j
Unieke formule met sa raan. Dit draagt bij aan de gemoedstoestand1 en zorgt mede voor emotionele ondersteuning en helpt bij momenten van stress1. Bevat vier verschillende probioticastammen (Cerebiome™). Ook geschikt voor vegetariërs.
al meer dan 35 jaar jouw probiotica specialist
Sacha van den Ende sacha@inspiredcommunications.nl
Bladmanagement en redactionele bewerking
Maartje Albert maartje@inspiredcommunications.nl
Marianne Smits en Charlotte Simons
Redactieadres
Hoofdstraat 21 | 6994 AC | De Steeg
Uitgever
Inspired Publishing
Contactpersoon: Sacha van den Ende Hoofdstraat 21 | 6994 AC | De Steeg info@inspiredcommunications.nl
Advertentieverkoop
Vertregt | S&C frans@vertregt.nl
Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp www.eefjekleijweg.nl
Druk
Drukkerij Damen
Adreswijzigingen
Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk indienen bij de redactie per e-mail: redactie@inspiredcommunications.nl
De informatie in dit blad is uitermate zorg vuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor de inhoud van ingestuurde c.q. aangeboden arti kelen, productinformatie en voor eventuele schade als gevolg van vermeende (medische) adviezen, onverhoopte onjuistheden en/ of onvolledigheden. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties. Informatie over gebruikte bronnen kan opgevraagd worden bij de redactie.
Niets uit deze uitgave mag worden overge nomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Inspired Publishing. Alle rechten voorbehouden.
Uit onderzoek blijkt, dat bijna de helft van de Nederlanders supplementen gebruikt. Het ondersteunen van de weerstand is voor Nederlanders de belangrijkste motivatie om voedingssupplementen te gebruiken. Andere belangrijke redenen zijn het effect op ‘spieren, botten en gewrichten’ en ‘energie’, vertelt het onderzoek. Als we even een rekensommetje maken, kunnen we stellen dat zo ongeveer 8 miljoen Nederlanders supplementen gebruiken. Dat is een heel groot aantal. Uit het onderzoek komt ook naar voren dat de meeste mensen die supplement gebruiken, vrouw zijn en hoogopgeleid.
Een deel van de mensen dat supplementen gebruikt, zal dit doen op advies van een (complementair) arts of therapeut. Waarschijnlijk zoekt het overgrote deel informatie op internet, in boeken of andere media of vraagt advies in speciaalzaken. Dat betekent dat er een grote rol is weggelegd voor professionals wat betreft de voorlichting aan deze mensen.
Naast de vertrouwde voorlichting over supplementen kun je in deze editie van Nutriënt & Supplement weer inhoudelijke artikelen lezen. Deze keer een uitgebreid artikel over koper en het immuunsysteem, een diepteartikel over vitamine D, en ook de werking van collageen wordt uitgebreid besproken. Daarnaast vind je interessante nieuwsberichten en een lekker herfstrecept.
We wensen je veel leesplezier!
Hoofdredacteur
1 per dag cholesterol formule
Omdat er is gewerkt met extracten en bio-actief Q10, past deze formule in 1 kleine capsule, wat het slikken vergemakkelijkt. Deze formule is een goed alternatief voor rode gist rijst.
Zuiver berberine-extract uit de wortels van de Berberis aristata
Berberine draagt bij aan het behoud van een gezonde bloedsuikerspiegel*
Berberine ondersteunt het behoud van een normaal cholesterolgehalte*
Knoflook-extract bevat 3% allicine
Extra ondersteuning van de formule door artisjok en bio-actief Q10
Te gebruiken als vervanger voor rode gist rijst
Extra beschermende, natuurlijke pullulan capsule
Geschikt voor veganisten
* Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Samenstelling per vegetarische pullulan capsule: RI%
Berberis aristata extract (uit 7500 mg berberine) 150 mg Policosanol (60% octacosanol uit suikerrietwas) 20 mg CavaQ10 (Bio-actief Q10) 30 mg Artisjok blad-extract (uit 375 mg artisjok) 75 mg Knoflook extract (uit 1125 mg knoflook/3% allicine) 75 mg Chroom picolinaat 80 mcg 200
• P118 Policosanol Berberine Q10
Cholesterolformule Pro van Vitals bevat een selectie van drie bijzondere planten extracten, waar veel onderzoek naar gedaan is: berberine, Bergamot-extract en Hydroxytyrosol (olijfextract). We vertellen u graag meer over deze bijzondere extracten.
De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor berberine. Deze inhoudsstof komt voor in diverse planten waaronder Berberis aristata, ook wel Indische berberis of boomkurkuma genoemd. De berberine in Cholesterolformule Pro wordt geïsoleerd uit de wortel van deze plant en in zeer zuivere vorm verwerkt in het product. Berberine zorgt voor een brede ondersteuning van de gezondheid. Het helpt bij de bloedsuiker regulatie, is goed voor de lever en ondersteunt het hart en de bloedvaten, mede door bij te dragen aan het behoud van een normale cholesterol- en triglyceridenspiegel*. Berberine doet dit door het lichaam te helpen de normale synthese en afbraak van cholesterol en triglyceriden te reguleren. Daarnaast draagt het bij aan de uitscheiding van cholesterol via de gal. Er zijn veel humane studies die de effectiviteit van berberine op de bloedlipidenspiegels hebben aangetoond. Hieruit blijkt onder meer dat het voor een optimale werking van belang is om een preparaat met berberine minimaal drie maanden consequent te gebruiken.
De bergamotboom (Citrus bergamia Risso & Poiteau) groeit met name in Calabrië, de Zuid-Italiaanse streek in het puntje van de laars. Uit de schil van de vrucht wordt bergamotolie gewonnen die onder andere als kenmerkend aroma gebruikt wordt in de wereldberoemde Earl Grey-thee. De vrucht zelf bevat een uitzonderlijk hoog gehalte aan polyfenolen met een unieke samenstelling. Het bergamotextract met de merknaam BPF™ (Bergamot Polyphenolic Fraction®), dat met liefde gemaakt wordt door het Zuid-Italiaanse bedrijf H&AD, bestaat uit maar liefst 38% polyfenolen (neoe riocitrine, naringine, neohesperidine, melitidine, brutieridine). H&AD wordt gezien als een van de experts op het gebied van natuurlijke producten op basis van de berga motvrucht. BPF™ wordt door hen geproduceerd volgens een speciaal ontwikkelde en gepatenteerde extractiemethode. Bergamotextract vormt een mooie aanvulling op de andere polyfenolen (berberine en hydroxytyrosol) in Cholesterolformule Pro.
Hydroxytyrosol is een van de belangrijkste inhoudsstoffen in olijven. Het wordt gevormd uit voorloperstof oleuropeïne, die naarmate de olijven rijpen meer en meer wordt omgezet in hydroxytyrosol. Deze polyfenol staat bekend als een van de krach tigste plantaardige antioxidanten ter bescherming van de bloedlipiden**. Het is zelfs al in zeer lage doseringen werkzaam. Vooral LDL-cholesterol is gevoelig voor oxidatie en om de functie van deze lipoproteïne normaal te houden is het van essentieel belang dat het deeltje beschermd wordt tegen oxidatieve schade. Vanwege deze werking is hydroxytyrosol bij uitstek geschikt als onderdeel van deze formule die op meer dere manieren bijdraagt aan het behoud van normale bloedlipiden. Het olijfextract Hytolive® van producent Genosa bevat een hoog gehalte hydroxytyrosol en wordt op natuurlijke manier vervaardigd uit olijven die gekweekt worden in Spanje, ’s werelds grootste producent van olijven en olijfolie.
Lees meer over Cholesterolformule Pro op www.vitals.nl *Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie. ** Het gunstige effect wordt verkregen bij inname van ten minste 5 mg hydroxytyrosol (zoals uit 20 g hoogwaardige olijfolie).
“Hydroxytyrosol is een van de belangrijkste inhoudsstoffen in olijven.”
Postbiotica zijn de next big thing in de wereld van voedingssupplementen. Vitals introduceert een nieuw product met het meest bekende postbioticum ter wereld: Epicor®. Epicor® is ontwikkeld door een bedrijf dat meer dan 75 jaar ervaring heeft op het gebied van natuurlijke fermentatieprocessen. Het is een zogenoemd postbioticum, dat gedefinieerd wordt als een preparaat van niet-levende micro-organismen. Naast stofwis selingsproducten (metabolieten) bevat Epicor® namelijk inactieve (niet-levende) bakkersgistcellen, wat een meerwaarde heeft. Het kan daarom ook gezien worden als een zogenoemd ‘whole food’ fermentaat, waarbij alle componenten van het fermentatieproces nog aanwezig zijn in het eindproduct. Een postbioticum is uitste kend te gebruiken als aanvulling op een prebioticum en/of een probioticum, maar kan ook op zichzelf gebruikt worden in situaties waarin een pre- of probioticum minder geschikt is.
Prebiotica, probiotica en postbiotica Pre- en probiotica worden al vele jaren met succes gebruikt. De kennis op dit gebied is daarom veel uitgebreider dan over postbiotica, dat als onderwerp relatief nieuw is en sinds kort pas in de spotlight staat. Lang is er geen consensus geweest over de term ‘postbiotica’ wat voor onduidelijkheid kon zorgen in de wetenschappelijke literatuur. In 2019 is daar verandering in gekomen toen een groot panel van experts uit diverse, relevante vakgebieden (de International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics, ISAPP) overeenstemming heeft bereikt over een juiste definitie. De term ‘postbioticum’ betekent ‘na het leven’ en verwijst naar de essentie van een postbioticum, namelijk dat het bestaat uit (delen van) niet meer levende micro-organismen, al dan niet in combinatie met de stoffen die ze aanmaken (metabolieten). Dus niet simpelweg (en uitsluitend) de metabolieten geproduceerd door levende micro-organismen. Het onderscheidt zich heel duidelijk van prebiotica (wateroplosbare en door de darmflora fermenteerbare vezels) en probiotica (preparaten met levende micro-organismen). De voordelen van postbiotica ten opzichte van pre- en probi otica zijn onder meer dat de benodigde dosering van postbiotica doorgaans een stuk lager is en dat preparaten met niet-levende micro-organismen langer houdbaar zijn dan preparaten met levende micro-organismen. Dat neemt niet weg dat deze verschillende soorten preparaten ook heel goed naast elkaar gebruikt kunnen worden, omdat ze elkaar mooi aanvullen.
Een van de postbiotica waar op dit moment het meeste (humane) onderzoek mee is gedaan, is gistfermentaat Epicor® van producent Cargill. Vitals heeft traditiegetrouw wetenschappelijke onderbouwing zeer hoog in het vaandel staan, vandaar dat voor Postbiol-EC voor deze mooie grondstof is gekozen. Epicor® wordt geproduceerd door een gepatenteerd fermentatieproces door middel van bakkersgist (Saccharomyces cerevisiae). Er wordt gebruikgemaakt van dit micro-organisme vanwege de duizenden jaren ervaring die de mens al heeft met het maken van voedingsmiddelen die gefermenteerd zijn door bakkersgist, en vanwege het vermogen van deze gist om diverse nutriënten te vormen. Voedingsstoffen in het natuurlijke kweekmedium worden onder anaërobe (zuurstofvrije) en streng gecontroleerde kweekomstandigheden door Saccharomyces omgezet in een uniek fermentaat. Vervolgens worden de gistcellen geïnactiveerd middels een mild droogproces dat de gevormde meta bolieten intact laat. Naast niet-levende gistcellen bevat het gedroogde gistfermentaat onder meer eiwitten, peptiden, antioxidanten, mine ralen, polyfenolen, oplosbare en onoplosbare vezels, polysachariden (bèta-1,3/1,6-glucanen) en mannanen (polymeren van mannose) in een unieke, constante samenstelling. Dit maakt Postbiol-EC van Vitals in diverse situaties geschikt als dagelijkse aanvulling op de voeding.
Vitamine D is essentieel voor onze gezondheid en heeft een zeer breed werkingsgebied in ons lichaam. Een van de belangrijkste functies is het bevorderen van de opname van calcium en fosfor uit de voeding.
Daarmee zorgt vitamine D voor het behoud van sterke botten en een sterk gebit, is hij van belang voor een normale spierwerking en ondersteunt de afweer. Bovendien speelt deze vita mine een rol in het celdelingsproces en ondersteunt daarmee veel processen in het lichaam. Onder invloed van uv B-stralen uit zonlicht kunnen we vita mine D uitermate goed aanmaken in onze huid. In de herfst en winter is de zon in Nederland echter niet krachtig genoeg en wordt in een groot deel van de Nederlandse bevolking te weinig vitamine D aangemaakt. Maar ook in de zomer ontstaan tegenwoordig gemakkelijk (subklinische) tekorten, doordat we veel binnen zitten of ons lichaam beschermen met kleding en zonnebrandcrèmes. De behoefte aan vitamine D uit de voeding, zoals in vette vis, wordt dan groter. Het is echter vrijwel onmogelijk om voldoende vitamine D uit voeding te halen, zelfs wanneer voedingsmid delen zijn verrijkt met vitamine D. Extra vitamine D wordt geadviseerd voor risicogroepen, zoals kinderen in de groei, zwangere vrouwen en ouderen, en kan bovendien ingezet worden bij bot- en spiergerelateerde aandoeningen zoals rachitis, osteo malacie, osteoporose en botfracturen, myopathie, renale osteodystrofie; tandproblemen; hypoparathyreoïdie; (luchtweg)infecties, COPD en COVID19; inflammatoire darmaandoeningen zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn; auto-immuunziekten zoals MS, reumatoïde artritis en diabetes type 1; vermoeidheid en slaapproblemen; hart- en vaatziekten, waaronder hoge bloeddruk; metabole syndromen en
neurodegeneratieve aandoeningen, zoals de ziekte van Alzheimer, ADHD, autisme en schizofrenie. Een voldoende hoge vitamine D-spiegel is belangrijk en vraagt om een hogere vitamine D- inname dan tot nu toe veelal werd gedacht.
De meeste fysiologische effecten van vitamine D zijn te danken aan de geactiveerde vorm van vitamine D: calcitriol (Holick, 2003). De actieve metaboliet van vitamine D reguleert direct en indirect zo’n 100 tot 1250 genen door binding aan te gaan met een transcriptiefactor, de nucleaire vitamine D-receptor (VDR).
Deze binding vindt plaats in de nucleus van een cel. In de meeste celtypes kan echter pas transcriptie plaatsvinden nadat dit complex, calcitriol gebonden aan de VDR, een verbinding (dimeer) vormt met de vitamine A-receptor (Retinoïd X Receptor, RXR). Het VDR/RXR-complex bindt vervolgens aan vitamine D-responselementen (VDRE’s) op het DNA. Dit resulteert in moleculaire interacties die de tran scriptie van specifieke genen modu leren (Bettoun, 2003; Sutton, 2003; Gröber, 2013).
De belangrijkste functie van vitamine D is het reguleren van de calcium- en fosforhuishouding. Deze mine ralen spelen een belangrijke rol bij botmineralisatie, spiercontractie, zenuwgeleiding en het optimaal functioneren van alle cellen in het lichaam. De aanwezigheid van vita mine D-receptoren in meer dan 30 verschillende typen cellen en weefsels (waaronder bot- en spierweefsel, hersenen, beenmerg, huid, vasculair endotheel, nieren, cardiomyocyten, alvleesklier, spijsverteringssysteem en immuuncellen) suggereert een veel breder werkingsgebied.
Belangrijke functies van vitamine D in het lichaam hebben betrekking op:
Vitamine D bevordert de calcium- en fosfaatabsorptie uit het maag-darmka naal en de terugresorptie van calcium door de nieren. Hij zorgt ervoor dat de calcium- en fosfaatniveaus in het bloed binnen strakke grenzen worden gehouden en heeft daarmee een belangrijke functie in de mineralisatie van botten.
Celdifferentiatie is het proces waarbij cellen steeds meer gaan verschillen in vorm en functie wat resulteert in de specialisatie van cellen voor specifieke functies. In het algemeen leidt diffe rentiatie van cellen tot een afname van proliferatie, celdeling. De actieve vorm van vitamine D remt de proliferatie en stimuleert de differentiatie van cellen door binding aan de VDR (Holick, 2004).
Via de VDR moduleert calcitriol het immuunsysteem. De meeste cellen binnen het immuunsysteem, waaronder regulerende T-cellen en antigeen-pre senterende cellen, zoals dendritische cellen en macrofagen, kunnen de VDR tot expressie brengen (Tsoukas, 1984). Tevens kunnen monocyten, macrofagen en T-cellen het enzym dat zorgt voor de activatie van vitamine D, tot uiting brengen. Dit gebeurt lokaal, zodat hiermee de immuunrespons geregu leerd kan worden.
Onderzoek wijst uit dat calcitriol namelijk verschillende effecten heeft op de functie van het immuunsysteem. Calcitriol kan mogelijk de aangeboren immuniteit verbeteren (zoals productie van pro-inflammatoire cytokinen) of de ontwikkeling van auto-immuniteit remmen (stimuleren van regulatoire T-cellen). Andersom kan vitamine D-tekort de integriteit van het immuun systeem aantasten en mogelijk leiden tot immuunreacties (Linus Pauling Institute, 2017).
Het renine-angiotensine-aldosteron systeem (RAAS) speelt een belangrijke
rol bij de regulering van de bloeddruk. Renine is een hormoon dat de bloed druk kan verhogen. Aangezien onjuiste activering van het renine-angiotensine systeem kan bijdragen aan de ontwikkeling van hypertensie, kan het bereiken van een adequate vitamine D-status belangrijk zijn voor het verlagen van het risico op hoge bloeddruk.
Vitamine D refereert naar een groep van verschillende vetoplosbare prohor monen, waarvan vitamine D2 (ergocalciferol) en D3 (cholecalciferol) de belangrijkste zijn. Vitamine D3 is de vorm die in de huid wordt aangemaakt onder invloed van zonlicht en zich bevindt in voedingsmiddelen van dier lijke oorsprong.
