3 minute read

geheugen van vijf seconden?

Hebben goudvissen een geheugen van vijf seconden?

Er wordt beweerd dat goudvissen een belachelijk kort geheugen hebben. Ze zouden daardoor niet beseffen dat ze eng behuisd zijn, maar is dat wel zo?

Advertisement

Een goudvis kan tussen 8 en 14 jaar oud worden, maar die leeftijd haalt het beestje bijna nooit. Gewonnen op de kermis, eenzaam gedropt in een bokaal, vaak overvoederd, in zuurstofarm water en gek van het rondjes zwemmen, sterft de goudvis al te vaak een snelle dood.

Aan die eenzaamheid kan je wat doen, namelijk twee vissen in dat ronde bokaaltje steken. Als de bokaal groot genoeg is, kan je het water extra beluchten met een luchtpompje en correct voederen is ook een mogelijkheid. Maar beter is uiteraard om de goudvissen niet in een viskom te plaatsen, maar in een groter, rechthoekig aquarium, met een luchtpompje en een waterfilter.

ijsberen

Dat een goudvis gek wordt van rondjes zwemmen in een bokaal, wordt door sommigen ontkracht. "Goudvissen blijven rondjes zwemmen, omdat ze hun omgeving telkens opnieuw ontdekken. Dit komt doordat ze een belachelijk kort geheugen hebben van slecht vijf seconden", beweren voorstanders van een visbokaal. Maar dat is pure onzin. Het rondzwemmen in stereotiepe patronen wijst erop dat de vis niet genoeg stimuli krijgt in zijn habitat. Hij reageert dus op zijn verarmde omgeving en dat is net een blijk van gesofisticeerd gedrag. Je kunt het vergelijken met dieren in de zoo die gaan ijsberen, omdat ze in een te kleine kooi zitten. conditionering

Dat het geheugen langer dan vijf seconden werkt, kunnen aquariumhouders zelf vaststellen. Als je de vis telkens in dezelfde hoek eten geeft, zal hij leren om naar die hoek te zwemmen als je op het aquarium afstapt. Dit fenomeen wordt conditionering genoemd. Het geheugen van een goudvis gaat waarschijnlijk terug tot zo'n drie maanden. Goudvissen zien niet alleen onderscheid tussen verschillende vormen en kleuren, ze kunnen ook gezichten herkennen. Bijvoorbeeld dat van degene die hen eten geeft. Met lichtsignalen en een beloningssysteem kun je je goudvis zelfs trucjes leren! Dat is iets wat ze bijv. met de vissen in het duikbassin van TODI uitproberen. In de Hippocampus van maart/april 2017 (Hippo 263) bracht ons redactielid Patrick Van Hoeserlande een artikel over 'Hoe train je een vis?'. Tijdens zijn werk als vrijwilliger in het 'Virginia Aquarium & Marine Science Center' leerde hij dat de frequentie van het geven van een overbruggingssignaal om bepaalde vissen te lokken naar een voor hen specifieke voerderplek sterk afhangt van het 'geheugen' van het dier. De tijd tussen de secundaire en de effectieve beloning mag bij vissen niet te lang zijn, anders vergeten ze de associatie, terwijl dat bij zeehonden niet zo is. Vissen gedragen zich dus echt een beetje zoals de vergeetachtige Dory in de Disneyfilm 'Finding Nemo', hoewel observaties erop wijzen dat bepaalde herinneringen blijvend kunnen zijn.

langetermijngeheugen trainen

IVO MADDER

De biochemische processen die aan de basis liggen van het geheugen zijn bij vissen al bestudeerd en die zijn even langdurig als bij de mens of andere zoogdieren. Ook een vis kan, mits training en herhaling, een geheugen ontwikkelen dat een leven lang aanhoudt.

Natuurlijk is er wel een verschil wat betreft de moeilijkheidsgraad van de taken die je kunt aanleren. Je kan een vis geen boek leren lezen. Dat heeft te maken met de complexiteit van het zenuwstelsel. Je kan ze wel leren een doelwit te volgen, uit je hand te laten eten of door een hoepel te zwemmen.

Het duurt wel even voordat je ze de trucjes aangeleerd krijgt. Veel hangt af van het temperament van je vissen. Sommige zijn schichtig, andere zijn nieuwsgierig en vriendelijk. De sleutel tot succes is geduld hebben.

Dat goudvissen een kort geheugen hebben, is dus een fabeltje. 

This article is from: