Reportage Milieu
2020: het jaar van de 'stille' oceaan Een zich ontwikkelend 'Oceaan luisterend Netwerk' zal de uitzonderlijke stille zeeën, als gevolg van COVID-19, bestuderen.
T
e midden van verminderde mariene activiteiten, als gevolg van COVID-19, probeert een groeiend netwerk van meer dan 200 wereldwijd goed verspreide niet-militaire hydrofoons veranderingen in het mariene leven vast te leggen door het bestuderen van geluidsgolven.
selijke activiteiten vast te leggen. Door dit te combineren met andere meetinstrumenten, zoals bijv. 'tagging', zal dit uitwijzen welk effect geluid heeft op mariene leven in de Antropocene zeeën. [Nvdr. Antropoceen is een onofficiële indeling van de tijd, namelijk vanaf de mens zich manifesteerde in de zeeën].
Door een combinatie van minder reizen en een vertraagde economie zijn de scheepvaart, het zeebodemonderzoek en heel wat andere menselijke activiteiten in de oceaan erg afgenomen. Dat vormt meteen een uniek moment voor de start van een tijdgebonden studie naar de invloed van geluid op mariene leven.
Geluid plant zich ver voort in de oceaan. Een hydrofoon registreert laagfrequente signalen van honderd en zelfs duizend kilometer ver. De hoogste concentraties non-militaire hyfrofoons, bevinden zich langs de Noord-Amerikaanse kusten – Atlantische, Pacifische en Arctische – Hawaï, Europa en Antartica en er zijn er nog enkele verspreid in het Azië-Pacifisch gebied. Reeds meer dan een eeuw gebruikt de marine geluid om onderzeeërs, onderwatermijnen en belangen van nationale veiligheid op te sporen. Ook mariene dieren gebruiken geluid en natuurlijke sonar voor navigatie en communicatie doorheen de oceaan. Maar over de gevolgen van het door mensen gecreëerd geluid op het mariene leven is slechts weinig bekend.
Een groep wetenschappers ontdekte dit netwerk en hoopt informatie te halen uit het bijeenleggen van hun waarnemingen in de 'stille' oceaan gedurende 2020 en het controleren van het 'geluidslandschap' in de toekomst. Ze proberen een totaal van 500 hydrofoons te bereiken om de geluiden van walvissen en andere mariene leven te registreren en daarbij het geluid van men-
Locaties van civiele hydrofoons die mogelijk nuttig zijn om de effecten van de coronapandemie op het oceaangeluid en andere akoestische kenmerken van de oceaan te bestuderen, worden hier weergegeven vanaf 8 februari 2021. Figuur door Eduardo Klein van de Universidad Simón Bolívar, Caracas, Venezuela.
14
Hippocampus mei/juni 2021
"Het meten van variëteit en veranderingen in omgevings- of achtergrondgeluid in de oceaan gedurende een periode, vormt de basis voor karakteristieke mariene 'soundscape' (klanklandschap, achtergrondgeruis, geluidsomgeving)", zegt Peter L. Tyack, professor Mariene Zoogdieren Biologie van de universiteit St.Andrews, Schotland. "Het vaststellen van de gevaren van onderwatergeluiden voor mariene leven vereist het begrijpen van welke niveaus schadelijke gevolgen hebben en waar in de oceaan gevoelige dieren aan te hoge niveaus worden blootgesteld. Het beperkte, sporadische gebruik van de hydrofoons en het moeilijk integreren van de metingen hebben nauwelijks geholpen om onze confidentiële kennis te vergroten". In 2011 begonnen de betrokken specialisten het 'International Quiet Ocean Experiment' (IQOE) te ontwikkelen en in 2015 lanceerden ze het 'International Quiet Ocean Experiment Science Plan'. Eén van de doelen van dit plan was het vastleggen van omgevingsgeluid in verschillende oceaangebieden om zo de variëteit, veranderingen en andere typische eigenschappen van geluid over een serie frequenties te registreren. Het plan had ook de bedoeling om 2022 te benoemen als 'The Year of the Quiet Ocean' (Het jaar van de 'stille' oceaan). "Maar door de COVID-19-pandemie zullen de oceanen wellicht nooit zo stil zijn als in april 2020", zegt Jesse Ausubel, directeur van het 'Program for the Human Environment' van de Rockefeller Universiteit. "De COVID-19-pandemie bezorgde ons een onverwacht scenario dat het geluid verminderde naar niveaus lager dan we ooit hadden durven dromen". IQOE zal 2020 beschouwen als 'The Year of the Quiet Ocean' en plaatst de focus op die onderdelen van het project die de veranderingen van geluidsniveaus en de effecten op organismen die gebeurden in 2020, gebaseerd op de metingen van honderden hydrofoons, gebruikt door de wereldwijde oceaan akoestische vereniging in 2019-2021. Door het IQOE is het aantal burgerhydrofoons in Noord-Amerika, Europa en elders – voor onderzoek en operationele doeleinden – drastisch verhoogd. Daarmee kan IQCOE en het 'Oceaan Luisterend Netwerk' reeds een tip van de sluier oplichten over het effect van mensen op het mariene leven en ecosystemen. Van de 231 non-militaire hydrofoons geregistreerd in februari 2021 hebben verschillende zich akkoord verklaard
