Een beest met slimme trekjes
Dieren hebben hun eigen intelligentie Door: Marian Henderson
We zijn geneigd onszelf te zien als de heerser over het dierenrijk en de slimste van allemaal. Toch hebben dieren beslist hun eigen intelligentie en soms weten ze ons daarmee behoorlijk te verbazen...
Wat is intelligentie? Het vermogen om dingen te leren, het kunnen oplossen van problemen, het omgaan met gereedschappen en taal, het hebben van een goed geheugen en een complex gevoelsleven. Al die eigenschappen samen
maken ons goed aangepast. Hoogleraar fysiologie Wim van de Grind noemde het ''het vermogen om succes te hebben in het leven.'' Hij zag als geen ander dat sommige dieren daar erg goed in zijn. Denk aan de spreeuwen die een muziekstuk kunnen nafluiten, aan bevers die een wak in het ijs maken en mieren die door samen te werken aan voedsel komen (een eenzame mier is ten dode opgeschreven). Maar sommige diersoorten laten ons perplex staan van hun geestelijke vermogens.
Fotografisch geheugen Ratten kunnen ontsnappen uit een val en ook uit hun hok of kooi. En ze kunnen in de kleinste gaatjes voedsel vinden. Ook kunnen ze gemakkelijk uit een doolhof komen. Wie denkt dat duiven alleen maar vraatzuchtig en vies zijn? De zogenaamde 'vliegende rat' is een van de meest slimme vogels. Duiven kunnen zichzelf herkennen in de spiegel, ze kunnen commando’s leren en ze onderscheiden hele subtiele verschillen. Bovendien hebben ze een fotografisch geheugen waar je U tegen zegt. Ze kunnen honderden afbeeldingen onderscheiden en
76
houden die kennis ook nog eens jaren vast.
Slimme trucjes Kraaien bedenken slimme trucjes om aan eten te komen. Een glas waar iets eetbaars in drijft waar ze niet bij kunnen? Door er steentjes in te laten vallen, verhogen ze de waterspiegel, zodat ze het gemakkelijk kunnen pakken. Kraaiachtigen kunnen menselijke gezichten herkennen, en dat niet alleen: ze hebben ook benul van onze gezichtsuitdrukkingen. Kijk dus een beetje vriendelijk als je een groepje kauwtjes passeert. Sommige kraaien laten een noot opzettelijk voor een auto vallen, zodat hij voor ze wordt gekraakt. Ze begraven voedsel en onthouden waar het is verborgen. Bij het opgraven houden ze rekening met de bederfelijkheid. Ze weten wat het eerste op moet.
Vermommen Ook een eekhoorn is een meester in het begraven van voedsel. Maar er is méér: hij is ook goed in het op het verkeerde pootje zetten van zijn collega's. Van de holletjes die hij maakt, is 20% leeg. Alleen hijzelf weet waar de echte bergplaatsen zijn. De octopus is het slimste dier van de diepzee. Dat zou je van die stukjes elastiek op je pizza niet verwachten, maar de vorige eigenaar ervan is een intelligent en speels wezen. Octopussen kunnen zich vermommen als een pauwbot (een onsmakelijke vis) om niet gevangen te worden. Ook bouwen ze een huisje van twee kokosnoten om zich in te verbergen. Ze spelen