20 mensen, naar 95 ‘ConXioNeers’. Mooi, maar uitdagend, want die mensen moesten in coronatijden verplicht via thuiswerk aan de slag. “Als hecht bedrijf vinden we het cruciaal om een sterke connectie met al onze mensen te blijven behouden, ook in tijden waarin dat moeilijker kan”, verduidelijkt Hanne Vermès. “Gelukkig beschikken we als IT-speler over heel wat mogelijkheden om dat effectief mogelijk te maken.” Gesprekken met sollicitanten gebeuren nu uitsluitend via videoconferenties. Om nieuwe mensen te laten kennismaken met het ConXioN-gevoel, creëerde ConXioN in samenwerking met JIBE uit Kortrijk een VR-tool. “We hebben dit systeem voor het eerst gebruikt voor de ‘onboarding’ van Joachim Van Poeck. We stuurden hem een VR-bril op. Door een QR-code en zijn smartphone kreeg hij toegang tot de tool, waarbij hij virtueel de lift neemt tot bij ons en we hem meenemen doorheen een boeiend traject waarbij zoveel mogelijk aspecten van ConXioN aan bod komen. Het enthousiasme over die aanpak was en is groot, omdat het naadloos aansluit bij onze am-

bitie om zoveel mogelijk mensen te laten kennismaken met een nieuwe IT-stijl. Het is de bedoeling de VR-toepassing in de toekomst ook op jobbeurzen te gaan gebruiken, zodat potentiële nieuwe medewerkers en klanten meteen een goed beeld van onze bedrijfscultuur krijgen.”

“De nieuwe aanpak sluit naadloos aan bij onze ambitie om zoveel mogelijk mensen te laten kennismaken met een nieuwe IT-stijl.”

Werkplek van morgen

— Hanne Vermès

ConXioN is met dit project niet aan zijn proefstuk toe. Eerder al creëerde het in Waregem een ervaringscentrum waar klanten, prospecten en scholen op bezoek komen om nieuwe IT-toepassingen en -implementaties te leren kennen. “Op die manier willen we iedereen stimuleren om de werkplek van morgen te ontdekken.” Ook op andere manieren maakt ConXioN sterk gebruik van de virtuele wereld om sollicitanten en medewerkers vertrouwd te maken met het bedrijf. “We organiseren met nieuwe personeelsleden ook gesprekken via Microsoft Teams om

samen met hen de welkomstbrochure te doorlopen, maar houden ook met mensen die al langer bij ons aan de slag zijn, via de digitale weg de vinger aan de pols. Zo bezorgden we al onze mensen al tot 3 keer toe een leuke attentie (tijdens de eerste lockdown, maar ook voor Halloween en Kerstmis). Op die manier willen we hen toch een schouderklopje geven. Uiteraard organiseren we een ‘after work drink’ het liefst fysiek, maar zolang dat niet mogelijk is, kan die innovatieve aanpak zeker een valabel alternatief blijven.” (BVC - Foto Kurt) WWW.CONXION.BE

DOSSIER

Alexander Synhaeve, Thibault Denis en Emiel De Cuyper.

Solliciteren per video kan vanaf nu via Vacatube “Jongeren vinden video normaler dan brief” Rekruteren en solliciteren, dat doen we binnenkort misschien allemaal via video. Daarom is er nu Vacatube.com, een platform waarop bedrijven en sollicitanten video’s kunnen ontdekken, uploaden of opnemen. Dat zorgt voor een vlotter en creatiever rekruteringsproces. Ongeveer een jaar geleden begon Alexander Synhaeve Tomorrow.be, een recruitment marketing agency dat werkt via video. “Met beelden kan je veel duidelijker tonen wat voor een bedrijf je bent. Dan krijgt een kandidaat-werknemer een realistisch beeld van waar hij mogelijk terecht komt. Wij versterken de rekrutering met vacaturevideo’s, bedrijfsvideo’s, getuigenissen en video’s voor sociale media,” vertelt Alexander. Hij is trouwens enthousiaste deelnemer aan Bryo ScaleUp en nam zopas zijn intrek in de INC.ubator van Brugge.inc. In iets meer dan een jaar verzorgde Tomorrow.be 65 campagnes. 90% van de vacatures raakte ingevuld. De matches zijn duurzaam, want de ingevulde vacatures kennen geen verloop. Ondertussen kreeg Alexander vaker de vraag of er ook mogelijkheden bestonden om kandidaten te laten solliciteren via video. Daar werkte hij aan en samen met Emiel De Cuyper en Thibault Denis lanceerde hij Vacatube.com, een videoplatform waar bedrijven en sollicitanten samenkomen. Bedrijven kunnen zowel een bedrijfsvideo plaatsen als een video voor een