Vitamine D2 is van nature aanwezig in plantaardige voeding en schimmels (paddenstoelen en gist, maar ook kaas).
Vitamine D-aanmaak onder invloed van (zon)licht
Zonlicht is voor de mens verreweg de belangrijkste bron voor vitamine
D-aanmaak. Het lichaam heeft een grote capaciteit om vitamine D aan te maken in de huid onder invloed van de uv B- (ultraviolette) straling uit het zonlicht. Zo maken mensen die wonen en werken in een tropisch klimaat, naar schatting zo’n 250 microgram (10.000 IE) per dag aan (Vieth, 1999). Dit is 25 maal meer dan de in Nederland adequate inname voor volwassenen die de Gezondheidsraad voorstelt (Gezondheidsraad, 2018).
Alles wat de hoeveelheid uv-straling die de huid binnendringt, beïnvloedt, heeft ook een effect op de productie van vitamine D in de huid en daarmee op de vitamine D-status. Factoren die de vitamine D-aanmaak in de huid beïnvloeden zijn:
Om vitamine D in de huid te kunnen produceren moet de zonkracht meer dan drie zijn. De zonkracht is een maat voor de hoeveelheid uv-straling in het zonlicht die de aarde bereikt (Engelsen, 2010). De zonkracht is onder meer afhankelijk van: de breedtegraad en de invalshoek van de zonnestraling op aarde. In de tropen (lage breedtegraad) maken de mensen
aanmerkelijk meer vitamine D aan dan in Nederland (op de 52e breedte graad). In de zomer (mei-september), wanneer de zonnestralen bijna recht op ons land staan, zijn we in staat al na enkele minuten zonblootstelling in optimale omstandigheden 25 microgram (1000 IE) vitamine D aan te maken. In de winter (november-maart), wanneer zonnestralen langer door de atmosfeer moeten reizen en hun kracht afneemt, is het volgens onderzoekers niet mogelijk om uitsluitend met behulp van zonlicht een adequate vita mine D-status te handhaven (Muskiet, 2007; Webb, 2006).
Vertroebeling in de atmosfeer, zoals bewolking, vocht, stof, smog en/of ozon verlaagt de hoeveelheid uv B-straling die de aarde bereikt (Engelsen, 2010).
Leeftijd: bij stijgende leeftijd wordt de huid dunner en vermindert het vermogen om vitamine D in de huid aan te maken (Webb, 2006).
Leefstijlgebonden factoren
Leefstijl: veel mensen werken en leven tegenwoordig voornamelijk binnen. Glas in huizen en auto’s weerkaatst uv B-straling. Zodra men buitenkomt, bedekt men vaak de huid of gebruikt men een zonnebrandcrème. Mensen die niet veel in de zon komen, lopen zelfs in de zomer kans op vitamine D-deficiëntie. Dit blijkt uit een onder zoek dat is uitgevoerd in Florida. Ongeveer 40 procent van de deel nemers had een vitamine D-tekort, ondanks het zonnige klimaat (in het winterseizoen) en gunstige breedte graad (Levis, 2005).
Huidbedekking: het dragen van al dan niet volledig huidbedekkende kleding, in combinatie met een getinte huids kleur, kan eveneens bijdragen aan een verminderde vitamine D-synthese. Zonnebrandcrèmes: het aanbrengen van een zonnebrandcrème met beschermingsfactor 15 kan de vitamine D-productie met 99 procent vermin deren (Holick, 2006).
Lichttherapie, zonnebank en hoog tezon: blootstelling aan kunstmatig licht kan ook invloed hebben op de vitamine D-status. Uit onderzoek blijkt namelijk dat mensen die gebruikmaken van een zonnebank, over het algemeen hogere vitamine D-waardes hebben (Tangpricha, 2004; Chandra, 2007).
en daarbij de richtlijnen van de KWF Kankerbestrijding om huid kanker te voorkomen, op te volgen.
Bij het ontbreken of vermijden van zonlicht wordt vitamine D een essentieel nutriënt. Het belang om er voldoende van binnen te krijgen via externe bronnen neemt dan toe. Vitamine D is ook te vinden in onze voeding.
Vette vissoorten en de olie daaruit (met name visleverolie in de vorm van levertraan) bevatten in vergelijking met ander voedsel relatief veel vita mine D. Onbereide wilde zalm bevat 25 microgram vitamine D, kweekzalm daarentegen maar 10 microgram per 100 gram. Haring bevat zo’n 15 micro gram vitamine D per 100 gram (USDA). De hoeveelheid vitamine D in eieren varieert, maar komt vaak niet boven de 1,25 microgram per ei uit (Holick, 2004). Bovendien gaat er vitamine D verloren tijdens de bereiding van de voedingsmiddelen. Zo bevat 100 gram bereide kweekzalm nog maar 4,6 microgram (Voedingscentrum).
In Nederland wordt ook vitamine D toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten, maar niet aan olie (7,5-10 microgram per 100 gram eindproduct, MVO, 2019).
Huidpigmentatie: pigment (melanine) in de huid functioneert als natuurlijke bescherming tegen zonnebrand, maar beperkt eveneens de synthese van vitamine D3. De aanmaak van vitamine D kan door pigmentatie tot 99 procent worden verminderd (Holick, 2006). Iemand met een donkere huid doet er daarom mogelijk tien keer zo lang over om evenveel vitamine D aan te maken als iemand met een lichte huid.
Een globale schatting is dat de zonblootstelling in Nederland gemid deld leidt tot een productie van onge veer 6 tot 7 microgram per dag die in de zomerperiode aanzienlijk hoger zal liggen en vrijwel geheel wegvalt in de winterperiode (Gezondheidsraad, 2012).
Langdurig excessieve blootstel ling aan zonlicht heeft geen vita mine D-toxiciteit tot gevolg. Dit komt door zogeheten fotodegradatie; bij vitamine D-verzadiging worden er andere metabolieten gesynthetiseerd en wordt er niet nog meer vitamine D in het vetweefsel opgeslagen (Webb, 1989, Abboud, 2017, Holick, 2002). Het is verstandig om verantwoord met blootstelling aan zonlicht om te gaan
In roomboter zit van nature vitamine D, maar veel minder dan wat er wordt toegevoegd aan margarines en halvarines. Ook aan kunstmatige zuigelingenvoeding wordt volgens de geldende EU-richtlijn vitamine D toegevoegd (1 tot 2,5 microgram/100 kcal) (Voedingscentrum).
Voeding is echter nauwelijks toerei kend. Een voedingssupplement met vitamine D3 kan dan uitkomst bieden.
Lees verder op pagina 38.
“In
“Het ondersteunen van de weerstand is voor Nederlanders de belangrijkste motivatie om voedingssupple menten te gebruiken. Bijna de helft van alle gebruikers (45%) geeft de weerstand aan als gebruiksreden.”
Dit blijkt uit onderzoek van Multiscope dat zij eerder dit jaar deed onder ruim 5000 respondenten. 44% van de respondenten heeft het afgelopen jaar supple menten gebruikt, doorgerekend naar de gehele bevolking van Nederland komt dit neer op 8 miljoen Nederlanders die supplementen gebruiken.
Vitamine- en/of mineralensupplementen zijn populairder dan kruiden supplementen 40% van de respondenten geeft aan vitamine- en/of mineralensupplementen te gebruiken en 13% gebruikt een kruidensupplement. Vitamine- en/of mineralensup plementen worden ook regelmatiger gebruikt dan kruidensupplementen.
Vitamine D Vitamine D is het meest gebruikte voedingssupplement en D wordt door bijna de helft van de supplementgebruikers genomen (49%); dit komt neer op 4 miljoen Nederlanders. Vitamine D wordt gevolgd door multivitaminen (38%), magnesium (37%) en vitamine B12 (23%).
Weerstand belangrijkste gebruiksreden
Het ondersteunen van de weerstand is voor Nederlanders de belangrijkste motivatie om voedingssupplementen te gebruiken. Bijna de helft van alle gebruikers (45%) geeft de weerstand aan als gebruiksreden. Op de hiel gevolgd door een effect op ‘spieren, botten en gewrichten’ wat voor 44% de belangrijkste gebruiksreden is. Energie volgt met 32% op de derde plek.
Onder de kruidensupplementen is kurkuma het meest gebruikt. 36% van de gebrui kers neemt dit supplement. Kurkuma wordt opgevolgd door knoflook (21%), cran berry en Echinacea delen de derde plek met beide 16%.
Bevordering ontspanning en (nacht)rust belangrijke reden kruidensupplementen gebruik
Binnen de categorie kruidensupplementen is ook de weerstand de belangrijkste reden om deze supplementen te gebruiken (31%). Gevolgd door de bevordering van de ontspanning en (nacht)rust met 23%. Het bevorderen van de energie volgt op de derde plek met 22%.
Vooral hoger opgeleide vrouwen gebruiken supplementen De Nederlanders die supplementen gebruiken, zijn vaak vrouw en hoog opgeleid. Ruim de helft van de vrouwen (52%) neemt supplementen tegenover 36% van de mannen. Bijna de helft van de hoger opgeleiden (49%) gebruikt supplementen tegenover 39% van de middelbare en 35% van de lager opgeleiden. Er is verder geen significant onderscheid te maken naar leeftijd, arbeidssituatie of inkomen.
Totale bestedingen aan supplementen bedraagt 1,4 miljard
In totaal besteden wij voor 1,4 miljard euro aan supplementen. Het merendeel, 1,1 miljard, werd uitgegeven aan vitamine- en/of mineralensupplementen en 300 miljoen ging naar kruidensupplementen.
Bron: www.ivg-info.nl en Healthy Lifestyle Monitor uitgevoerd door Multiscope juni 2022
Na een warme zomer laat de herfst zich zien. Tijd om het immuunsysteem te ondersteunen. We blijven daarvoor het liefst zo dicht mogelijk bij de natuur. We gingen te rade bij onze grootmoeders: wat zetten zij effectief in tegen virussen? En waarom werken deze middeltjes? Wij zetten 8 interessante oude remedies om verkoudheden te voorkomen of snel aan te pakken als de eerste symptomen opduiken, op een rijtje. Deze methodes zijn veilig en effectief om in te zetten bij preventie en herstel.
Bouillon getrokken van kip inclusief de botten, aangevuld met groenten zoals wortelen en selderij, is een eeuwen oude remedie tegen verkoudheden. Uit recent onderzoek is gebleken dat kippenbouillon meerdere anti-inflam matoire eigenschappen heeft. Zo remt kippenbouillon significant de instroom van neutrofielen in het weefsel waar de ontsteking is ontstaan, zoals bijvoor beeld in de bovenste luchtwegen in het geval van een verkoudheid. Dit zorgt ervoor dat de ontsteking minder hevig wordt. Ook is gebleken dat kippenbot tenbouillon bepaalde micro- en nano partikels bevat die worden opgenomen door de macrofagen in onze mond. Deze macrofagen worden daardoor veel efficiënter in het aanvechten van virale en bacteriële infecties.
In het noorden van Europa gebruikt de bevolking reeds eeuwenlang lever traan om zich te beschermen tegen de kou. Ook deze remedie is geen fabel. Levertraan bevat de gouden combinatie van vitamine A, vitamine D en omega 3-vetzuren. Deze 3 bestand delen zijn essentieel voor een goed functionerend immuunsysteem. Een onderzoek uit 1989 toonde reeds aan dat levertraan ontstekingsremmend werkt omdat het, net zoals de kippen bouillon, het infiltreren van neutro fielen en monocyten in ontstoken weefsel remt. Gelukkig voor ons en onze kinderen hoeft levertraan nu niet meer met de lepel in de mond gestopt te worden, maar zijn er handige capsules te verkrijgen. Let er daarbij altijd op dat het gezuiverde levertraan is voorzien van MSC-keurmerk, zodat het duurzaam gewonnen olie betreft.
Echinacea is een plant die voornamelijk voorkomt in Noord-Amerika, waarvan Echinacea purpurea, ofwel rode zonnehoed, de bekendste is. Echinacea purpurea wordt vaak gebruikt bij een
infectie van de bovenste luchtwegen. Vooral aan kinderen wordt het vaak gegeven. Echinacea purpurea heeft een preventieve werking tegen virale infecties en is dus prima om gedurende de hele winterperiode in te nemen. Dit ondersteunt het adequaat en efficiënt reageren van het immuunsysteem indien het in contact komt met een virus.
Er is momenteel een hypothese dat Echinacea purpurea zelfs preventief zou werken tegen ernstige COVID19. In vitro onderzoek heeft reeds aangetoond dat SARS-CoV-2 kan worden geïnactiveerd door Echinacea purpurea.
Vlierbessensiroop is een typische remedie van onze grootmoeders om verkoudheden te voorkomen of sneller op te lossen. De Latijnse naam van de vlierbes is Sambucus waarvan de Sambucus nigra de bekendste is. Vlierbessenextract heeft verschillende antivirale en antibacteriële eigen schappen, mede te danken aan de grote concentratie anthocyanides die deze bes bevat. Sambucus nigra kan worden ingezet om symptomen van een reeds aanwezige verkoudheid of griep te verlichten en om de tijdsduur van de symptomen te verkorten. Sambucus nigra is veilig in gebruik en heeft geen contra-indicaties.
Deze remedie is niet de meest smake lijke remedie, maar is wel effectief. Appelazijn kent antibacteriële, anti virale en antifungale (antischimmel) eigenschappen. Appelazijn is effectief gebleken tegen infecties met E.coli, Staphylococcus aureus en de schimmel Candida albicans. In welke mate appe lazijn ook effectief is tegen virussen wordt nog onderzocht. Appelazijn zet je dus het beste in bij bacteriële infec ties of schimmelinfecties, maar met zijn sterke antioxidatieve werking is hij ook breed inzetbaar.
Warme kruidenthee met honing Bij verkoudheden, griep of infecties van de bovenste luchtwegen grijpen we vaak naar warme dranken om die vervelende keelpijn of hoest te verlichten. Uit onderzoek is gebleken dat deze reflex helemaal terecht is! Warme dranken kunnen ervoor zorgen dat slijm uit de neus- en keelholte gemakkelijker loskomt en voorkomt dus de welbekende verstopte neus. Denk bijvoorbeeld aan kruidenthee, getrokken van kruiden die een positieve invloed hebben op ons immuunsysteem zoals gember, curcuma, kamille, pepermunt en tijm. En waarom dan dat scheutje honing? Honing bevat sterke antioxidanten in de vorm van polyfenolen. Deze beschermen tegen overmatige schade bij een infectie. Honing werkt eveneens anti-inflammatoir.
Tip: Combineer thee gemaakt van verse tijm met Manuka honing om het allerbeste resultaat te halen. Deze thee kan je preventief inzetten of bij de eerste tekenen van een verkoud heid, griep of andere infecties van de luchtwegen.
Knoflook, oftewel Allium sativum, is één van de meest gebruikte medi cinale planten ter wereld en maakt
deel uit van de uienfamilie. Dagelijks gebruik van knoflook in de keuken is een beproefd preventief middel tegen bacteriële en virale infecties. Bovendien kan knoflook bij infectie worden ingezet om de ontsteking te remmen. Knoflook remt namelijk de pro-inflammatoire transcriptiefactor NFkB. Knoflook is één van de beste immunomodulatoren met antivirale, antibacteriële, antifungale en antioxi datieve eigenschappen. Is het eten van knoflook lastig of onwenselijk? Dan kan een gestandaardiseerd extract van Allium sativum uitkomst bieden.
Rust en slaap Voldoende slaap en voldoende rust zijn de allerbeste bescherming tegen infec ties. We leiden allemaal een hectisch leven met vaak een verstoring van onze slaap als gevolg. Zowel te weinig uren slaap als een minder kwalitatieve slaap zorgt ervoor dat ons immuunsysteem gedurende de nacht onvoldoende in staat is om alle pathogenen te verwij deren en schade te herstellen. Dit leidt onvermijdelijk tot een verminderde weerstand en een verhoogde vatbaar heid voor infecties. Zorg voor minimaal 8 uren slaap per nacht en houdt een regelmatig ritme aan voor een optimale weerstand. Oma had al die tijd gelijk, onze slaap en ons immuunsysteem zijn
nu eenmaal onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Kennis in de praktijk
De moraal van ons verhaal: oma’s wijsheid en onze natuur bieden ons een heleboel interventies waarmee u uw cliënten kunt helpen in het ondersteunen van hun weerstand. Met behulp van voeding (kippenbouillon, voldoende vette vis, vlierbessensiroop, appelazijn, kruidenthee met honing, knoflook), leefstijl (voldoende rust en slaap) en eventueel ondersteunende suppletie (levertraan, Echinacea purpurea, Sambucus nigra, Allium sativum) kunt u uw cliënten maximaal ondersteunen tijdens de aankomende winter.
Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.
Dit artikel is mogelijk gemaakt door Natura Foundation, www.naturafoundation.nl
Het lichaam maakt het eiwit collageen zelf aan, maar dit neemt sterk af na je 25e levensjaar.1 Dus wil jij de 30 passeren met behoud van normale structuur, elastici teit en uiterlijk van je huid? Dan kan een supplement uitkomst bieden. Maar waar moet je dan precies op letten?
Je vindt collageen vooral terug in de weefsels van het lichaam, waar het een belangrijke rol speelt. Het functioneert onder andere als een soort ‘frame’ voor de cellen, bijvoorbeeld in de huid.1,2
Hoe herken je het beste collageensupplement?
