Angelika Eleonore Barbara Elisabeth Claudine Helene von Lüttichau 1914-1999
Duits-Indische oorlogsweduwe Enkele maanden na de Japanse capitulatie in 1945 werden de Nederlanders uit de ‘jappenkampen’ gerepatrieerd naar Europa. Dat gold ook voor de schoondochter van de barones, Angelika. Zij had met haar twee dochtertjes sinds 1942 in internerings kampen op Java gezeten. Angelika wist nog niet of haar man Alexander bij de Slag in de Javazee gesneuveld was of vermist. Ze werd opgevangen door haar schoonfamilie in Slot Zuylen, maar had het moeilijk met de aanpassing aan het leven hier.
Angelika – die de titel gravin droeg – werd in 1914 geboren in Constantinopel, het huidige Istanbul. Haar vader was daar evangelisch (Luthers) predikant bij de Duitse ambassade. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij ook legerpredikant voor Duitse soldaten in die regio. Terug in Duitsland werd Angelika’s vader enkele jaren later hoofd van de Diakonissenanstalt Kaiserswerth bij Düsseldorf, een grote protestants-christelijke organisatie met ziekenhuizen, scholen en sociale instellingen. Florence Nightingale was hier ooit nog verpleegster geweest.
Theo Doorman, de toen 8-jarige zoon van Karel Doorman, was ten tijde van de Slag in de Javazee met zijn moeder in hun vakantiehuisje in het bergdorpje Patjet. Daar had zijn vader hen na Pearl Harbor heengestuurd vanwege de veiligheid. Ook Angelika en haar baby verbleven op dat moment bij hen in Patjet, vertelde hij later in een interview. ‘In de middag van 28 februari hoorde mijn moeder via de buren dat mijn vaders schip was gezonken. Mijn vader had haar gezegd om in noodgevallen naar de Commandant Marine in Soerabaja te gaan… Mevrouw Van Tuyll bracht ons met haar auto.’ Daar kregen ze het advies om te evacueren naar Australië.
Hoe Angelika rond 1937 de Nederlandse marine-officier Alexander van Tuyll van Serooskerken heeft ontmoet is niet bekend, maar de familie Van Tuyll had veel internationale contacten met protestantse liefdadigheidsorganisaties. De liefde voor Alexander was blijkbaar zo groot dat Angelika bereid was om direct na hun huwelijk in 1938 met hem naar de marinebasis Soerabaja in toenmalig Nederlands-Indië te verhuizen. Toen haar man in februari 1942 niet terugkeerde van de Slag in de Javazee, bleef zij alleen achter met haar 2-jarige dochtertje, terwijl ze zwanger was van haar tweede kind. Angelika wist toen nog niet of Alexander was omgekomen of krijgsgevangen was gemaakt.
16