specifieke vacature. Sollicitanten kunnen een algemene video uploaden, maar ook gericht solliciteren via de videotechnologie op een vacature. Je hoeft geen technisch genie te zijn: het kan gewoon via de camera van je laptop, tablet of smartphone. “We hielden een bevraging bij jong talent op de arbeidsmarkt en pas afgestudeerden. Deze generatie heeft video in de vingers. Zij vinden een video om te solliciteren evidenter dan een CV met een motivatiebrief”, zegt Alexander. “We mikken met dit project echt op die jonge generatie.” Je kan Vacatube. com nog het best vergelijken met een huwelijk tussen LinkedIn en Tiktok, waar talent en bedrijven samenkomen. Markt is klaar Voor Alexander zijn de voordelen van rekruteren en solliciteren via video glashelder. Door het intensievere gebruik van video door corona raken ook steeds meer mensen vertrouwd met het medium. “Een video kan je delen, je kan er creatief mee omgaan, je krijgt een vollediger beeld van een sollicitant of een bedrijf, en het is makkelijker om te

overtuigen in beeld dan alleen maar in woord. Iemand die een onderscheidende video kan maken, valt op. Daardoor gaat het rekruteringsproces ook veel sneller.” Doordat bedrijven en sollicitanten zich makkelijker en beter kunnen presenteren, krijg je ook betere matches, aldus Alexander. “Het is die ‘cultural fit’, mensen en bedrijven die goed bij elkaar passen, waar zowel bedrijven als kandidaten naar op zoek zijn. Een traditionele vacature of cv is slechts een omschrijving van de job of het profiel.”

“Het is de ‘cultural fit’ waarnaar zowel bedrijven als kandidaten op zoek zijn.”

— Alexander Synhaeve De markt is er helemaal klaar voor, meent Alexander. “Het concept was voor ons meteen helder, maar de technologische uitwerking vergde wel wat inspanning. Zeker omdat het voor de gebruiker erg gemakkelijk en vlot moet zijn”, aldus Alexander. “Wij hebben alles zelf ontwikkeld en gebouwd, omdat we zowel de technologische kennis als de rekruteringskennis in huis hebben.” (DV - Foto Kurt) WWW.VACATUBE.COM

33 DOSSIER

1 KIJK VERDER DAN HET IQ EN HET EQ “Uiteraard is het belangrijk dat mensen goed scoren op (emotionele) intelligentie, al mogen we ook andere essentiële capaciteiten niet vergeten. Zo is het bijvoorbeeld noodzakelijk dat er meer bewustzijn wordt gecreëerd over het AQ (‘adaptability quotient’, ofwel het aanpassingsvermogen). Vakkennis is één ding, maar hoe gaan mensen om met verandering? Technologieën evolueren razendsnel en het is erg belangrijk om daar goed op in te spelen. In coronatijden geldt dat nog meer dan anders, want het voorbije jaar konden we niet anders dan ons snel aanpassen aan alternatieve manieren van werken. Het is dan ook een goed idee om deze parameter zeker mee te nemen bij de beoordeling van kandidaten.”

2 TEST UITVOERIG “Meten is weten. Tests blijven daarom essentieel. Zo zijn wij bijvoorbeeld al langer bezig met de ontwikkeling van een AQ-test. Dat zal een meerwaarde bieden voor veel profielen, al is dit nu ook niet voor elke functie even belangrijk. Tests zijn misschien niet allesbepalend, ze geven wel een goed beeld van iemands persoonlijkheid en capaciteiten. Via ons online klantenportaal zullen werkgevers in de toekomst zelf tests kunnen downloaden en uitvoeren.”