Het grote aanbod van collageensupple menten kan namelijk overweldigend werken. Hoe weet jij welke je moet hebben? Daarom zetten we de kernpunten voor een goed collageensupplement voor je op een rij:
1. Vorm: gehydrolyseerd collageen Allereerst: de vorm van het collageenpoeder. Je wilt namelijk collageenpeptiden hebben, ook wel gehydrolyseerd collageen genoemd. Waarom? Tijdens het hydrolisatieproces worden de gewonnen collageenmoleculen
via enzymatische bewerking kleiner gemaakt. Dit betekent simpelweg dat er natuurlijke enzymen aan worden toegevoegd die de lange aminozuurketens opknippen in kleinere, behapbare stukken. En daar is je darm blij mee, want deze vorm neemt je lichaam makkelijker op en is daardoor beter bruikbaar.3
2. Puurheid collageen poeder
Verder is er vaak sprake van een puur collageenpercentage. Voor een zo puur mogelijk supplement moet dit cijfer zo dicht mogelijk bij de 100 zitten. Aan veel supplementen voegt men namelijk onnodige stoffen toe, waardoor er per dagdose ring relatief minder werkzame stoffen overblijven. Denk bijvoorbeeld aan kunstma tige geur-, kleur- en smaakstoffen. Dat is helemaal niet nodig! Staat er geen percentage vermeld op jouw collageenpoeder? Dan is het supple ment waarschijnlijk niet heel zuiver. Hou dat dus zeker in je achterhoofd bij het kiezen van een collageensupplement.
3. Aminozuurprofiel collageen
Collageen is eiwit, en eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. Elke eiwitsoort bestaat weer uit verschillende combinaties aminozuren. Hiervan kunnen de onder linge verhoudingen nog wel eens verschillen. Bovendien worden sommige combi naties van deze zogenoemde bouwstenen weer beter opgenomen dan andere. Waar moet je dan op letten? Een goed beginpunt zijn de drie belangrijkste amino zuren in collageen: proline, glycine en hydroxyproline. Deze zijn verantwoordelijk voor zo’n 55 procent van het totale aantal aminozuren.3 Een hoog percentage van dit trio geeft dus aan dat het over een hoogwaardig en effectief collageensupple ment gaat. Hierbij is voornamelijk hydroxyproline essentieel, want dit aminozuur vind je specifiek terug in collageen en bijna niet in andere eiwitsoorten.
Ben je bewust van je leefstijl en vind je duurzaamheid belangrijk? Dan is dit ook zeker een puntje om mee te nemen bij het beoordelen van een collageensupple ment. Bekijk bijvoorbeeld of jouw collageenpoeder op een duurzame manier wordt geproduceerd.
Je herkent een duurzaam collageensupplement aan het grass fed logo dat door gaans ergens op het etiket te vinden is. Dit betekent dat de dieren vrij buiten kunnen lopen en ten tweede dat ze natuurlijke voeding hebben gekregen zonder kunstmatige toevoegingen.
Jouw ideale supplement bestaat uit gehydrolyseerde collageenpeptiden en heeft een hoge puurheid. Daarnaast heeft het een zichtbaar sterk aminozuurprofiel. Ook kun je de duurzaamheid van het productieproces meenemen in je overwe gingen. Check vooral of er geen mogelijke hormonen, antibiotica of andere onzui vere stoffen in jouw poeder zitten. Zo kan collageen jou helpen om ook ná je 30e een stralende huid te behouden!
Referenties 1, 2 en 3 kunnen opgevraagd worden bij Vitakruid.
succesformule
Beschermt,
Resveratrol,
antioxidant, cellen en lichaamsweefsel tegen oxidatieve beschadiging2
Draagt bij tot een normale werking van het
Gunstig effect op de cardiovasculaire gezondheid2
Met 200mg Veri-te TM
trans-resveratrol
Geschikt voor vegetariërs
Zeer gunstige prijs door de hoog geconcentreerde samenstelling
tablet bevat
200mg Resveratrol (Veri-te TM)
1000mg Vitamine C
25mcg (1000ie) Vitamine D3
10mg Zink
82,5mcg Selenium
de aanwezigheid van Vitamine C en D, Selenium en Zink.
gezondheidsclaims
lopende.
Bacteriën en microbiële metabolieten
Het is inmiddels duidelijk dat een aantal bacteriën veel gezondheid bevorderende effecten kunnen hebben op de gastheer. De Lactobacillen, Bifidobacteriën, Escherichia coli en de gist Sacharomyces cerevisiae zijn daarvan de best onderzochte stammen. Ook is inmiddels een groot aantal van de metabolieten, die voor die effecten verantwoordelijk zijn, beschreven. Het gebruik van microbiële metabo lieten, geproduceerd door probioti sche bacterieculturen, is een relatief nieuwe therapievorm. Voor meer informatie hierover zie www.darmflora.nl.
Ons darmmicrobioom, dat is opgebouwd uit micro-organismen (bacteriën, schimmels, virussen en parasieten), die onze darmen bewonen, speelt een centrale rol voor onze gezondheid. De darmbacteriën ondersteunen de spijsvertering, beschermen ons tegen infecties, reguleren stofwisselingsprocessen en zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het immuunsys teem. Bovendien kunnen zich op basis van een langdurige, afwijkende kolonisatie van bacteriën in de darm zogenaamde, met het microbioom samenhangende, gezondheidsrisi co’s ontwikkelen.
Belangrijke voorwaarden vooraf Om de darmflora verantwoord te kunnen beïnvloeden is het van
belang daarbij te rekening te houden met en te voldoen aan een aantal essentiële voorwaarden, die hier onder in volgorde van belang worden opgesomd.
1. Het darmslijmvlies moet intact zijn
Pas als het darmslijmvlies gezond is, kan de darmflora gemoduleerd worden. Dat is echt een conditio sine qua non. De barrièrefunctie dient intact te zijn voordat andere inter venties, waaronder voeding, kunnen worden ingezet.
Zonder een goede (differentiële) diagnostiek is een verantwoorde beïnvloeding van het darmmicro bioom vrijwel onmogelijk. Een micro bioomtest, zoals bijvoorbeeld de Microbioom (Plus) test van Medivere, brengt overzichtelijk de status van het darmmicrobioom in kaart. Zie voor meer informatie www.medivere. nl. De informatie uit een microbioom test vormt voor een gespecialiseerde arts, diëtist en/of therapeut een uitstekende basis om een volledig individueel behandelplan op te kunnen stellen, waarmee o.a. tijdig gerichte veranderingen in voeding en leefstijl kunnen worden doorgevoerd.
Om levend de maag (maagzuur) en het duodenum (galzuren) te kunnen passeren dienen de bacteriën zelf en/ of hun “vehikel” zuurbestendig te zijn.
Lamberst gebruikt ter bescherming van de bacteriën de gepatenteerde DRcaps®. Zie voor meer informatie: www.drcaps.com.
4. De volledige naam van de bacterie moet bekend zijn Van een aantal bacteriën zijn op basis van onderzoek gunstige eigen schappen beschreven. Het is dus van belang om precies die bacteriën te gebruiken. Daarom moet de volle dige naam van de bacterie (geslacht (genus), soort (species) en stam (strain) bekend zijn. Van alle bacteriën die Lamberts gebruikt, is de volledige naam bekend. Specifieke stamge gevens zijn weliswaar belangrijk, maar verreweg de meeste klinische literatuur gaat over het genus of de soort, waarmee ook dit voor Lamberts een zeer belangrijke bron van infor matie blijft in het maken van de juiste keuzes.
5. Een dagdosis dient minimaal 1 – 10 miljard kiemen per soort te bevatten
Deze aantallen van minimaal 1 miljard kiemen zijn noodzakelijk omdat: vanuit gevriesdroogd naar levend een verlies geeft van 109 naar 107 (1-3% verlies),
• het “zuurbad” van de maag en gal veel bacteriën zal doden, • grote aantallen bacteriën nodig zijn.
Lamberts werkt mede daarom altijd met minimaal 1 miljard kiemen per stam.
1
Kurkuma* is goed voor de spijsvertering;
Vitamine A is goed voor het behoud van normale slijmvliezen zoals in de darm, longen, neus, ogen en het vrouwelijk voortplantingssysteem;
Gegarandeerd lactosevrij!
Pediaperm bevat naast kurkuma* ook Canadese geelwortel*, selenium, zink en tal van vitamines (A, B6, B9, B12, C en D) ter ondersteuning van de normale werking van het immuunsysteem;
Het extract van de paardenbloem is goed voor de darmwerking en ondersteunt samen met kurkuma*, zoethout* en venkel* voor behoud van een gezonde spijsvertering.
*Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.
Helpt de spijsvertering1 en het behoud van
7M is een vloeibaar gefermenteerd concentraat boordevol goede bacteriën. Het vormt de basis voor een uniek probi oticaconcentraat vol gunstige bioactieve stoffen met een volledig metabiotisch spectrum aan goedaardige melkzuurbacteriën en bifidobacteriën voor de inwendige mens. 7M is het resultaat van een zorgvuldig fermentatieproces van een uitgekiende selectie lactobacillen, bioactieve kruiden en suikerrietmelasse.
Fermentatie: oeroud en opnieuw populair!
Het fermenteren van voedsel als techniek om voedsel langer te kunnen bewaren, is oeroud en gebeurde al in het late stenen tijdperk. Fermentatie is niet alleen een bewaartech niek, maar zorgt er ook voor dat voedingsmiddelen veran deren van samenstelling, smaak en textuur met behulp van bacteriën, schimmels en gisten. Het is een natuurlijk en gezond proces met veel voordelen. Misschien wel 30 of 40% van wat we eten, is ontstaan door fermentatie. Denk bijvoorbeeld aan zuurkool, yoghurt, tofu of kaas, maar ook wijn, bier, koffie, thee en chocola zijn gefermenteerd.
Maar fermentatie doet nog meer. Het is vandaag de dag dan ook terecht opnieuw populair. Fermentatie verbetert namelijk de gezondheidswaarde van voedingsmiddelen. Fermentatie maakt voeding beter verteerbaar, waardoor de nutriënten makkelijker worden opgenomen door ons lichaam. Dit is gunstig voor de spijsvertering. De hulp troepen die tot slot ervoor hebben gezorgd dat voedingsmid delen kunnen fermenteren, de gunstige bacteriën, zitten ook in het eindproduct. Eten we gefermenteerd voedsel, dan krijgen we naast goed toegankelijke nutriënten dus ook nog eens enorme hoeveelheden levende micro-organismen binnen. Tel uit je winst.
Veel soorten voedingsmiddelen, zoals zuivelproducten, peulvruchten, granen, vlees en vis, kunnen gefermenteerd
worden. Tegenwoordig wordt fermentatie niet alleen toege past op voedsel, maar ook op voedingsstoffen, bijvoorbeeld op vitaminen en kruiden. Net zoals bij gefermenteerde voedingsmiddelen geldt dat gefermenteerde supplementen ingrediënten bevatten, die beter toegankelijk zijn voor opname door het lichaam. In probiotische formules kan fermentatie bovendien gebruikt zijn als techniek om een zo groot mogelijk aantal gunstige levende micro-organismen te verkrijgen. 7M blinkt uit in beide aspecten: het probioti caconcentraat bevat bioactieve stoffen én zit bomvol goede bacteriën, namelijk lactobacillen en bifidobacteriën.
Hoe kun je 7M gebruiken?
7M is een concentraat dat je vermengt met water. Je kunt natuurlijk ook je eigen favoriete drankje gebruiken, zoals (tomaten)sap, ice tea, celery juice, een smoothie of gember drank. Uit een flesje haal je, afhankelijk van de dosering, tussen de 7,5 en 15 liter fermentatiedrank. Dat is voldoende voor dagelijks 1 glas gedurende één à twee maanden.
Gebruik je 7M voor het eerst? Dan kun je het beste beginnen met een milde dagelijkse dosering van 5 ml. Het is mogelijk dat je lichaam even moet wennen aan de goedaardige bacte riën en kruiden in 7M. Mogelijk worden je darmen bijvoor beeld wat actiever en gaat je buik een beetje rommelen. Dat is echter geen enkel probleem en wordt als positief ervaren. Je kunt de dosering na enkele dagen verhogen naar 10 ml per dag. Een maximale dagdosering bedraagt 30 ml. Er zijn situaties denkbaar waarin je lichaam bijvoorbeeld wat extra ondersteuning kan gebruiken. Je kunt dan, na een goede opbouw, kortdurend deze boost dosering gebruiken. We raden aan deze dosering niet te overschrijden. Kantel het flesje altijd enkele malen voor gebruik. Je kunt het product tot twee maanden na opening in de koelkast bewaren.
Er is de laatste 2 jaar veel aandacht gekomen voor lichaamseigen stoffen die we door onze westerse levensstijl waarschijnlijk extra nodig hebben. Daar horen zeker Lactoferrine en NAC bij. Dit duo zijn natuurlijke krachtpatsers die al vele miljoenen jaren bij mens en dier op allerlei plekken in het lichaam voorkomen. In de wetenschap noemt men dit soort stoffen ook wel “evolutionair geconserveerd” ofwel de natuur is zuinig op deze stoffen.
Lactoferrine wordt, naast dat het op allerlei plekken in het lichaam voorkomt, door onze witte bloedcellen gemaakt. Deze cellen vormen de basis van het immuunsysteem. Lactoferrine wordt ook afgegeven aan de moedermelk, zodat baby’s voldoende hebben als zij zelf nog niet voldoende kunnen aanmaken. Lactoferrine vinden we terug in de slijmvliezen. Daarnaast vinden we lactoferrine in elke cel van het lichaam, maar een extra hoge concen tratie in de lever en de longen.
NAC staat voor N-Acetylcysteïne, een stof die het lichaam zelf aanmaakt op basis van het aminozuur cysteïne. NAC is op zijn beurt weer de bouwstof van glutathion. Glutathion komt net als bij lactoferrine voor in de witte bloedcellen. Om NAC om te zetten in glutathion zijn overigens wel selenium, zink en koper nodig. Deze mineralen spelen op zichzelf een belangrijke rol binnen het immuunsysteem. OrthoVitaal NAC 500 mg Complex is een preparaat bestaande uit een hoge kwaliteit cysteïne, dankzij de acetylverbinding, en bevat selenium, koper en zink voor de activatie van NAC.
OrthoVitaal biedt daarnaast Lactoferrine in drie dose ringen: 200 mg, 300 mg en 500 mg. De praktijk onder steunt steeds, dat een orthomoleculaire dosering van lactoferrine onder verschillende omstandigheden en bij verschillende mensen precies goed gekozen moet worden. Lactoferrine 200 mg wordt ingezet als een onderhouds dosering voor relatief gezonde mensen. De 300 mg wordt ingezet voor mensen met een grotere behoefte en 500 mg is een aangewezen dosering om in te zetten als krachtige kuur.
Voor een gouden combinatie wordt NAC 500 mg ingezet met een Lactoferrine-dosering.
Geschreven door Remco Verkaik, medisch bioloog en hoofddocent van Fittergy Academy
Referenties zijn op te vragen bij de redactie.
“Glutathion komt net als bij lactoferrine voor in de witte bloedcellen.”
Antidepressiva zijn medicijnen die worden voorgeschreven wanneer iemand angstig of depressief is. Mensen die deze medicijnen moeten nemen, gebruiken soms ook bepaalde kruiden om zelf aan hun gezondheid te werken. Dit is niet altijd verstandig.
Ashwagandha
Ashwagandha wordt voornamelijk gebruikt in stresssituaties, als natuurlijk rustgever. Het gelijktijdig gebruik met antide pressiva kan mogelijk leiden tot een versterking van het anti depressieve effect van de medicijnen.
Rhodiola
Rhodiola staat bekend als een natuurlijke rustgever. Het
gelijktijdig gebruik van rhodiola supplementen met een specifieke groep antidepressiva, MAO-remmers, kan moge lijk leiden tot een versterking van het medicijn, waardoor ernstige bijwerkingen kunnen optreden.
Griffonia simplicifolia
Tryptofaan uit Griffonia simplicifolia werkt kalmerend. Als je tryptofaan samen met antidepressiva gebruikt, kun je last krijgen van rusteloosheid, misselijkheid en minder concentratie.
Raadpleeg een arts of apotheker, voor advies over het gelijk tijdig gebruik van antidepressiva en supplementen.
https://www.ivg-info.nl/nieuws/sommige-kruiden-gaan-niet-samen-met-antidepressiva/
Resveratrol wordt oraal goed geabsorbeerd (70%). Toch lijkt het een lage systemische biologische beschikbaarheid te hebben (0,5%) gecombineerd met een schijnbaar para doxaal hoge bio-activiteit. Er worden namelijk, ondanks die onbetwistbare activiteit, lage niveaus in het bloed plasma teruggevonden. Een belangrijke oorzaak voor deze ogenschijnlijke paradox is dat resveratrol een zeer snelle metabolisatie ondergaat tot resveratrol-sulfaat- en resver atrol-glucuronide conjugaten. Deze metabolieten kunnen dankzij het microbiële metabolisme worden geabsorbeerd. Dit verruimde begrip is de sleutel: bij voedingssupplemen ten met bioactieve stoffen, zoals resveratrol, moeten de metabolieten worden beschouwd als onderdeel van het antwoord op de biologische activiteit.
SUPPLEMED RESVERATROL 200: 200mg Resveratrol (98% trans), samen met relevante doses vitamine C, vitamine D, zink en selenium in één tablet.
Het gebruik van bepaalde kruidensupplementen, zoals ashwagandha, rhodiola en Griffonia simplicifolia gaat niet goed samen met het gebruik van antidepressiva.Voor meer energie, een beter geheugen en emotioneel evenwicht
Planten en kruiden voor de geest brengt een schat aan informatie samen over planten die ons kunnen helpen bij het inslapen, om pijn te verlichten, het geheugen te verbeteren en rust te vinden in het hoofd. Dit allemaal zonder de vervelende bijwerkingen van de conventionele medicijnen.
Vaak groeien deze planten ge woon in onze tuinen, sommige zijn uitheems maar wel makkelijk te vinden op de schappen van de natuurvoedingswinkel.
Elk hoofdstuk bevat een beschrij ving van de plant en zijn habitat, een overzicht van de geschiedenis en de folklore, de resultaten van modern wetenschappelijk onder zoek, de belangrijkste ingrediënten (chemische stoffen) die voor het effect zorgen, hoe de plant gebruikt kan worden en eventuele veilig heidsvoorschriften.
