J U R I D I S C H A RT I K E L
HET VERBLIJFSRECHT IN NEDERLAND NA EEN BUITENLANDSE VEROORDELING
KAN IK NOG WEL TERUG VIA DE WETS?
Een buitenlandse veroordeling maar ook een buitenlandse verdenking van een strafbaar feit, kan grote gevolgen hebben voor het verblijfsrecht. Hoe zit het precies? In dit artikel zullen wij proberen uit te leggen wat de gevolgen kunnen zijn van een voorlopig advies van de IND op personen in een overleveringsprocedure of in de WETSprocedure. Dit zullen wij doen aan de hand van het volgende voorbeeld:
A. is 29 jaar oud en vanaf zijn 2e jaar in Nederland. Hij heeft de Marokkaanse nationaliteit en is in het bezit van een verblijfsvergunning regulier voor onbepaalde tijd. Hij is zijn hele leven rechtmatig in Nederland verbleven en het volledige familie- en privéleven van A. speelt zich in Nederland af. Hij heeft nooit ergens anders gewoond. Hij is in Nederland in het verleden een aantal keer veroordeeld voor winkeldiefstal. Dat is een gevolg geweest van een alcoholverslaving waar A. mee kampte. Dit heeft hij inmiddels onder controle. Daarentegen heeft hij met Marokko, het land waarvan hij de nationaliteit heeft, geen enkele binding. Hij is er op vakantie geweest, maar meer ook niet. A. wordt momenteel verdacht van handel in drugs in Denemarken. Daar is een strafrechtelijk onderzoek gestart en aan Nederland is gevraagd om A. over te leveren naar Denemarken. Daarom heeft het Openbaar Ministerie aan de IND advies gevraagd: wat gebeurt er met het verblijfsrecht van A. in Nederland als hij wordt veroordeeld. De IND beantwoordt die vraag en zegt dat een veroordeling voor de handel in drugs in dit geval zouden kunnen leiden tot intrekking van de verblijfsvergunning van A. Als gevolg hiervan is A. overgeleverd aan Denemarken, waar hij vervolgens is veroordeeld tot een gevangenisstraf. Op grond van dit advies van de IND wordt het verzoek (via de WETS) om de straf in Nederland te kunnen uitzitten afgewezen. De heer A. zit nu gedetineerd in Denemarken.
26
CO M E B A C K • N U M M E R 2 • 20 22
EUROPESE SAMENWERKING De landen binnen de Europese Unie (lidstaten) werken samen om de criminaliteit binnen de Europese Unie tegen te gaan. Die samenwerking gaat heel ver. De afspraken die tussen de lidstaten zijn gemaakt hebben naast de bestrijding van criminaliteit nog twee belangrijke doelen: (1) het voorkomen van straffeloosheid en (2) resocialisatie van veroordeelden. Het voorkomen van straffeloosheid spreek voor zich, mensen die strafbare feiten plegen moeten bestraft worden en mogen daarmee niet wegkomen door naar een ander land te vluchten. Met het bevorderen van resocialisatie wordt bedoeld dat (bijvoorbeeld) een Nederlander na zijn buitenlandse veroordeling vanuit een Nederlandse gevangenis moet toewerken naar zijn terugkeer in de maatschappij om zo de kans dat hij weer in de fout gaat te verkleinen. Om deze twee doelen te bereiken zijn er twee procedures in het leven geroepen tussen de landen in Europa, namelijk: de overleveringsprocedure en de WETS-procedure. De heer A. uit bovenstaand voorbeeld is in Nederland aangehouden en overgeleverd aan Denemarken. A. heeft vervolgens vanuit Denemarken een WETS-verzoek ingediend om het laatste deel van zijn straf in Nederland te ondergaan zodat hij dicht bij zijn familie kan zijn. Bij een WETS-verzoek stuurt in dit geval Denemarken een verzoek aan Nederland om de straf van A. over te nemen, zodat hij de rest van zijn straf hier kan uitzitten. Het verder ondergaan van zijn straf in Nederland zou hem ook helpen bij een goede terugkeer in de Nederlandse samenleving. Wat goed is om te weten is dat overdracht van een buitenlandse straf aan Nederland geen recht, maar een gunst is. Als één van beide landen hier niet aan mee wil werken, dan kan een strafoverdracht niet worden afgedwongen. De landen kunnen veelal ook zonder instemming van de veroordeelde beslissen dat er strafoverdracht moet gaan plaatsvinden.