Zo vind je de IDEALE MEDEWERKER Ook in coronatijden woedt de ‘war for talent’ nog altijd. De samenstelling van een perfect uitgebalanceerd team blijft voor veel bedrijven een stevige uitdaging. Bénédicte Puystiens, zaakvoerder van Aanwervingshuis in Kortrijk, geeft alvast enkele nuttige tips.

3 BIED MEER DAN THUISWERK “In coronatijden waren erg veel mensen genoodzaakt om van thuis uit te werken. Dan is het soms onvermijdelijk dat de band tussen werknemer en werkgever verslapt. Dat is vorig jaar in het voordeel geweest voor knelpuntberoepen, waar sommige vacatures sneller ingevuld geraakten omdat mensen een andere uitdaging zochten. Het illustreert tegelijk meteen dat thuiswerk niet alles is. Het is erg belangrijk dat het contact tussen medewerker, collega’s en bedrijf behouden blijft. Voor ondernemingen wordt het een stevige kluif om daar een goed evenwicht in te vinden.”

Over Aanwervingshuis De roots van Aanwervingshuis dateren uit 2005. Het bedrijf werd destijds opgestart door twee vennoten. Sinds vorig jaar is Puystiens de enige vennoot. “Via de ontwikkeling van specifieke software en een online klantenportaal willen we onze klanten een nog betere dienstverlening aanbieden.” (BVC)

4 INVESTEER IN OPLEIDING EN BEGELEIDING “Eenmaal iemand is aangeworven, begint het werk pas. Dan is het een kwestie om via gerichte opleiding en begeleiding een nieuwe medewerker klaar te stomen voor de job en hem of haar het bedrijf ten gronde te leren kennen. Doe dat – zodra het weer kan – niet puur online: als je wil dat mensen het reilen en zeilen van je bedrijf kennen, moet er ook fysiek contact zijn. Er is absoluut nood aan het leren kennen van collega’s op de werkvloer zelf. De digitale transitie is niet tegen te houden, al mogen we daar niet in overdrijven. Gelukkig is er op dat vlak, dankzij de op til zijnde vaccinaties, weer licht aan het eind van de tunnel.”

DOSSIER

Hoe leid je thuiswerkende teams? Enkele tips van Crescente Consult Het aanbevolen thuiswerken omwille van corona heeft een invloed op hoe organisaties functioneren en geleid worden. Vragen die daarbij opduiken, zijn onder meer hoe het engagement van de medewerkers, het teamgevoel en de innovatiekracht kunnen worden behouden. Katelijne Rotsaert van Crescente Consult uit Ruddervoorde geeft enkele tips.

Na een loopbaan als manager bij een hr-dienstverlener, besloot Katelijne in 2008 voor eigen rekening te gaan werken. “Er is veel potentieel aan collectieve wijsheid in teams en organisaties waarvan een deel onbenut blijft. Daarvoor zijn onbewuste dynamieken verantwoordelijk, zoals het verschillend omgaan met onzekerheid en verandering, de informele ‘pikorde’, zondebokken vinden, taboes of loyauteit aan een ex-collega. Kennis van wat ‘normaal’ is als mensen samenwerken, zorgt ervoor dat teams en orga-

“Het is belangrijk om met je team ook af en toe te ‘dromen’ over de toekomst, de ambities op middellange en lange termijn.”

