NEVERENDUM
In de afgelopen jaren heb ik in de rubriek ‘Chatten met’ veel geschreven over Nyenrodianen waar ook ter wereld. Voor dit nummer heeft de redactie mij gevraagd een bijdrage te schrijven over Schotland, waar Ton Christiaanse (19820144) en ik inmiddels alweer ruim 12 jaar wonen. Aanleiding was het feit dat in november vorig jaar de VN-klimaatconferentie COP26 plaatsvond in Glasgow. Hoe hebben de Schotten dit ‘event’ verteerd? DOOR MADELEINE KEMNA (19850036) - PORTRETFOTO MADELEINE KEMNA
S
inds wij hier in 2009 kwamen wonen, is er veel veranderd. Dat heeft vooral te maken met het referendum uit 2014 waarbij gestemd werd over een mogelijk Schots vertrek uit het Verenigd Koninkrijk. Een kleine meerderheid (55%) stemde tegen uittreding, maar helaas resulteerde dat in een zeer gepolariseerde samenleving. De nationalistische regering had beloofd dat het referendum ‘once in a generation’ zou zijn, maar niets blijkt minder waar. Het is een ‘neverendum’. Dat komt voor een groot deel door de nationalistische Pavlov reactie om bij alles wat er in Londen gebeurt, te beweren dat het in Schotland veel beter geregeld is. Soms is dat ook zo, maar vaak niet. Brexit gooide olie op het vuur. In Schotland stemde 62% tegen het verlaten van de EU en de nationalisten zagen daarin een aanleiding voor een nieuw referendum. Dat kan echter niet zomaar; de Britse regering moet toestemming geven voor een dergelijke volksraadpleging en de conservatieven voelen daar niets voor. De beslissing van de Britse regering om Glasgow naar voren te schuiven voor de organisatie van COP 26 kan dan ook niet los gezien worden van de wens om de Schotten te laten zien wat de voordelen zijn van het lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk.
10 | VAN VERRE 291
Een andere belangrijke reden is dat Schotland in potentie een van de groenste plekken op aarde is. De enorme hoeveelheid wind en de sterke stroming met woeste golven, soms wel 20 meter hoog, aan de kust bieden een ideale omgeving voor het opwekken van groene energie. Helaas zijn er weinig investeerders die het geduld en de toewijding hebben om daar geld in te stoppen. Bij een bezoek aan de Orkney Eilanden in het uiterste noorden van Schotland voelde ik de frustratie van de lokale bevolking over het gebrek aan steun om de kennis en vindingrijkheid die daar aanwezig zijn verder te ontwikkelen. ‘In de jaren negentig was het Verenigd Koninkrijk een voorloper op het gebied van groene energie, maar nu zijn we links en rechts ingehaald door landen als Denemarken en Duitsland,’ zo hoorde ik. Een mooi voorbeeld van het potentieel van Orkney, is de test die men tussen 2018 en 2020 organiseerde voor Microsoft. Gespecialiseerde lokale bedrijven hielpen de softwaregigant om een datacenter met 864 servers in een speciale container op de zeebodem te plaatsen. Twee jaar lang werden de servers continu gevolgd en geanalyseerd. In 2020 werd de container, volgens plan weer opgetakeld. Deze test biedt de basis voor uitgebreide evaluaties om te ontdekken hoe datacenters milieuvriendelijker en duurzamer kunnen functioneren. Onder water hoeft minder energie te worden gebruikt voor koeling en er is zelfs een mogelijkheid gebruik te maken van lokaal opgewekte groene stroom van wind, getijden en golven. Daarnaast bleek dat er onder water veel minder servers uitvielen dan op het land. Hoe zit het met de Schotten zelf? Eddy Dekker (20020407), de enige andere Nyenrodiaan in Schotland, geeft een interessant inkijkje. ‘De regerende Scottish National Party (SNP) is in vijf jaar veranderd van een aanhanger van fossiele brandstoffen in een tegenstander. Waar een paar jaar terug, bij het onafhankelijkheidsreferendum bedrijven als Shell en BP nog werden gezien als aanjagers van welvaart en de basis voor een rooskleurige onafhankelijke toekomst, wordt deze bedrijven nu het leven zuur gemaakt en zijn ze in de ban gedaan. Ik ervaar dat aan den lijve, aangezien ik tot een paar jaar terug veel bij hen over de vloer kwam als
