Reportage Milieu
Foto: DEME.
Foto: Stefan Panis.
De Patania II ziet eruit als een aardappelmachine en weegt 25 ton.
Diepzeemijnbouw Op de bodem van de oceaan liggen belangrijke metalen voor het rapen die onder meer in batterijen gebruikt worden. De impact van het ontginnen daarvan op de biodiversiteit is tot heden echter nog onduidelijk, terwijl het misschien de enige uitweg is om een nog groter probleem, namelijk de opwarming van de aarde, af te wenden.
E
en technisch probleem met de diepzeerobot Patania II, die op ongeveer 4.000 m diepte op de bodem van de Stille Oceaan – op de Thorntonbank – werkloos stilstond, bracht de diepzeemijnbouw een paar maanden geleden in het nieuws. Maar de exploratie van de zeebodem is geen nieuw gegeven (in Hippo 258 – maart/april 2016 brachten we er al eens een artikel over).
Waarom diepzeemijnbouw? Men verwacht dat de vraag naar kostbare metalen zo sterk zal blijven toenemen dat de bronnen aan land niet meer zullen volstaan. Het zijn metalen die tegenwoordig veel gebruikt worden in elektronische toestellen, onder meer in batterijen. Daarom zijn verschillende landen momenteel de zeebodem aan het verkennen, want mogelijk worden er over een vijftal jaar effectief concessies verleend.
Wat zoeken we? De zeebodem is rijk aan talrijke grondstoffen zoals zilver, goud, mangaan, kobalt, magnesium, zink, … Ook in de buurt van al
42
Hippocampus sept./okt. 2021
Type van minerale afzetting
Gemiddelde diepte
Mineralen
Polymetallische knollen
4.000 - 6.000 m
Nikkel, koper, kobalt en mangaan
Mangaankorst
800 - 2.400 m
Vooral kobalt, vanadium, molybdeen en platina
Sulfide afzetting
1.400 - 3.700 m
Koper, lood, zink, goud en zilver
dan niet uitgedoofde hydrothermale bronnen komen deze waardevolle metalen voor. Naargelang de diepte zijn deze materialen in verschillenden vormen terug te vinden, vaak in hogere concentraties dan aan land. Zijn het nu die polymetallische knollen of mangaanknollen waar de Belgen voortrekkers zijn om ze te ontginnen op de diepte van 4.000 meter? Het zijn eigenlijk de polymetallische knollen waar men tegenwoordig in geïnteresseerd is, maar al de verschillende knolvormige afzettingen op de
oceaanbodem noemt men mangaanknollen. Mangaanknollen, ter grootte van forse aardappelen, bevatten niet alleen mangaan, maar naargelang de diepte waar ze gevonden worden onder meer ook nikkel, koper en kobalt. Mangaanknollen worden gevormd door het neerslaan van in het diepzeewater opgelost mangaan.
jaren zestig De eerst grote interesse in de mangaanknollen, tegenwoordig ook het 'nieuwe goud' of de 'truffels van de oceaan' genoemd, is ont-