— Katelijne Rotsaert

nisaties ‘slimmer’ kunnen samenwerken, betere besluiten nemen en performanter worden. Ik noem die kennis CollabQ of ‘collaborative intelligence’. Die kennis zorgt ervoor dat teams makkelijker herkennen wat er gebeurt en handvaten hebben om – ook in uitdagende situaties – hun potentieel aan collectieve expertise en wijsheid te verzilveren. Het is mijn missie om die nog weinig verspreide CollabQ te delen met teams, leidinggevenden en organisaties.” Creativiteit en humor Hoe het teamengagement verzoenen met thuiswerk? Katelijne Rotsaert: “Het is verleidelijk om in virtuele teammeetings vooral te focussen op de operationele day-to-day issues. Dat lijkt efficiënt en to the point. Toch is het belangrijk om met je team ook af en toe te ‘dromen’ over de toekomst, de ambities op middellange en lange termijn. Dat raakt mensen hun emotionele kant. Dat creëert verbinding, betrokkenheid en motivatie

voor gemeenschappelijke doelen. Maak tijd om kansen en bezorgdheden van je teamleden te inventariseren. Digitale tools die je in de virtuele meetings kan gebruiken zorgen ervoor dat ieders wijsheid – niet enkel die van de extraverten – benut kan worden. Gebruik creativiteit om ook in het virtueel samenwerken menselijke warmte en humor een plaats te geven. Een leuke informele vraag die je iedereen laat beantwoorden, een ludieke quiz of muziek versterken het teamgevoel. Zullen jouw mensen dat ongemakkelijk vinden? Geef als leider zelf het voorbeeld!” (SD - Foto MVN) WWW.CRESCENTECONSULT.BE

Stel zelf uitdagende vragen Innoveren is de status quo in vraag stellen, maar dit gebeurt vaak minder als teams die dat niet gewoon waren maandenlang thuiswerken. “Stel zelf uitdagende vragen. Moedig mensen aan om gekke ideeën te geven. Opper niet te snel praktische bezwaren als mensen met op het eerste gezicht vreemde ideeën afkomen, maar moedig hen aan om ze verder te exploreren. Zo creëer je mee psychologische veiligheid, een voorwaarde voor innovatie. Voorzie een online platform zoals Trello of Teams waarop ideeën kunnen worden gedeeld en asynchroon wordt samengewerkt. Uit onderzoek blijkt dat virtuele teams vaak beter zijn in innovatie dan klassieke teams! En nog een laatste tip: geef medewerkers ook de kans om inspiratie op te doen búiten de organisatie. Vandaag heb je online toegang tot opleidingen en professionele netwerken uit de hele wereld. Medewerkers kunnen de richtingen waaruit ze geïnspireerd worden, dus heel erg verbreden.”

35 DOSSIER

Brighthouse en partners lanceren Salarisgids “Wij geven kennis door zodat je het op termijn zelf kan doen” Een goed en modern verloningsbeleid zoekt een win-win tussen werkgever en werknemer. De Salarisgids van Brigthouse zorgt daarbij voor heel wat gratis inspiratie. “De werkgever wil zijn medewerkers motiveren om het beste uit zichzelf te halen, zonder zich echter blauw te betalen”, vertellen Ann Fossé, AnneSophie Bossuyt en Virginie Labaere.

De 3 West-Vlaamse dames waren al jarenlang actief in de hr-wereld toen ze besloten de krachten te bundelen. “We begonnen met werving en selectie van financiële, sales- & marketing en hr & legal profielen, de specialiteiten van elk van ons. Maar al snel merkten we dat bedrijven hr soms als een kost zien en niet als een rendement. Wij willen ondernemers op het vlak van hr in de breedste zin ondersteunen, dus ook met onder meer employer branding, competentiemodellen en interne audits om het beste te halen uit iedere medewerker. We zijn open en transparant in wat we doen en waarom, en geven onze kennis door – ook via onze hr-shop op de website – zodat onze klanten verder kunnen. Brighthouse is onze strategische afdeling, terwijl Bright Potentials focust op werving en selectie. Met een gedreven team van 13 richten we ons vooral op kmo’s in Vlaanderen die hr-expertise kunnen gebruiken om verder te professionaliseren.” Evenwicht Employer branding en het loonbeleid blijken vandaag de grootste uitdagingen voor bedrijven. “Omdat vaak dezelfde vragen over verloning bleven terugkomen, beslisten we vorig voorjaar om in tijden van corona onze kennis daarover in een boek te bundelen. We werkten

