De on-site productie van leemstenen. De productie van gestabiliseerde leemstenen veroorzaakt 90 procent minder CO2-uitstoot dan die van klassieke bakstenen (foto: Thomas Noceto - BC architects & studies).
BC MATERIALS
Er zit toekomst in het dynamische gebruik van grond Er bestaan in België intussen verschillende producenten van biobased en natuurlijke materialen. Maar een opvallende nieuwkomer is BC materials uit Brussel. De onderneming heeft een ongewone ontstaansgeschiedenis en biedt een ongewoon materiaal aan. Bouwen met leemstenen, lijkt u dat wat?
A
lles begon tien jaar in Muyinga, een klein plaatsje in Burundi. BC architects & studies had daar de opdracht voor de bouw van een bibliotheek binnengehaald. Maar de ontwerpers merkten al snel dat het ter plaatse te moeilijk of te duur was om met gebakken bouwmaterialen te werken. Gelukkig kon ter plaatse een oplossing gevonden worden, vertelde ons Anton Maertens, Business Developer bij BC materials. Anton Maertens: "Van een lokale aannemer heeft BC architects & studies dan geleerd hoe je kon bouwen met ongebakken leemstenen gemaakt van lokale uitgegraven aarde. De ontdekking van dat materiaal was een openbaring. Zou dat ook niet kunnen in België? Omdat architecten in België geen materialen mogen produceren en verkopen, is in 2018 dan de spin-off BC materials opgericht." 30 Bouwbedrijf • mei 2022
Tot twee verdiepingen
Sindsdien werden in ons land een aantal ontwerpen van BC architects & studies uitgevoerd met bouwblokken van lokale uitgegraven aarde. Voor de bio-klas in Fort 5 in Edegem werden bijvoorbeeld 20 000 leemstenen gebruikt, met aan de buitenkant kalkhennep. Anton Maertens: "Leemstenen gestabiliseerd met kalk kun je gebruiken voor dragende muren tot een gelijkvloers met daarbovenop twee verdiepingen. De productie veroorzaakt 90 procent minder CO2-uitstoot dan die van klassieke bakstenen. Bovendien hebben de stenen een akoestische demping tot 50-60 decibel. En daarnaast dragen ze bij aan de vochtregulatie van het binnenklimaat." "Bij de productie van leemstenen die niet gestabiliseerd zijn, is er zelfs een CO 2-reductie van 98 procent.
Maar ongestabiliseerde leemstenen kun je niet gebruiken als dragende muren. Ze kunnen bijvoorbeeld wel gebruikt worden als wanden bij houtskeletbouw, opnieuw vanwege de interessante akoestische eigenschappen maar ook omdat het thermische massa creëert en dus de temperatuurvariaties vermindert. Er is wel één caveat: leemsteen is niet geschikt als façadesteen omdat hij niet vochtbestendig is."
500 ton
Bouwwerken produceren duizelingwekkende hoeveelheden aarde. Alleen al in Brussel gaat het om 2 miljoen ton per jaar, waarvan nu slechts ongeveer 30 % hergebruikt wordt. BC materials gebruikt voor de eigen productie grond uit het Brussels gewest. Onder de eerste bodemlaag, die uit zand bestaat, ligt daar klei uit het Ieperiaan, een geologisch tijdperk van 50