Nicolette Perry & Elaine Perry –Planten en kruiden voor de geest. Voor meer energie, een beter geheugen en emotioneel evenwicht, Uitgeve rij Sterck & De Vreese, ISBN 978 90 5615
Gamedi biedt een zeer uitgebreid opleidingsprogramma voor de (orthomoleculaire) professional die met Mediveretesten werkt of wil gaan werken. Met name voor de microbioomtesten, die vaak worden ingezet in de praktijk, is er veel keus aan cursussen. Door deel te nemen aan deze cursussen is het mogelijk om Medivere-consulent te worden.
• Vrijdag 28 oktober 2022: Vruchtbaarheid vrouw en man
Dr. Anne-Mieke W.J. Omzigt
Bij 16% van de mensen komt een verlaagde vruchtbaarheid voor. Bij ca. 3-5% is sprake van onvruchtbaarheid. Tijdens dit Webinar komen naast reguliere behandelingsmogelijkheden. 0ok de complementaire therapeutische mogelijkheden komen aan bod.
• Donderdag 3 november 2022: Vaginaal Microbioom
Marijke de Waal Malefijt
Sinds 2017 wordt door GANZIMMUN Diagnostics AG de status van de vaginale flora m.b.v. de modern-ste moleculair-biologische methode NGS (Next Generation Sequencing) geanalyseerd.
• Donderdag 10 november 2022: Casuïstiek dag Marijke de Waal Malefijt
In een groep van maximaal 24 deelnemers worden systematisch de eigen (onderzoeks-) ervaringen onderzocht door middel van het doorspreken van diverse casussen.
• Donderdag 17 november 2022: Darm microbioom Masterclass Marijke de Waal Malefijt
Deze opleiding draagt ertoe bij om jezelf als ‘Medivere Consulent’ op de adressenlijst van de Natuur-diëtisten te profileren.
Meer informatie: https://gamedi.nl/opleiding_consulent
Intermittent fasting: verantwoord vasten voor iedereen Samefko Ludidi
Hoewel vasten in eerste instantie streng klinkt, blijkt niets minder waar. Dr. Ludidi ontwikkelde een methode om intermittent fasting (onderbroken vasten) voor iedereen toegankelijk te maken. Of je nu wilt afvallen, gezonder wilt leven of je sportprestaties wilt verbeteren: onderbroken vasten kan in alle soorten en maten. De dr. Ludidi Vastenmethode laat zien dat het eigenlijk heel makkelijk is. Ook laat de jonge doctor zien hoe ons huidige eetpatroon tot stand is gekomen en waarom we het vaak lastig vinden om een gezonde leefstijl vol te houden. Hij helpt je beter te begrijpen hoe je lichaam werkt en reageert op eten en waarom je bepaalde keuzes maakt. Dat het ook nog lekker kan, zijn bewijzen de recepten uit het boek, die dr. Ludidi samen met chef-kok Frank van Thiel ontwikkelde.
Hoe minder vaak eten je meer energie geeft Brenda Frunt en Marieke de Groot
Vasten of ‘intermittent fasting’ is wereldwijd uitgegroeid tot een van de populairste eetpatronen. Deze way of life biedt enkele sterk onderbouwde gezond heidsvoordelen. Hij bevordert de spieropbouw, leidt tot gewichts verlies, versterkt je immuunsysteem en vertraagt het verouderingsproces. Het zijn allemaal zaken die dokter Servaas Bingé in zijn praktijk aan den lijve ondervindt. In deze onlinemasterclass legt hij uit hoe intermittent fasting je gezonder kan maken, je op het juiste gewicht kan brengen en wat er met je lichaam gebeurt tijdens het vasten. Daarnaast geeft hij tips voor wie het vasten wil combineren met sporten en gaat hij samen met jou aan de slag met een eenvoudig stappenplan.
Sinds kort kan bijna iedereen dagelijks naar de supermarkt. Als we dat willen tenminste, want we kunnen ook sushi afhalen, een pizza laten bezorgen of ons kwaad maken op een broodje to go. En ja, sinds kort… want als we de menselijke geschiedenis in een uur zouden uitdrukken dan leven we pas drie tiende seconde in deze overvloed. Maar er is ook minder goed nieuws. Want in diezelfde korte tijd van overvloed heeft Nederland er ‘heel toevallig’ ook tien miljoen chronische zieken bijgekregen. En dan gaan we voor het gemak nog even voorbij aan alle mensen die moe en prikkelbaar zijn. We hebben niet alleen meer eten maar ook méér problemen gekregen. Dus hoe halveer je jouw buikvet en verdubbel je jouw energie? Met Vast wel! ontdek je de magie van periodiek vasten. Je leert hoe je door minder vaak te eten, nuchter te bewegen en anders te ademen juist méér energie krijgt.
Het is al geruime tijd bekend dat mensen die wonen in gebieden met veel zonneschijn, een relatief hoge bloedspiegel vitamine D hebben en daarmee een veel lager risico lopen op het krijgen van kanker. Recent onderzoek laat zien dat vrouwen met voldoende hoge bloedspiegels vitamine D zelfs tot vijfmaal minder kans hebben op het krijgen van borst kanker ten opzichte van diegenen met een tekort.1 Deze gegevens zijn verkregen uit bevolkings onderzoeken waarbij mag worden aangenomen dat de mensen die werden onderzocht, deze hoge of juist lage bloedspiegels gedurende langere tijd en mogelijk zelfs levenslang hebben gehad. Vanwege deze bevindingen is de vraag gerezen of het nemen van vitamine D-supplementen gedu rende een aantal jaren dezelfde bescherming geeft tegen het krijgen van kanker.
Verschillende onderzoeken wijzen erop dat voldoende vita mine D dodelijke kankergevallen kan verminderen
In de laatste jaren zijn verschillende onderzoeken gepubliceerd die aangeven dat het nemen van vitamine D-supplementen gedurende een aantal jaren niet of nauwelijks leidt tot een afname van het totale aantal kankergevallen, maar wel tot een vermindering van het aantal dodelijke kankergevallen. Het lijkt er namelijk op dat door voldoende vitamine D de eenmaal ontstane kanker minder snel kan groeien en uitzaaien.
De zogenaamde VITAL-studie wees erop dat vitamine D-supplementen de sterfte aan kanker kunnen helpen verminderen
Zo blijkt uit het grote VITAL-onderzoek uit 2019 dat mannen en vrouwen van in de vijftig of ouder die bij de aanvang van het onderzoek vrij zijn van kanker en hart- en vaatziekten, hun risico op uitgezaaide kanker en dodelijke kanker met 17 procent kunnen verlagen door dagelijks 50 microgram (ofwel 2.000 Internationale Eenheden) vitamine D3 in te nemen.2
Deze studie betrof een gerandomiseerde, dubbelblinde, place bogecontroleerde interventiestudie onder 25.871 mannen en vrouwen die op dat moment van rekrutering geen enkele vorm van kanker of hart- en vaatziekten hadden.
In dit onderzoek werd echter geen statistisch verschil in de algehele incidentie van kanker aangetroffen tussen de deel nemers die vitamine D of placebo hadden genomen. Dat er daarentegen wel sprake was van een vermindering van het aantal sterfgevallen door kanker in de vitamine D-groep was aanleiding voor een secundaire analyse van de verkregen data.
Nieuwe analyse toont dat vitamine D vooral werkt als je een normaal gewicht hebt In een nieuwe analyse van de VITAL-studie zijn de onderzoe kers een stap verder gegaan en hebben gekeken of er bepaalde subgroepen waren die meer of minder konden profiteren van de suppletie met vitamine D. Dit leverde een interes sante bevinding op. Deze hernieuwde analyse laat zien dat, wanneer alleen de resultaten worden bekeken van diegenen met een normaal lichaamsgewicht, blijkt dat bij hen het risico
op overlijden niet met de eerdergenoemde 17 procent, maar met liefst 38 procent was verminderd.3 Ook werd gevonden dat participanten met overgewicht niet of nauwelijks een gunstig effect ondervonden van het slikken van vitamine D-supplementen.
Wat veroorzaakt dit verschil?
De bevinding dat je gewicht de uitkomst van het bescher mende effect van vitamine D beïnvloedt, past redelijk goed bij eerdere onderzoeken naar vitamine D en de bloedspiegels van mensen met overgewicht. Vitamine D is namelijk een in vet oplosbare stof en dit betekent dat vitamine D de neiging heeft om zich op te hopen in dit vetweefsel waardoor er minder beschikbaar is voor de andere weefsels in het lichaam. Dit is waarschijnlijk wat er gebeurd is in het VITAL-onderzoek en vormt de verklaring voor het grote verschil in het anti-kankeref fect van vitamine D-supplementen bij mensen met een normaal of een te hoog gewicht.
“Vitamine D heeft de neiging zich op te hopen in dit vetweefsel waardoor er minder beschikbaar is voor de andere weefsels in het lichaam.”
Hoe werkt vitamine D tegen kanker?
Er bevinden zich receptoren voor vitamine D door het gehele lichaam en er zijn aanwijzingen dat vitamine D een tumor remmend effect heeft vanwege de binding aan deze receptoren, wat resulteert in apoptose - of geprogram meerde zelfvernietiging van zieke en afwijkende cellen zoals kankercellen.
Studies suggereren ook dat vitamine D een regulerende invloed heeft op het immuunsysteem, wat kan bijdragen aan een verminderde neiging tot uitzaaiing en daarmee uiteindelijk een fatale afloop van de kanker.
Bronnen:
1. McDonnell S. Baggerly C. French C. et al. Breast cancer risk markedly lower with serum 25-hydroxyvitamin D concentrations ≥60 vs <20 ng/ml (150 vs 50 nmol/L): Pooled analysis of two randomized trials and a prospective cohort. PLoS One. 2018;13(6):e0199265.
2. Manson J. Cook N. Lee I. et al. Vitamin D Supplements and Prevention of Cancer and Cardiovascular Disease. N Engl J Med 2019; 380: 33-44.
3. Chandler P. Chen W. Ajala O. et al. Effect of Vitamin D3 Supplements on Development of Advanced Cancer. A Secondary Analysis of the VITAL Randomized Clinical Trial. JAMA Network Open, 2020; 3(11): e2025850.
(DEEL
7)
DOOR:
JAN BLAAUW
In de eerste zes uitgaven van Nutriënt & Supplement is er een naast de inleiding een inzet gemaakt van vitaminen, mineralen en kruiden met de artikelen over SARS-CoV-2 in rol van ontdekker van vita mine- en mineralentekorten en herontdekker van het Post Viraal Syndroom alsmede uitlokker van reactivatie van eerdere ziekten. Hierin is als eerste vitamine D aan bod gekomen. In het eerste artikel is vitamine C besproken, in het tweede artikel zijn zink en selenium besproken, in het derde artikel komt vitamine A aan bod, in het vierde artikel zijn foliumzuur, folaat en vitamine B12 besproken, in het vijfde artikel staat een stuk over vitamine B6 en in het zesde artikel over ijzer. Het is lastig om volledig te zijn, daar er vele onderzoeken zijn met daarnaast nog lopende onderzoeken. Dit geldt ook voor andere stoffen die behandeld (gaan) worden. In deze aflevering gaat het om het mineraal koper (Cu).
Zoals eerder gemeld en beschreven, is met de gekozen weten schappelijke informatie door het bevoegde wetenschappelijke panel van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) vastgesteld dat onder andere het mineraal koper belangrijk is voor het gezond in stand houden van het immuunsysteem. Het EFSA-panel concludeerde dan ook dat er definitief bewijs is voor de oorzaak-gevolgrelatie tussen de dagelijkse inname van dit mineraal en de normale, gezonde werking van ons immuun systeem.
De rol van koper en claims die gemaakt mogen worden De betekenis van koper voor het immuunsysteem is duidelijk aanwezig.
Wetenschappelijk advies over de onderbouwing van gezond heidsclaims met betrekking tot koper die volgens EFSA (Euro pean Food Safety Authority) gemaakt mogen worden, zijn de volgende.
Koper ondersteunt: de bescherming van DNA, eiwitten en lipiden tegen oxida tieve schade (ID 263, 1726) de functie van het immuunsysteem (ID 264) het onderhoud van bindweefsels (ID 265, 271, 1722) het energieleverend metabolisme (ID 266) de functie van het zenuwstelsel (ID 267) het behoud van huid- en haarpigmentatie (ID 268, 1724) het ijzertransport (ID 269, 270, 1727) het cholesterolmetabolisme (ID 369) en het glucosemetabolisme (ID 369). https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1211 (geraad pleegd op 25-09-2022).
Samenvattend de belangrijkste invloedsferen van koper met bronnen voor koper Het metaal koper wordt al sinds mensenheugenis in diver se culturen gebruikt (in legering) voor de vervaardiging van voorwerpen. Na zilver is koper het element dat het beste elek triciteit geleidt. Vanwege de vele industriële toepassingen is het gehalte aan koper in het milieu de laatste decennia sterk gestegen.
In het menselijk lichaam komt koper het meest voor als diva lent ion (Cu2+). Koper kan gemakkelijk elektronen opnemen of afstaan en vanwege deze eigenschap speelt koper een belangrijke rol in redoxreacties (oxidatie en reductie). Hoewel volgens de overlevering Hippocrates al koper voorschreef als geneesmiddel bij ziekten is de wetenschappelijke kennis over
de rol van koper in het menselijk lichaam waarschijnlijk nog niet com pleet. Koperafhankelijke enzymen (cupro-enzymen) spelen een rol in diverse fysiologische functies, waar onder de cellulaire energiehuishou ding. Het cupro-enzym cytochroom C-oxidase katalyseert de reductie van zuurstof naar water, een reactie waarbij uiteindelijk cellulaire ener gie, ATP geproduceerd wordt. Ook voor de formatie van bindweef sel is koper nodig. Het cupro-en zym lysyloxidase is nodig voor de cross-linking van elastine en col lageen en draagt op deze wijze bij aan de integriteit van bindweefsel in onder meer hart en bloedvaten. In de hersenen katalyseren cupro-en zymen de conversie van diverse catecholamines en andere neuro transmitters. De myelineformatie in de hersenen wordt mede geregu leerd door het enzym cytochroom C-oxidase dat de synthese van de benodigde fosfolipiden katalyseert.
Als antioxidant fungeert koper in het koper-zink SOD, en in extracellu lair SOD.
In bloed wordt CP (ceruloplasmine) gezien als een belangrijke biomar ker voor de status van hoeveelheid circulerend koper, dat dient als een transporteiwit voor koper. Ceruloplasmine wordt gesyntheti seerd door hepatocyten en gesecre teerd in plasma.
Deficiëntiesymptomen van koperte korten zijn voornamelijk beschreven bij individuen met absorptiestoornis sen zoals bij coeliakie en langdurige diarree. Ook premature zuigelingen lopen meer risico op een koperte kort. Mogelijke gebreksymptomen zouden bestaan uit haarverlies,
gewichtstoename, pijnlijke gewrich ten, pigmentatiestoornissen en huidzweren, anemie, neurologische schade, osteoporose en depressie. Bloedarmoede zou wel eens niet goed kunnen reageren op alleen B12- of ijzersuppletie omdat er een kopertekort is. Verder wordt een tekort aan koper geassocieerd met coronaire hartziekten. Het typische breekbare (kinky brittle) haar is een direct gevolg van het kopertekort in het haar.
Koperoverschotten zijn beschreven bij de ziekte van Wilson, een erfelij ke stofwisselingsziekte waarbij door koperstapeling orgaanschade op treedt. Ook kan zinkdepletie optre den. Symptomen bij te hoge doses zijn maagdarmstoornissen (Reader micronutriënten deel 2 –Ortho Linea).
Belangrijke bronnen van koper in de voeding zijn: Orgaanvlees, schaal- en schelpdie ren, ei, sesamzaadjes, noten, miso, zonnebloempitten, cacao, pruimen en rozijnen, spinazie, peulvruchten, avocado en (volkoren) granen. Ook koffie en thee leveren koper op.
“In het menselijk lichaam komt koper het meest voor als divalention (Cu2+).”
Interacties met koper vanuit supplementen, voeding ziekten en medicijnen
- Patiënten die hemodialyse onder gaan, lijken een risico op koper deficiëntie te hebben.
- De opname van koper wordt ver hoogd door aminozuren.
De opname wordt verlaagd door calcium, zink, ijzer, molybdeen en vitamine C.
Bij een hoge zinkinname kan er een kopertekort ontstaan. Het lichaam heeft een iets grotere affiniteit voor zink dan voor koper omdat koper iets toxischer is. Als er langdurig of in hoge dosering zink wordt gesuppleerd, zal er ook koper gesuppleerd moeten worden.
Allopurinol cheleert koper en kan bij langdurig gebruik leiden tot een kopertekort. Extra inname van koper kan gewenst zijn. Sup pleer geen koper als allopurinol bij een coronaire bypassoperatie wordt gegeven. (Hierbij zorgt koperchelatie vermoedelijk voor bescherming van het hart).
Langdurig gebruik van anti-epi leptica zoals valproïnezuur kan leiden tot een kopertekort. Geef extra koper als een tekort is ge constateerd.
Kopersuppletie kan de werking van NSAID’s versterken en de kans op ulcera verlagen.
Hormoonsuppletie bij vrouwen, met name progestagenen, kan de koperstatus verhogen. Wees te rughoudend met kopersuppletie. Maagzuurremmers en maag zuurbinders (famotidine, H2-an tagonisten, antacida) verlagen de koperabsorptie. Overweeg kopersuppletie bij langdurig ge bruik van deze medicijnen (ten
minste 2 uur voorafgaande of na inname van een maagzuurremmer of -binder).
Ethambutol cheleert koper en kan leiden tot optische neuropathie door kopertekort. Overweeg ko persuppletie (met ten minste 2 uur tijd tussen inname van koper en ethambutol).
Fibraten zoals clofibraat kunnen de koperstofwisseling versnellen en de koperstatus verlagen. Mo nitor de koperstatus en suppleer indien nodig extra koper.
Koper kan de opname en effecti viteit van ciprofloxacine verlagen. Neem een supplement met koper minimaal 2 uur voor of na ciprof loxacine in.
Cimetidine kan de koperstatus verlagen. Monitor de koperstatus en suppleer, indien nodig, extra koper.
Inname van lood of tin verhoogt de koperuitscheiding met de uri ne.
Koper is belangrijk voor de ijzer absorptie en de synthese en func tie van hemoglobine. Een koper tekort kan leiden tot ijzertekort en bloedarmoede.
Voor een normale ijzerstofwisse ling is koper nodig, anemie kan een gevolg van koperdeficiëntie zijn. Suppletie met relatief hoge doses zink kan een koperdeficiëntie ver oorzaken doordat er een verhoogde
productie van metallothioneïne ontstaat. Dit is een proteïne dat me talen kan binden in het intestinale weefsel en een grotere affiniteit heeft tot koper dan tot zink.
Welke rol speelt vitamine koper in het lichaam als het gaat om het immuunsysteem?
Koper heeft antibacteriële, schim meldodende, antivirale en ontste kingsremmende effecten. Deze eigenschappen maken het een es sentieel onderdeel bij het versterken en ondersteunen van de immuunres pons en (stimuleert mede NK-cellen, macrofagen, neutrofielen en mono cyten) tegen ziekteverwekkers en verhoogde virulentie.
De volgende uitvoerende processen zijn gekoppeld aan koperprestaties:
1. Viraal DNA- en RNA-afbraak en membraanverlies.
2. Productie van reactieve zuur stofsoorten (ROS) dat virussen kan doden.
3. Interferentie met actieve eiwit structuur die voor virussen be langrijk zijn.
De reactie van het immuunsysteem op ontstekingsaandoeningen toont de voordelen van koper aan. Hoge koperserumconcentraties, verhoog de niveaus van ceruloplasmine en IL-6 zijn geïdentificeerd in onder zoeken. Er is een ontstekingsrem mende werking van koper gevonden bij acute ontstekingen en virale infecties. Ceruloplasmine is verant woordelijk voor de oxidatie van ijzer II tot ijzer III, wat ertoe leidt dat ijzer III op transferrine wordt geladen en systemische distributie naar andere plaatsen (A. Dgnass et al., 2018) (S. Cherukuri et al., 2005).
“Koper heeft antibacteriële, schimmeldodende, antivirale en ontstekingsremmende effecten.”
“De reactie van het immuunsysteem op ontstekingsaandoeningen toont de voordelen van koper aan.”
Als reactie op een infectie is auto fagie een vorm van immuunreactie die resulteert in een oxidatieve reactie. De inductie van autofagie is synoniem met de ontwikkeling van autofagievacuolen. Dit proces draagt bij aan de vernietiging van binnendringende virussen, beper king van infectie en vorming van autofagievacuolen, wat leidt tot de vernietiging van binnendringende virussen en beperking van infectie veroorzaakt door het virus. Koper is geïdentificeerd als een stimulerend middel voor autofagie en apoptose, wat resulteert in de ontwikkeling van autofagievacuolen en bescherming tegen infectieuze agentia (H. Zischka et al., 2020).
Er zijn studies gedaan waarbij de rol is bekeken hoe koper in maskers geïmpregneerd kan worden met koperoxide, nanodeeltjes (koperoxi depoeder) en andere soorten koper (droog oppervlak van koperlegering, natriumkoper, ionisch koperoxide, koperjodide, Cu2+ en koper) bij de bestrijding en onomkeerbare afbraak van virale infecties. Deze remmende effecten van koperoppervlakken zijn ook onderzocht op de overlevings kans van COVID-19.
In Nederland zijn ook met koper be werkte maskers te koop. In vitro-on derzoeken tonen aan dat koperio nen een fundamenteel eiwit voor SARS-CoV-1-replicatie blokkeren (Y.M. Báez-Santos et al., 2015). Een review identificeerde koper
“Vroeger werd kopersulfaat voorgeschreven bij een kopertekort. Tegenwoordig wordt kopergluconaat voorgeschreven (orthomoleculair).”
als een kandidaat om de effecten ervan te bestuderen in combinatie met andere geneesmiddelen, zoals N-acetylcysteïne, Colchicine of Rem desivir, als strategische behandeling voor COVID-19-behandelingen (A. Andreou et al., 2020).
In Wenzhou, China, toonde een onderzoek onder 71 patiënten aan dat degenen die besmet zijn met COVID-19, significant lagere totale cholesterolwaarden in het serum hebben dan gezonde controles. Het is echter niet bekend of ze ook de Cu-niveaus hadden verlaagd. Ver schillende onderzoeken hebben aan getoond dat een lager totaal choles terolgehalte gedeeltelijk gerelateerd kan zijn aan het lagere Cu-gehalte bij volwassenen. Verstoring van lipid rafts (ook wel microdomain lipiden genoemd, zijn de zeer dynamische vloeistofgeordende, sfingolipide- en sterolrijke domeinen op nanoschaal in het plasmamembraan) door cholesteroldepletie veroorzaakte een toename van virusdeeltjes die vrijkwamen uit geïnfecteerde cellen
en een afname van de besmettelijk heid van virusdeeltjes. Plasma Cu kan al deze bovenstaande processen beïnvloeden (R. Syamal et al., 2020).
Net als bij een te hoge inname van ijzer zal ook koper bij een te hoge inname en dus een hogere bloed waarde juist de infectiegevoeligheid en ontstekingsgevoeligheid doen laten toenemen.
Uit een onderzoek van A. Duncan et al., 2015 werd gekeken naar een groep van 52 patiënten die hoog gedoseerd zink kreeg voorgeschre ven door een arts, wat dit deed met de koperstatus en ontwikkeling van deficiëntiesymptomen van koper. 28 patiënten kregen 135 Solvazinc voor geschreven (45mg elementair zink (equivalent met 125 mg van zinksul faat monohydraat).
13 patiënten hadden anemie, neu tropenie en/of neurologische symp tomen, die typisch geassocieerd zijn met koperdeficiëntie. Van 12 patiën ten met anemie en/of neutropenie was bij zes de oorzaak onbekend en bij zes was de bevinding ofwel van vóór de zinksuppletie of was verklaarbaar door andere diagnoses. De voorgeschreven doses waren 90 mg/dag bij één patiënt, 135 mg/ dag bij twee en onbekend bij drie. 5 patiënten, van wie er twee ook on verklaarde anemie hadden, hadden neurologische symptomen: perifere neuropathie (twee), vingerparesthe sie (1), ataxie (1) en neuropathie van de onderste ledematen (1). Bij de 9 patiënten die onverklaarde tekenen en/of symptomen ontwikkelden die typisch zijn voor koperdeficiëntie, werd hiervan geen melding gemaakt in casenotes voorafgaand aan de
start van zink.
Bij wat meer kennis omtrent deze zaken is het van belang te kijken naar zowel de zink- als koperstatus; daarnaast is een onderzoek richting medicijnen en bestaande ziekten die een wisselwerking zouden kunnen hebben op de status van beide mineralen, noodzakelijk. Ze ker bij langduriger gebruik is naast zinksuppletie, koper in additionele multivitamine/mineraalcomplex aan te raden en dit ook bij solitai re kopersuppletie. Verder kan een zinksulfaat monohydraat wel dege lijk bijwerkingen geven (buikpijn, dyspepsie, misselijkheid, braken, diarree, maagirritatie en gastritis. Er zijn ook gevallen van prikkelbaar heid, hoofdpijn en lethargie waarge nomen).
Nederlands normwaarde voor koper in bloed, urine en voor voeding Een volwassene van 70 kilo bevat ca. 110 mg, het meeste voorkomend in de lever (10 mg), hersenen (8,8 mg), bloed (6 mg), skelet (inclusief been merg (46 mg) en spierweefsel (26 mg) (M.C Linder et al., 1998). De referentiewaarden voor koper in bloed zijn voor volwassenen 11-23 μmol/l en in urine 0,15-0,95 μmol/l.
Volgens de laatste VCP 2012-2016 is de inname van koper in Nederland gemiddeld 1,4 mg per dag (mannen 1,5 mg en vrouwen 1,3 mg per dag). Er zijn geen verschillen in inname van koper naar regio of mate van stedelijkheid. Uit deze VCP komt naar voren dat de inname voor vol wassenen en kinderen voldoende is. Uit analyses van voedingsgegevens blijkt dat de UK een suboptimale inname van koper heeft (70,2%), ter
wijl Duitsland de beste voedingsin dicator heeft voor deze micronutri ent (157,8%), gezien het Europese framework (analyses dateren uit publicatie van 2017 en bijvoorbeeld voor Nederland de VCP 2007-2010) (S. Galmés et al., 2020).
Doseringen voor koper, veiligheid en Europese dagbehoeften
Voor mensen zonder kopergebrek is tot 5 mg koper per dag veilig ge bleken. Mensen met een deficiëntie kunnen tijdelijk wat hogere doses veilig verdragen.
Vroeger werd kopersulfaat voorge schreven bij een kopertekort. Te genwoordig wordt kopergluconaat voorgeschreven (orthomoleculair).
Om oxidatie te voorkomen is ko perbysglycinaat het beste. De ADH varieert tussen 0,3 en 1,3 mg en de aanvaardbare bovengrens voor vol wassen is gezet op 5 mg.
Afsluitende conclusie
Koper zal niet hoog gedoseerd worden ingezet bij een therapie en langdurige, vooral hoog gedoseerde, zinksuppletie kan juist een zinkde pletie uitlokken.
Koper heeft vele immunologische aangrijpingspunten en kan een rol spelen bij het bestrijden van virale infecties, zoals SARS-COV2.
Jan Blaauw is orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut bij Praktijk Blaauw.
Hij is tevens oprichter en hoofd docent van het opleidingsinstituut Ortho Linea.
“Koper heeft vele immunologische aangrijpingspunten en kan een rol spelen bij het bestrijden van virale infecties.”
De Farmaceutische Laboratoria Trenker plaatsen de professionals uit de gezondheidssector en de patiënten op de eerste plaats door zich dagelijks in te zetten voor een betere levenskwaliteit en gezondheid.
Dit familiebedrijf ontwikkelt, produceert en verkoopt geneesmiddelen en voedingssupplementen die geschikt zijn voor het hele gezin. Er zijn producten beschikbaar voor elke leeftijd en in elk domein: van haarverzorging tot flexibele gewrichten.
voor een afspraak of meer informatie philip.luyten@trenker.be
withania-somnifera-ash waganda-twig-medici nal-shrub-found-wild-as-well-cultivated-india-its-root-consumed-medicine-189354056
Onze moderne levensstijl gaat soms gepaard met situ aties die zeer stressvol kunnen zijn.
Bij stress treedt in het lichaam een reeks biologische veranderingen op. Het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd, waardoor het bijniermerg wordt geactiveerd, dat adrenaline en noradrenaline afscheidt, wat tot een verhoogde fysiologische opwin ding leidt. Ook wordt de HPA-as (hypothalamus-hy pofyse-bijnieren) geactiveerd, waardoor een ander stresshormoon, cortisol, vrijkomt.
Op korte termijn is stress een afweersysteem dat gunstige effecten kan hebben op het lichaam. Langdurige blootstel ling aan stress en daardoor hoge niveaus van circulerende cathecholaminen en cortisol kunnen echter het risico op het ontwikkelen van andere ziekten zoals depressie, hoge bloeddruk, hartziekten en stofwisselingsstoornissen, verhogen.
Onder de verschillende oplossingen die beschikbaar zijn om met stress om te gaan, verbeteren adaptogenen zoals Ashwagandha (Withania somnifera Dunal) op niet-speci fieke wijze de activiteit van het lichaam om weerstand te bieden aan een stressfactor, door de cortisolspiegel in het plasma te normaliseren. Bij gestreste personen vermindert Ashwagandha stress en angst aanzienlijk, evenals het serumcortisolgehalte (32,6% vermindering).
Een ander gevolg van chronische stress is dat deze gepaard gaat met een toestand van oxidatieve stress. Een klinische studie toonde duidelijk een significante verbetering aan na suppletie met superoxide dismutase in vergelijking met placebo op waargenomen stress, mentale vermoeidheid, fysieke vermoeidheid en levenskwaliteit.
Een derde gevolg van chronische stress is de uitputting van de magnesiumvoorraden in het lichaam, wat op zijn beurt het voortduren van stress kan bevorderen. Het is daarom van primordiaal belang om in geval van stress voldoende magne sium in te nemen.
De combinatie van deze drie actieve bestanddelen (Ashwagandha, superoxide dismutase en magnesium) pakt dus de drie gevolgen van chronische stress aan.
Door de normalisering van de cortisolspiegel in het plasma en de GABA-erge activiteit kan Ashwagandha dus ook bijdragen aan het herstel van een gezonde slaap.
Langade et al. toonde aan dat bij gevallen van primaire slapeloosheid, Ashwagandha de slaaplatentie aanzienlijk verminderde na 10 weken gebruik, en de slaapkwaliteit en -efficiëntie aanzienlijk verbeterde na 5 weken gebruik.
Een andere plant waarvan de eigenschappen bijdragen tot de verbetering van de slaapkwaliteit is citroenmelisse, botanisch bekend als Melissa officinalis L. en waarvan het actieve bestanddeel rozemarijnzuur is. Volgens het Europees Medisch Agentschap (EMA) wordt citroenmelisse traditio neel gebruikt om milde symptomen van stress te verlichten en om mensen te helpen in slaap te vallen.
Ten slotte is melatonine een natuurlijk hormoon dat vooral ‘s nachts door de pijnappelklier wordt afgegeven. Het synchro niseert de slaap-waakbevorderingsmechanismen en de secretie van cortisol met de dag/nacht-cyclus.
De combinatie van Ashwagandha met superoxide dismutase en magnesium enerzijds, en met citroenmelisse en mela tonine anderzijds, helpt om stress en de effecten daarvan overdag en ‘s nachts te beheersen.
Vitamine D3 (cholecalciferol) wordt stapsgewijs in de huid onder invloed van uv-licht gesynthetiseerd uit een metaboliet van cholesterol (7-dehy drocholesterol). Vitamine D3 uit de huid bindt vervolgens aan het zoge heten vitamine D-bindend eiwit en bereikt op die manier de circulatie (Jones, 2008). Vitamine D2 (de plant aardige vorm) en vitamine D3 (de dierlijke vorm) uit voedsel worden in de gehele dunne darm geabsorbeerd. Na opname in de darm wordt vitamine D voornamelijk door chylomicronen (lipoproteïnen) vervoerd via de lymfe en het bloed naar de lever voor acti vatie of naar vet- en spierweefsel voor opslag.
Na opname in het lichaam, vereisen zowel vitamine D2 als vitamine D3 twee hydroxyleringsstappen om biologisch actief te kunnen zijn. Beide vitaminen worden allereerst in de lever op positie 25 gehydroxyleerd, waarbij 25-hydroxyvitamine D (calcidiol) ontstaat. Calcidiol heeft slechts een geringe biologische activiteit, maar omdat vitamine D in deze vorm het meest voorkomt in de bloedcirculatie, wordt calcidiol vaak gebruikt als indicator voor de vitamine D-status (Volmer, 2015; Willett, 2013). Vitamine D2 blijkt overigens veel minder effi ciënt te zijn dan vitamine D3 in het verhogen van de calcidolserumspie gels (Armas, 2004). Vervolgens wordt calcidiol naar de nieren getransporteerd, waar de volgende hydroxylatiestap plaatsvindt en het actieve hormoon calcitriol (1,25-dihydroxyvitamine D) wordt gevormd. Ook in andere cellen en organen dan de nieren, zoals in de huid, bijschildklier, darm, hersenen, prostaat, evenals cellen van het immuunsysteem en botcellen, vindt de omzetting van calcidiol naar calcitriol plaats (Bikle, 2014). De vorming van calcitriol wordt gestimuleerd door
het parathormoon, evenals door de lage niveaus van calcium en fosfor in het bloed. Calcitriolproductie wordt geremd door hoge calciumconcen traties, calcitriol zelf en het hormoon FGF23 (fibroblast growth factor 23) (Bikle, 2014).
Vitamine D verlaat het lichaam in de vorm van metabolieten via gal met de feces en een klein deel verlaat het lichaam met de urine. De totale lichaams-halfwaardetijd van vita mine D3 (en de metabolieten van vitamine D3) is ongeveer 2 maanden (Farmacotherapeutisch kompas, z.d.).
BEHOEFTE EN TEKORTEN Evolutionaire achtergrond Evolutionair gezien wordt de mens beschouwd als afkomstig uit het oosten van Afrika waar tropisch zonlicht in overvloed aanwezig was en we leefden in een land-wate recosysteem met voedingsstoffen rijk aan vitamine D (uit vette vis). Wetenschappelijk onderzoek naar jagers-verzamelaars rond de evenaar concludeert dat zij een vitamine D3-gehalte in het bloed hadden van rond de 115nmol/l met zonlicht als belangrijkste bron (Luxwolda, 2013). Mogelijk heeft de migratie uit Afrika (zo’n 100.000 jaar geleden) naar plekken met een hogere breedtegraad met minder blootstelling aan uv B-straling geleid tot depigmentatie van onze huid en de mogelijkheid om vita mine D uit vetweefsel vrij te kunnen maken.
Met de komst van allerlei leefstijlver anderingen door de eeuwen heen lijkt de evolutionair vastgestelde optimale waarde van 115nmol/l moeilijk haalbaar (Luxwolda, 2013).