Digitalisering

daarvoor samen met hr-tool Officient en onafhankelijke sociaal secretariaten PayFlip en WijHelpen. Vroeger was verloning beperkt tot bruto en netto met eventueel maaltijdcheques. Vandaag zijn er echter tal van alternatieve verloningsvormen die we in die salarisgids bespreken.” “Uit onderzoek blijkt dat het loon zelf maar op de zevende plaats staat om van job te veranderen. In een modern loonbeleid is er ook aandacht voor quality time (extra verlof, glijdende uurroosters) en met een cafetariaplan kunnen medewerkers zelf kiezen wat ze belangrijk vinden. Extra diensten zoals strijk of kinderopvang, sport- of cultuurcheques of een leasingfiets in plaats van een bedrijfswagen winnen aan belang. Ook de mogelijkheden om bij te leren in je bedrijf is een cruciale factor om te solliciteren of aan boord te blijven. Brighthouse loodst

In 2019 investeerde Brighthouse sterk in digitalisering. “We stonden vóór corona reeds klaar met onder meer ons online carrièreplatform en dat hielp ons vorig jaar met ruim 15% groeien. We waren een van de pioniers in creatie en lancering van ons platform waarop een kandidaat zijn sollicitatieparcours kan volgen en onder andere zijn testresultaten kan raadplegen. Vanuit een sterk persoonlijk engagement en gewapend met alle digitale tools die wij voor onze klanten en kandidaten ontwikkeld hebben, tekenden wij voor 2021 een ambitieus groeiplan uit.”

klanten door deze jungle aan mogelijkheden en helpt om een evenwichtig aangepast loon- & hr-beleid samen te stellen.” (SD - Foto MVN) WWW.BRIGHTHOUSE.EU

BEDR OISJSVI EE N R

Een sterk hr-beleid ontwikkelen?

LAAT U BEGELEIDEN Meer dan ooit is het noodzakelijk om te investeren in menselijk kapitaal om de vele uitdagingen op onze arbeidsmarkt en in het hrbeleid de baas te kunnen in een digitale toekomst. We zijn er bij Voka West-Vlaanderen van overtuigd dat menselijk kapitaal een prominente plaats moet krijgen in de groeien innovatiestrategie van onze WestVlaamse ondernemingen. En daar begeleiden we u graag bij! Voka West-Vlaanderen identificeerde 9 belangrijke thema’s en uitdagingen binnen het domein Menselijk Kapitaal. Het zijn de kernthema’s waarop we de komende jaren willen inzetten om de ondernemingen te ondersteunen en begeleiden in hun groei. Vooreerst moeten we onze blik voorbij het onderwijs richten om de belangrijke 21ste-eeuwse skills aan te brengen, creativiteit en ondernemerschap aan te wakkeren, en concurrentieel te blijven in een vrijemarkteconomie. Levenslang leren zou het best van een modewoord evolueren naar een concrete, ambitieuze visie voor alle medewerkers. Elk talent telt. Het is aangewezen dat ondernemingen ook tijd en ruimte vrijmaken voor talent -, competentie- en datamanagement om zo het menselijk kapitaal te versterken. Bovendien kunnen ondernemingen inzetten op een sterke positionering van hun ‘brand’ en cultuur om zo hun instroom - in sommige gevallen zelfs vanuit het buitenland te verzekeren. Om geen goede medewerkers te verliezen, is het aangeraden om extra in te zetten op employee engagement en well-being. Om u zo goed mogelijk te informeren én inspireren, organiseren we bij Voka West-Vlaanderen dit voorjaar opnieuw heel wat boeiende opleidingen. Het gaat zowel om korte seminaries en opleidingen, als om langerlopende trajecten met meerdere sessies. Ontdek ze hiernaast!

