TITECA

Vermogensplanning anno 2021

Sinds de Vlaamse Belastingdienst werd opgericht en de heffing en inning van de regionale belastingmateries waarneemt, is reeds heel wat veranderd in het landschap van de vermogens- en successieplanning. Recent werd ook op federaal niveau een ingrijpende wijziging doorgevoerd waarbij schenkingsaktes van roerende goederen verleden voor een buitenlandse notaris verplicht registreerbaar geworden zijn1 .

Zij die de boot gemist hebben, dienen niet te vrezen, gezien er nog steeds opties zijn om een overdracht van vermogen naar de volgende generatie te realiseren zonder dat men zich blauw betaalt aan belastingen. Bovendien is er meer op het vlak van vermogensplanning dan de fiscaal vriendelijke overdracht van uw vermogen naar de volgende generatie. Ook het in kaart brengen van het actuele en toekomstige vermogen is een zeer belangrijk aspect van een verstandig beheer van uw patrimonium.

RESTERENDE MOGELIJKHEDEN

Vooreerst blijft een niet-geregistreerde onrechtstreekse schenking (zoals een bankgift) tot de mogelijkheden behoren, dit opnieuw onder voorwaarde van overleven van de schenker gedurende drie jaar. Ook de ondernemingen die beschouwd kunnen worden als familiaal ontspringen nog steeds de dans en kunnen geschonken worden met vrijstelling van schenkbelasting. Samengevat bestaan de voorwaarden erin dat het gaat om vennootschappen (i) waarvan de aandelen voor het grootste deel in handen zijn van de schenker en zijn familie, (ii) die een handelsactiviteit uitoefenen en (iii) waarvan het vastgoed minder dan de helft van het balanstotaal bedraagt of die voldoende personeel tewerkstellen. Ook voor ondernemingen die niet in vennootschapsverband maar onder de vorm van een eenmanszaak worden uitgebaat, geldt deze vrijstelling. Daar houden de voorwaarden in dat de schenking betrekking heeft op activa die (i) door de schenker of zijn partner gebruikt worden voor de uitbating van een handelsactiviteit en (ii) in geval van onroerende goederen, niet hoofdzakelijk tot bewoning worden aangewend of bestemd.

Vermits de schenking van een familiale zaak steeds bij middel van geregistreerde schenking gebeurt, geldt geen minimumtermijn van overleven van de schenker. Wel is het zo dat de voormelde voorwaarden gedurende drie jaar te rekenen vanaf de schenking blijvend nageleefd moeten worden, zo niet zal alsnog schenkbelasting aan de normale tarieven geheven worden.

VERMOGENSINVENTARISATIE EN -BEGELEIDING

De eerste stap in het uitwerken van een op maat gemaakte planning bestaat er evenwel in de stand van het vermogen in kaart te brengen, vermits dit het voorwerp en de omvang van de schenking definieert. Een bekommernis die immers steevast de kop opduikt bij het uitwerken van een successieplanning is de zelfredzaamheid van de schenkers op lange termijn, het hebben van de zekerheid dat zij zich op hun pensioen geen financiële zorgen moeten maken en op comfortabele wijze hun oude dag kunnen slijten. Deze bezorgdheid kan eventueel opgevangen worden door het inbouwen van een last in de schenkingsakte, maar dan rijst doorgaans de bekommernis dat men als schenker niet afhankelijk wil zijn van de begiftigden.

Al te vaak wijst de praktijk echter uit dat ondernemers de werkelijke waarde van hun vermogen onvoldoende kennen en deze moeten ontdekken naarmate het totale plaatje wordt geschetst. Nochtans is het zeer waardevol om deze oefening te maken, niet alleen op het vlak van inventarisatie van het aanwezige vermogen, maar eveneens naar inschatting van het toekomstige potentieel. Hierbij dienen alle elementen in kaart gebracht te worden, gaande van geprojecteerde huurinkomsten, liquidatie- en verkoopopbrengsten, pensioenuitkeringen, uitkeringen van verzekeringen, enz. Deze nauwkeurige inventarisatie blijkt veelal de trigger te zijn voor een diepere analyse van de samenstelling van het vermogen en leidt vaak tot het nemen van weloverwegen strategische beslissingen in dit verband.

Aan de hand van deze eerste stap van inventarisatie en projectie kan dan ook veel gemoedsrust en zekerheid geboden worden in het kader van het doorvoeren van een successieplanning. Door vervolgens op recurrente basis het vermogensoverzicht te actualiseren kan de verdere evolutie en uitbouw van het vermogen ook in de toekomst nauwgezet opgevolgd worden.

1. Dit betekende het einde van de kaasroute, de praktijk waarbij roerende goederen voor een Nederlandse notaris worden geschonken zonder erf- of schenkbelasting te betalen, op voorwaarde dat de schenker nog gedurende drie jaar te rekenen vanaf de schenking bleef leven. Met betrekking tot die termijn was er sprake van dat deze verlengd zou worden tot vier jaar, maar recent lazen wij in de media dat de termijnverlenging toch geen doorgang zou vinden. Dominique Haelewyn, Titeca

Ondergaan of ondernemen?

www.titeca.be