Toplitzmeer Oostenrijk

De duiksport heeft een avontuurlijk kantje, waardoor een duiker zijn grenzen kan verleggen of zijn interesses kan uitbreiden. Wrakken, grotduiken, expedities, … staan bij velen onder ons op de bucketlist, maar wordt de jacht naar nazischatten een nieuwe hype?

Toen het Derde Rijk, 75 jaar geleden, instortte verstopten de nazi's nog snel hun goud, diamanten, kunstschatten en kisten vol nazigeheimen. Ze zouden verborgen zitten in holle bergen en diepe meren. Zo werden er in 1959 valse bankbiljetten ter waarde van enkele miljoenen ponden uit het Toplitzmeer opgedoken. Vermits Adolf Hitler geboren werd in Oostenrijk, zo'n honderd kilometer verderop, kende hij deze streek goed. Hij zag in het Toplitzmeer de uitgelezen plek voor een teststation van nieuwe munitie. In 1943 vonden hier zware militaire manoeuvres plaats — testen met loodzware bommen die men vanop het meer keihard richting de omringende rotsen kon knallen, zonder dat de nazi-ingenieurs zich moesten bekommeren om omgevingsschade en geluidshinder. Ook onderwatertorpedo's werden hier uitgeprobeerd.

dumpen van kisten

Toen de geallieerden oprukten, verstopten de terugtrekkende nazi's alles wat waardevol kon zijn voor de vijand op een veilige plek, waaronder ook het Toplitzmeer. Zo vertelt de zoon van Ida Weissenbacher dat zijn moeder, samen met nog andere boeren in de buurt, in april '45 in het midden van de nacht gewekt werd door geklop op de deur. Het waren Duitse soldaten die hulp nodig hadden om de heuvel richting Toplitzmeer op te geraken. De boeren stelden hun paarden en karren ter beschikking voor het vervoeren van een grote lading kisten. Omdat de soldaten zo nerveus waren, vermoedden de boeren dat er heel waardevolle zaken in die kisten zaten. De hele operatie moest ook vóór de ochtend afgelopen zijn, zodat er zo weinig mogelijk ooggetuigen zouden zijn.

Het Toplitzmeer is gelegen in een dicht bergbos, hoog in de Oostenrijkse Alpen op 98 km van Salzburg. Het wordt omgeven door kliffen en bossen in het merengebied van Salzkammergut, in het 'Totes Gebirge' (dode gebergte). Dieper dan 20 m bevat het water geen zuurstof. Vissen kunnen alleen overleven in de bovenste 18 m, omdat het water onder de 20 m zout is. Dieper werden enkel bacteriën en wormen, die zonder zuurstof kunnen leven, gevonden. Het gebied is alleen te voet bereikbaar via een privépad van een kilometer lang.

aanwijzingen

De vondst in 1959 en dit verhaal zijn niet de enige aanwijzingen dat het meer bijzondere dingen herbergt. Een duiker die deelnam aan de expeditie in 1959 meldt een gezonken vliegtuig te hebben gezien op diepte. Later hebben veel duikers geprobeerd de diepte van 103 meter te bereiken, waarbij enkelen onder hen het leven lieten. Dit omwille van een versperring door opeengestapelde takken en boomstammen op een diepte van zo’n 80 meter.

Hoe dan ook, de gelukzoekers geloven nog steeds dat het meer waardevolle geheimen verbergt. Doe de klim en je begrijpt het onmiddellijk. Op slechts 20 minuten van de bewoonde wereld vind je een niemandsland. Het bergmeer biedt bezoekers een machtig uitzicht: een ellenlang rimpelend oppervlak, waar de stilte overdonderend is.

In 1959 werden valse bankbiljetten ter waarde van enkele miljoenen ponden uit het Toplitzmeer opgedoken.

Foto: Hans Fricke.

Vals geld op de bodem van het Toplitzmeer.

Vals geld op de bodem van het Toplitzmeer. De bankbiljetten werden vervalst door de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog in een poging de Britse economie te destabiliseren, maar werden aan het einde van de oorlog in het meer gedumpt.

Wie nog twijfelt, kan gaan praten met Albrecht Syen. Hij is uitbater van de 'Fischerhutte' (Visserhut) aan de rand van het Toplitzmeer. Syen is een ervaren duiker en dus de best geïnformeerde persoon rond het meer. Tijdens zijn duiken heeft hij meerdere objecten bovengehaald, waaronder een raket. Uiteindelijk staakte hij zijn duiken in het meer, omdat de omstandigheden er te gevaarlijk zijn. Hij is er echter van overtuigd dat het meer nog niet al zijn geheimen heeft prijsgegeven.

Rest nog de vraag: "Geeft het meer op een dag zijn diepste geheimen prijs?". Al moeten we niet onmiddellijk dromen over onze volgende uitdaging. Duiken in het Toplitzmeer werd door de Oostenrijkse overheid verboden in 2018.  Het Toplitzmeer komt voor in de James Bond film Goldfinger, waarin hij een gouden staaf ontvangt. De baar zou uit het meer gehaald zijn.

Foto: Keystone/Getty Images.

Een duiker duikt de vervalste nazi-biljetten op uit het Toplitzmeer in de Oostenrijkse Alpen (1959).