EENMALIGE SESSIES • Inspiratiesessie: Hoe kunnen medewerkers innovatie binnen de onderneming versterken? (26/01/2021) • Seminarie: Welke nieuwe rol moet hr in 2021 opnemen? (02/02/2021) • Seminarie: Tips & marketingtricks voor een groter engagement van uw medewerkers (09/02/2021) • Seminarie : E-recruitment (22/02/2021) • Inspiratiesessie: Hoe herken ik armoede bij werknemers? (23/03/2021) • Seminarie: Assertiviteit op de werkvloer (25/03/2021) • Seminarie: Arbeidstijd – flexibel is het nieuwe normaal (20/04/2021) • Seminarie: De sleutel tot een succesvolle aanwerving – waarden gedreven rekrutering (29/04/2021) • Seminarie: Operationeel leidinggeven (11/05/2021) • Seminarie: Medewerkers en innovatie: A perfect match? (25/05/2021) • Seminarie: Stress de baas zijn (08/06/2021) LANGLOPENDE TRAJECTEN • Business Club International HR (kick-off: datum nog te bepalen) • HR Leaders (kick-off op 01/04/2021) • Plato Hr Algemeen (kick-off op 06/05/2021) • Plato Hr Strategie (kick-off op 20/05/2021) • Lerend netwerk Hr Haven (kick-off september 2021) • Welt — Wendbare loopbanen voor elk talent!

Nieuw

Ronde Tafels Hr Het opzet van een ronde tafel is om in een relatief kleine groep van maximaal 15 deelnemers ad hoc en op korte termijn van gedachten te wisselen. De groep zal bestaan uit ondernemers en/of hr-verantwoordelijken van diverse bedrijven en bedrijfsgroottes om de input en ervaringsuitwisseling zo breed en divers mogelijk te maken. Een ronde tafel bespreekt een (actueel) thema dat wordt aangereikt door één van onze leden.

Hr Leaders Het nieuwe Leaders traject, bestaande uit 4 sessies, brengt u een combinatie van inspirerende voordrachten en interessante bedrijfsbezoeken. We reiken u graag best practices aan op het gebied van hr. Dit exclusieve, high level traject werd ontworpen voor de rechterhand van de CEO/zaakvoerder (director) en wordt dan ook voor deze groep voorbehouden.

MEER INFO: JOYCE.SIMOENS@VOKA.BE DAVY.MAES@VOKA.BE NELE.BRAEM@VOKA.BE CAROLINE.VANDEGEHUCHTE@VOKA.BE

WWW.VOKA.BE/COMMUNITIES/MENSELIJK-KAPITAAL-WEST-VLAANDEREN

37 H AV E N N I E U W S

www.apzi.be

Association Port of Zeebrugge Interests

Zeebrugge deed in 2020 méér dan standhouden: 3% groei De haven van Zeebrugge hield in 2020 méér dan stand. Ondanks de coronacrisis en de brexit groeide het goederenvolume zelfs met bijna 3%, tot 47 miljoen ton. De toenemende trafieken van containers en aardgas compenseerden het verlies in de roll-on/roll-off, te wijten aan klappen in de auto-industrie. “2021 wordt een overgangsjaar met innovaties en hopelijk herstel”, zegt CEO van MBZ Tom Hautekiet. “In uiterst moeilijke omstandigheden heeft Zeebrugge in 2020 meer dan standgehouden. Iedereen in de havengemeenschap gaf elke dag het beste van zichzelf, zodat de haven 100% operationeel bleef. Daarnaast werd hard gewerkt aan de verdere uitbouw van de infrastructuur, het aantrekken van nieuwe trafieken en projecten voor de toekomst”, zegt CEO Tom Hautekiet. De Bekaertmanager loste op 1 oktober interim-CEO Rik Goetinck af als definitieve opvolger van Joachim Coens. Terwijl de meeste zeehavens in 2020 achteruitgingen, groeide Zeebrugge met bijna 3% van 45,8 tot 47 miljoen ton goederen. Het zwaarste havensegment zijn nu de containers, die met 10,3% groeiden van 16,2 tot 18 miljoen ton. Er zat een stevige toename in zowel deepsea, shortsea als estuaire vaart. Containerterminal CSP Zeebrugge bijvoorbeeld plaatste met 25% meer TEU (eenheden) voor het derde jaar op rij een groeisprint. De coronacrisis sloeg wel toe in de rorosector. Die zakte met 14,2% van 16,5 naar 14,2 miljoen ton. Het verlies zat voornamelijk in de harde

klap die de Europese automarkt kreeg. Daardoor daalde het aantal behandelde nieuwe wagens met 26% tot 2,2 miljoen stuks, bijna 800.000 minder dan in het recordjaar 2019. Het derde grote segment is de vloeibare bulk, die met 16,5% groeide tot 12,6 miljoen ton. Daarvan bestond een ongezien volume van 11 miljoen ton uit vloeibaar aardgas (LNG) bij Fluxys, een toename met 44,4%. De ‘andere’ vloeibare bulk halveerde tot 1,6 miljoen ton. Ook het stukgoed daalde: met 29,2% tot 0,63 miljoen ton. Dit segment neemt jaarlijks af door een verschuiving van papierproducten naar containertransport. Na 11 maart kwam geen enkel cruiseschip meer langs en ook de veerdienst Zeebrugge-Hull kende een magere bezetting. P&O Ferries hield onlangs verlies deze Britse bevoorradingsroute nog het hele jaar open, maar eind december viel toch definitief het doek. Dit was de laatste passagiersdienst tussen België en het VK en de laatste dienst voor begeleide vracht.

Het havenbestuur kijkt uit naar een alternatief voor deze klanten. Nieuwe trafieken MBZ en de bedrijven investeerden veel in nieuwe infrastructuur en innovatieve projecten zoals 5G voor het hele havengebied en intussen al 50 windturbines. Er groeiden ook nieuwe trafieken, zoals bijkomende Europese roroverbindingen van CLdN en de eerste Chinese elektrische wagens bij Wallenius Wilhemsen Solutions. “2021 wordt een overgangsjaar. We verwachten een verdere groei van de containers en LNG en we hopen als grootste autohaven ter wereld dat deze sector zich herstelt. De eerste weken van de brexit leverden geen problemen op: het digitaal platform RX/SeaPort voor de administratieve begeleiding van bedrijven wordt positief geëvalueerd. Het verkeerscirculatieplan staat klaar voor wanneer de grote drukte begint. Laat 2021 maar komen”, besluit Hautekiet. (RJ - Foto Mike Louagie)

AGENDA

ɾ NIET TE MISSEN Voka One sessie 1: Haal het maximum uit online netwerking (24/02)

Als ondernemer zonder medewerkers kent u het belang van een netwerk. U wilt een onafhankelijk klankbord en u wilt uw netwerk een boost geven? U bent op zoek naar een community van gelijkgestemden om ervaringen uit te wisselen? Dan is Voka One iets voor u! Tijdens de eerste sessie van 2021 zoomen we in op online netwerking. We werden de afgelopen maanden om de oren geslagen met online meetings, webinars, livestreams,... Maar effectief online netwerken, hoe doet u dat nu precies? U ontdekt het tijdens deze online sessie. Meer info: Isabelle Callens, isabelle.callens@voka.be, 056 26 14 12

Seminarie: Seminarie: Tips & marketingtricks voor een groter engagement van uw medewerkers (09/02) Employee engagement is een fundamenteel basisprincipe van goede bedrijfsvoering. Maar hoe kan u het engagement van uw medewerkers trachten te verhogen? Dit seminarie biedt u heel wat inzichten over hoe employee engagement wordt beïnvloed door verschillende factoren. Aan de hand van best practices uit de marketing, inspirerende voorbeelden uit het bedrijfsleven en een checklist met handige tips & tricks leert u hoe u het engagement van uw medewerkers kan verhogen.