Vitamine D is essentieel voor onze gezondheid en het belang van een voldoende hoge spiegel is groot. De behoefte aan vitamine D via de
voeding is sterk afhankelijk van de hoeveelheid uv B-straling waaraan iemand zich blootstelt, omdat zonlicht veruit de belangrijkste bron is. Reguliere gezondheidsinstanties streven naar een calcidiolspiegel van 30 nmol/l (en 50 nmol/l bij mensen ouder dan 70 jaar) en hanteren daartoe de volgende voedingsnormen: - Dagelijkse behoefte van 10 micro gram voor kinderen, adolescenten, mannen en vrouwen tot 70 jaar en zwangere vrouwen - Dagelijkse behoefte van 20 micro gram voor volwassenen vanaf 70 jaar. De meningen over de aanbevolen hoeveelheden verschillen echter flink. Sommigen beweren dat deze aanbevolen hoeveelheden erg laag zijn (Muskiet, 2013). Orthomoleculaire autoriteiten, waaronder het Linus Pauling Instituut, adviseren te streven naar een calcidiolspiegel van rond de 80nmol/l. Dit is nodig om te corrigeren voor individuele verschillen en een adequate vitamine D-status van het lichaam te garanderen (Linus Pauling institute, 2017).
Vitamine D-deficiëntie
Een vitamine D-tekort kan ontstaan bij een inadequate aanmaak, inname of stofwisseling. Een ernstig vitamine D-tekort kan zich onder meer uiten in verminderde botmineralisatie en uiteindelijk leiden tot aandoe ningen die het bot verweken zoals rachitis (bij kinderen), osteoporose
(bij volwassenen), osteomalacie en myopathie. Maar ook speelt subklini sche vitamine D-deficiëntie een rol. Dit is een tekort aan vitamine D dat zich niet acuut uit in klinische verschijn selen, maar vermoedelijk een rol speelt bij diverse chronische aandoeningen. In de praktijk blijkt het voor veel bevolkingsgroepen moeilijk te zijn om de adequate vitamine D-status te handhaven. Groepen die extra risico vormen, zijn mensen die weinig buiten komen of lichaamsbedekkende kleding dragen, kinderen, zwangere vrouwen, ouderen (vijftigplussers) en mensen met een donkere huidskleur (Holick, 2006). Subklinische vitamine D-deficiëntie komt in deze risico groepen vaak voor.
Als de eigen productie van vita mine D en aanvoer via de voeding tekortschiet, kan suppletie (tijdelijk) uitkomst bieden.
Vitamine D3 (dierlijke vorm) is efficiënter in het verhogen van de vitamine D-status dan vitamine D2 (plantaardige vorm) (Tripkovic, 2012). Bovendien heeft vitamine D3 een sterkere bindingsaffiniteit met de vitamine D-receptor en het is langer houdbaar dan vitamine D2. Vitamine D3 heeft dan ook de voorkeur in geval van suppletie of verrijking van voedingsmiddelen. Hoewel vitamine D2 nog steeds gebruikt wordt in supplementen en als verrijking wordt toegevoegd aan voedingsmiddelen, wordt het tegenwoordig door deskun digen niet meer als gelijkwaardig aan vitamine D3 beschouwd (Houghton, 2006; Armas, 2004). Toegevoegde vitamine D3 is tegen woordig meestal afkomstig van schapenwolvet. De vitamine kan ook veganistisch worden geproduceerd uit korstmos.
Suppletie van vitamine D kan op verschillende manieren. Het is raadzaam om alvorens het inzetten van suppletie uit te zoeken welke doseringsvorm het meest geschikt is. Vitamine D wordt zowel toege voegd aan tabletten en poederge vulde capsules, als aan softgels, olies en emulsies. De laatste drie
doseringsvormen hebben de voorkeur, omdat vitamine D beter wordt opge nomen in vet. Zo wordt vitamine D in olie (bijvoorbeeld olijfolie) zeer goed in het lichaam opgenomen.
Indien een supplement met vitamine D3 wordt gebruikt, wordt het nutriënt beter opgenomen als er vet in de maaltijd aanwezig is (Dawson-Hughes, 2015).
Vitamine D-suppletie kan ingezet worden ter preventie of behandeling van een vitamine D-tekort (Institute of Medicine, 1997).
Beperkte aanmaak van vitamine D (bijvoorbeeld door tekort aan zonlicht in de winter, weinig buiten komen, ouderdom), stoornissen in de stofwis seling of specifieke situaties (zoals zwangerschap) kunnen aanleiding geven tot tekorten. Extra vitamine D wordt geadviseerd bij mensen die onvoldoende zonlicht op hun huid krijgen, kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen met een getinte huid.
Hoewel het al lang bekend is dat ernstige vitamine D-tekorten grote gevolgen kunnen hebben voor de botgezondheid (zoals in rachitis, oste omalacie, osteoporose en myopathie), suggereert onderzoek dat minder duidelijke vitamine D-tekorten ook vaak voorkomen en het risico op osteoporose en verschillende andere gezondheidsproblemen verhogen (Linus Pauling Institute, 2017):
Rachitis
Osteomalacie
Osteoporose en botfracturen
Myopathie
Renale osteodystrofie
Tandproblemen
Hypoparathyreoïdie
Infecties
Luchtweginfecties
Coronavirus en COVID-19
Inflammatoire darmaandoeningen
Auto-immuunziekten
Vermoeidheid
Slaapproblemen
Hart- en vaatziekten
Metabole syndromen
Neurodegeneratieve aandoeningen
Voorzichtigheid is geboden bij het adviseren van vitamine D-suppletie bij hypercalciëmie, hypercalciurie, nefrolithiase, nefrocalcinose, ernstige nierfunctiestoornissen, hyperparathyreoïdie, pseudohypo parathyreoïdie, hypervitaminose D (Farmacotherapeutisch Kompas, z.d.).
Overleg met een behandelend arts is raadzaam.
De hoeveelheid vitamine D kan worden uitgedrukt als microgram ergocalciferol (vitamine D2) of micro gram cholecalciferol (vitamine D3). Regelmatig wordt ook de hoeveelheid internationale eenheden (IE) vermeld, waarbij 40 IE overeenkomt met 1 microgram.
De Gezondheidsraad adviseert kinderen en volwassenen met een lichte huid en onvoldoende zonlicht blootstelling en personen met een donkere huid extra vitamine D te nemen (0-70 jaar: 10 microgram; vanaf 70 jaar: 20 microgram). Maar mogelijk hebben de meeste Nederlanders
baat bij meer vitamine D dan de Gezondheidsraad adviseert.
Therapeutische doseringen Therapeutische doseringen houden rekening met ziektes en speciale omstandigheden. Een optimale vita mine D-spiegel ligt rond de 80 nmol/l (30 ng/ml) (Muskiet, 2013). Om deze spiegel te bereiken en te behouden (bij volwassenen) is het belangrijk de huid in de zomer bloot te stellen aan direct zonlicht (met inachtneming van het advies van de KWF Kankerbestrijding om huidkanker te voorkomen) en verder een onderhoudsdosis tussen de 25-75 microgram (1000-3000 IE) per dag te nemen. Op die manier komen de vitamine D-niveaus meer in de buurt van de jagers-verzamelaars, die wij evolutionair gezien waren. Risicogroepen kunnen het beste 75 microgram per dag gedurende het hele jaar nemen, totdat een optimale status is bereikt. Dagdoseringen van 100 microgram zijn veilig (de maximaal veilige dosis); de maximaal toegestane hoeveelheid in supplementen is overi gens 75 microgram per dagdosering.
Het Linus Pauling Institute, opgericht door Linus Pauling die de orthomo leculaire geneeskunde heeft geïn troduceerd, adviseert een dagelijkse aanvulling van 50 microgram vitamine D voor volwassenen.
Voor zuigelingen, kinderen en adoles centen adviseert het Linus Pauling Institute een dagelijkse inname aan 10 tot 25 microgram (Linus Pauling Institute, 2017).
Bij reeds lage vitamine D-waarden, zijn doseringen nodig die boven de aanbevolen hoeveelheden uitkomen, blijkt uit een studie (Heaney, 2005). Bij serumstartwaarden van 20-40, 40-60 en 60-80nmol/l is respectievelijk 55, 45 en 29 microgram aan vitamine D-suppletie nodig om een bloed waarde van minimaal 80 nmol/l te bereiken. Het is daarom raadzaam om de bloedwaarde te bepalen alvorens suppletie wordt ingezet.
Het is mogelijk om toxische hoeveel heden vitamine D uit voedingssup plementen te halen, maar alleen bij extreem hoge doseringen. De kans op
vitamine D-toxiciteit met hypercalciëmie neemt toe bij calcidiol serumwaarden van 250 nmol/l of meer (Vieth, 1999; Heaney, 2005). Dergelijke waarden worden mogelijk pas bereikt bij zeer langdurig gebruik van meer dan 250 microgram (10.000 IE) vitamine D per dag (Heaney, 2005).
Vaak hebben vitamine D-producten in Nederland een waarschuwingstekst op het etiket staan. Het risico op overdosering van vitamine D door het gebruik van een voedingssupplement is, mits men zich aan de aanbevolen dosering houdt, in Nederland daarom uitgesloten.
Over het algemeen wordt vitamine D goed getolereerd in verschillende doseringen. Bij langdurig gebruik van zeer hoge doseringen vitamine D kunnen echter de volgende bijwerkingen ontstaan: hypercalciëmie, azotemie (te veel stikstofverbindingen in het bloed) en bloedarmoede (Koutkia, 2001).
Medicijnen die de vitamine D-status kunnen beïnvloeden:
Anti-epileptica
Anti-retrovirale
middelen
Carbamazepine
Chloortalidon
Chloorthiazide
Cimetidine Colestyramine
Colestipol
Corticosteroïden
Fenobarbital
Fenytoïne
Heparine
Hydrochloorthiazide
Indapamide
Laxeermiddelen
Orlistat
Primidon
Rifampicine
Thiazidediuretica
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Kan leiden tot exces
Kan leiden tot exces
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Kan leiden tot exces
Kan leiden tot exces
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Daling nutriëntenstatus
Kan leiden tot exces
Invloed vitamine D op (bij)werking van geneesmiddelen:
Aluminiumbevattende preparaten
Calciumregulerende middelen
Vitamine D-analogen (zoals calcipotriol)
Digoxine
Diltiazem
Kans op aluminium gerelateerde toxiciteit
Kans op hypercalciëmie
Kans op hypercalciëmie
Kans op hypercalciëmie
Kans op hypercalciëmie
Atorvastatine
Thiazide-diuretica
Verapamil
Vermindering werking geneesmiddel
Kans op hypercalciëmie
Vermindering werking geneesmiddel
Vitamine D is essentieel voor een efficiënt gebruik van calcium door het lichaam. Vitamine D beïnvloedt de absorptie uit het maag-darmkanaal en de terug resorptie van calcium door de nieren. Wanneer vita mine D samen wordt ingenomen met calcium, wordt de actieve opname van calcium in de dunne darm verhoogd (Institute of Medicine, 1997).
Een hoge inname van magnesium kan het risico op een vitamine D-tekort verminderen. Magnesium reguleert namelijk de activiteit van kritische enzymen in het vitamine D-metabolisme. Een magnesiumtekort kan ook de vitamine D-status negatief beïnvloeden (Linus Pauling Institute, 2017).
Vitamine D werkt synergistisch met vitamine K in het ondersteunen van een goede botopbouw en goede functie en elasticiteit van de bloedvaten. Vitamine D3 en vitamine K hebben beide een belangrijke functie in de calciumstofwisseling.
Het volledige artikel en/of referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie. Dit artikel is mogelijk gemaakt door Natura Foundation, www.naturafoundation.nl
Vitamine C helpt lichaamscellen te beschermen tegen invloeden van buitenaf
Vitamine D zorgt mede voor een goede weerstand
Zink ondersteunt het immuunsysteem
Wist u dat in en op ons lichaam ongeveer 10 keer meer bacteriën leven dan dat er menselijke cellen in ons lichaam zijn? Bij elkaar zijn dit zo’n 38.000 miljard bacteriën die samen zo’n 1,5 kilo aan het lichaamsgewicht toevoegen. Veruit de meeste van deze bacteriën (ongeveer 99%) leven in de darmen, maar ook de mond zit vol micro-organismen. Hier leven gemiddeld zo’n miljard microbiële cellen, van 200 tot 300 verschillende soorten.
aan tanden, kiezen of zacht weefsel in de mond. De zachte weefsels in de mond verdedigen zich hiertegen met een slijmlaag die constant vernieuwd wordt. Bacteriën helpen elkaar op hun beurt dan weer door een aanhechtingsplaats voor soortge noten te creëren met een zogenaamde biofilm. Het microbioom van iedere mens heeft een unieke samenstelling. Zo kunnen er bacteriesoorten voorkomen bij de een die bij een ander zo goed als afwezig zijn. Voor een groot deel ligt de samenstel ling van het microbioom vast, maar we kunnen hier wel enige invloed op uitoefenen. Zo kunnen voeding en leefstijl of bepaalde medicijnen deze samenstel ling veranderen.
In de mond wordt voedsel vermalen en vermengd met speeksel. Speeksel bevat niet alleen vertering senzymen, maar bevochtigt ook de mondholte. Iedere dag slikken we er ongeveer een liter van door. Voor bacteriën in de mond is het dan ook van groot belang om goed te kunnen blijven plakken
VitOrtho introduceert KNO Biotica BLIS K12, een nieuw product in de categorie probiotica. Uniek aan dit product is niet alleen de samenstelling, maar ook de toedieningsvorm. Hiervoor is gekozen voor zuigtabletten. Deze lichtzoete pastilles smelten in de mond waardoor de bacteriën in de tablet daar gelijk actief worden. Elke zuigtablet van KNO Biotica BLIS K12 bevat 1 miljard kolonievormende eenheden (kve) van de wetenschappelijk onderzochte en gepa tenteerde stam Streptococcus Salivarius K12 (BLIS K12®).
“Voor een groot deel ligt de samenstelling van het microbioom vast, maar we kunnen hier wel enige invloed uitoefenen.”
Naast de Liposomale Vitamine C en de Liposomale Multi, voegt Epigenar nu drie nieuwe liposomale producten aan het assortiment toe: Curcumine, Glutathion en Magnesium. De liposomale producten van Epigenar zijn met LipoCellTech™ geproduceerd. De methode die hierbij gebruikt wordt bootst de natuur na. Liposomale supplementen worden tot 20x beter opgenomen dan reguliere
belangrijke
Epigenar maakt
vorm,
Het gepatenteerde
Naast de Liposomale Vitamine C en de Liposomale Multi, voegt Epigenar nu drie nieuwe liposomale producten aan het assortiment toe: Curcumine, Glutathion en Magnesium. De liposomale producten van Epigenar zijn met LipoCellTech™ geproduceerd. De methode die hierbij gebruikt wordt bootst de natuur na. Liposomale supplementen worden tot 20x beter opgenomen dan reguliere supplementen. Epigenar maakt daarbij uitsluitend gebruik van een speciale droge vorm, die belangrijke voordelen biedt boven de gangbare vloeibare liposomale producten. Het gepatenteerde natuurlijk productieproces vindt plaats zonder toepassing van chemicaliën, hoge druk of hitte. Dit resulteert in een puur liposomaal poeder.
atis testbuisje, productinformatie en wetenschappelijke informatie contact met ons op
testbuisje,
Langzaam daalt de buitentemperatuur verder en wordt het steeds eerder donker. Alles en iedereen trekt weer naar binnen toe. We zitten dichter op elkaar en delen niet alleen de ruimte maar ook de luchtstromen daarin. Tijd voor de ondersteuning en optimalisering van het immuunsysteem.
is een aantal celzouten
vaak toegepast
Vorming immuunstoffen
‘Verdunnen’ en in water opgelost houden van overlast
Unieke essentiële immuunstoffen vormen
Nr.4 Kalium chloratum
Nr.8 Natrium chloratum
Nr.21 Zincum chloratum
Maar het kan zijn dat er net iets anders nodig is. Het immuun systeem is onderdeel van het ‘samenwerkende ecosysteem’ van het hele lichaam. Als er aspecten zijn in het dagelijkse leven en/of verdere gezondheid die veel energie en aandacht vragen, merk je dat in de mogelijkheden van het immuunsys teem op dat moment.
Door te kijken naar de manier waarop je in het algemeen in je leven al dan niet om kunt gaan met een verandering, kun je dus ook ontdekken hoe je je immuunsysteem nog verder zou kunnen ondersteunen. Herken je in jouw manier van ‘weer stand’ tegen veranderingen een ‘overal tegen opzien’? Dan zou Kalium phosphoricum Nr. 5 je kunnen ondersteunen met het goed verdelen van je energie, zowel mentaal als fysiek! Heb je er in deze tijd van het jaar moeite mee dat ramen en deuren weer dicht zijn? Ervaar je dat als benauwend? Kalium sulfuricum Nr. 6 kan je cellen dan helpen de zuurstof die je binnenkrijgt, beter ‘binnen te halen’ en te benutten. Een cel die (weer) over voldoende zuurstof kan beschikken, gaat zich zelf reinigen. Als mens kun je dan ook ervaren dat je je bewust wordt van oude denkbeelden, uitgangspunten en patronen die misschien ook eens verfrist kunnen worden.
Energie kunnen verdelen Kunnen bevatten wat gaande is Actualiseren uitganspunten Dieptereiniging (Eigen) ritme Spanning kunnen ontladen Omzetten en verwerken als je ‘overladen’ bent
Warme, rode oren en wangen
Slijmvorming
Verdikte klieren
Waterige, heldere uitscheiding
Dorst of droogte
Behoefte aan koestering
Jezelf een beetje kwijtraken
Door herstel van de mogelijkheden voor diepe reiniging is het sterk aan te bevelen dit celzout samen met Natrium sulfuricum Nr. 10 – basisreiniging en omzetten van (oude) emoties - toe te passen. Het immuunsysteem is graag bij de tijd. Omzetten van oude patronen kan een positieve wissel werking tussen jouw manier van in het leven staan en je weer stand te weeg brengen!