INFO EN INSCHRIJVINGEN OP ONZE WEBSITE:

WWW.VOKA.BE/ WEST-VLAANDEREN

Infosessie: Verkoop familiebedrijf + de 10 geboden (04/02) Tijdens deze infosessie vertelt Stijn Verlinde ons het inspirerende verkoopsverhaal van het familiebedrijf Copanex. Daarnaast krijgen we van overnamebegeleider Bruno Vervisch 10 gouden tips mee voor een succesvolle overname. Benieuwd naar wat deze 10 geboden inhouden? Ontdek het tijdens deze infosessie. Meer info: Steven Stichelbout, steven.stichelbout@voka.be, 056 23 50 58

Meer info: Davy Maes, davy.maes@voka.be , 056 24 16 50

ɾ EVENEMENTEN & ONTMOETINGEN

ɾ WORKSHOPS & SEMINARS

Voka One 2021 - Sessie 1: Haal het maximum uit online netwerking

Seminarie: Het gebruik van online douanetools bij export (naar het VK)

woensdag 24 februari 2021 / van 9.00 tot 12.30 uur / Online

Online proefsessie Business Club International Finance dinsdag 23 februari 2021 / n.t.b. / Online

Online infosessie Plato 2021 disndag 23 februari 2021 / van 12.00 tot 13.00 uur / Online

Gesprek met 'Ondernemer van het jaar 2020': stow International donderdag 25 februari 2021 / van 8.30 tot 10.30 uur / n.t.b.

International Growth Talks in virtual showroom van European Spinning Group & #hackyourjeans (AIF)

dinsdag 2 februari 2021 / van 14.00 tot 16.00 uur / Online

Seminarie: Welke nieuwe rol moet hr in 2021 opnemen? dinsdag 2 februari 2021 / van 9.00 tot 12.00 uur / Online

Infosessie: Verkoop familiebedrijf + de 10 geboden donderdag 4 februari 2021 / van 18.00 tot 21.00 uur / Online

Infosessie Bryo maandag 8 februari 2021 / vanaf 20.00 uur / Online

dinsdag 2 maart 2021 / van 17.00 tot 18.00 uur / Online

Seminarie: Tips & marketingtricks voor een groter engagement van uw medewerkers

Meet the expert: De kansen en uitdagingen van het toekomstig afvalbeleid met Katelijne Haspeslagh

Lab: Groeien door overnames

maandag 8 maart 2021 / van 14.00 tot 16.30 uur /Online

donderdag 11 februari 2021 / van 8.30 tot 12.00 uur / Online

Pitch & Match

Lab: The Brand Wheel

vrijdag 12 maart 2021 / van 8.00 tot 10.00 uur / n.t.b.

donderdag 11 februari 2021 / van 13.30 tot 17.00 uur / n.t.b.

Family Business Happening 2021

Lab: GDPR Compliance Training

donderdag 25 maart 2021 / van 17.00 tot 22.00 uur / n.t.b.

vrijdag 12 februari 2021 / van 14.00 tot 17.00 uur / Online

ALLE EVENTS EN OPLEIDINGEN Onze partners:

dinsdag 9 februari 2021 / van 9.00 tot 12.30 uur / Online

Ontdek ze ook on in e ic se r v k *! ij r k n a Fr

De meest persoonlijke lease. Vancia Car Lease staat voor een unieke, persoonlijke aanpak. Wij bieden een perfecte service op maat én de nodige flexibiliteit. Van professioneel mobiliteitsadvies, over een volwaardige aanloopwagen, tot een all-in support voor de leasing van uw wagenpark: u blijft steeds mobiel. En dit zowel via Vancia Car Lease België als Vancia France*. Contacteer ons vrijblijvend op 056 24 57 81 of via vanciacarlease.com.

Lease is more.® Bent u actief in Frankrijk? Ontdek onze voordelige leasevoorwaarden via Vancia Car Lease France.

2021-01-WV-Ondernemers_2

Articles inside

HAVENNIEUWS

AGENDA

HR-OPLEIDINGEN

BRIGHTHOUSE

CRESCENTE CONSULT

AANWERVINGSHUIS

OND&CO

VACATUBE

CONXION

CAPITALATWORK

ALERT! OPLEIDINGEN

TITECA

CARPENTIER

VOKA LADIES

ARIADNE INNOVATION

KORT NIEUWS

WEEMAES GLAS

FLAMAND

VRAAGHET@VOKA

UNIGOM

WHAT'S UP