Het ‘minder moeten’ van de vakantieperiode heeft je wellicht dichter bij het gevoel voor je eigen natuurlijke ritme en wat voor jou waarde heeft, gebracht. Eigen ritme en eigen waarde zijn kwaliteiten in het werkgebied van Magnesium phosphoricum Nr. 7. Zit jouw weerstand erin dat je zoekt naar een meer relaxte manier van leven en werken? Kijk dan eens welke disbalanssignalen van dit werkgebied je nog meer herkent. Ook voor het immuunsysteem is het vermogen stress te reguleren een voorwaarde om optimaal te kunnen functioneren.
Door op deze manier naar je weerstand en de behoefte van je immuunsysteem te kijken leer je jezelf beter kennen en kun je in samenwerking met de signalen van je lichaam ook als mens groeien en ontwikkelen.
Signaal als ondersteuningsvraag;
Al moe wakker worden Tegen veel opzien Benauwd zijn Je snel opgesloten voelen Plotselinge krampen Stress
Langduriger vocht vasthouden Gevoel een kater te hebben
Wij delen kennis over de relatie tussen voeding en gezondheid. Dit doen we volgens de orthomoleculaire voedingsleer en vanuit de overtuiging dat een uitgebalanceerde voeding en een gezonde leefstijl essentieel zijn voor het behoud van een goede gezondheid. Wetenschappelijk onderzoek, vernieuwende inzichten en ervaringen uit de praktijk vormen al 35 jaar de basis van ons aanbod.
Ons educatie aanbod Educatie moet niet alleen kennisoverdracht bieden, maar ook mensen verbinden en inspireren. Daarom bieden wij een unieke combinatie van een 1-jarige post-HBO opleiding, een wetenschappelijk congres en webinars. Verder bevat onze website een uitgebreide kennisbank met interessante artikelen over voeding en gezondheid en suppletierichtlijnen om u te ondersteunen in uw suppletieadvies.
1-jarige post-HBO Opleiding Orthomoleculaire Voedingsleer & Therapie
• Interactieve en praktisch toepasbare lessen • Uitgebreid en hooggeschoold docententeam • Breed geaccrediteerd lesprogramma
• Start oktober 2023
Tijdens de 1-jarige Opleiding Orthomoleculaire Voedingsleer & Therapie leert u hoe voeding en suppletie het menselijk metabolisme kan bijsturen. Na het afronden van deze post-HBO opleiding kunt u als Orthomoleculair Therapeut verbanden leggen tussen klachten en niet optimaal verlopende biochemische processen in het lichaam. Hiermee kunt u zelfstandig voedings-, suppletie- en leefstijladviezen geven aan uw cliënten om zijn/haar gezondheid te helpen verbeteren.
Wilt u meer informatie? Ga naar onze website soe.nl of neem contact op via educatie@soe.nl
Stichting Educatie Atrium Innovations heet sinds 2021 weer Stichting Orthomoleculaire Educatie (SOE).
Elk jaar organiseren wij een Online Event. Wilt u meer weten over vermoeidheidsklachten in de overgang? Neem dan deel aan het gratis webinar op dinsdag 11 oktober van 19.30 – 21.00 uur. Barbara Havenith en Lianne Maan laten u in dit webinar zien welke rol hormonale veranderingen spelen bij vermoeidheidsklachten en hoe u uw cliënten zo optimaal mogelijk kunt ondersteunen.
Wilt u meer informatie of u inschrijven? Ga dan naar soe.digitaleventplatform.com
De suppletierichtlijnen helpen u als Orthomoleculair Therapeut bij het geven van suppletieadvies. Alle vermelde suppletiesuggesties zijn gebaseerd op wetenschappelijke literatuur en/of ervaringen vanuit traditioneel gebruik. Voor een praktisch gebruik staat bij elke suppletiesuggestie de bewijskracht en aanbevolen dosering vermeld.
In 2023 starten we met iets nieuws voor startende en bestaande therapeuten. Houd onze website in de gaten en schrijf u alvast in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.
Kijk voor onze agenda, informatieve artikelen en orthomoleculaire inspiratie op onze website
t a r t 1 7
e b r u a r i
3
E e r s t e j a a r B e r o e p s O p l e i d i n g O r t h o m o l e c u l a i r T h e r a p e u t b e s t a a t u i t 6 l e s d a g e n . O o k v o o r e x t e r n e b e r o e p e n d i e b a s i s k e n n i s w i l l e n o p d o e n i n 6 d a g e n . v r i j d a g 1 7 f e b r u a r i z a t e r d a g 1 8 f e b r u a r i v r i j d a g 2 4 m a a r t z a t e r d a g 2 5 m a a r t v r i j d a g 2 1 a p r i l z a t e r d a g 2 2 a p r i l 2 0 2 3
Docenten
Nina Weiss en Marie Anne
Tenbült weten er alles van.
Als osteopaat onderzoekt Marie-Anne de beweeglijkheid van alle structuren van het lichaam. Door de beweeglijkheid te herstellen en te verbeteren heeft dit een invloed op de doorbloeding en de besturing van de organen.
Als Mayr arts weet Nina als geen ander hoe je met buikbehandelingen de rust in de darmen kunt laten terugkomen. Ze laat in de praktijk zien en voelen dat de ontspanning van de darm ook doorwerkt naar mentaal en emotioneel welbevinden. De belangrijke wisselwerking tussen een gezonde darm en de ademhaling komt uitgebreid aan bod.
Er is uitleg, maar vooral wordt er geoefend met elkaar.
w w w . o r t h o l i n e a . n l
Docent: Jeroen de Haas
Datum: 11 november 2022
Locatie: Breukelen
Zenuwcellen in ons lichaam kunnen communiceren door middel van neurotransmitters. Ze zijn essen tieel voor ons gevoel en denken, maar ook voor ons gedrag en het immuunsysteem. De neurotransmitters glutamaat en GABA, adrenaline en noradrenaline, dopamine, acetylcholine en serotonine zullen deze dag de revue passeren. Jeroen de Haas zal ingaan op aan neurotransmitters gerelateerde aandoeningen zoals ADHD en verslavingsproblematiek. De negatieve invloed van verschillende omgevingsfactoren en het belang van een goede methylering komen aan de orde. Na afloop weet u welke analysemethoden u kunt toepassen en welke nutriënten u kunt inzetten ter ondersteuning.
Complexe materie op een praktische manier uitgelegd
Docent: Olivia Krom
Datum: 25 november 2022
Locatie: online via Zoom
Na het volgen van deze online clinic heeft de schildklier geen geheimen meer voor u. U leert alles over het functioneren en disfunctioneren van de schildklier. Aan bod komen mogelijke oorzaken, symp tomen en schildklieraandoeningen als de ziekte van Hashimoto en de ziekte van Graves. De directe invloed van stress en van het immuunsysteem op de schildklier worden besproken en u leert laborato riumonderzoeken te interpreteren. Deze complexe materie zal Olivia Krom op een praktische manier uitleggen zodat u de opgedane kennis direct kunt toepassen in uw praktijk.
Op www.orthokennis.nl vindt u meer informatie en kunt u zich aanmelden. Mocht u vragen hebben over onze clinics of diensten, neem dan gerust contact met ons op.
Telefoon
Orthomoleculair Adviseur Gevorderd (OAG)
Behandelprotocollen: Huid, haar en nagels
Energetisch Morfologische Bloedtest (EMB)
Praktijkvoering: Anamnese & Diagnostiek
Orthomoleculair Specialist: Gewicht
Bijscholing: Huidklachten
Behandelprotocollen: Hormonen & Vrouwenklachten
Masterclass: COPD
Vitakruid Gamma van A tot Z
Voeding voor Brein & Darmen
Behandelprotocollen: Spijsvertering Maag Lever Darmen
Orthomoleculair Specialist: Maag Lever Darmen
Energetisch Morfologische Bloedtest (EMB)
Medische Basiskennis (MBK)
Masterclass: Metabool Syndroom
Vitakruid Gamma van A tot Z
Orthomoleculair Adviseur Gevorderd (OAG)
Orthomoleculair Adviseur Basis (OAB)
Energetisch Morfologische Bloedtest (EMB)
Wouter de Jong, Evert Berkelaar, Erik Schut
Wouter de Jong
Audrey van Oosten, drs. Erik Schut
Evert Berkelaar
Latoya Boelé
Audrey van Oosten, drs.
Casper Beukema
Florian Alders
Lienke van Deuzen Wouter de Jong Wouter de Jong Audrey van Oosten, drs. Docentteam Total Health Evert Berkelaar
Florian Alders
Wouter de Jong, Evert Berkelaar, Erik Schut Wouter de Jong Audrey van Oosten, drs.
27-10-2022 2-11-2022 3-11-2022 4-11-2022 7-11-2022 11-11-2022 16-11-2022 18-11-2022 24-11-2022 5-12-2022 5-12-2022 6-12-2022 7-12-2022 7-12-2022 8-12-2022 9-12-2022 12-12-2022 13-12-2022 14-12-2022
Digitaal
Digitaal
Hoofddorp
Hoofddorp
Digitaal Hoofddorp
Digitaal Hoofddorp
Digitaal
Digitaal Hoofddorp Hoofddorp
De Bilt
Digitaal Hoofddorp Hoofddorp
Digitaal Hoofddorp Hoofddorp
www.sohf.nl/oag www.sohf.nl/bphhn www.sohf.nl/emb www.sohf.nl/pad www.sohf.nl/gewicht www.sohf.nl/huidklachten www.sohf.nl/hv www.sohf.nl/copd www.vitakruid.nl/agenda www.sohf.nl/vbd www.sohf.nl/smld www.sohf.nl/mld www.sohf.nl/emb www.sohf.nl/mbk www.sohf.nl/metabool www.vitakruid.nl/agenda www.sohf.nl/oag www.sohf.nl/oab www.sohf.nl/emb
De gevolgen van fysiek trauma van het brein kunnen blijvende functionele verstoringen geven die het dagelijks functioneren drastisch kunnen ontregelen, zowel op korte als op lange termijn Hoe pak je dat aan? Op welke kenmerken moet je letten en welke training is er mogelijk naast neurobiochemische ondersteuning van belang? Daar geeft deze scholing antwoord op.
Met bijna
ervaring geeft CellCare Academy tal van opleidingen, vakgerichte bijscholingen en masterclasses Met een rijke ervaring in patroonherkenning en het leggen van verbanden tussen oorzaak en gevolg, maar ook genetica, epigenetica, methylering, functionaliteit van neurotransmitters en science en practice based interventies, heeft CellCare Academy een duidelijke visie op gezondheid en ziekte.
de impact van voeding en levensstijl
als het aankomt op biochemische en orthomoleculaire kennis in België en Nederland!
Synergistisch werkingsspectrum
Regisense bevat een complex van speci eke, veilige extracten van rode gist rijst met monascin & anka avin en zwarte kno ook, samen met CeQure vitamine C en kalium voor een synergistische werking. De bijzondere samenstelling van Regisense bevat kalium, goed voor de bloeddruk, en zwarte kno ook, voor het behoud van een gezond cholesterolgehalte [1] .
Monascin & Anka avin Monascin (MS) en anka avin (AK) zijn werkzame gele pigmenten uit rode gist rijst. Gezamenlijk hebben ze een gunstig e ect op risicofactoren. Dit rode gist rijst extract bevat geen monacoline K. Het bijzondere, veilige extract met MS & AK wordt verkregen door fermentatie met de schimmel Monascus purpureus NTU 568.
Regisense bevat tevens een extract van dubbel gefermenteerde, biologisch geteelde kno ook (Hardneck Red Russian). Het fermentatieproces zorgt voor een verrijking aan stabiele en goed opneembare bio-actieve sto en, zoals antioxidanten.
Bovendien maakt het de vorming en het beschikbaar maken van de werkzame sto en onafhankelijk van het darmmicrobioom. De zwarte kno ook is rijk aan S-allylcysteïne (SAC).
Vitamine C met verlengde retentietijd CeQure vitamine C is afkomstig uit een natuurlijke bron en wordt tevens verkregen door middel van fermentatie. Deze vorm van vitamine C is verwerkt met plantaardige lipidenmetabolieten, wat zorgt voor verbeterde opname en langere verblijfsduur in het lichaam.
Regisense bevat per tablet:
250 mg vitamine C (270 mg CeQure),
150 mg Elementair Kalium (415 mg kaliumcitraat)
220 mg Rode gist rijs extract met monascin & anka avin (zonder monacoline K)
100 mg Zwarte kno ook, rijk aan S-allylcysteïne (Gestandaardiseerd op 2,2% S-allylcysteïne)
Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Regisense 60 & 150 tabletten zijn ook verkrijgbaar via de webshop.
Meer info & bestellen: spring eldnutra.com/regisense
Een nieuwe Belgische reviewstudie laat zien dat het omega 6-vetzuur GLA een prominente rol speelt als toevoeging aan een omega 3-formule met EPA en DHA bij kinderen en jongeren met ADHD-klachten. GLA laat hierbij synergetische effecten met omega 3-vetzuren zien die het ontstekingsremmende effect van de meervoudig onverzadigde vetten ondersteunen. Een combi natie van EPA, DHA en GLA in de verhouding 9:3:1 lijkt daarom betere uitkomsten te geven bij ADHD dan omega 3-vetzuren alleen.
De omega 3-vetzuren EPA en DHA uit visolie worden al jaren be schouwd als goede ondersteuning bij leerproblemen, concentra tiestoornissen en druk gedrag bij kinderen. Tot voor kort werd in dit verband uitsluitend gesproken over DHA en/of EPA. Nu wordt ook het belang van het omega 6-vetzuur GLA onderstreept.[1]
Bij omega 6-vetzuren wordt er vaak gedacht aan hun ontstekings bevorderende effecten, zoals te zien is bij een overschot aan het omega 6-vetzuur arachidonzuur dat leidt tot de vorming van ontste kingsbevorderende stoffen waaronder specifieke prostaglandines en leukotriënen (eicosanoïden). Niet alle omega 6-vetzuren zijn echter ontstekingsbevorderend. Zo is GLA duidelijk ontstekingsremmend. Het stimuleert onder andere de vorming van ontstekingsremmende
prostaglandines en tromboxanen. Dit leidt tot een betere fagocytose door afweercellen, celmigratie en proliferatie.
In het lichaam wordt GLA gevormd uit het omega 6-vetzuur linol zuur. Het gevormde GLA wordt vervolgens snel omgezet in DGLA (di-homo-gamma-linoleenzuur) en ingebouwd in het celmembraan. Dit treedt onder gezonde fysiologische omstandigheden op vóórdat het DGLA omgezet kan worden in het ontstekingsbevorderende ara chidonzuur. In vivo onderzoek laat zien dat een hogere concentratie DGLA ten opzichte van arachidonzuur in afweercellen, zoals neutro fielen, leidt tot een lagere biosynthese van ontstekingsbevorderende eicosanoïden. Kortom, een goede (D)GLA-spiegel heeft ontstekings remmende effecten in het immuunsysteem.
Omdat GLA onder ongunstige omstandigheden uiteindelijk ook omgezet kan worden in het ontstekingsbevorderende arachidonzuur, zijn sommige zorgverleners terughoudend in de inzet van het omega 6-vetzuur. Echter, klinisch onderzoek laat zien dat het combinatiege bruik van GLA met omega 3-vetzuren zoals EPA leidt tot een hogere bloedconcentratie EPA, maar de concentratie arachidonzuur niet stijgt. Suppletie met minimaal 250 mg EPA en DHA in combinatie met GLA gaat een stijging van de concentratie arachidonzuur tegen en verlaagt juist de expressie van genen die coderen voor ontste kingsbevorderende cytokinen. Er lijkt dus sprake te zijn van een synergetisch ontstekingsremmend effect tussen GLA en EPA. Bij ADHD is ontsteking onderdeel van de pathofysiologie. Bovendien weten we uit klinisch onderzoek dat mensen met ADHD vaker een tekort hebben aan ontstekingsremmende vetzuren. Toepassing van een combinatie van de vetzuren GLA, EPA en DHA lijkt dan ook op zijn plaats.
Het gebruik van een specifieke combinatie EPA, DHA én GLA in de verhouding 9:3:1 geeft significante verbeteringen van ADHD-klachten zowel alleen als in combinatie met het veelgebruikte ADHD-medicijn methylfenidaat. Verschillende klinische onderzoeken hebben positie ve effecten laten zien van deze combinatie omega 3- & 6-vetzuren op ADHD-klachten, aandacht, lees- en taalvaardigheid. Een studie van Barragán et al.[2] liet daarnaast zien dat gebruik van deze specifieke vetzuurcombinatie (EPA/DHA/GLA in de verhouding 9:3:1; 558 mg EPA, 174 mg DHA en 60 mg GLA) veilig gebruikt kan worden samen met methylfenidaat. Gelijktijdig gebruik kan er zelfs toe leiden dat de dosering methylfenidaat verlaagd kan worden. Bo vendien vond men een vermindering van negatieve bijwerkingen van het medicijn en een verbetering van de therapietrouw.
Meer informatie: www.springfieldnatura.com Bronnen zijn op te vragen bij de redactie.
Collageen is het meest voorkomende eiwit in het menselijk lichaam. In totaal maakt collageen circa 30% uit van de in het lichaam aanwezige eiwitten. Collageen is een eiwit met een grote trekvastheid en vormt een belangrijk bestanddeel van verschil lende typen bindweefsel. Bindweefsel geeft steun en stevigheid aan het lichaam, onder andere in de vorm van botweefsel, kraak been, spierweefsel en vetweefsel. Verhoudingsgewijs bestaat bindweefsel uit weinig cellen waartussen veel ruimte zit, de extracellulaire matrix. Deze matrix bestaat uit eiwitten (colla geen, elastine en/of reticuline) en grondsubstantie en zorgt voor stevigheid en veerkracht. De grondsubstantie is een gelachtige massa gevormd door proteoglycanen*, glycoproteïnen met eraan gebonden water. * Zie verklarende woordenlijst.
Collageenvezels geven structuur, stevigheid, onderlinge samenhang en elasticiteit aan bindweefsel. Er bestaan maar liefst 28 verschillende typen collageen in het dierenrijk. Meer dan 90% van het collageen in het menselijk lichaam is collageen type I. Dit type is onder meer aanwezig in pezen, gewrichtsbanden (ligamenten), gewrichtskapsel, bloedvaten en botweefsel. Kraakbeen bevat voornamelijk collageen type II en daarnaast een kleine hoeveelheid collageen type IX, X en XI. Alle collageentypen hebben een vergelijkbare bouw. Collageenvezels bestaan uit bundels collageenfibrillen die op hun beurt zijn opge bouwd uit collageenmoleculen ofwel drie polypeptideketens die om elkaar zijn gewikkeld in een spiraalvorm. Een normale colla geenvorming is belangrijk voor de aanmaak, opbouw en werking van kraakbeen.
Bronnen van collageen Collageen is een lichaamseigen eiwit dat wordt gesynthetiseerd door de cellen van de bindweefsels. Het natuurlijke vermogen om colla geen aan te maken neemt af naarmate men ouder wordt. De colla geensynthese kan mede worden gestimuleerd door adequate inname van de aminozuren glycine en proline, belangrijke bouwstenen van collageen. Verder is vitamine C een belangrijke cofactor voor de collageensynthese en zijn ook mineralen zoals koper en silicium betrokken. Voldoende beweging is bovendien belangrijk.
Bouillon van botten en beenmerg bevat flinke hoeveelheden colla geen, maar wordt niet vaak meer gegeten. Het is daarom prettig dat er voedingssupplementen beschikbaar zijn met goed opneem bare vormen van collageen. Een zeer goede bron van collageen type I is het dunne vlies aan de binnenzijde van een eierschaal, de eierschaalmembraan. Naast collageen type I bevat het ook kleine hoeveelheden collageen type V en X en andere bestanddelen zoals elastine en glycosaminoglycanen*. Collageen type II wordt gewonnen uit kippenkraakbeen. Belangrijk hierbij is dat het gaat om de onge denatureerde* vorm van collageen type II (UC-II), ofwel collageen
“Collageen is een lichaamseigen eiwit dat wordt gesynthetiseerd door de cellen van de bindweefsels.”
type II in zijn natuurlijke, ruimtelijke structuur. Suppletie met ongedenatureerd collageen type II heeft namelijk voordelen ten opzichte van gedenatureerd* collageen. In tegenstelling tot gedenatureerd collageen, waarin de ruimtelijke structuur verloren is gegaan, is van ongedenatureerd collageen een veel lagere dosis van slechts 40 mg per dag nodig, tegenover circa 10 gram gedenatureerd collageen. Gedenatureerd collageen type II levert bouwstenen voor de opbouw van kraakbeen, zoals glycine en proline, terwijl UC-II een geheel ander mecha nismemechanisme heeft. Aangenomen wordt dat UC-II werkt via beïnvloeding van het immuunsysteem in de darmwand om zo uiteindelijk tot bescherming en herstel van gewrichtskraak been te leiden. * Zie verklarende woordenlijst.
In humane studies is aangetoond dat UC-II gunstige effecten heeft bij osteoartritis (artrose) en reumatoïde artritis. Beide gewrichtsaandoeningen worden gekenmerkt door chronische gewrichtsontsteking en gaan gepaard met pijn, zwelling, stijfheid en verlies van kraakbeen (onder andere van collageen type II) in een of meer gewrichten. Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte waarbij reuma-specifieke auto-antili chamen gericht tegen het eigen kraakbeen, een rol spelen. Osteoartritis is een van de meest voorkomende reumatische aandoeningen. Aanvankelijk werd gedacht dat slijtage de oorzaak is van osteoartritis. Onderzoek wijst echter uit dat, net als bij reumatoïde artritis, ontsteking een rol speelt in het ontstaan en verloop. Bij mensen met osteoartritis blijken de spiegels van ontstekingsbevorderende eiwitten in bloed en gewrichtsvloeistof verhoogd te zijn, zij het in mindere mate dan bij reumatoïde artritis. Ook bevinden er zich ontstekingscellen in de aangedane gewrichten.
Het complementsysteem*, een belangrijke component van de aangeboren afweer, wordt verondersteld een rol te spelen in de pathogenese van osteoartritis. Activatie van het comple mentsysteem zet een cascade in gang waarmee immuuncellen worden geactiveerd met als doel het doden en opruimen van een ziekteverwekker. Het complementsysteem blijkt echter niet alleen op binnengedrongen pathogenen te reageren, maar ook op beschadigingen van cellen en weefsels. Bij osteoartritis wordt het complementsysteem vermoedelijk geactiveerd als gevolg van, door minimale weefselschade ontstane, afbraak producten van de extracellulaire matrix van kraakbeen, waar onder fragmenten van collageen type II. Ook reuma-specifieke antilichamen zijn in staat het complementsysteem te activeren. Verstoring van de regulatie van complementactivering kan tot een vicieuze cirkel leiden waarbij weefselbeschadiging voor een ontstekingsreactie zorgt, die op zijn beurt tot meer schade leidt.
De aanwezigheid van bepaalde immuuncellen, een specifiek type T-lymfocyt, in het gewricht leidt tot ontsteking, die een belangrijke rol speelt bij pijn, zwelling, stijfheid en verdere afbraak van kraakbeen. Tegelijkertijd wordt de activiteit van een ander type T-lymfocyt, de regulatoire T-lymfocyt, geremd. Regulatoire T-lymfocyten hebben een ontstekingsremmend effect en zorgen ervoor dat een afweerreactie niet uit de hand loopt door andere cellen van het immuunsysteem te reguleren.
Deze cellen zijn dientengevolge zeer belangrijk in het bedwang houden van een afweerreactie en spelen bovendien een belangrijke rol in het differentiëren tussen ‘eigen’ en ‘vreemd’ zodat eigen weefsel niet wordt aangevallen. * Zie verklarende woordenlijst.
Na orale inname wordt UC-II niet afgebroken en opgenomen in het spijsverteringskanaal, maar komt in het laatste deel van de dunne darm in contact met het lokale afweersysteem in de darmwand, de platen van Peyer. Dit darmspecifieke immuunsysteem, onderdeel van het darmslijmvlies, bestaat uit lymfatisch weefsel (lymfevaten, lymfeknopen en lymfo cyten) en screent alles dat binnenkomt. Het dient als switch voor het aan- of uitzetten van de immuunrespons op vreemde substanties. Wetenschappers denken dat dagelijkse inname van een lage dosis UC-II de immuunrespons, opgewekt door T-lymfocyten tegen collageen type II in het gewrichtskraak been, uitzet. Activatie van regulatoire T-lymfocyten speelt hierbij een centrale rol. Geactiveerde regulatoire T-lymfocyten migreren naar gewrichten met ontsteking en beschadiging, waar ze ontstekingsremmende eiwitten produceren die kraak beencellen aanzetten tot de synthese van collageen type II en andere componenten van de extracellulaire matrix. Hierdoor kan herstel van kraakbeen optreden. Dit mechanisme wordt orale tolerantie genoemd. Het effect is waarschijnlijk van voor bijgaande aard zodat langdurige suppletie nodig is.
Ongedenatureerd collageen type II voor gezonde gewrichten Suppletie met UC-II remt significant gewrichtsontsteking bij osteoartritis, verbetert de conditie van de gewrichten, vermin dert pijn, zwelling en stijfheid en vergroot de beweeglijkheid. Dit doet UC-II effectiever dan glucosamine* en chondroïtine*, voedingssupplementen die vaak (in combinatie) worden toege past bij gewrichtsklachten. Door UC-II samen met chondroïtine en glucosamine in te nemen, kan een additief effect worden bereikt. Bij reumatoïde artritis kunnen eveneens gunstige effecten worden bereikt met UC-II. Proefpersonen in klinische onderzoeken rapporteerden afname van pijn en (ochtend)stijf heid, minder pijnlijke, gezwollen gewrichten en verbetering van de kwaliteit van leven. Ook kunnen mensen die klachten krijgen door zware belasting maar geen significante gewrichtsontste king hebben, baat hebben bij suppletie met UC-II met afname van pijn tijdens beweging, sneller herstel na inspanning en soepelere kniegewrichten. * Zie verklarende woordenlijst.
“Suppletie met UC-II remt significant gewrichtsontsteking bij osteoartritis, verbetert de conditie van de gewrichten, vermindert pijn, zwelling en stijfheid en vergroot de beweeglijkheid.”
Een goedkoop Q10-preparaat kan toch duur blijken te zijn als het geen effect heeft. Dan hebt u uw geld verspild. Als de effectiviteit ervan ech ter gedocumenteerd is met onderzoek dat in een gerenommeerd we tenschappelijk tijdschrift werd gepubliceerd, dan weet u zeker dat u een veilig en effectief product hebt.
De actieve stof van een Q10-product moet na inname door het lichaam wor den opgenomen om werkzaam te zijn. Er moet daarom documentatie aanwe zig zijn die de concentratie Q10 in het bloed voor en na inname van het pro duct laat zien.
Q10 is een natuurlijke energiebron die door iedereen kan worden gebruikt. Studies laten echter zien dat ouderen,intensieve sporters en hartpatiënten baat kunnen hebben bij een ho gere dosis van de voedingsstof dan gemiddeld.
Voedingssupplementen worden gefabri ceerd volgens de richtlijnen voor voedsel. Anders dan medicijnen, hoeven supplemen ten hun effectiviteit niet aan te tonen. Maar als een Q10-preparaat wordt vervaardigd naar farmaceutische maatstaven, dan wor den de grondstoffen en het productieproces streng gecontroleerd. Alles moet gedocu menteerd worden, net als bij medicijnen.
Veel Q10-preparaten bevatten onoplosbare en niet opneembare Q10-kristallen in olie. Zulke kristallen kunnen alleen oplossen wanneer ze blootgesteld worden aan tem peraturen ver boven onze lichaamstempera tuur. Pharma Nord heeft een patent op een methode die de kristallen in “sneeuwvlok ken” verandert die snel bij lichaamstempe ratuur in de maag oplossen. Dat garandeert een effectieve opname in het lichaam.
Bio-Quinon Q10 Gold van Pharma Nord is een verantwoorde keuze. Het preparaat is in meer dan 100 wetenschappelijke studies gebruikt, waarvan 25 dubbelblind en placebo-gecontroleerd werden uitgevoerd.
Het bevat gepatenteerde Q10 “sneeuwvlokken”, die het lichaam snel opneemt. De hele productie vindt plaats in Pharma Nords farmaceutische fabriek en wordt gecontroleerd door de Deense voedsel- en geneesmiddel-autoriteiten.
Om Q10-preparaten naar de eisen van medicijnproductie te kunnen maken, is een Q10-grondstof van medische kwaliteit vereist. Dat garandeert dat de verwerkte stof van hoge en gelijkblijvende kwaliteit is en geen onzuiverheden bevat.
Collageen type I uit eierschaalmembraan Suppletie met eierschaalmembraan met intact (ongedena tureerd) collageen type I draagt bij aan een betere conditie van bindweefselstructuren in gewrichten, waaronder gewrichtsbanden en het gewrichtsvlies dat de binnenzijde van gewrichten bekleedt, enerzijds door levering van bouwstenen voor collageensynthese, anderzijds door ontstekingsremming. Een supplement met eierschaalmembraan kan gewrichts klachten als gevolg van osteoartritis aanzienlijk verlichten. Dagelijkse inname kan bij mensen met osteoartritis al na een week verlichting van gewrichtspijn geven en de beweeglijkheid van de gewrichten verbeteren. Ook gewrichtsklachten (pijn, stijfheid en functiebeperking) door intensief sporten of juist door te weinig beweging bij mensen met een zittende leefstijl kunnen verbeteren door suppletie met eierschaalmembraan. Bij deze klachten is eierschaalmembraan een goed alternatief voor reguliere pijnstillers. Bovendien blijkt eierschaalmembraan een gunstig effect te hebben op de conditie van de achillespees. Deze zeer sterke pees, die voor een aanzienlijk deel uit colla geen type I bestaat, is belangrijk voor de stabiliteit en correcte beweging van het enkelgewricht.
UC-II is werkzaam in een dagelijkse lage dosis van 40 mg, waarvan 10 mg ongedenatureerd collageen type II. Met 300 mg eierschaalmembraan per dag, waarvan 100 mg ongedena tureerd collageen type I, V en X, werden in klinische studies positieve resultaten behaald. UC-II is bestand tegen maagzuur en spijsverteringsenzymen in de maag. Gebruik van UC-II en extract van eierschaalmembraan is zeer veilig en geeft geen bijwerkingen. Supplementen met eierschaalmembraan zijn
alleen niet geschikt voor mensen met een allergie voor (kippen) ei. Voor zover bekend zijn er geen interacties tussen preparaten van ongedenatureerd collageen en reguliere medicijnen.
Chondroïtine: belangrijke bouwsteen van glycosaminoglycanen.
Complementsysteem: bestaat uit meer dan 30 oplosbare eiwitten (complementfactoren). Na activatie van de eerste factor door een pathogeen of antilichaam-antigeencomplex ontstaat een kettingreactie waarin de complementfactoren elkaar activeren met als doel het doden en opruimen van binnengedrongen micro-organismen.
Gedenatureerd collageen: collageen dat is afgebroken tot peptiden (korte ketens van aminozuren) en geen over eenkomsten meer heeft met de ruimtelijke structuur van lichaamseigen collageen.
Glucosamine: belangrijke bouwsteen van glycosaminoglycanen.
Glycoproteïnen: een eiwit met daaraan gekoppeld een of meer suikerketens.
Glycosaminoglycanen: onvertakte suikerketens die een belangrijk bestanddeel vormen van collageenrijke weefsels zoals kraakbeen.
Ongedenatureerd collageen: collageen in de ruimtelijke structuur zoals het in het lichaam voorkomt.
Proteoglycanen: moleculen die zijn samengesteld uit een centrale eiwitketen met daaraan meerdere suikerketens (glycosaminoglycanen) gebonden. De belangrijkste functie van proteoglycanen in de extracellulaire matrix is het binden van veel water om een viskeuze massa te vormen.
Dit artikel is mogelijk gemaakt door Stichting Orthokennis, www.orthokennis.nl Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.
De herfst is begonnen, tijd voor paddenstoelen op het bord. Combineer ze met een van de vele wildplukkruiden die nu volop te vinden zijn en je maakt een heerlijke filodeegrol.
Ga op zoek naar dovenetel, kleine veldkers, de jonge bladrozet van de look-zonder-look en harig knopkruid en gebruik ze als smaakmaker voor deze lekkere filodeegrol.
Wil je een sneller recept? Maak dan alleen de vulling voor de filodeegrol maar stop het niet in filodeeg. Serveer het bij pasta, zoete aardappel of gierst. Ook lekker!
Ingrediënten:
• 1 pakje filodeeg (ontdooid)
• 1 vergiet vol winterspinazie en wildplukkruiden (kleine veldkers, look-zonder-look en witte dovenetel)
• 2 rode uien
• 2 teentjes knoflook
• 250 gr. oesterzwammen
• 6 zongedroogde tomaten
• 2 theelepels Provençaalse kruiden
• olijfolie
• peper en zout
Haal het filodeeg ’s morgens al uit de vriezer, zodat het op tijd ontdooid is.
Pel en snipper de uien en knoflook. Snijd de wild pluk en zongedroogde tomaten in kleine stukjes en de oesterzwammen in plakjes. Verwarm de oven voor op 180 °C. Verhit de olie in een koekenpan en fruit de ui hierin.
Doe dan de oesterzwammen, Provençaalse kruiden en knoflook erbij en bak even goed door. Voeg dan de spinazie en de wildplukkruiden toe en laat deze even slinken. Meng de zongedroogde tomaten erdoor en breng op smaak met peper en zout.
Leg de ontdooide filodeegvellen op een snijplank. Bestrijk elk vel met een beetje olijfolie.
Leg steeds twee vellen om en om op elkaar. Spreid in de middenstrook het wildpluk- oesterzwammen mengsel uit. Maak er een rol van door de randen en zijkanten naar elkaar toe te vouwen. Leg het op een ingevette bakplaat en bak ongeveer 30 minuten in de oven tot hij goudbruin ziet.
Kijk voor meer recepten en informatie over wild plukcursussen op www.inhetwildeweg.nl
heeft ruim
van de voedingssupplementen van AOV heeft een plantaardige capsule, waardoor er zo min mogelijk hulpstoffen nodig zijn. Verder zijn ze vrij van kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen, echte pure
dus!
Met EpiCor ®, een uniek postbioticum op basis van fermentatie
. gedroogd whole food-fermentaat van bakkersgist
. meest bekende postbioticum ter wereld, van marktleider Cargill
. sterke wetenschappelijke onderbouwing
. gepatenteerd productieproces
Postbiotica zijn de next big thing in de wereld van voedingssupplementen. Vitals introduceert een nieuw product met het meest bekende postbioticum ter wereld. Postbiol-EC van Vitals bevat EpiCor®, met een unieke samenstelling van nutriënten die ontstaan zijn uit de omzetting (fermentatie) van voedingsstoffen in een natuurlijk kweekmedium door bakkersgist. EpiCor® is ontwikkeld door een bedrijf dat meer dan 75 jaar ervaring heeft op het gebied van natuurlijke fermen tatieprocessen. Het is een zogenoemd postbioticum, dat gedefinieerd wordt als een preparaat van nietlevende micro-organismen.
Naast stofwisselingsproducten (metabolieten) bevat EpiCor® namelijk inactieve (niet-levende) bakkersgist cellen, wat een meerwaarde heeft. Het kan daarom ook gezien worden als een zogenoemd ‘whole food’ fermen taat, waarbij alle componenten van het fermentatie proces nog aanwezig zijn in het eindproduct. Een post bioticum is uitstekend te gebruiken als aanvulling op een prebioticum en/of een probioticum, maar kan ook op zichzelf gebruikt worden in situaties waarin een preof probioticum minder geschikt is. Voor meer informatie over Postbiol-EC gaat u naar Vitals.nl
